NG VI NG VI
ƯƠCH ƯƠ CH TÂY ÂU TH I TRUNG Đ I Ạ Ờ TÂY ÂU TH I TRUNG Đ I Ạ Ờ
Ờ Ờ Ủ Ủ
Bài 10 Bài 10 TH I KỲ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N Ể TH I KỲ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N Ể TÂY ÂU C A CH Đ PHONG KI N Ế Ở TÂY ÂU C A CH Đ PHONG KI N Ế Ở ế ỷ ế ỷ (T th k V đ n th k XIV) ế (T th k V đ n th k XIV) ế Ế Ộ Ế Ộ ừ ế ỷ ừ ế ỷ
Ụ Ụ
I. M C TIÊU BÀI H C I. M C TIÊU BÀI H C ầ Sau khi h c xong bài h c yêu c u HS c n Ọ Ọ ọ ầ ọ
n m đ ắ
c: ượ 1. Ki n th c ứ ế - Hi u đ ượ ể ờ ủ ố c nguyên nhân và quá trình d n ẫ ế ở
đ n s ra đ i c a các qu c gia phong ki n ế ự Tây Âu. - N m đ ắ ấ
ị ượ ộ
c th , chính tr c các giai c p và đ a v xã h i ộ ượ ế ấ ị ờ ố ế
ng ị c a t ng giai c p trong xã h i; hi u đ ể ủ ừ nào là lãnh đ a và đ i s ng kinh t ị trong lãnh đ a.ị 2. T t ư ưở
- Giáo d c cho HS th y đ
ấ ầ c b n ch t c a ấ ủ ượ ả ầ t, tinh th n lao đ ng c a qu n ủ ộ
ỹ
ề ự ươ
ờ ủ
ủ
t khai thác n i dung tranh nh trong - Bi ụ giai c p bóc l ộ ấ chúng nhân dân. 3. K năng ỹ ợ - Rèn cho HS k năng phân tích, t ng h p ổ ng qu c đánh giá v s ra đ i c a các v ố ờ ủ ị phong ki n Tây Au, s ra đ i c a các thành th ự ế và vai trò c a nó. ế ả ộ
SGK.
Ị Ị Ệ Ệ Ạ Ạ Ọ Ọ
Ế Ế ả ư ầ ộ ố ề ả
II. THI T B , TÀI LI U D Y - H C II. THI T B , TÀI LI U D Y - H C - Tranh nh trong SGK. - S u t m m t s tranh nh v các lâu dài, ợ ả ạ
thành quách, c nh sinh ho t buôn bán các ch trong th i kỳ này. ờ
Ế Ế Ổ Ổ
ể ậ
L ch s l n c a Campuchia và Lào (GV có th Ứ Ạ III. TI N TRÌNH T CH C D Y - III. TI N TRÌNH T CH C D Y - Ứ Ạ H C ỌH C Ọ 1. Ki m tra bài cũ ể Câu h i ỏ : L p niên bi u các giai đo n ạ ể ử ớ ủ ị
ẩ ặ ể ế ị
ự ằ
ủ ạ
chu n b ra gi y trong đ chi u ho c chu n b ẩ ấ ị ra gi y t rôki). ấ ơ Câu h i ỏ : Là và Campuchia đã đ t đ ạ ượ c ứ nh ng thành t u văn hoá gì? Nêu b ng ch ng ữ ộ th hi n s sáng t o văn hoá c a hai dân t c ể ệ ự này?
