ố ặ ề ờ ườ ổ ẻ ờ Đ bài: N t l ng đó không vang thành l i, nó cho con ng i, cho tu i tr th i gian
ể ố ậ ươ ơ ề ị đ s ng ch m, suy nghĩ khác và yêu th ng nhi u h n. Anh (ch ) có suy nghĩ gì v ề
ắ ử ổ ẻ ờ l ớ i nh n g i trên v i tu i tr ngày nay
Bài làm
ộ ố ộ ườ ờ ư ạ ườ ả Cu c s ng là m t tr ng đua và thì gi là vàng b c. Nh ng con ng ộ i không ph i là m t
ả ườ ồ ượ ạ ừ ữ ỗ c máy vô c m, con ng i có tâm h n đ c t o nên t ữ ả vô vàn nh ng m ng màu, nh ng
ậ ả ố ế ấ ọ ả ạ ồ ọ cung b c c m xúc n i ti p nhau: bu n vui, th t v ng hi v ng, chán n n h nh phúc,
ươ ố ổ ữ ữ ủ ầ ả ố ưở khinh ghét yêu th ng... Gi a nh ng n t b ng và n t tr m c a b n giao h ủ ng c a
ộ ố ệ ọ ữ ữ ồ ộ ả ế ắ cu c cu c s ng, gi a lúc bu n mà không b t c, tuy t v ng; gi a lúc vui mà không m i
ố ặ ủ ữ mê, ch quan, ta có nh ng “n t l ng”.
ố ặ ờ ườ ổ ẻ ờ ể ố N t l ng đó không vang thành l i, nó cho con ng ậ i, cho tu i tr th i gian đ s ng ch m,
ươ ư ề ạ ơ ộ ộ suy nghĩ khác và yêu th ng nhi u h n. Dù là m t giây, m t phút thôi nh ng nó n p cho
ượ ả ộ ờ ố ta năng l ng s ng c cu c đ i.
ổ ớ ườ ạ ấ ậ ả ế ạ Bu i s m ra đ ộ ng, xe c qua l i t p n p, ai cũng m i mi ố ả ừ t và h i h . D ng l i đôi phút
ẻ ặ ư ố ộ ỏ ị ộ đèn đ , ai cũng s t ru t, v m t thoáng chút lo âu và nghiêm ngh nh đang suy nghĩ m t
ệ ấ ệ ọ ườ ư ữ ệ ấ ấ vi c r t h tr ng. Đ ng ai n y đi, vi c ai n y làm, chúng ta đang lao đi nh nh ng con
ấ ị ộ thiêu thân trên m t hành trình b t đ nh.
ế ớ ườ ệ ẻ ố ờ ợ ẫ ổ ẫ V n bi t v i con ng ặ i và đ c bi t là tu i tr , s ng là không ch đ i... v n bi ế ế t n u
ẹ ế ạ ượ ữ ố không nhanh nh n, không bi t ch y đua, làm sao có đ c nh ng gì mà mình mu n: thành
ề ạ ạ công, ti n b c, h nh phúc...
ế ể ặ ộ ộ ờ ượ ắ ộ ẫ v n bi t xã h i đang phát tri n m t cách chóng m t, th i gian đ c rút ng n m t cách t ố i
ọ ả ể ộ ể ạ ấ ắ ồ ờ ố đa: tr ng tr t, s n xu t thì rút ng n th i gian thu ho ch đ m t năm có th xen g i thâm
ụ ữ ệ ấ ượ ả ạ ấ ớ canh thêm m y v n a; máy móc công nghi p cũng đ c c i t o v i công su t nhanh
ấ ượ ớ ố ộ ộ ố ề ặ ấ ộ nh t; Internet đ ế c nâng c p v i t c đ lan truy n đ n chóng m t... Cu c s ng bu c con
ườ ả ồ ụ ậ ả ng i ph i đi theo gu ng quay đó, ai làm khác là t t h u. Ph i chăng đó là nguyên nhân
ớ ượ ặ ộ ườ ị ầ ấ ố ả ạ gây nên m t trái xã h i, v i l ng ng i b tr m c m, u u t, r i lo n tâm lý ngày càng
ớ ớ ử ề ẻ ễ ạ ố ố ộ ố ơ ư ộ nhi u, hay v i l p tr tình tr ng “s ng th ?’, “s ng v i”, “s ng s sài” di n ra nh m t
ướ ị đ nh h ng chung.
