http://maybienap.webs.com Máy bi n áp. Công ngh Ch t o m ch t ế ạ ế ệ ạ ừ

đóng m t vai trò quan tr ng. ế ừ ụ ủ ộ ọ đ i v i áy bi n áp g m 2 công d ng chính là: ạ ạ ụ ấ ạ ế ừ ừ ố ớ : Trong c u t o máy bi n áp m ch t ồ

c n ph i đ m b o các yêu c u k thu t t ng ng là: ậ ươ ứ ỗ ự ả ừ ầ ộ ầ ạ t ỏ ạ ậ ệ ả ể ắ ắ ả ị ị 1- Nhi m v c a m ch t ệ ạ Công d ng a m ch t ụ ủ - D n tẫ ừ - Đóng vai trò khung làm ch t a cho các cu n dây Do đó m ch t ỹ ả ả t - D n t ẫ ừ ố - Có t n hao do dòng đi n xoáy nh nh t ổ ấ - k t c u ch c ch n, đ m bao o khi nâng h , v n chuy n mà không làm xê d ch vi trí các ế ấ cu n dây ộ

ậ ệ ạ ng đ ừ ệ ậ ằ ỹ c ch t o b ng thép k thu t đi n. ệ ế máy bi n áp th ườ ế ề ể ế ạ ố ạ ượ ể ộ ỹ 2 – V t Li u Ch T o M ch T ế ạ ừ 2-1: Thép k thu t đi n: M ch t ậ Thép k thu t đi n là kim lo i đa tinh th do nhi u tinh th kh i t o thành. Tùy thu c vào ch ệ đ cán mà c u trúc tinh th c a thép cũng khác nhau ộ ạ ạ ể ủ ỹ ậ ấ

2-2 ệ Máy bi n th có th thay đ i hi u đi n th xoay chi u, tăng th ho c h th , đ u ra cho 1 hi u ặ ạ ế ầ ế ế ể ệ ệ ế ề ế ổ

đi n th t ế ươ ứ ng ng v i nhu c u s d ng. Máy bi n áp đ ầ ử ụ ệ ế ớ ượ ử ụ ệ c s d ng quan tr ng trong vi c ọ

truy n t i đi n năng đi xa. Ngoài ra còn có các máy bi n th có công su t nh h n, máy bi n áp ề ả ỏ ơ ệ ế ế ế ấ

( n áp) dùng đ n đ nh đi n áp trong nhà, hay các c c bi n th , c c x c, ... dùng cho các thi ổ ế ụ ạ ể ổ ụ ệ ế ị ế t

ng d n các pác t b đi n v i hi u đi n th nh (230 V sang 24 V, 12 V, 3 V, ...). Bài này h ị ệ ệ ệ ế ớ ỏ ướ ẫ ự

qu n l y 1 cái máy bi n áp phù h p v i m c đích s d ng c a mình. Không c n ph i đi mua ấ ấ ử ụ ụ ủ ế ầ ả ợ ớ

cho dù nó r h n. ẻ ơ

c qu n xong Hình nh minh h a máy bi n áp đ ọ ế ả ượ ấ

Đ qu n đ ấ ượ ể c máy bi n áp thì chúng ta c n ph i l u ý m y v n đ c b n sau đây : ả ư ề ơ ả ế ầ ấ ấ

+ Công su t bi n áp ấ ế

+ Đi n áp đ u vào ệ ầ

+ Đi n áp đ u ra ệ ầ

+ T n hao c a máy bi n áp ủ ế ổ

qu n máy bi n áp + Quan tr ng h n n a c n đ ý đ n v t t ơ ữ ầ ậ ư ấ ể ế ế ọ

I ) C u t o máy bi n áp ấ ạ ế

Máy bi n áp có c u t o r t đ n gi n nó g m nh ng ph n sau : ấ ạ ấ ơ ữ ế ả ầ ồ

+ Th 1 : Nó có 1 cu n dây s c p. Đây là cu n dây đ u vào. Đi n áp đ u vào đ c đ a vào ơ ấ ứ ệ ầ ầ ộ ộ ượ ư

cu n dây này. ộ

+ Th 2 : Cu n dây s c p. Đây là cu n dây đ u ra. Đi n áp đ u ra đ c l y t cu n dây này ơ ấ ứ ệ ầ ầ ộ ộ ượ ấ ừ ộ