ẫ ắ
ể ầ
ụ ệ ắ
2. D n d t bài m i ớ - GV khái quát n i dung ph n ki m tra bài ộ cũ, d n d t vào bài m i nêu nhi m v nh n ậ ớ th c v bài m i cho HS nh sau: ẫ ứ ề ư
T th k V, ở ầ
ớ ừ ế ỷ ố ế ủ
ế ệ ả
ố
ượ ớ ự ệ ấ
ị ế ứ
ế ỷ ố ớ ự ế ộ
ạ
ng qu c phong ki n tây Âu di n ra nh th ể ể ể ế ễ ố
Tây Âu cũng đã d n hình i thành các qu c gia phong ki n c a ng ườ Giécman, quan h s n xu t phong ki n cũng ấ c hình thành và c ng c phát tri n, d n đ ể ủ ầ cùng v i đó là s xu t hi n các thành th trung đ i và th k XI – XII đã có vai trò h t s c to ạ xã h i châu Au l n đ i v i s phát tri n kinh t ớ th i trung đ i. Đ hi u quá trình hình thành các ờ ư ế v ươ nào? M i quan h các giai c p trong xã h i ra ộ ệ ấ ố
ộ
i cho nh ng câu h i nêu trên? ư ế ả ỏ
sao? Nguyên nhân, ho t đ ng và vai trò c a ủ ạ ể thành th nh th nào? Chúng ta cùng tìm hi u ị bài h c đ lý gi ọ ể 3. T ch c các ho t đ ng trên l p ữ ạ ộ ổ ứ ớ
ủ ạ ộ ữ
ạ ộ
ươ
c h t GV g i l
ứ Nh ng ki n th c ế HS c n n m v ng ầ ắ ữ S hình thành ự ố ng qu c các v phong ki n Tây ế ở Au
ạ
ữ ể
ủ ế
ế ỷ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò Ho t đ ng 1: Làm vi c ệ cá nhân - Tr ợ ạ i ướ ế ữ i nh ng cho HS nh l ớ ạ ki n th c c b n c a xã ủ ơ ả ứ ế ng Tây h i c đ i ph ổ ạ ộ ươ ng và nh t là s bành tr ướ ự ấ l n m nh c a đ qu c ố ế ủ ớ Rôma. Sau đó GV nêu câu ệ ự h i: ỏ Nh ng bi u hi n s ế kh ng ho ng c a đ ủ ả qu c Rôma th k III? ố - HS đ c SGK tr ọ
ỏ ấ
ả ờ i l ể câu h i. HS khác có th b sung cho b n. ổ ạ ế - Th k III, đ ỷ quôc1 Rôma lâm vào ệ kh ng ho ng, nô l ả ủ n i d y đ u tranh ổ s n xu t sút kém, xã ả ậ ấ
ạ ộ ủ ữ
ế ầ ắ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò - GV nh n xét b sung ậ ổ ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ h i r i ren. ộ ố
và ch t ý.ố
ế
ế
- Ti p đó GV nh n ấ m nh: trong tình hình đó ạ ố cu i th k V, đ qu c ế ỷ ố Rôma b ng i Giecman ườ ị tràn xu ng xâm chi m. ố ế
- GV nêu câu h i : ỏ H uậ i Giecman qu vi c ng ườ ả ệ c đ qu c Rôma? xâm l ượ ế ố - HS đ c SGK tr ọ ả ờ l i
câu h i.ỏ
- GV nh n xét HS tr l ả ờ i
ậ và k t lu n. ậ ế Ho t đ ng 2: Làm vi c ệ ạ ộ theo nhóm
ố
ố ế ỉ ị
lãnh th - GV nêu câu h i.ỏ ụ ụ ể ủ - Nhi m v c th c a ệ t ng nhóm là: ừ + Nhóm 1: Khi tràn vào c a Rôma, ủ ổ - Cu i th k V, đ ế qu c Rôma b ng ườ i cượ Giecman xâm l ố năm 476 đ qu c ế
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò
i Giecman đã có ệ
ng nh ng vi c làm gì? ệ ờ
ứ Nh ng ki n th c ế HS c n n m v ng ữ ầ ắ Rôma b di t vong, ị ế th i đ i phong ki n ạ châu Âu hình thành ở Châu Au. ữ
ườ ữ + Nhóm 2: Tác đ ngộ c a nh ng vi c làm đó ệ ủ ế đ i v i xã h i phong ki n ộ ố ớ châu Au?