ờ ạ ể ẹ ế ắ ộ Ta hãy dành chút ít th i gian tĩnh t i đ ng m nhìn m t bông hoa đ p. nghe ti ng chim
ộ ả ổ ể ệ ề ạ ặ ọ ộ ộ ờ đang ríu rít, l ng mình trong m t b n nh c c đi n, đ c m t bài k v cu c đ i vô
ườ ắ ở ồ ườ ư ộ ấ th ờ ng, hít th và ng m nhìn tr i xanh... Tâm h n con ng ế ả i nh m t m nh đ t, n u
ồ ướ ấ ướ ắ ữ ấ ỡ ữ không có nh ng ngu n n c mát lành y t ầ i t m, thì đ t sao màu m và nh ng m m
ươ ươ ố ượ ạ ả ỏ xanh bé b ng sao v n lên t t đ i t c? Đó cũng là lý do t ớ i sao mà không ph i vô c ,
ề ấ ườ ở ỹ ở ở ề ớ ẹ ố có r t nhi u ng M , i châu u hay châu úc ngày nay mu n tr v v i bà m thiên
ồ ệ ữ ướ ệ ườ ủ ộ ố nhiên, tránh xa cu c s ng n ã, náo nhi ặ t và gánh n ng nh ng r m rà c a thành c l
ứ ệ ữ ố ườ ượ ế ớ ừ ể ph , nh ng th ti n nghi làm cho ng ạ i ta b c nh c y u t đi, đ tìm vào r ng sinh
ố ở ọ ố ậ ậ ố ớ ộ ộ ố s ng, s ng trên cây, s ng chung v i thiên nhiên, đ ng v t. H s ng ch m m t chút
ế ớ ư ả ấ ươ ẹ ố ơ nh ng c m th y th gi i xung quanh t i đ p và đáng s ng h n.
ề ộ ố ữ ể ậ ờ ố ườ S ng ch m còn là đ dành th i gian nghĩ v cu c s ng và nh ng ng ố i xung quanh, s ng
ườ ự ẳ ạ ồ ộ ộ v i vã gây cho con ng ớ i áp l c, căng th ng và khô héo tâm h n, là v i vã, l nh lùng v i
ữ ườ ể ẻ ậ ươ ớ ỏ nh ng ng ộ i xung quanh. Ta ch m m t chút đ chia s tình th ng v i em gái nh bán
ườ ộ ộ ủ ệ ẩ ặ rong trên đ ng, giúp m t bà lão ăn xin t i nghi p, giúp đ y gánh hàng n ng c a bác xích
ộ ụ ườ ố ắ ả ắ ộ ộ lô trên con d c dài... M t n c i, m t cái b t tay, m t ánh m t c m thông là món quà
ấ ớ ế ắ ữ ạ ơ quý giá nh t v i nh ng ai đang cô đ n, b t c và l c lõng.
ể ấ ạ ậ ố ằ ặ ộ ẽ ư S ng ch m còn là đ l y l ộ ố i cân b ng trong cu c s ng. M t chút l ng l , riêng t cho
ắ ớ ữ ề ể ữ ượ ấ ố ữ chính mình đ nghĩ v nh ng gì đã qua. nh ng gì s p t i, nh ng gì đ ậ c m t, s ng ch m
ữ ữ ứ ả ờ ọ ờ ọ không ph i lãng phí th i gian mà là trân tr ng th i gian, quý tr ng nh ng kí c, nh ng k ỉ
ở ấ ữ ư ữ ệ ế ấ ấ ơ ơ ế ồ ni m, th y quý nh ng gì đã m t nh món đ ch i, chi c răng s a thu u th ... cho đ n
ữ ư ậ ơ ộ ố ế nh ng gì to tát h n sau này. M t chút s ng ch m nh ng bi t quý giá “món quà” hi n t ệ ạ i,
ể ệ ậ ả ừ ấ ạ ữ ọ ặ ố s ng ch m cho ta kho ng l ng đ rút ra kinh nghi m t nh ng th t b i và hy v ng cho
ồ ỗ ườ ẻ ổ ẽ ở ắ ắ ươ t ng lai. Tâm h n m i ng ầ i tr tu i s tr nên thâm tr m, sâu s c, chín ch n và tr ưở ng
thành h n.ơ
ư ậ ạ ạ ậ ậ ố ố ộ ậ S ng ch m nh v y, không có nghĩa là ch m ch p, l c h u mà là s ng m t cách kĩ
ữ ữ ồ ố ố ấ ẩ ố ưỡ l ỗ ạ ng, tránh nh ng n ào, h n t p, a dua, ăn theo; nh ng l ố i s ng g p, s ng u. s ng vì
ữ ụ ệ ầ ườ ự ậ ấ ố ổ nh ng m c đích hi n sinh t m th ả ng, s ng ch m không ph i là s ng ít mà th c ch t là
ượ ấ ề ố s ng đ c r t nhi u.
