NHIỆM VỤ BẤT KHẢ 4 – Khi đạo diễn phim hoạt hình làm phim hành động

NHIỆM VỤ BẤT KHẢ 4 – Khi

đạo diễn phim hoạt hình làm

phim hành động

Poster phim “Nhiệm vụ bất khả 4”

Nhiệm vụ bất khả là cái tên đi kèm với “giải trí”; phần 1 xem được,

phần 2 xem được, phần 3 dở hơn hai phần kia một chút. Nói chung thì

không phần nào thực sự dở tệ, nhưng tôi chưa bao giờ hồi hộp chờ

phim ra mắt để mua vé đi xem. Tuy nhiên, lần này là lần đặc biệt, và

Nhiệm vụ bất khả 4 nằm trong số các phim giải trí đáng xem nhất của

năm, lý do chính: đạo diễn Brad Bird.

Brad Bird là một đạo diễn phim hoạt hình thuộc hàng “top” ở Mỹ,

ngoài The Iron Giant (hãng Warner Bros Animation), ông còn làm The

Incredibles và Ratatouille (hãng Pixar). Việc một đạo diễn phim hoạt

hình chuyển sang làm phim hành động nghe có vẻ khập khiễng, nhưng

thực tế thì có khá nhiều các đạo diễn có tiếng có miếng hiện nay (như

Tim Burton và David Lynch) bắt đầu sự nghiệp bằng phim hoạt hình;

các tác phẩm của họ cực kỳ sống động và đặc biệt cuốn hút về mặt hình

ảnh.

Nhiệm vụ bất khả 4 có cốt truyện đơn giản: một tên tội phạm với bí

danh Cobalt muốn dùng vũ khí hạt nhân để tiêu diệt loài người. Theo

lời hắn thì sự sống trên trái đất – đến một lúc nào đó – phải bị diệt để

hành tinh này có một sự khởi đầu mới; và những ai còn sống sau thảm

họa sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, thông minh hơn. Trong tình cảnh hỗn

loạn hiện nay, vũ khí hạt nhân là giải pháp tối ưu (chờ một mảnh thiên

thạch va vào trái đất thì lâu quá chăng?). Cobalt đang chuẩn bị gặp một

tên sát thủ chuyên nghiệp, nhằm mua lại bản mật mã kích hoạt bom

nguyên tử mà tên sát thủ này cướp được từ chính phủ Nga; và người có

thể ngăn chặn Cobalt, không ai khác, chính là Ethan Hunt (do Tom

Cruise đóng) cùng tổ điệp viên IMF của anh.

Nhưng sau phần 3 thì Ethan đang bị chính quyền ở Moscow bắt giam;

nên tổ điệp viên của anh, gồm kỹ thuật viên Benji (Simon Pegg đóng),

và nữ chiến binh Jane (Paula Patton đóng) phải giúp Ethan vượt ngục.

Vừa được tự do, Ethan đã gặp rắc rối; tên Cobalt đặt bom để phá tung

điện Kremlin, rồi dùng bằng chứng giả đổ tội khủng bố này cho nước

Mỹ, khiến tình hình Nga–Mỹ trở nên căng thẳng như thời kỳ chiến

tranh lạnh. Tổng thư ký của tổ IMF không thể giúp Ethan vì anh bị mắc

kẹt ở Moscow, nhưng nhờ ông mà IMF có thêm một thành viên mới:

nhà phân tích William Brandt (Jeremy Reiner đóng), và bốn người này

cùng hợp tác để ngăn chặn không cho Cobalt lấy được mã bom nguyên

tử.

Tổ IMF (từ trái qua phải): Ethan, Jane, Benji, và thành viên mới

William.