ộ + Th 3: Lõi s t hay Ferit. Đây cũng là gông đ cho bi n áp và là ph n c m ng gi a hai cu n ỡ ầ ả ứ ứ ữ ế ắ

s c p và th c p ơ ấ ứ ấ

Máy bi n áp nó c u t o g m 3 ph n chính đó. Ch có đi n áp xoay chi u m i truy n đ c qua ấ ạ ề ượ ế ệ ề ầ ồ ớ ỉ

bi n áp chu n nh t là đi n áp hình sin. ế ệ ẩ ấ

II ) Tính toán các thông s c a máy bi n áp ố ủ ế

t di n th c c a lõi s t (tr ) : So (cm2) a) Xác đ nh thi ị ế ệ ự ủ ụ ắ

Do các lá thép hình ch E ghép l i có l p các đi n nên do đó ta ph i tr đi cái l p cách đi n đó ữ ạ ả ừ ệ ệ ớ ớ

do đó thì thi t di n th c c a lõi s t s là : ế ự ủ ắ ẽ ệ

So = k.S

t di n c a ph n gi a lõi s t (Vuông hay ch nh t ) : S = a.b (cm2) ( Đây là thi v i S là thi ớ ế ữ ậ ệ ủ ữ ầ ắ ế t

di n t thông móc vòng xuyên qua các b cu n dây) ệ ử ộ ộ

k= 0.9 đ i v i lá thép E có b d y là 0.35mm ố ớ ề ầ

k=0.93 đ i v i lá thép E có b d y là 0.5mm ố ớ ề ầ

k= 0.8 - 0.85 n u lá thép b han r và l i lõm ế ị ỉ ồ

* Công su t c a bi n áp theo thi ấ ủ ế ế t di n th c ự ệ

P = (S0/1.1)2

==> So = sqrt (P) / 1.1

Thông th i hay ch n lõi hình vuông hay ch nh t nên ta có đ r ng c a b n : ườ ng m i ng ọ ườ ữ ậ ủ ả ộ ộ ọ

c = sqrt (So)

T đó ta ch n công su t bi n áp c n qu n ==> Xác đ nh đ c kích th c c a lõi s t. ừ ế ấ ầ ấ ọ ị ượ ướ ủ ắ

b) Tính s Vòng/Von : n

v

ố

Cái này ta ph i ch n c m ng t B hay t ọ ả ứ ả ừ ừ thông và d a theo công th c tính s c đi n đ ng ta s ứ ự ứ ệ ộ ẽ

tính đ c s vòng/ von ượ ố

nv = 45 / B.So (V/von)

đây thì 45 là h s ph thu c vào t n s và b n ch t lõi. Cái giá tr này m i ng i th Ở ệ ố ụ ầ ố ả ấ ộ ọ ị ườ ườ ng

ch n trong gi (35-50) Nh ng theo kinh nghi m th y m i ng ọ t ả ừ ư ệ ấ ọ ườ i ch n 45. ọ

