Lịch sử poster phim
Nếu bạn đang sở hữu 1 tấm poster, hãy cố gắng quý trọng, biết đâu, 1 ngày
nào đó...
Điện ảnh, ra đời năm 1895, với các cụ thân sinh Auguste và Louis Lumiere,
trở thành 1 trong những loại hình nghệ thuật phổ biến nhất của thế kỷ XX. Mọi
người đều thích đến các rạp chiếu, và các poster – áp phích phim gần như trở
thành 1 công cụ hiện thân cho các bộ phim.
Với các tiêu chuẩn in ấn có giới hạn, ban đầu, các poster được cho ra đời
với mục đích quảng cáo bộ phim trình chiếu của các rạp chiếu với hy vọng kích
thích sự hứng thú quan tâm của khán giả đến với các rạp chiếu địa phương. Ngày
nay, công cụ quảng cáo này đã trở thành các món quà lưu niệm hữu hình về các
minh tinh hay các bộ phim đáng nhớ. Các poster ra đời với mong muốn to lớn hơn,
lôi kéo tất cả mọi người.
Cho đến nay, các poster phim vào thập niên 80 còn “sống sót” trở thành
nguồn vốn lớn cho các hãng trưng bày và mua bán. Tiêu chuẩn về in ấn của các
poster này cũng khác nhau. Nhưng khi đi ngược xa hơn về quá khứ, sô lượng
poster giảm đi đáng kể.
Từ rất sớm, các ông chủ rạp chiếu đã bỏ tiền in ấn đầu tư không ít vào
mảng này, nhưng do nhiều yếu tố khách quan, chủ quan: hỏa hoạn, nước, chiến
tranh (trong đó cuộc Thế chiến II chiếm phần lớn), 1 lượng rất lớn các poster đã bị
phá hủy nghiêm trọng, chỉ còn lại 1 vài của các phim thông dụng quá nổi tiếng
như Casablanca, King Kong, Frankenstein, The Wizard of Oz.
Không giống như các công cuộc sưu tập khác: như sưu tập sách hài hay bưu
thiếp về bóng rổ, các nhà sưu tập poster phim ngay từ đầu không có ý định này.
Công cuộc sưu tập các poster phim ngày càng trở nên thú vị và hào hứng hơn , kết
hợp 2 yếu tố nghệ thuật hay muốn luyến tiếc những thời đã qua, các nhà sưu tập có
thể có nhiều chọn lựa trong 1 kho vô vàn poster đa dạng, với nhiều xu hướng, văn
hóa, phong cách, kỹ thuật, lịch sử…
Áp phích phim Indentity và Face off
Các poster phim ảnh đem lại cho các nhà kinh doanh 1 mối lợi đáng kể. Giá
trị của chúng có thể tăng theo cấp số nhân chỉ trong 1 thời gian ngắn – 5 năm.
Nhiều gian hàng trên thế giới đã khai thác điều này khá tốt. Ví dụ, ngày nay 1
poster Anh kinh điểu về phim của điệp viên Bond được bán ra với giá £3500, thay
vì £100 vào giữa thập niên 90.
Kinh doanh poster điện ảnh trở thành 1 điểm nóng trong hệ thống mua bán,
bỏ túi các nhà kinh doanh không ít.
Kỷ lục thu lợi từ 1 poster phim cho đến nay là $453,000 cho bộ phim The
Mummy (1932).
CLASSIC FILMS
Hầu hết, các nhà sưu tập quan tâm đến các poster về các bộ phim kinh điển
mọi thời đại như King Kong, Casablanca, Metropolis, The Wizard of Oz, Citizen
Kane; mà poster của chúng đáng giá hàng ngàn bảng Anh, bất kể chúng mang
nhiều phong cách hay thứ tiếng khác nhau.
Cụm từ siêu thị poster ra đời. Ngày nay, người mua hứng thú quan tâm đến
mảng poster những năm 60, 70. Các bộ phim như: Breakfast At Tiffany's, The
Italian Job, Dirty Harry, Bullitt, và seri phim về the Bond được săn lùng, tuy với
giá không hề rẻ, trên £1000.
Poster phim kinh điển vẽ tay
COLLECTABLE STARS
Audrey Hepburn chiếm vị thế cực lớn trong thế giới poster, nhưng ngược
lại, Gina Lollobridgida thì không.