Chính cốt truyện đơn giản đã biến Nhiệm vụ bất khả 4 thành một bộ

phim hấp dẫn. Các phim giải trí cố tỏ vẻ “sâu sắc” thường hay tự hại

mình bằng một cốt truyện nhập nhằng, làm người xem không biết được

ai đang lợi dụng ai, ai đang chơi xỏ ai, người nào đang đâm lén người

nào. Nhờ đơn giản mà bố cục của phim rất chặt chẽ, dễ hiểu. Có như

vậy, đạo diễn Brad Bird mới rảnh rang để chăm chút cho cách quay, kỹ

xảo, và tâm lý nhân vật – những yếu tố làm phim hành động trở nên

hấp dẫn và khác biệt. Ai xem phần 3 rồi thì sẽ hiểu phần 4 hơn, nhưng

đạo diễn giải thích cốt truyện rất mạch lạc nên dù không xem phần 3 thì

vẫn thưởng thức được phần 4 dễ dàng. Phim hoạt hình có chung điểm

này: phải đơn giản (để trẻ con cũng xem được) nhưng phải hấp dẫn (để

người lớn không bực mình khi mua vé xem chung với trẻ con).

Có lẽ cũng nhờ vào những kinh nghiệm làm phim hoạt hình mà kỹ

thuật quay của Brad Bird ấn tượng không tả nồi, xem phim mà cứ ngỡ

rằng Brad có chục năm làm phim hành động, chẳng ai có thể tin nổi

đây là phim thứ 8 và là phim live action (người đóng) đầu tiên của anh.

Đặc biệt, những cảnh quay rất khớp nhau và rất rõ nét; đa số các phim

hành động thường có những trường đoạn rượt đuổi hầm bà lằng, gồm

kỹ xảo này nối tiếp kỹ xảo kia, khiến cả phim như một mớ hổ lốn

những kỹ xảo vô chiều sâu, bị cắt ghép nham nhở và chẳng có ý nghĩa

gì, xem mà chẳng hiểu nổi xe nào đang rượt xe nào. Ngược lại, dưới

tay Brad Bird, các cảnh quay của Nhiệm vụ bất khả 4 luôn nhịp nhàng

nối tiếp nhau như nước suối chảy.

Tom Cruise trong cảnh quay đẹp nhất và nghẹt thở nhất của phim.

Đặc biệt, cảnh Ethan phải leo lên tòa nhà Burj Khalifa của Dubai (tòa

nhà cao nhất thế giới hiện nay) để đột nhập vào hệ thống máy tính

nhằm ngăn chặn tên Cobalt, thì cũng đã đáng để mọi người bỏ mua vé

xem phim rồi. Điều hấp dẫn không chỉ nằm ở việc khán giả có cơ hội

nhìn thấy Tom Cruise treo tòng teng trên tầng thứ mấy trăm; nếu phim

hành động chỉ đơn giản là cột nam tài tử lên cao như cột khúc giăm-

bông, và đạo diễn bò lên trực thăng để quay thì ai cũng có thể làm phim

hành động nếu có tiền. Điều hấp dẫn nằm ở góc máy của Brad Bird,

cách Brad quay phim khiến người xem cảm nhận được độ cao chót vót

của Burj Khalifa, tuy ngồi trên ghế của rạp phim mà khán giả như cũng

đang treo lơ lửng cùng Tom Cruise; người sợ độ cao mà xem cảnh này

thì thế nào cũng thấy buồn nôn đến nghẹt thở. Xem phim mới hiểu

được rằng mấy cái mác “giải trí” hay “nghệ thuật” chả ăn nhập gì, một

đạo diễn tài năng và tâm huyết sẽ chứng tỏ được sức sáng tạo của mình

ở mọi thể loại.

Vài phút đứng tim này rất đáng đồng tiền bỏ ra để mua vé xem. Nghe

đâu Tom Cruise đã dũng cảm leo lên tòa nhà Burj Khalifa cao ngất để

thực hiện cảnh quay trên. Ngoài chi tiết phá cửa kính phải làm giả (vì

chẳng ai cho Tom phá kính tại tòa nhà thật), còn lại đều là cảnh quay tự

nhiên. Xem là thấy phát khiếp.

