NG IV NG IV ƯƠCH ƯƠ CH
N Đ TH I PHONG KI N N Đ TH I PHONG KI N Ấ Ộ Ờ Ấ Ộ Ờ Ế Ế
Bài 6Bài 6 N Đ TH I PHONG KI N N Đ TH I PHONG KI N Ấ Ộ Ờ Ấ Ộ Ờ Ế Ế
Ọ Ọ
I. M C TIÊU BÀI H C Ụ I. M C TIÊU BÀI H C Ụ 1. Ki n th c ứ ế
Qua bài h c giúp Hs nh n th c đ c: ứ ượ ậ ọ
ộ Ấ ờ
ng sâu r ng - n Đ là qu c gia có n n văn minh lâu đ i, phát ề ở ưở ể ả ố ộ
i. ố tri n cao, cùng Trung qu c có nh h Châu Á và trên th gi ế ớ
Ấ - Th i Gúp-ta đ nh hình văn hoá truy n th ng n ề ờ ố ị
Đ .ộ
- N i dung c a văn hoá truy n th ng. ề ố
ộ 2. T t ủ ng ư ưở
ộ ự
ạ
ướ ữ ệ t t ế ế t,
c. ng tr c ti p đ n Vi - Văn hoá n Đ có nh h ế ưở Ấ ế Nam, t o nên m i quan h kinh t và văn hoá m t thi ậ ế ố ng hi u bi gi a hai n ể ơ ở ể quan h thân tình, tôn tr ng l n nhau gi a hai n ướ ẫ ọ ả ệ c. Đó là c s đ tăng c ườ ữ ệ
3. K năng ỹ
- Rèn luy n k năng phân tich, t ng h p. ệ ỹ ợ ổ
Ạ Ạ Ệ Ệ Ị Ị
II. THI T B , TÀI LI U D Y - H C II. THI T B , TÀI LI U D Y - H C - L Ọ Ọ c đ n Đ trong SGK phóng to. Ế Ế ượ ồ Ấ ộ
- B n đ n Đ ngày nay. ồ Ấ ả ộ
ậ ủ Ấ - Tranh nh v các công trình ngh thu t c a n ề ệ ả
Ấ ề ẩ ộ ị
Đ .ộ - Chu n b đo n băng video v văn hoá n Đ (đã phát ạ trên VTV2 vào tháng 6-2003).
Ế Ế Ứ Ứ Ọ Ọ Ạ Ạ
ể
ơ ả ộ
III. TI N TRÌNH T CH C D Y - H C Ổ III. TI N TRÌNH T CH C D Y - H C Ổ 1. Ki m tra bài cũ - Câu 1: Hãy nêu nh ng nét c b n trong b máy c phong ki n Th i T n - Hán và Đ ng? Nhà n ữ ờ ầ ướ
ế - Câu 2: M m m ng kinh t ầ ế ấ
ườ TBCN xu t hi n ạ ệ ở ượ c ệ ố ể
Trung Qu c khi nào? Bi u hi n? T i sao nó không đ ố ti p t c phát tri n? ế ụ ể
ẫ
ắ ẫ
2. D n d t bài m i ớ ắ GV khái quát ph n ki m tra bài cũ và d n d t HS ầ ệ
ộ Ấ ứ ố ớ ổ ạ
ớ ộ ề ả ờ
phía Tây B c n Đ n m ắ Ấ ở
ở ầ ả
ằ ọ
ủ ằ
n n văn minh sông H ng n m ớ ồ ứ ừ ề ắ ằ ỡ ộ
ể vào bài m i, nêu nhi m v nh n th c bài m i nh sau: ư ụ ậ ng ươ n Đ là m t trong nh ng qu c gia c đ i ph ữ ế Đông có n n văn minh lâu đ i kho ng 3000 năm đ n ộ ằ ở 1500 năm, n n văn minh ề vùng s ng n. Kho ng 1500 năm TCN là kh i đ u cho ố Ấ ỉ n n văn minh sông H ng, bài h c c a chúng ta ch ề vùng nghiên c u t ằ ở Đông B c, là đ ng b ng r ng l n màu m , quê h ng, ươ ng c a n n văn hoá truy n th ng và văn n i sinh tr ơ ưở ủ ề ề ố
Ấ ượ ể ể ố
ộ
ư ả ị ả ưở ệ
ế ư ế ữ
minh n Đ . Đ hi u đ Ấ c văn hoá truy n th ng n ề ộ ng ra bên Đ là gì? Nó phát tri n ra sao? Nó nh h ưở ể t Nam ch u nh h ng c a văn ngoài nh th nào? Vi ủ hoá n Đ nh th nào? Bài h c hôm nay s giúp các ọ Ấ ẽ ộ c nh ng v n đ trên. em hi u đ ề ấ ể ượ 3. T ch c các ho t đ ng trên l p ạ ộ ổ ứ ớ
ầ ủ ạ ộ
ứ ữ
ộ ệ
