K NĂNG KHÁM
PHÁ VÀ PHÁT
TRIN BN THÂN
CHUYÊN ĐỀ
K
NĂNG
MM
1
CHUYÊN ĐỀ:
KỸ NĂNG
KHÁM PHÁ VÀ
PHÁT TRI
N BN THÂN
1. Gii thiu chung
Trong xu thế
ca s
phát trin hi nhp, mi nhân cn tr
nên khác bit
hơn
hiểu
chính
bản
thân
mình
hơn
để
th
hi
nhp
phát
trin
tốt
đồng
thi
vn gi
được nhng giá tr
cốt lõi đặc thù riêng ca mi nhân.
Do đó, k
năng
khám
phá
phát
trin
bản
thân
luôn
được
xem
mt
trong
nhng
k
năng
quan
trng ca xã hi hin nay.
Nội dung chuyên đề
1: Khám phá phát trin bn thân s
cung cp cho sinh
viên
đầy đủ
các năng lc v
kiến thc,
k
năng thái độ. Trong
đó, sinh viên nhn
biết được các thuyết công c
để
khám phá phát trin bn thân.
Sinh viên hiu
được
bản
thân
hơn
để
hc
cách
phát
mnh
khc
yếu.
Sinh
viên
vn
dụng
được
nhng
hiu
biết
v
bản
thân
mình
để
la
chn
ngh
nghip
hoạch
định
cuộc
đời
phù hp vi nhng tiềm năng thực s
ca bn thân.
Đồng thi, nội dung chương
này
s
giúp sinh viên
được phương pháp thực hành c kiến thc trên nhm khám phá
và phát trin bản thân như
s
dng thành tho các công c
khám phá phát trin bn
thân,
biết cách gii quyết vấn đề
ca bn thân gp phải để
phát
huy được thế
mnh
hn chế
những điểm yếu,
xây dng mc tiêu biết cách trin khai các hoạt động để
hoàn thành các mc tiêu
phát trin bn thân.
Qua đó, sinh viên thu hiu bn thân
phát
huy
suy
nghĩ
tích
cực
để
phát
mnh
khc
yếu.
Sinh
viên
thu
cm
chp
nhn s
khác bit của người khác. Đng thi, sinh viên ý thc lên kế
hoch chiến
lược và hành động vì mục đích phát triển bn thân và cộng đồng.
Khám
phá
phát
trin
bn
thân
s
giúp
mi
nhân
hiểu
hơn
chính
bản
thân mình, thúc đẩy được nhng tiềm năng bên trong phát triển được mi nhân t
đó
giúp
ích
cho
cộng
đồng
cùng
phát
trin.
Nội
dung
chương
được
thiết
kế
kết
hp
gia
thuyết
thc
hành
với
phương
pháp
dạy
hc
tích
cực
như
giải
quyết
tình
huống, tham gia các trò chơi, xem thảo luận các đoạn phim ngn, các câu chuyn
ng
ngôn và thc tế
để
sinh viên thêm nhiu tri nghiệm theo phương pháp hc tp
tri
nghiệm
tương
tác,
biến
nhng
kiến
thc
k
năng
thành
suy
nghĩ,
hành
động,
thói quen và tp quán hàng ngày trong cuc sng.
2.
Các khái nim liên quan
2.1.
Khái nim bn thân
2
Khái nim bn thân là cách mỗi cá nhân hình dung chính mình là người như thế
nào (có th gi là hình nh bản thân) và chúng ta soi theo đó mà hành động. Nó không
sẵn khi con người được sinh ra đưc hình thành dần do cách đối x, cách phn
ng ca những người chung quanh đối vi mình (cha mẹ, người thân, bn bè, thy
giáo, đồng nghiệp…) và những tri nghim thành công hay tht bi ca mình (Nguyn
Ngc Lâm, 2011).
Khái nim bn thân mang nhiu hình thc khác nhau:
Hình ảnh cơ thể:
Ý thc v thể, vóc dáng, đẹp hay xu ca mình, chúng ta hãnh din v thể
của mình hay không. Chúng ta hành động tích cc hay tiêu cực cũng do cách chúng ta
t đánh giá hay sự đánh giá của người khác v vóc dáng của mình. Người khuyết
tt thưng hay b trêu chc luôn mc cm và ít chu giao tiếp.
Cái “tôi” chủ quan:
Cách một nhân nghĩ về chính mình (tôi nghĩ tôi là…) cái người khác đánh
giá v mình (có khi đúng, khi sai). d: T đánh giá mình người khó ưa đối
vi ngưi khác.