Humphrey Bogart: có thể được xem là người dẫn đầu danh sách diễn viên
được sưu tập poster nhiều nhất, theo sau là Steve McQueen.
Những ngôi sao đắt giá về mảng này:
- Charlie Chaplin, The Marx Brothers, Errol Flynn, Humphrey Bogart,
Greta Garbo, Marlene Dietrich, và Bette Davis.
- Thập kỷ 50, 60, có thể kể: Audrey Hepburn, Grace Kelly, Elvis Presley,
Cary Grant, Marilyn Monroe, Frank Sinatra, James Dean, Marlon Brando, Steve
McQueen, Sean Connery as Bond, …
- THập kỷ 70: Clint Eastwood, Michael Caine, Al Pacino, Robert Deniro.
Trong số các đạo diễn, Alfred Hitchcock trở thành “sao”, tiếp sau là Woody
Allen, Frank Capra, và Tarantino.
Poster: Công cụ quan trọng của điện ảnh
I. Sơ lược lịch sử áp phích phim
Ngay cả trước khi kỹ nghệ điện ảnh phát triển mạnh với các biển quảng cáo
nhấp nháy giới thiệu phim, thì giới sản xuất và phát hành phim đã hiểu thấu tầm
quan trọng của các áp phích như một công cụ được sử dụng để lôi kéo khán giả
đến các rạp chiếu phim dã chiến lưu động khắp nơi. Ban đầu, các áp phích phim
chỉ là những tờ bướm phác thảo sơ sài. Về sau, sự tinh tế mới tăng dần, biến chúng
thành các tác phẩm nghệ thuật thật sự. Chân dung các diễn viên và các cảnh ấn
tượng nhất trong phim được khai thác triệt để bới các hoạ sĩ tài năng, giỏi về bố
cục, thành thạo về màu sắc.
Đến thập niên 20, hình ảnh trên áp phích vẫn phục vụ cho mục đích lôi kéo
khán giả đến rạp. Trước khi có kỹ thuật in offset, các áp phích được in lithography
(in thạch bản), nên nghệ thuật minh họa lấn lướt nghệ thuật ảnh. Các hãng sản xuất
và phát hành phim không hề tiếc tiền trong việc tạo ra các áp phích ấn tượng cho
một bộ phim sắp trình làng.
Mỗi rạp chiếu phim đều được nhận đầy đủ các áp phích quảng cáo cho
phim với kích cỡ đôi khi khác nhau. Khi chưa có truyền hình, áp phích là công cụ
tiếp thị cho phim rất hiệu quả. Nhiều khán giả đến với phim là do xem áp phích bị
những gì thể hiện trên áp phích đánh lừa, dù nội dung bộ phim không xuất sắc như
họ tưởng.
Sau này việc ra đời của quảng cáo truyền hình và nhiều loại quảng cáo khác
và do thiếu không gian trưng bày áp phích tại các rạp chiếu phim, giá trị của áp
phích trong việc tiếp thị phim giảm dần. Nhưng lập tức, các áp phích xưa được
phục chế khéo, biến thành đồ cổ của các nhà sưu tầm, với giá bán một poster có
khi lên đến hàng trăm ngàn đô la. Các công ty thiết kế, các công ty quảng cáo và
các nhà hàng bắt đầu sử dụng các poster hiếm, đẹp như tranh treo tường. Nhu cầu
về áp phích trang trí tăng, từ đó cũng đẩy giá lên cao.
Đầu thập niên 90, các nhà đấu giá nổi tiếng như Christie’s và Sotheby’s đã
đưa áp phích phim vào trong danh sách các sản phẩm bán đấu giá. Một áp phích
phim The Mummy (1932), giá chỉ có 10$ vào thập niên 60, nay đã tăng gấp hơn
ngàn lần. Các poster “độc” vẫn tiếp tục bị săn lùng và giá được đẩy lên rất cao.
Việc buôn bán, trao đổi áp phích, được đưa lên cả mạng Internet.
II. Kích cỡ áp phích
Nếu bạn là người thích sưu tập áp phích phim, bạn phải có 3 yêu cầu cần
thiết: lòng nhiệt tình, sự kiên nhẫn và tiền bạc! Yêu cầu thứ 4 cũng không kém
phần quan trọng, chính là sự hiểu biết khá về lĩnh vực bạn đang lao vào!
Hiện có 6 loại áp phích phim ở Hollywood trên thị trường tùy theo kích cỡ:
(1 inch = 2,54 cm)