Tieát 61
Chöông III: Nguoàn hidrocacbon
thieân nhieân
KIEÅM TRA BAØI CUÕ:
HS1:Töø n-butan ñieàu cheá cao su BuNa, nhöïa PE
HS2: Thöïc hieän chuoãi phaûn öùng:
(2)
(1)
(3)
metan(cid:198)axetilen(cid:198)benzen(cid:198)thuoác tröø saâu 666
(4)
vinyl clorua
ÑAÙP AÙN: Caâu 1:
to
, xt
CH2=CH-CH=CH2+ 2H2
to, P
(1)CH3-CH2-CH2-CH3 n-butan (2)nCH2=CH-CH=CH2
Na
to
(-CH2-CH=CH-CH2-)n Cao su BuNa CH3-CH3+ CH2=CH2
to, P
(3) CH3-CH2-CH2-CH3 n-butan (4) nCH2=CH2
(–CH2–CH2–)n
xt
PE
ÑAÙP AÙN: Caâu 2:
1500OC
(1) 2CH4
CH ≡ CH + 3H2
laøm laïnh nhanh
C, 600OC
(2) 3CH ≡ CH
Cl
Cl
as
Cl
Cl
(3) + 3Cl2
Cl
Cl
(4) CH ≡ CH + HCl
CH2 = CHCl
tO, xt
Metan coù öùng duïng gì?
Toång hôïp axetilen, nguyeân lieäu cô baûn ñeå saûn xuaát caùc chaát höõu cô khaùc
* Trong töï nhieân, metan ñöôïc tìm
thaáy nhieàu ôû ñaâu?
Trong caùc:
– Moû daàu – Moû khí thieân nhieân
Khí thieân nhieân
Khí daàu moû
Nguoàn hidrocacbon
Than ñaù
Daàu moû
Tieát 61
I. KHÍ THIEÂN NHIEÂN VAØ KHÍ DAÀU MOÛ II. DAÀU MOÛ
Tieát 62
II. DAÀU MOÛ (tt) III. THAN ÑAÙ
Tieát 61:
KHÍ THIEÂN NHIEÂN – KHÍ DAÀU MOÛ DAÀU MOÛ
Moät soá nöôùc coù tröõ löôïng daàu cao treân theá giôùi (Khoái OPEC)
4. Araäp Saudi 7. Libia
10. Nigieâria 13.Inñoânesia
1. Iran
2. Irac
5. Araäp
8. Venezuela 11. Ecuador
3. Kuwait
6. Qatar
9. Angieâria
12. Gabon
(cid:64) Giôùi thieäu:
Moät soá hình aûnh veà caùc moû daàu vaø caùc khu coâng nghieäp cheá bieán daàu
•
Giaøn khoan
Nhaø maùy loïc daàu
Moû daàu ôû Trung Ñoâng
Khu cheá bieán daàu
• ÔÛ nöôùc ta:
Bôø bieån Tieàn Haûi (Thaùi Bình)
Moû khí thieân nhieân
Baïch Hoå
Moû daàu
Roàng
Ñaïi Huøng
(cid:64) Giôùi thieäu:
Nguoàn goác cuûa khí thieân nhieân, khí
daàu moû.
I. KHÍ THIEÂN NHIEÂN KHÍ DAÀU MOÛ
Khí thieân nhieân
Khí daàu moû (khí ñoàng haønh)
1. Nguoàn goác -Trong caùc moû khí Trong caùc moû daàu
-Vuøng coù daàu, P cao
I. KHÍ THIEÂN NHIEÂN KHÍ DAÀU MOÛ
Khí thieân nhieân
Khí daàu moû (khí ñoàng haønh)
1.Nguoàn goác
Trong caùc moû daàu Trong caùc moû khí Vuøng coù daàu, P cao
2.Thaønh phaàn Metan 95% theå tích Metan 42%
theå tích
3. ÖÙng duïng
Nhieân lieäu
Khí thieân nhieân vaø khí daàu moû
Nguyeân lieäu
I. KHÍ THIEÂN NHIEÂN KHÍ DAÀU MOÛ
Khí thieân nhieân Khí daàu moû
1. Nguoàn goác Trong caùc moû
daàu Trong caùc moû khí Vuøng coù daàu, P cao
2. Thaønh phaàn Metan (95%V) Metan (42%V)
3. Öùng duïng
Nhieân lieäu, nguyeân lieäu trong coâng nghieäp hoùa hoïc
II. DAÀU MOÛ VAØ CAÙC SAÛN PHAÅM CHEÁ BIEÁN:
* Daàu moû laø gì?