Các ho t đ ng c a th y và trò Ho t đ ng 1: Làm vi c cá ạ nhân Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ Th i kỳ các qu c ố ờ gia đ u tiên ầ
c đ u tiên l ướ ạ
ộ GV đ t câu h i: Vì sao m t ặ ỏ i hình s Nhà n ầ ố thành bên l u v c sông H ng? ằ ư ự ỏ i câu h i, ọ
ổ
HS đ c SGK tr l ả ờ các HS khác b sung. ậ ố
ả
ự c, th
ằ ề
ắ ậ ợ ở ệ ộ ạ
- Kho ng 1500 năm ả đ ng b ng sông TCN ằ ở ồ Hn g đã hình thành ằ ườ ng m t s n ộ ố ướ x y ra tranh giành nh ả ả ạ ng nh ng m nh h ư ưở c Magađa. nh t là n ấ ướ
ưở
GV nh n xét và ch t ý: Kho ng 1500 năm TCN, vùng phía l u v c sông H ng ư ự Đông B c có đi u ki n t nhiên thu n l i, các b l c đã đ n đây sinh s ng và hình ố ế ầ thành các Nhà n c, đ ng đ u ướ ứ ng qu c. Các là các ti u v ố ươ ể ng qu c l n m nh và ti u v ố ớ ạ ươ ể ẫ ng l n tranh giành nh h ả nhau.
ạ ộ ủ ầ
Các ho t đ ng c a th y và trò Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ ứ ữ
GV đ t câu h i: ặ
ướ ỏ Quá trình hình thành và phát tri n c a ủ ể n ướ ở - GV đ t câu h i g i m : ỏ ợ
c Magađa? ặ Vai trò c a vua Asôca?
ấ ấ ủ ọ - GV g i m t HS tr l ộ ả ờ
ứ ế ỷ ổ
i, các HS khác b sung, sau đó GV ch t ý:ố
ứ
ố ấ
ạ ậ ướ
ạ
ệ ề ỏ ấ Ấ
ậ ắ ấ
ề ỉ ộ ừ
- Vua m n c là ở ế t Bimbisara, nh ng ki ư xu t nh t (vua th 11) là Asôca (th k III TCN). ướ + Đánh d p các n c ẹ nh th ng nh t lãnh ỏ th .ổ + Theo đ o Ph t và có công t o đi u ki n cho ề đ o Ph t truy n bá ạ r ng kh p. Ông cho ộ ộ d ng nhi u "c t ự Asôca". c đ
ồ ổ Ấ
ơ
ỉ
ộ
ấ Ấ ố
ả
ủ - Asôca là vua th 11 c a n c Magađa, lên ngôi vào ướ đ u th k III TCN. Ông đã ế ỷ ầ xây d ng đ t n c hùng ấ ự ng, đem quân đi đánh các c ườ ộ c nh , th ng nh t n Đ n ướ ố (th ng nh t g n h t bán đ o ả ố ế ầ c c Nam n Đ , ch tr ự Ấ (Panđia). GV ch trên l ồ ượ ỉ trong SGK phóng to treo trên b ng, đ ng th i cho HS th y ấ ờ ả ộ ổ ạ ộ lãnh th n Đ c đ i r ng l n h n so v i n Đ ngày ộ ớ Ấ ớ ồ ế ớ i nay (ch trên b n đ th gi ả n Đ ngày nay). Ấ ộ - Sau khi th ng nh t n Đ , chán c nh binh đao, ông m t ộ ậ lòng theo đ o Ph t đ n t n ế ạ ậ
ầ ủ ạ ộ
Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ ứ ữ
ộ ắ ữ ộ
ế
Các ho t đ ng c a th y và trò Xrilanca. Ông còn cho kh cắ ch lên c t s t "c t Asôca" nói lên chi n công và lòng sùng kính c a ông. ủ
ế i r i vào
Asôca qua đ i vào cu i th ố ờ k III TCN, n Đ l Ấ ộ ạ ơ ỷ giai đo n kh ng ho ng. ả ủ ạ
ạ ạ
ộ Ho t đ ng 2: Ho t đ ng ộ theo nhóm ề
ừ - GV nêu câu h i cho t ng ỏ
nhóm:
Th i kỳ v ươ ng ờ ự tri u Gúpta và s phát tri n c a văn ủ ể hoá truy n th ng n ố Ấ ề Độ
ươ ề
i? Vai trò v
ươ
+ Nhóm 1: Quá trình hình ng tri u Gúpta? thành v Th i gian t n t ề ồ ạ ờ ề ng tri u m t chính tr c a v ị ủ ặ này?