Dàn diễn viên cũng như tuyến nhân vật của phần 4 trội hơn hẳn các

phần trước. Tom Cruise thì không nói làm gì, anh đã quá quen thuộc

với vai Ethan Hunt, nên tuy nhân vật này chẳng có tính cách nào mới,

Tom vẫn diễn xuất tự tin và không làm ai phải phàn nàn. Paula Patton,

trong vai Jane, ra dáng một nữ chiến binh mạnh mẽ; cô còn pha vào

nhân vật của mình một chút hài hước khi Jane phải quyến rũ một tay tỷ

phú Ấn Độ trong quá trình truy bắt tên Cobalt. Simon Pegg thì cực kỳ

xuất sắc trong vai chuyên gia máy tính Benji; Simon vốn là một diễn

viên hài nổi tiếng của xứ sương mù, anh biến Benji thành một nhân vật

dễ thương, với vẻ ngô ngố và phớt tỉnh Ăng-lê đặc trưng; Benji cũng

rất ra dáng một tay hacker yêu máy móc, hơi lóng ngóng trong cư xử vì

ít tiếp xúc với con người và cuộc sống bên ngoài.

Paula Patton trong vai Jane

Simon Pegg trong vai chuyên gia vi tính kiêm hacker ngố Benji

Tính ngây thơ ngố của Benji cũng “lây” sang nhân vật William Brandt

(chuyên gia phân tìch) của diễn viên Jeremy Reiner một cách rất tự

nhiên. Jeremy từng được để cử giải Oscar cho vai anh lính gỡ bom

trong phim “The Hurt Locker”, và thường hay thủ những vai nghiêm

nghị. Nhân vật William trong phần 4 này cũng rất nghiêm nghị, nhưng

mỗi lần anh trò chuyện với tên ngố Benji, ai cũng phải phì cười khi

thấy hai nhân vật trái tính trái nết, một hài một bi, phải ráng sức gồng

mình để làm việc cùng nhau.

Jeremy Reiner thủ vai chuyên gia phân tích William. Mới đầu ai cũng

nghĩ mỗi Benji là nhân vật hài, nhưng cả 4 nhân vật của tổ IMF cũng

khá dí dỏm.

Phần lớn mọi người thích xem phim để giải trí, và những phim hành

động kiểu này thường khiến ta phải chặc lưỡi, ghen tị với “thằng Mỹ”

có lắm tiền của để đổ vào phim ảnh, vào kỹ xảo, vào nghiên cứu công

nghệ, máy móc, hệ thống âm thanh ánh sáng. Nhưng Nhiệm vụ bất khả

4 chứng minh rằng chỉ mấy thứ đó thôi không cũng chưa đủ; nó cho ta

thấy được, một bộ phim chỉ thực sự hay khi những người làm ra nó là

những người có tài. Nếu rảnh, hãy dắt vợ, hoặc chồng, hoặc bồ nhí,

người yêu, hay con cái đi xem Nhiệm vụ bất khả 4; ngoài việc giải trí

lành mạnh, có xem phim thì mới hiểu được tại sao Mỹ là nước có nền

điện ảnh phát triển nhất thế giới. Những ai hâm mộ Brad Bird hay hãng

hoạt hình Pixar cũng không nên bỏ qua tác phẩm này. Một nhà văn

từng nói với tôi rằng, với 24 chữ cái, người tài viết được một đoạn thơ

hay; nhưng cũng 24 chữ ấy, kẻ dốt không viết được câu nào. Tôi nghĩ,

cũng với dàn diễn viên này, cũng kịch bản này, với chừng ấy tiền ngân

sách, một đạo diễn kém cỏi sẽ làm ra một phim giải trí nhảm, còn Brad

Bird làm ra một bộ phim hấp dẫn, với những cảnh quay đẹp như tranh

vẽ.