BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
--------------------------------
NGUYỄN MINH NHỰT
KIỂM ĐỊNH MỐI QUAN HỆ GIỮA Ý KIẾN KIỂM
TOÁN VÀ QUẢN TRỊ LỢI NHUẬN TRÊN BÁO CÁO
TÀI CHÍNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT Ở
VIỆT NAM
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 60340301
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. MAI THỊ HOÀNG MINH
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan luận văn thạc sĩ kinh tế: “Kiểm định mối quan hệ giữa ý kiến
kiểm toán và quản trị lợi nhuận trên báo cáo tài chính của các công ty niêm yết
ở Việt Nam” là công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc của bản thân. Nội dung,
kết quả nghiên cứu trong luận văn này là hoàn toàn trung thực và dựa theo số liệu thu
thập được. Các tài liệu, đoạn trích dẫn được sử dụng trong luận văn đều được dẫn
nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu biết của tác giả.
TP. HCM, tháng 12 năm 2016
Tác giả luận văn
Nguyễn Minh Nhựt
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... 2
MỤC LỤC ................................................................................................................. 3
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..................................................................... 5
DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................... 6
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU .......................................................... 1
1.1 Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1
1.1.1 Lý do thực tiễn ........................................................................................ 1
1.1.2 Lý do lý luận .......................................................................................... 2
1.2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ...................................................................... 3
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 4
1.4 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
1.5 Ý nghĩa của nghiên cứu ................................................................................. 4
1.6 Kết cấu của luận văn ...................................................................................... 5
CHƯƠNG II: TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ CÁC NGHIÊN CỨU
CÓ LIÊN QUAN TRƯỚC ĐÂY ............................................................................. 6
2.1 Cơ sở lý thuyết ................................................................................................... 6
2.1.1 Cơ sở lý thuyết về kiểm toán báo cáo tài chính và ý kiến kiểm toán ......... 6
2.1.1.1 Khái niệm và vai trò của báo cáo kiểm toán về báo cáo tài chính ...... 6
2.1.1.2 Các loại ý kiến của Báo cáo kiểm toán ................................................ 7
2.1.2 Cơ sở lý thuyết về quản trị lợi nhuận của công ty ................................... 12
2.1.2.1 Định nghĩa quản trị lợi nhuận và hành vi quản trị lợi nhuận ............. 12
2.1.2.3 Cách thức tiến hành quản trị lợi nhuận .............................................. 22
2.1.2.4 Định lượng hành vi quản trị lợi nhuận .............................................. 26
2.2 Tổng quan các nghiên cứu có liên quan trước đây .......................................... 36
2.2.1 Các nghiên cứu về mối quan hệ giữa việc phát hành ý kiến kiểm toán và
việc quản trị lợi nhuận ........................................................................................... 36
2.2.2 Các nghiên cứu về mối quan hệ giữa việc phát hành ý kiến kiểm toán bởi
công ty kiểm toán danh tiếng và việc quản trị lợi nhuận ...................................... 37
2.3 Giả thiết nghiên cứu ......................................................................................... 39
CHƯƠNG III: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................. 40
3.1 Mô hình nghiên cứu ..................................................................................... 40
3.2 Dữ liệu nghiên cứu ...................................................................................... 45
3.2.1 Lựa chọn mẫu ....................................................................................... 45
3.2.2 Thu thập dữ liệu .................................................................................... 46
3.3 Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 46
CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .......................................................... 48
4.1 Thống kê mô tả ............................................................................................ 48
4.1.1 Thống kê mô tả mẫu ............................................................................. 48
4.1.2 Thống kê mô tả các biến ....................................................................... 51
4.2 Ma trận hệ số tương quan giữa các biến ...................................................... 53
4.3 Phân tích hồi quy ......................................................................................... 56
4.3.1 Phân tích sự phù hợp của mô hình ........................................................ 56
4.3.2 Kiểm định giả thiết H1 .............................................................................. 57
4.3.2 Kiểm định giả thiết H2 .............................................................................. 58
4.3.3 Phân tích mối quan hệ của các biến kiểm soát ..................................... 59
CHƯƠNG V: KẾT LUẬN, HẠN CHẾ VÀ ĐỀ XUẤT ...................................... 61
5.1 Kết luận ............................................................................................................ 61
5.2 Hạn chế của bài nghiên cứu và đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo .............. 62
5.2.1 Hạn chế của bài nghiên cứu ...................................................................... 62
5.2.1 Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo ......................................................... 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH SÁCH CÔNG TY TRONG MẪU NGHIÊN CỨU
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Tiếng Anh
Tiếng Việt
BCTC
Báo cáo tài chính
VAS
Chuẩn mực kế toán Việt Nam
VSA
Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam
OLS
Ordinary least squares
Phương pháp bình phương bé nhất
HNX
Hanoi Stock Exchange
Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội
HOSE
Hochiminh City Stock
Exchange
Sở Giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí
Minh