BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
---------------
PHẠM VĂN CHÍNH
QUYỀN CHỌN VÀ KHẢ NĂNG ÁP
DỤNG CHO THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN VIỆT NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2007
ii
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HCM
---------------
PHẠM VĂN CHÍNH
QUYỀN CHỌN VÀ KHẢ NĂNG ÁP
DỤNG CHO THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN VIỆT NAM
Chuyên ngành : Kinh tế tài chính – Ngân hàng
Mã số : 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. NGÔ HƯỚNG
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2007
iii
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa ..............................................................................................................i
Lời cam đoan .............................................................................................................ii
Mục lục ..................................................................................................................... iii
Danh muc các từ viết tắt ...........................................................................................vii
Danh mục các bảng biểu – hình vẽ ........................................................................ viii
LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................1
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ QUYỀN CHỌN VÀ THỊ TRƯỜNG
QUYỀN CHỌN .............................................................................................. 4
1.1 KHÁI QUÁT VỀ QUYỀN CHỌN ...................................................................6
1.1.1 Quyền chọn .......................................................................................................6
1.1.2 Các loại quyền chọn ..........................................................................................7
1.1.2.1 Quyền chọn mua .................................................................................7
1.1.2.2 Quyền chọn bán ..................................................................................9
1.1.3 Chiến lược phòng ngừa rủi ro với quyền chọn ...............................................11
1.1.3.1 Quyền chọn mua và cổ phiếu ............................................................12
1.1.3.2 Quyền chọn bán và cổ phiếu .............................................................13
1.2 THỊ TRƯỜNG QUYỀN CHỌN .....................................................................14
1.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển ......................................................................15
1.2.2 Các thành phần của thị trường quyền chọn .....................................................18
1.2.2.1 Hàng hoá, cung và cầu ......................................................................18
1.2.2.2 Nhà tạo lập thị trường .......................................................................19
1.2.2.3 Các nhà môi giới ...............................................................................20
iv
1.2.2.4 Trung tâm thanh toán ........................................................................20
1.2.2.5 Hệ thống giám sát, kiểm soát ............................................................21
1.3 QUYỀN CHỌN VỀ CHỨNG KHOÁN .........................................................21
1.3.1 Khái niệm về quyền chọn chứng khoán ..........................................................21
1.3.2 Đặc điểm về quyền chọn chứng khoán ...........................................................22
1.4 MỘT SỐ KINH NGHIỆM CỦA THẾ GIỚI VỀ TỔ CHỨC SÀN GIAO
DỊCH QUYỀN CHỌN ...........................................................................................24
1.4.1 Sàn giao dịch Chicago Board Options Exchange – CBOE .............................24
1.4.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ........................................................24
1.4.1.2 Những chủ thể tham gia giao dịch ....................................................25
1.4.1.3 Giao dịch và thanh toán ....................................................................27
1.4.1.4 Cơ chế giám sát .................................................................................29
1.4.2 Sàn giao dịch Chứng khoán Tokyo – TSE ......................................................30
1.4.2.1 Lịch sử hình thành và phát triển ........................................................30
1.4.2.2 Tổ chức sàn giao dịch .......................................................................31
1.4.2.3 Cơ chế giao dịch ................................................................................31
1.4.2.4 Cơ chế giám sát .................................................................................33
Chương 2: THỰC TRẠNG CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
VIỆT NAM .................................................................................................... 35
2.1 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT
NAM ........................................................................................................................35
2.1.1 Sự thăng trầm của thị trường chứng khoán Việt Nam ....................................35
2.1.2 Mô hình tổ chức sàn giao dịch chứng khoán tại Sở giao dịch chứng khoán
thành phố Hồ Chí Minh hiện tại ...............................................................................38
2.2 CÁC YẾU TỐ RỦI RO TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT
NAM ........................................................................................................................40
v
2.2.1 Tâm lý và trình độ của công chúng đầu tư ......................................................40
2.2.2 Rủi ro từ các quy định và chất lượng dịch vụ của các sàn, trung tâm giao dịch
và công ty chứng khoán ...........................................................................................41
2.2.3 Thông tin thị trường thiếu minh bạch .............................................................43
2.2.4 Thủ thuật làm giá của giới đầu cơ ..................................................................45
2.2.5 Hệ thống quản lý, giám sát thị trường chưa hiệu quả .....................................45
2.2.6 Rủi ro từ các chấn động thị trường trong và ngoài nước ...............................47
2.3 SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC ÁP DỤNG QUYỀN CHỌN CHỨNG
KHOÁN VÀO GIAO DỊCH TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT
NAM ........................................................................................................................48
2.3.1 Tạo ra công cụ bảo vệ nhà đầu tư ...................................................................48
2.3.2 Đa dạng hóa cơ hội kinh doanh cho các nhà đầu tư tài chính trong và ngoài
nước .........................................................................................................................48
2.3.3 Thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán .......................................49
2.3.4 Thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài vào Việt Nam ........................49
2.3.5 Nâng cao tính cạnh tranh của thị trường chứng khoán Việt Nam .................52
Chương 3: KHẢ NĂNG ÁP DỤNG QUYỀN CHỌN CHO THỊ
TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM ................................................ 54
3.1 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG QUYỀN CHỌN VIỆT
NAM TRONG NHỮNG NĂM TỚI .....................................................................54
3.1.1 Định hướng phát triển thị trường chứng khoán VN trong những năm tới ......54
3.1.2 Khó khăn và thách thức trong việc áp dụng quyền chọn chứng khoán vào giao
dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam ............................................................57
3.1.2.1 Khung pháp lý chưa hoàn chỉnh .......................................................58
3.1.2.2 Hạ tầng kỹ thuật chưa đáp ứng được nhu cầu hiện tại ......................58
3.1.2.3 Nhận thức và trình độ của nhà đầu tư trong nước .............................59
3.1.2.4 Sự phức tạp trong khâu tổ chức ........................................................60
vi