ừ
ả ờ ọ - HS t ng nhóm đ c ả i và th o
ệ
SGK, tìm ý tr l lu n v i nhau. ậ ớ - Sau đó đ i di n nhóm ạ ả ủ trình bày k t qu c a ế mình. GV có th yêu c u ầ HS nhóm khác b sung. ể ổ
ậ - Cu i cùng GV nh n ề
ố xét và ch t y:ố - Nh ng vi c làm ữ ệ i Giécman: c a ng ườ ủ + Th tiêu b máy ộ ủ c cũ, thành Nhà n ướ ươ l p nên nhi u v ng ậ qu c m i. ớ ố
ổ
ộ
+ Nhóm 1: Khi tràn vào ườ i ộ ủ c cũ, thành ươ ng ề ư ủ lãnh th Rôma, ng Giecman đã th tiêu b máy Nhà n ướ l p nên nhi u v ậ qu c m i c a h nh ọ ớ ố ấ + Chi m ru ng đ t ế c a ch nô Rôma cũ ủ ủ r i chia cho nhau. ồ
ủ ạ ộ ữ
ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ủ
ố ố
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò ườ i v ng qu c c a ng ố ươ ươ ng Ang glô x c xông, v ắ ng qu c Ph răng, v ươ ơ ố qu c tây G c, Đông G c ố …
ườ
ộ Ng ế
ỷ
ầ
ờ
+ T b các tôn giáo ừ ỏ c a nguyên thu ủ mình và ti p thu Kitô ế giáo, xây d ng nhà ự và tìm cách th ờ chi m ru ng đ t c a ấ ủ ộ ế nông dân.
ấ
ự ướ ị
c, bá t
- Các giai c p m i ớ hình thành: lãnh chúa phong ki n, nông nô, ế ấ quan h s n xu t ệ ả Châu phong ki n ế ở Au b t đ u hình ầ ắ thành. i Giecman còn ủ chi m ru ng đ t c a ch ấ ủ nô Rôma cũ r i chia cho ồ ngướ nhau trong đó các t lĩnh quân s và quý t c ộ ự ơ c ph n nhi u h n. đ ượ ề ộ Đ ng th i, các th lĩnh b ồ ủ ườ i l c, các quý t c ng ộ ạ ự ư x ng Giecman cũng t phong cho nhau vua, t ư c v cao c p nh các t ấ c, nam công t ướ ướ ố c, t o nên h th ng t ệ ướ ạ đ ng c p quý t c vũ sĩ. ấ ẳ ộ ừ i Giecman cũng t Ng ườ b các tôn giáo nguyên ỏ
ữ ủ ạ ộ
ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ế ỷ ủ
ự
ờ ộ ờ ượ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò thu c a mình và ti p thu Kitô giáo, xây d ng nhà th và tìm cách chi m ế ồ ru ng c a nông dân, đ ng ủ c nhà th i h cũng đ ọ vua ban ru ng đ t. ấ ộ
ớ
ế
+ Nhóm 2: Hình thành các giai c p m i: lãnh ấ chúa phong ki n, nông nô, ệ cùng v i đó là quan h ớ ế ở s n xu t phong ki n ấ ả c hình thành. châu Au đ ượ
Ho t đ ng 3: C l p. ạ ộ ả ớ
Xã h i phong ộ ki n Tây Âu ế
ế ầ ớ
ế
ữ ấ
