Mùa sinh sản ở Bò sát
(Reptilia)
- Mùa sinh dục tuỳ thuộc khí hậu.
Ở vùng ôn đới vào mùa ấm sau
khi ngủ đông một thời gian
ngắn, ở vùng nhiệt đới vào trước
mùa mưa. Mùa sinh sản thay đổi
tuỳ theo loài và địa phương.
Rắn ráo (Ptyas korros) ở
Quảng Ðông (Trung Quốc)
đẻ trứng vào tháng 5 - tháng 6,
ở Việt Nam đẻ vào tháng 6 -
tháng 8, ở Java (Indonesia) đẻ
vào tháng 8. Ba ba ở Trung
Quốc đẻ từ tháng 6 - tháng 8, ở
Việt Nam từ tháng 6 - tháng 7.
-
- Vào mùa sinh sản, rắn đực chủ
động bò tìm rắn cái. Rắn cái có một
số tuyến ở đuôi và đặc biệt là cái
tuyến ở da tiết ra mùi đặc biệt. Rắn
đực nhờ cơ quan thị giác để phát
hiện đối tượng, sau đó nhờ cơ quan
khứu giác và cơ quan Jacobson
giúp nhận biết mùi của rắn cái đã
để lại trên đường đi. Mùi của rắn
cái quyến rủ rắn đực được tiết ra ở
thân rắn cái và chỉ xuất hiện vào
mùa sinh sản khi rắn cái động dục.
Rắn cái động dục suốt thời gian
mang trứng nên một số loài rắn
chịu giao phối nhiều lần trong mùa
sinh sản.
Ở nhóm thằn lằn, vai trò thị
giác có vai trò quan trong hơn
để nhận biết đối tượng khác phái.
Thằn lằn đực Bắc Mỹ có màu sẫm,
dọc hai bên thân có sọc dài màu
xanh. Trước khi giao phối, thằn lằn
đực rướn cao thân, bụng dẹp lại
theo chiều dọc làm lộ rõ hai sọc
màu xanh để báo cho thằn lằn cái
biết.
Trong mùa sinh sản một số loài bò
sát đực có tiếng kêu gọi cái rất đặc
trưng (cá sấu, tắc kè, rùa .. ). Tiếng
tắc kè gọi giao hoan có thể lan xa
đến 100m.
Vào mùa sinh sản, một số bò sát
đực rất hiếu chiến, đánh nhau rất
quyết liệt để giành lấy con cái (thằn
lằn, kỳ đà, tắc kè hoa, rắn...). Ở rắn
đuôi kêu (Crotalus rufer) rắn đực
sẽ quấn lấy nhau, mổ nhau. Cuối
cùng rắn đực nào thắng sẽ ghép đôi
với rắn cái.
Quỳnh Hoa