ữ ề ề ậ ầ ộ ổ ố ố ủ Trong nhi u cu c bàn lu n g n đây v nh ng thay đ i trong cách nghĩ, l i s ng c a th ế
ườ ấ ủ ế ệ ữ ể ằ ộ ớ ỉ ệ ẻ h tr , ng ế i ta ch ra r ng m t trong nh ng khuy t đi m l n nh t c a th h 8X, 9X,
ứ ế ạ ộ ố ự ớ ạ ự ả 10X... là s ng m t cách công th c, thi u sáng t o và t ủ i h n năng l c, kh năng c a gi
ổ ẻ ấ ạ ợ ặ ấ ạ ầ ớ mình. Tu i tr ngày nay s g p th t b i và không bi ế ươ t đ ng đ u v i th t b i nh th ư ế
nào.
ậ ầ ế ậ ế ự ữ ố Vì v y c n: Suy nghĩ khác đi... Là bi t nhìn nh n, đánh giá. bi ọ t l a ch n nh ng l i đi
ế ỉ ướ ừ ả ơ ộ ở ề ườ ệ ầ riêng. T kho ng h n m t th k tr c tr v đây, ng i Vi t Nam d n xóa b th gi ỏ ế ớ i
ủ ươ ề ở ậ ệ ề phi ngã, giáo đi u và ch tr ố ng phát hi n, đ cao cái “tôi” cá nhân. B i v y, mu n
ẳ ị ượ ắ ộ ướ ế ẻ ả ậ ớ kh ng đ nh đ c m t cái “tôi” s c nét thì tr c h t ph i có cách nhìn nh n m i m , có
ấ ộ ượ ữ ổ ủ ạ ậ tính ch t đ t phá, dám v ỏ t thoát kh i nh ng l ố ư i t duy sáo mòn, c h , l c h u, dũng
ậ ả ầ ộ ọ ả c m ch n cho mình m t cách nhìn nh n riêng. Không nói đâu xa, kho ng g n th k ế ỉ
ướ ộ ươ ả ố ướ ự ố ị ủ ự ế ớ tr c, xã h i đ ng c nh r i ren d i s th ng tr c a th c dân phong ki n, cũ m i giao
ẫ ộ ề ườ ướ ỉ ế ế ả tranh, Á, u l n l n, khi nhi u ng i yêu n c ch bi t nghi n răng nhìn c nh đ t n ấ ướ c
ệ ữ ư ố ộ làm thân nô l thì đà có nh ng chí sĩ ái qu c nh Phan B i Châu, Phan Châu Trinh tìm cho
ữ ố ầ ả ọ ề ữ ọ ổ ổ ớ mình nh ng l i đi riêng. H yêu c u c i cách và thay đ i, h đ ra nh ng đ i m i duy tân
ộ ọ ấ ữ ế ươ ti n b , h đ u tranh theo nh ng ph ư ng pháp khác nhau. Tuy không thành công nh ng
ộ ề ữ ắ ạ ấ ộ ộ ị ề ữ nh ng v chí sĩ y đã xây nên m t ti n đ v ng ch c cho m t cu c cách m ng sau này.
ư ẫ ậ ả ượ ờ ư ấ D u v y nh ng không ph i ai sinh ra đã đ c tr i phú cho t ch t và “cá tính” rõ ràng và
ả ả ượ ậ ớ không ph i ai cũng có kh năng luôn tìm đ ấ ộ c cái m i có tính ch t đ t phá. Vì v y “suy
ể ể ữ ố ự ượ ả nghĩ khác” còn có th hi u là nh ng l i suy nghĩ tích c c, v t lên trên hoàn c nh khó
ệ ọ ể ệ ề ả ơ ớ ọ khăn đ không r i vào chán n n tuy t v ng. Còn nh câu chuy n v nhà bác h c Êđi
ấ ạ ử ệ ầ ả ớ ượ ơ x n đã ph i th 1000 nguyên li u và th t b i hàng nghìn l n m i tìm ra đ ấ c ch t làm
ẽ ắ ầ ừ ộ ả ọ ạ ơ dây tóc bóng đèn. Ho sĩ thiên tài Lêôna Đ vanhxi ph i h c v b t đ u t m t qu ả
ươ ầ ớ ượ ẽ ứ ữ ề ơ ế ế tr ng h n ba m i l n m i đ ế c v nh ng cái ti p theo. Đi u thi ộ ố t y u trong cu c s ng
ấ ạ ướ ỉ ư ự ữ ọ ỏ ợ luôn là s chăm ch , a tìm tòi h c h i và khám phá, không s nh ng th t b i tr ắ c m t
ừ ấ ạ ấ ữ ệ ướ ế và t nh ng th t b i y rút ra kinh nghi m cho b c ti n sau này. Suy nghĩ khác còn là
ấ ạ ể ố ớ ọ ươ ừ ấ ạ ệ cách h c đ đ i di n v i th t b i và v n lên t th t b i, không bao gi ờ ự ớ ạ i h n gi t
chính mình.