- GV trình bày và phân tích: đ n gi a th k IX ế ỷ ữ ượ ph n l n đ t đai đã đ c ấ ờ các quý t c và nhà th ộ chia nhau chi m đo t ạ xong, nh ng vùng đ t đai r ng l n đó đã nhanh ộ ớ
ữ ủ ạ ộ
ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ị ọ
ấ ế ủ
ữ
ị
ờ
ị ị
ế
- Gi a th k IX các ế ỷ ế lãnh đ a phong ki n Tây Au ra đ i, đây là đ n v chính tr kinh ơ ờ c b n trong th i t ế ơ ả kỳ phong ki n phân quy n.ề ị
ề ế
ả
ấ
ầ
ữ
ự ờ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò chóng b h bi n thành khu đ t riêng c a mình g i là lãnh đ a phong ki n. ế ị ọ ị Lãnh đ a chính là đ n v ơ ị ế ơ ả c b n hành chính kinh t trong th i kỳ phong ki n ế ờ phân quy n Tây Au. ề ở i thích khái - GV gi ả ằ ni m v lãnh đ a b ng ệ vi c k t h p khai thác ợ ệ tranh nh trong SGK “Lâu đài và thành quách kiên cố ớ c a lãnh chúa” ho c v i ặ ủ ư ầ nh ng tranh nh s u t m ả ữ c. Lãnh đ a là m t khu đ ượ ộ ị ấ ủ đ t r ng bao g m đ t c a ồ ấ ộ lãnh chúa và đ t kh u ẩ ấ ủ ph n. Trong khu đ t c a lãnh chúa có nh ng lâu đài, dinh th , nhà th , nhà kho, chu ng tr i … có hào ạ ồ
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ườ
ầ ở ượ
sâu, t ng cao, t o thành ạ ố nh ng pháo đài kiên c . ữ Đ t kh u ph n xung ẩ ấ c các quanh pháo đài đ lãnh chúa giao cho nông nô c y c y và thu tô thu . ầ ấ ế ệ Ho t đ ng 4: Làm vi c ạ ộ theo nhóm
ả ớ
ư
ủ
- GV chia c l p làm 4 nhóm, nêu câu h i: cho ỏ t ng nhóm nh sau: ừ ả ộ cu c + Nhóm 1: Miêu t s ng c a nông nô trong ố các lãnh đ a?ị
ế ủ
+ Nhóm 2: Nêu đ cặ c a lãnh tr ng kinh t ư đ a?ị
ờ
ố + Nhóm 3: Đ i s ng chính tr c a các lãnh đ a? ị ị ủ
ấ
+ Nhóm 4: Miêu tả cu c s ng c a các lãnh ủ ộ ố - Các giai c p trong xã h i:ộ
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò
chúa trong lãnh đ a?ị
ọ
ậ
ệ ệ
- HS nhóm đ c SGK, th o lu n và tìm ý tr l ả ờ i. ả Sau đó đ i di n nhóm ạ ả ủ trình bày k t qu c a ế mình, HS nhóm khác bổ sung.
ậ - Cu i cùng GV nh n
ố xét và ch t ý:ố
ộ
+ Nông nô là ng ấ
ặ ọ ị ắ
ộ
cung, t
ọ ấ
ộ ả ộ ọ ứ c t ượ ự