ậ + Nhóm 2: Đi m n i b t ờ i th i Ấ
ổ ể trong văn hoá n Đ d ộ ướ Gúp ta? N i dung c th ? ụ ể ộ
ưở
ộ + Nhóm 3: Văn hoá n ĐẤ ư ng nh th i Gúp ta đã nh h ả ờ th nào đ n n Đ giai đo n ạ ộ ế Ấ ế Ấ ng văn hoá n sau và nh h ưở ả nh ng lĩnh v c nào? Đ ộ ở ữ - GV g i đ i di n các nhóm ọ ạ ự ệ Quá trình hình thành và vai trò v m t chính ề ặ
ầ ủ ạ ộ
Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ ứ ữ
ầ
ề
ố ầ ắ Ấ ổ
ề ấ
ươ ộ
ề
tr :ị - Đ u công nguyên, ộ ượ c mi n B c n Đ đ ề ắ Ấ th ng nh t - n i b t ậ ổ ấ ố ng tri u Gúpta v ề ươ (319 -467), Gúpta đã ắ th ng nh t mi n B c ố ủ ầ n Đ , làm ch g n Ấ nh toàn b mi n trung ộ ư n Đ . ộ Ấ
ắ
ướ ờ i th i
- V văn hoá d ề Gúpta. ắ Ấ ộ ộ ề
ấ ừ ấ ủ ầ Ấ ặ ể ắ
ề ờ
Các ho t đ ng c a th y và trò lên trình bày và các nhóm khác b sung cho b n, sau đó GV ổ ạ nh n xét và ch t ý: ố ậ + Nhóm 1: Đ u Công nguyên, mi n B c n Đ ộ đ ậ c th ng nh t - n i b t ượ ấ v ng tri u Gúp - ta (319- ươ ề ứ 467), v ng tri u này ch ng ề t s c kháng c không cho ự ỏ ứ phía i Tây Á xâm l n t ng ườ ề Tây B c, th ng nh t Mi n ố B c n Đ , làm ch g n nh ư toàn b mi n Trung n Đ . S ộ ự ủ phát tri n và nét đ c s c c a ng tri u gúp ta còn gi v ữ ươ ạ th i Hácsa giai đo n c đ ượ ở sau (606 - 647).
ể
ờ ổ ự ị ắ Ấ ộ
ề
ố Ấ ậ + Nhóm 2: Đi m n i b t c a th i kỳ Gúpta là s đ nh ủ hình và phát tri n c a văn hoá ủ ể truy n th ng n Đ . ộ ề ậ ế
ể
ụ ế + Đ o Ph t: Ti p t c ế ụ ậ ạ ề c phát tri n truy n đ ể ượ bá kh p n Đ và ơ truy n ra nhi u n i. Ki n trúc Ph t giáo phát tri n (Chuà Hang, ng ph t b ng đá). t ậ ằ ượ
ề C th : ụ ể ượ + Đ o Ph t ti p t c đ c ạ ậ ờ phát tri n sau hàng năm ra đ i ể ượ c ở Ấ ộ ế truy n bá kh p n Đ và n Đ đ n th i Gúpta đ ộ ờ ắ Ấ ề ạ + Đ o n Đ hay đ o ạ Ấ ộ
ầ ủ ạ ộ
ứ ữ
ề ề
ể ị
ể ạ
ế ư ơ ờ ầ ệ ầ ầ
ằ ờ
ầ c xây d ng. Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ Hinđu ra đ i và phát ờ tri n, th 3 v th n ầ ạ chính: Th n Sáng t o, Th n Thi n, Th n Ac. Các công trình ki nế trúc th th n cũng đ ự ượ
ạ ủ ạ Ấ ạ
ầ
ầ
ị ầ ầ ị ầ ề
ch vi ể
ế ờ
ỉ
ự ự ằ
ể Ấ
ầ
ế
ạ