Cái “tôi” lý tưởng:
Cái “tôi” một nhân mun tr thành ( v các mặt như ưc vng , giá tr,
ởng, đạo đức…),thường da theo mt mẫu ngưi được ngưỡng m hay ước muốn đi
theo mt lãnh vc hoạt động ích cho hi. những cái “tôi” khác theo từng vai
trò hội ta đang đảm nhn theo tng thời điểm ca cuc sng, theo ngh nghip,
theo môi trường sng.
2.2. Khái nim khám phá và phát trin bn thân
Theo thuyết tháp nhu cu ca Abraham Maslow (1908-1970), khám phá
phát trin bn thân nhu cu cao nht trong tháp này - Nhu cầu được th hin mình
(self-actualizing needs). Đây chính nhu cầu đưc s dng hết kh năng, tiềm năng
của mình để t khẳng định mình, để m vic đạt đưc các mục tiêu, ước hoài
bão mình đặt ra. Để đạt đưc nhu cầu đưc th hin mình, mỗi nhân con ngưi
luôn mong mun khám phá phát trin bn thân mình. Do đó, khái nim khám phá
phát trin bn thân chính mt quá trình tìm kiếm các cách thức năng lực, trí
tu, kh năng của mình được phát huy và mình cm thy hài lòng v nó.
3
Hình 1: Lý thuyết tháp nhu cu ca Maslow (Ngun: David J. Lieberman, 2015)
Các hoạt đng khám pphát trin bn thân bao gm hoạt đng tìm hiu,
nhn thc, thu cm và nâng cao kiến thc, hình nh bn thân, phát triển tài năng
kh năng, tích lũy tài sn s nghip, nâng cao chất lượng cuc sng hin thc
hóa ước , hoài bão ca mi nhân. Nhng hoạt động y cũng chính mục tiêu
cao nht giáo dc hiện đại nhm đến. Trong đó, theo báo cáo ca Unesco
Learning: the Treasure Within, vấn đề hc tp đã đưc t qua 4 tr ct ca giáo
dc (The Four Pillars of Education) (UNESCO, 1996) cho thy:
Learning to know: Học để biết;
Learning to do: Hc đ làm;
Learning to be: Học để t khẳng định mình;
Learning to live together: Hc để chung sng.
Do đó, vic khám phá phát trin bản thân cũng chính quá trình thấu hiu mi
nhân để biết mình ai, t đó đưa ra các kế hoạch hành động dn khẳng định thương
hiu cá nhân ca mình. Và cui cùng hướng đến s chung sống hòa đồng và cùng phát
trin ca cộng đồng xã hi lớn hơn.
mc đ cá nhân, khám phá và phát trin bn thân bao gm các hoạt động sau đây:
Nhn thc và thu hiu bn thân
4
Thu cm và tôn trng s khác bit
Nâng cao nhn thc v bn thân
Nâng cao kiến thc chuyên môn
Xây dng và làm mi hình nh cá nhân
Phát trin sc mạnh và tài năng
Làm giàu
Phát trin tinh thn
Phát hin và bi dưng kh năng
Phát trin s nghip và s giàu có
Nâng cao sc khe
Thc hiện ước mơ
Xây dng và thc hin các kế hoch phát trin cá nhân
Lan ta và chia s vi cộng đồng
Nâng cao v thế xã hi
Để thc hiện đưc quá trình khám phá phát trin bn thân cn nhng
phương pháp, công cụ, h thống đánh giá k thut khoa hc. mi loi hình phát
trin, cho dù là kinh tế, chính tr, t chc hay cá nhân - đều cn mt khuôn kh để biết
liệu đã thay đi nào diễn ra chưa. Trong lĩnh vực phát trin bn thân, một người có
th đánh giá được điều này, nhưng để giám sát chéo mt cách khách quan cn s dng
những tiêu chí đánh giá. Khung đánh giá phát triển nhân đặt ra nhng mc tiêu cn
đạt được, phương pháp đánh giá quá trình, nhng mốc xác định cùng vi tiến trình
phát trin và h thng phn hi cung cp thông tin v những thay đổi din ra.
2.3. Khái nim v s khác bit
Khái nim s khác bit hiện nay đưc s dng nhiu trong lĩnh vực kinh doanh
đào tạo k năng mềm, đặc bit y dựng thương hiệu (thương hiu nhân
doanh nghip). Trong đó, sự khác biệt được hiu là mt t hp nhng yếu t bên trong
bên ngoài làm cho ch th đưc phân bit hoc tách ra khỏi nhóm đồng dng v
hình thc và ni dung, v tác đng giác quan và cm nhn.
Khái nim y th suy rng ra trong vic khám phá phát trin bn thân
mi cá nhân, s khác bit chính mt t hp nhng yếu t v hình thc bên ngoài