ườ ả i s n xu t chính trong các lãnh đ a. H b g n ch t và l ệ ị ỏ thu c vào lãnh chúa. B ạ ấ tr n s b tr ng ph t r t ẽ ị ừ ố ấ n ng. H nh n ru ng đ t ậ ặ v cày c y và ph i n p tô ề n ng, ngoài ra h còn ặ ph i n p nhi u th khác. ề ả ộ Song h v n đ do ọ ẫ trong s n xu t, có gia đình ấ ả riêng, có nông c và gia ụ ứ Nh ng ki n th c ế HS c n n m v ng ữ ầ ắ + Nông nô là ng iườ s n xu t chính trong ấ ả ọ ị các lãnh đ a. H b ị ộ thu c g n ch t và l ặ ắ vào các lãnh th .ổ + Lãnh chúa có cu cộ s ng nhàn r i, xa ỗ ố ngướ hoa, sung s b ng vi c bóc l t và ộ ệ ằ s c lao đ ng c a ủ ứ nông nô. - Lãnh đ a là m t c ộ ơ ị s kinh doanh đóng ở kín, mang tính ch tấ nhiên, t t ự ự ự túc. c p, t ấ ự - Lãnh đ a là m t đ n ộ ơ ị ị ộ ậ v chính tr đ c l p ị có quân đ i, toà án ộ ế pháp lu t riêng, ch đ thu khoá riêng, ộ ậ ế
ữ ạ ộ ủ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò
súc. ứ Nh ng ki n th c ế HS c n n m v ng ữ ầ ắ riêng … ti n t ề ệ
ấ
ụ
ự
ọ + Trong s n xu t h ả t dùng phân bón, gieo bi ế ọ tr ng theo th i v , m i ờ ồ ị th dùng trong lãnh đ a ứ s n đ u do nông nô t ự ả ề ổ xu t ra, ít có s trao đ i ấ buôn bán v i bên ngoài. ớ
cung, t ự
GV nh n m nh: Lãnh ạ ấ đ a là m t c s kinh t ế ộ ơ ở ị đóng kín, mang tính ch tấ nhiên, t t ự ấ c p, ự túc. t ự + Lãnh chúa đ ượ
ậ
ế ộ ề ệ
ể ộ
c coi là ông vua con, có quân đ i,ộ toà án, pháp lu t riêng, ch đ thu khoá riêng, ế riêng… Lãnh chúa ti n t còn có th bu c nhà vua ễ ban cho mình quy n mi n không can thi p vào tr ề ệ ừ
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
lãnh đ a c a mình. ị ủ
ờ
ạ ộ
+ Lãnh chúa có cu cộ s ng nhàn r i, xa hoa, ỗ ố ỉ ng, th i bình ch sung s ướ ế luy n t p cung ki m, ậ ệ c ệ i ng a, d h i, ti c ự ưỡ tùng.
ấ ự
ị ờ
ề
ế ượ ề ế
ị ng buôn ườ
ễ
ẽ
ệ Ho t đ ng 5: làm vi c ộ ạ c l p và cá nhân ả ớ thừ ế - GV trình bày : t k XI ấ Tây Au đã xu t ở ỷ ề ủ hi n nh ng ti n đ c a ữ ệ ị n n kinh t hàng hoá, th ề c m r ng ng đ tr ở ộ ườ không b đóng kín trong ị lãnh đ a. Th công nghi p ệ ủ di n ra quá trình chuyên môn hoá m nh m nh ư ạ m c, đ da, g m. ồ ễ
ố ộ - GV nêu câu h i:ỏ S xu t hi n ệ thành th trung đ i ạ ị - Nguyên nhân thành th ra đ i: + Tây Au đã xu tấ ề hi n nh ng ti n đ ữ ệ c a n n kinh t hàng ủ ề hoá. + Th tr ị do.ự bán t + Th công nghi p ệ ủ di n ra quá trình chuyên môn hoá.