Daàu moû laø saûn phaåm cuûa quaù trình phaân huûy chaäm nhieàu xaùc ñoäng, thöïc vaät bò vuøi saâu döôùi ñaát taïo neân tuùi daàu goàm coù 3 lôùp
Giôùi thieäu tuùi daàu:
khí
TUÙI DAÀU
khí
daàu
nöôùc
II. DAÀU MOÛ VAØ CAÙC SAÛN PHAÅM CHEÁ BIEÁN:
* Daàu moû laø gì? Daàu moû laø saûn phaåm cuûa quaù trình phaân huûy
chaäm nhieàu xaùc ñoäng thöïc vaät bò vuøi saâu döôùi ñaát taïo neân tuùi daàu goàm coù 3 lôùp:
♦ Lôùp khí daàu moû ôû treân (P cao)
♦ Lôùp daàu loûng ôû giöõa
♦ Lôùp nöôùc maën ôû cuoái cuøng.
1. Lyù tính:
– Laø chaát loûng, saùnh, maøu naâu ñen, coù muøi
ñaëc tröng.
– Nheï hôn nöôùc, khoâng tan trong nöôùc
2. Thaønh phaàn:
• * Laø hoãn hôïp cuûa nhieàuhidrocacbon :
– Ankan – Xicloankan – Aren
* Ngoaøi ra coøn coù moät löôïng raát nhoû caùc hôïp chaát höõu cô chöùa O, N, S, …
3. Saûn phaåm chöng caát daàu moû:
(< 40oC)
* Khí
(C1 – C4)
(Nhieân lieäu)
(40 – 200oC)
* Etxaêng (C5– C11)
Saûn phaåm nheï
(Nhieân lieäu, dung moâi, ..)
(120 - 240oC)
* Ligroin (C8 – C14)
Chöng caát
(Nhieân lieäu, dung moâi)
Daàu moû
P thöôøng
(150 – 310oC)
* Daàu thaép (C12 – C18)
(Nhieân lieäu, thaép saùng)
(300 – 450oC)
* Daàu naëng (C15↑) (Nhieân lieäu ñoäng cô ñiezen)
Mazut
3. Saûn phaåm chöng caát daàu moû:
Saûn phaåm nheï
Daàu naëng
Chöng caát
Daàu moû
P thöôøng
Daàu nhôøn (boâi trôn maùy)
Chöng caát
Mazut
Vazôlin
P thaáp
(duøng trong y hoïc, ngaønh myõ phaåm… )
Parafin (raén) (neán)
Haéc ín
(nhöïa raûi ñöôøng)
Löu yù: Caùc vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng töø daàu moû
* Vaän chuyeån daàu
Traùnh chaùy noå
* Taøng tröõ daàu ñuùng quy ñònh
Khoâng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng
* Cheá bieán daàu
CUÛNG COÁ BAØI
CAÂU 1: Taïi sao ngöôøi ta phaûi baûo quaûn Na trong daàu hoûa (daàu thaép)?
ÑAÙP AÙN:
Ngöôøi ta phaûi baûo quaûn Natri trong daàu hoûa nhaèm ngaên khoâng cho Natri taùc duïng vôùi hôi nöôùc trong khoâng khí (daàu hoûa laø hidrocacbon khoâng thaám nöôùc)
CAÂU 2: Choïn caâu phaùt bieåu ñuùng:
A. Khí thieân nhieân laø nguoàn cung caáp metan duøng laøm nhieân lieäu vaø nguyeân lieäu.
B. Daàu moû coù nhieät ñoä soâi nhaát ñònh.
C. A vaø B ñuùng.
D. A vaø B sai.
Caâu 3: Choïn caâu phaùt bieåu sai:
A. Etxaêng deã baét löûa hôn daàu thaép.
B. Daàu thaép, etxaêng coù muøi ñaëc tröng coøn vazôlin, parafin (raén) khoâng coù muøi roõ reät
C. Caùc loïai hidrocacbon chính trong daàu moû laø: anken, xicloankan, aren.
D. Khoâng theå bieåu thò daàu moû baèng moät CTPT nhaát ñònh.
