Kỹ thuật trồng và chăm sóc
cây cảnh trong chậu
Ngày nay, trong cuộc sống hiện đại hầu hết trong gia đình nào
cũng có một cây hoa cảnh trong nhà. Nhưng cách chăm sóc, nhất
là trong khâu bón phân đúng kỹ thuật thì rất ít người biết.
Sau khi trồng cây cảnh ổn định trong chậu, trong quá trình phát triển
của cây, cần phải tưới nước và bón phân thường xuyên. Tưới nước là
khâu quan trọng trong việc trồng cây cảnh nhằm cung cấp nước cho
cây bị thiếu hụt do phạm vi trồng hay sống của cây hạn hẹp. Việc
tưới nước cho cây cần phải chú ý đến nguồn nước tưới như thế nào,
lượng nước tưới 1 lần bao nhiêu, số lần tưới và phương pháp tưới
cho thích hợp.
Tuỳ thuộc vào từng loại giống cây cảnh, yêu cầu trong giai đoạn
sinh trưởng trong năm và điều chỉnh nơi ở của cây cảnh như thế nào
mà xác định cho thích hợp. Vì tưới nước cũng là biện pháp hữu hiệu
trong việc điều chỉnh sự sinh trưởng của cây trong nghề trồng cây
cảnh nên cần phải xem xét tưới cho phù hợp với yêu cầu đặt ra.
Các chú ý khi tưới nước cho cây như sau:
• Kích thước của chậu, bồn trồng: Chậu hay bồn trồng càng nhỏ thì
cần phải tưới nhiều lần.
• Yêu cầu của cây: Các loại cây mọng nước kiểu sa mạc, sương
rồng… không yêu cầu tưới nước cho cây như các cây khác. Các cây
thuỷ sinh yêu cầu tưới nhiều và đất ẩm.
• Yêu cầu đạt ra hạn chế sinh trưởng của người trồng: Nếu muốn hạn
chế sinh trưởng cảu cây, lá chỉ tưới nước đủ để duy trì sự sống cho
cây cảnh.
• Nguồn nước tưới phải không có các chất độc, sạch mầm bệnh.
Nước bẩn, mặn không được dùng để tưới. Nước lấy ở sâu dưới đất
như nước giếng khoang từ sâu cần phải để ngoài trời 1-2 ngày mới
tưới cho cây.
Nói chung kỹ thuật tưới nước cho cây cảnh thường tiến hành như
sau:
Sau khi đã chọn nguồn nước thích hợp và tính toán các yêu cầu đặt
ra thì xác định lượng nước tưới thích hợp. Lượng nước tưới 1 lần
phải tối thiểu đủ để làm ẩm trong chậu đạt độ ẩm 60 sức giữ ẩm của
đất để tránh sự co, dãn của đất khi tưới làm đứt rễ hoặc tổn thương
rễ.
• Nên tưới 1 ngày 2 lần vào thời gian sáng 7-8h hoặc chiều từ 16-17h
hàng ngày.
• Tưới phun bằng dụng cụ tạo hạt nước nhỏ và tưới nên cả bộ dán
của cây sau đó mới tưới vào đất tưới đều đưa đi đưa lại không tưới
vào 1 chỗ nhất định sau cho đất không đóng váng, nước tưới được
ngấm ngay vào đất.
Nếu không có mặt ở nhà thường xuyên, người trồng có thể dùng
phương pháp tưới thấm bằng việc lợi dụng sức hút nước của đất
trong chậu để cho cây có nước bằng cách tăng dùng một chậu đựng
nước và đặt chậu cảnh vào trong chậu đó. Khi đó, đất trong chậu
trồng cây sẽ hút dần nước trong chậu đựng nước đó lên. Chú ý là
mức nước ở trong chậu đựng nước chỉ bằng hoặc cao hơn 1 chút so
với đáy trong của chậu trồng cây, nếu cao hơn đất trong chậu trồng
cây sẽ hút nhiều và làm đất bị úng gây ngạt cho rễ cây.
Bón phân cho cây cảnh
Việc bón phân cho cây cảnh thường chỉ tiến hành bón cho những cây
cảnh được trồng quá lâu với thời gian dài trong chậu hoặc bốn cảnh
hoặc là tiến hành bón theo yêu cầu điều chỉnh sinh trưởng của người
trồng trên luống đất của vườn nhà.
Có 2 phương pháp bón phân cho cây cảnh; Bón vào đất và bón thông
qua tưới nước vào bộ lá cho cây. Phương pháp bón phân cùng với
nước tưới được áp dụng nhiều đối với cây trồng trong chậu hay
trong phạm vi hẹp.
Với mục đích cung cấp dinh dưỡng khoáng cho cây sinh trưởng và
phát triển trong quá trình trồng trong bồn, chậu hoặc trên luống đất
nên các loại phân để bón thường dùng là các loại phân dễ tiêu, nhanh
phân giải và cây mau chóng sử dụng được. Việc bón như vậy được
gọi là bón thúc khác với việc bón cơ bản là sử dụng các loại phân
chậm phân giải, khó tiểu bón trước khi trồng hoặc khi thay đất và
chậu cho cây.
Ngoài các yếu tố đa lượng người trồng cây còn phải chú ý bón các
loại phân vi lượng cho cây. Thông thường các phân bón đa lượng
được bón trực tiếp vào đất còn phân vi lượng bón cho cây thong qua
việc tan vào nước phun hoặc tưới cho cây.
Liều lượng một lần bón cho cây trước hết phụ thuộc vào nhu cầu của
cây, giai đoạn sinh trưởng, màu vụ bón, loại phân bón, khả năng hấp
thụ phân bón của đất cũng như khối lượng đất hay kích thước của
chậu hay bồn trồng. Tuỳ thuộc vào các yếu tố trên mà xác định
lượng phân cho 1 lần bón thích hợp song lượng phân bón không nên
vượt quá ngưỡng bón sau cho mỗi lần thêm 1kg đất trong chậu như
sau:
Đối với đạm 1 kg đất không nên bón quá 10g đạm. Đối với phân lân
là 2,5g lân nguyên chất và kali là 0,5g kali nguyên chất cho một lần
bón. Tuỳ theo loại phân thương phẩm dùng để bón, hàm lượng
nguyên chất và khối lượng đất trong chậu mà ta tính được giới hạn
bón cho chậu hoặc bồn cảnh của mình.
Các cây cảnh thường được bón phân đạm, lân, kali theo tỷ lệ
N:P:K=1:3:1 và kết hợp với phân vi lượng. Hiện nay phân vi lượng
đã có 1 số cơ sở chế biến tạo thành túi nhỏ cho các cây trồng nông
nghiệp nói chung, chúng ta có thể sử dụng loại chế phẩm này cho
cây cảnh.
Việc bón phân còn phải chú ý cả đến thời kỳ và thời gian bón cho
cây cảnh nhất là các cây cảnh có hoa, quả. Đối với các cây cảnh có
hoa, quả việc bón chú ý không nên bón vào thời kỳ cây đang ra hoa
kết quả mà nên bón trước thời kỳ này hoặc sau đó từ 15-20 ngày.
Thông thường thì người ta bón cho cây còn non, ít tuổi nhiều lần
trong năm, còn các cây lớn tuổi cao thì bón ít lần hơn.
Thời kỳ bón thích hợp cho cây cảnh là vào đầu mùa mưa hoặc gần
cuối mùa mưa, hoặc vào vụ xuân và vụ thu hàng năm cho cây.
Đối với các loại phân dễ tiêu cần bón trực tiếp vào đất thì trong cách
thức bón người trồng phải xới đất