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ướ ự
ể ị
c s phát tri n c a Tr ủ ờ s n xu t thành th ra đ i ấ ả nh th nào? ư ế ộ - HS đ c SGK tìm n i i, HS khác có
ạ ậ ề
ả
ế - Th th công đ n ợ ủ ng, b n ngã ba đ ế ườ sông n i có đông ơ i l p i qua l ng ậ ườ ng s n xu t và x ấ ả ưở buôn bán hình thành các thành th .ị ườ
ưở
ả ớ
ọ l dung tr ả ờ th b sung. ể ổ - GV nh n xét và ch t ý: ố ậ ợ Đ có đi u ki n thu n l i ệ ể ổ cho s n xu t, trao đ i ấ buôn bán, th th công ủ ợ ế ng, b n đ n ngã ba đ ế sông n i có đông ng ườ i ơ ả ng s n i l p x qua l ạ ậ xu t và buôn bán hình ấ thành các thành th .ị Ho t đ ng 6: C l p và ạ ộ cá nhân
ị
- GV trình bày ho tạ đ ng c a thành th : C ư ủ ộ ị dân ch y u c a thành th ủ ế ủ ươ ng là th th công và th ợ ủ
ạ ộ ủ ữ
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
ườ
ườ
ữ ộ
ụ ả ấ
ệ
ạ
ủ
. ờ
- Vai trò thành th :ị ế + Phá v n n kinh t ỡ ề nhiên t ự cung t t ự ự ề túc, t o đi u c p, t ạ ự ấ hàng ki n cho kinh t ế ệ hoá phát tri n.ể + Góp ph n tích c c ự ầ xoá b ch đ phân ế ộ ỏ t Đ c bi quy n. ệ ặ ề i không khí mang l ạ t ộ do cho xã h i ự phong ki n Tây Au. ế
vai trò c a thành th ? ợ ạ ớ i v i nhân, h t p h p l ọ ậ ổ ứ ộ ch c h i nhau trong các t ng h i hay th là ph ươ ng ộ h i và đ t ra nh ng quy ữ ặ ộ ng quy) ch riêng (ph ế đ c quy n s n nh m gi ề ả ằ ẩ xu t và tiêu th s n ph m ấ c a mình, đ u tranh ủ ễ ch ng áp b c sách nhi u ứ ố c a các lãnh chúa. ủ i thi u n i dung - GV gi ộ ớ b c tranh hình 24 trong ứ ợ ở ứ Đ c”, SGK “H i ch ộ ể ệ đây là b c tranh th hi n ứ ợ i H i ch c nh mua bán t ả ộ Đ c ph n ánh s phát ự ả ở ứ ng nghi p tri n c a th ệ ươ ể ế c a xã h i phong ki n ộ ủ Tây Au lúc b y gi ấ - GV nêu câu h i: ỏ Nêu ị HS ủ
ữ ủ ạ ộ
ứ Nh ng ki n th c HS c n n m v ng ữ ế ầ ắ
i câu h i.
ậ ỏ ố
ủ
ế
ể
ộ
t mang l
Các ho t đ ng c a th y ầ và trò đ c SGK tr l ọ ả ờ - GV nh n xét và ch t ý: S phát tri n c a các ể ự ở ngành th công đã phá v ủ ự t n n kinh t nhiên, t ế ự ề túc, t o đi u ki n c p t ệ ề ạ ấ ự hàng hoá phát cho kinh t tri n, góp ph n tích c c ự ầ xoá b ch đ phân ế ỏ quy n. Đ c bi ạ i ặ ề không khí t ệ do.ự
ệ ậ ạ ự ầ
ứ ủ ờ ủ ầ ố
ế ệ ị
4. S k t bài h c ọ ơ ế - GV ki m tra ho t đ ng nh n th c c a HS ể ạ ộ i s ra đ i c a các v i vi c yêu c u HS nêu l ớ v ả i ng qu c phong ki n Tây Au; yêu c u gi ế ươ thích khái ni m th nào là lãnh đ a? Các giai ị c p trong xã h i phong ki n tây Au và đ a v ấ ế ộ ị
ấ
ủ ạ
ậ
t ng giai c p trong xã h i. Nguyên nhân s ra ự ừ đ i và vai trò c a thành th trung đ i. ờ 5. Bài t p - D n dò v nhà ặ - H c bài cũ, đ c tr c bài m i và tr ớ ộ ị ề ướ ả ờ i l ọ ọ
ỏ
câu h i trong SGK. - Bài t p:ậ
ộ Ch đ phong ế ộ ươ ng ki n ph ế N i dung so sánh Đông Ch đế ộ phong ki nế Tây Âu
- Giai c p trong ấ xã h iộ
ư - Đ c tr ng ặ kinh tế
ể ế
- Th ch chính trị