B đây là c m ng t nó đ c ch n theo lá thép kĩ thu t đi n tùy thu c vào l ng silic trong ở ả ứ ừ ượ ệ ậ ộ ọ ườ

thép nh ng mà thông th (1T đ n 1.2T) và có khi là t (1.4T - 1.6T) ư ườ ng giá tr B này t ị ừ ế ừ

c) Xác đ nh s vòng dây qu n ố ấ ị

Đ xác đ nh đ c s vòng dây qu n ta ph i bi ể ị ượ ố ấ ả t đ ế ượ ầ c đi n áp đ u vào và đi n áp đ u ra c n ệ ệ ầ ầ

l y.ấ

+ N1 là s vòng dây qu n c a cu n dây s c p ơ ấ ấ ủ ố ộ

+ N2 là s vòng dây qu n c a con dây th c p ứ ấ ấ ủ ố

+ U1 là đi n áp đ u vào ệ ầ

+ U2 là đi n áp đ u ra ệ ầ

Theo công th c tính ta s đ ứ ẽ ượ c nh sau : ư

N1 = U1.nv

N2 = 1.1.U2.nv

Giá 1.1 đây là giá tr chênh l ch công su t do t n th t ấ ệ ấ ổ ị

d) Tính toán ti ế ệ ủ t di n c a dây qu n th c p và s c p ơ ấ ứ ấ ấ

Ti t di n c a dây qu n đ ế ệ ủ ấ ượ c ch n theo m t đ dòng đi n J. M t đ dòng đi n J đ ệ ậ ộ ậ ộ ệ ọ ượ c ch n phù ọ

t đ c a dây d n trong kho ng cho phép. h p đ phù h p v i đi u ki n làm vi c và nhi ề ợ ể ệ ệ ợ ớ ệ ộ ủ ẫ ả

Tôi có tham kh o 1 s cách ch n m t đ dòng nhi ậ ộ ả ố ọ ệ t J theo công su t ấ

+ V i J = 4 (A/mm2) - Công su t t (0 - 50 VA) ấ ừ ớ

+ V i J = 3.5 (A/mm2) - Công su t t ( 50 - 100VA) ấ ừ ớ

+ V i J = 3 (A/mm2) - Công su t t (100 - 200VA) ấ ừ ớ

+ V i J = 2.5 (A/mm2) - Công su t t ( 200 - 250VA) ấ ừ ớ

+ V i J = 2 (A/mm2) - CÔng su t t ( 500 - 1000VA) ấ ừ ớ

+ V i bi n áp công su t th p ta có th ch n J = 5 - 10 (A/mm2) ể ọ ế ấ ấ ớ

T đó ta tính đ c thi ừ ượ ế t di n c a dây qu n s c p và th c p ứ ấ ấ ơ ấ ệ ủ

+ Thi t di n dây qu n s c p ế ấ ơ ấ ệ

s1 = I1/J

+ Thi t di n dây qu n th c p ế ứ ấ ệ ấ

s2 = I2/J

Các giá tr I1 và I2 ta có th bi t và tính đ ể ế ị ượ ự c d a vào m i quan h gi a s vòng dây s c p th ệ ữ ố ơ ấ ố ứ

c p và đi n áp s c p và th c p. ấ ứ ấ ơ ấ ệ

Tính n t đ ng kính c a dây nh vào thi ố ườ ủ ờ ế t di n c a dây : (Do ta ch n dây đ ng là hình tròn nên ọ ệ ủ ồ

ta tính đ ượ c nh sau ) ư

+ Cu n s c p : d1 = 2.sqrt(s1/3.14) ộ ơ ấ

+ Cu n th c p : d2 = 2.sqrt(s2/3.14) ứ ấ ộ

Ngoài ra còn chi li cho 1 máy bi n áp thì nó còn c h s l p đ y, tính khuôn đúc...Nh ng mà ả ệ ố ấ ư ế ầ

thôi qu n th công ch c n th thôi! ỉ ấ ủ ế ấ

Nh v y đ qu n đ c bi n áp thì chúng ta c n ph i bi t nh ng th trên đ qu n đ ư ậ ấ ượ ể ế ả ầ ế ấ ượ ữ ứ ể c bi n áp ế

mong mu n. Do qu n b ng th công s không đ ằ ủ ẽ ấ ố ượ ấ ủ c ch t và nhi u khe h nên hi u su t c a ề ệ ặ ở

bi n áp s gi m và t n hao s l n. ẽ ả ẽ ớ ế ổ

~~~~