Các ho t đ ng c a th y và trò ớ truy n nhi u n i. Cùng v i ơ đ o Ph t phát tri n ki n trúc ạ ậ ng c a đ o, nh chùa nh h ủ ưở ả nhi u n i và Hang m c ề ọ ở ng ph t điêu nh ng pho t ậ ượ ữ kh c b ng đá, trên đá (gi ớ i ắ thi u chùa Hang Atgianta…). ệ + Đ o n Đ hay đ o Hinđu ộ ườ i v n là đ o c x a c a ng ổ ư ố ể n cũng ra đ i và phát tri n, ờ Ấ th 3 v th n chính: Th n Sáng ờ T o, Th n Thi n, Th n Ac và ệ ạ nhi u v th n khác. Cùng v i ớ đ o Hinđu phát tri n thì các ạ ầ công trình ki n trúc th th n c xây d ng. Các ngôi cũng đ ượ đ n đ c xây d ng b ng đá ượ ề ơ cao đ s , hình chóp núi, là n i ồ ộ ng tr c a các th n và n i t c ơ ạ ự ị ủ ằ ng th n thánh b ng nhi u t ầ ề ượ đá, (gi ề i thi u cho HS xem đ n ệ ớ tháp hình núi Mênu, lăng mộ hình bán c u, hình bát úp …). t c t: t ch vi ầ + Ch vi ữ ế
Ấ ề
ữ ế ổ ừ Brahmi đã nâng lên, sáng t oạ và hoàn ch nh h ch sanskrit ữ ệ ỉ ữ ế ừ ữ ế t t: t + Ch vi c Brahmi đã nâng lên, ổ sáng t o và hoàn ch nh ạ h ch sanskrit Văn ệ ữ ộ h c c đi n n Đ - ọ ổ văn h c Hinđu, mang ọ t lý tinh th n và tri ầ Hinđu giáo r t phát ấ tri n.ể Tóm l i, th i Gúp ta đã ờ đ nh hình văn hoá ị truy n th ng n Đ ộ ố ớ v i nh ng tôn giáo l n ớ ữ
ạ ộ ủ ầ
Các ho t đ ng c a th y và trò ứ ữ
ữ ế ữ
t ượ
ẩ
ệ ờ ữ
ố Ấ
ổ t ph và ờ ữ ế ấ t n t hoàn ệ ự ỡ và tác ph m ẩ c aủ ơ ư S kuntala
(ch Ph n) là ch vi ữ ạ bi n n Đ th i b y gi ế ở Ấ ộ ờ ấ là c s hình thành ch vi ơ ở Đ ngày nay. Ch vi ế ộ ch nh đã t o đi u ki n r c r ề ạ ỉ v i các tác gi ả ớ tiêu bi u nh ể Kaliđasa. ộ
ề ể
ề ộ
ố
ộ ế ạ Ấ ủ Ấ
ủ ữ
ố
Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ và nh ng công trình ki n ng, trúc, ế nh ng tác ph m văn ữ h c tuy t v i, làm n n ề ọ cho văn hoá truy nề th ng n Đ có giá tr ị ộ văn hoá vĩnh c u.ử i n Đ đã - Ng ườ Ấ ệ t mang văn hoá, đ c bi ặ ố là văn hoá truy n th ng truy n bá ra bên ngoài mà Đông Nam Á là nhả ng rõ nét nh t. h ấ ưở ả t Nam c ng nh Vi ủ ệ ng c a văn hoá n h Ấ ưở ạ Đ (tháp Chàm, đ o ộ Ph t, đ o Hinđu). ạ ậ
ng sang các n
ậ
ưở ủ ế ạ ạ
ườ
ạ
ế
ủ
+ Nhóm 3: Văn hoá th iờ Gúpta đã phát tri n kh p n ắ Ấ ả ờ Đ , nó còn r c r sang c th i ự ỡ Hácsa. Ngày nay, dân s n ố Ấ Đ đa s theo đ o n Đ , ch ữ ộ ộ ự t ngày nay c a n Đ d a vi trên ch sanskrit. Trong quá trình buôn bán v i các qu c gia ớ Đông Nam Á, văn hoá n ĐẤ ộ ướ c đ nh h ả ả này ch y u là tôn giáo đ o ạ ữ Ph t, đ o Hinđu và ch ủ sankrit, đ o Bà la môn c a i Chăm và ki n trúc tháp ng ế Chàm, đ o Ph t và các công ậ ả trình chùa mang ki n trúc nh h ủ Ấ ng c a Ph t giáo c a n ưở ậ Đ …). ộ
ạ ộ ủ ầ
Các ho t đ ng c a th y và trò Nh ng ki n th c HS ế ữ c n n m v ng ắ ầ ứ ữ
4. S k t bài h c ọ ơ ế 5. Bài t p - D n dò v nhà ặ ậ ề