ệ ượ ữ ộ ướ ớ ẻ ầ Trong nh ng năm g n đây, có m t hi n t ở ng đang tr thành xu h ủ ng c a gi i tr châu
ả ệ ỗ ầ ơ ệ ọ ế ắ ượ ạ ọ A và c Vi t Nam: thanh niên m i l n r i vào b t c, tuy t v ng do thi tr t đ i h c, b ố
ọ ậ ẹ ỏ ứ ề ẳ ộ ị ườ m b nhau, s c ép h c t p căng th ng hay vì m t lý do riêng mà b nhi u ng i xa
ườ ợ ơ ữ ể ự ử ữ lánh... th ẫ ng qu n chí t ự ử t . Đáng s h n n a còn có nh ng v t ụ ự ử ậ t t p th , t t nhóm
ứ ữ ữ ườ ợ ằ b ng nhiêu hình th c và vì nh ng lí do không đáng. Trong nh ng tr ng h p này thì cách
ự ạ ướ ớ ữ ố ẹ ươ suy nghĩ khác, tích c c, l c quan và h ng t i nh ng gì t t đ p là ph ệ ố ữ ng thu c h u hi u
ữ ữ ế ấ ươ ị ự ể ố ế nh t giúp ch a lành nh ng v t th ng, giúp con ng ườ ự i t tin, có ngh l c đ s ng ti p.
ậ ậ ữ ả ị Tuy nhiên, suy nghĩ khác không ph i là nh ng cách suy nghĩ, cách nhìn nh n l p d , quái
ữ ệ ạ ả ạ ứ ố ả ả đ n, “b nh ho n”. Suy nghĩ khác ph i là nh ng suy nghĩ đem l i s c s ng cho b n thân,
ắ ạ ộ ố ữ ề ớ ộ ự có s c thái tích c c và có ích, đem l i nh ng đi u ý nghĩa, l n lao cho cu c s ng, xã h i.
ự ế ộ ượ ề ả Ngày nay, có m t th c t khá ng ộ c chi u đang x y ra và ngày càng lan tràn trong xã h i.
ể ậ ọ ọ ườ ố ố Khoa h c kĩ thu t đang tìm m i cách đ “con ng i hoá” rô b t, rô b t không ch bi ỉ ế t
ộ ố ả ử ỉ ư ữ ệ ầ ộ hành đ ng, làm vi c mà còn có nh ng c ch , ý nghĩ và d n có m t s c m xúc nh con
ườ ườ ạ ố ố ỗ ồ ng i. Ng ượ ạ c l i, con ng i thì l ố i ngày càng “rô b t hoá” s ng tr ng r ng và vô h n vô
ả ề ậ ề ặ ệ ế ề ấ ấ ạ ộ ả c m. Cái mà xã h i hi n đ i thi u nhi u nh t không ph i v v t ch t mà v m t tinh
ế ầ ố ươ th n: s ng thi u tình th ng.
ệ ớ ớ ẻ ự ờ ơ ạ ư ộ ễ ề ườ ặ Đ c bi t v i gi i tr , s lãnh đ m, th đang di n ra nh m t đi u bình th ng trong
ộ ố ờ ơ ớ ị ờ ơ ớ ử ữ ề ộ ổ ị cu c s ng. Th v i l ch s dân t c, th v i nh ng giá tr văn hoá c truy n, th ờ ơ ớ v i
ữ ườ ườ ờ ơ ớ ố ượ ườ nh ng ng i ăn xin trên đ ng, th ụ v i bà c mu n đ c giúp qua đ ng... Và đáng s ợ
ờ ơ ớ ả ộ ẻ ấ ả ấ ầ ả ơ h n, chúng ta đang d n vô c m, th v i c cái x u. Vô c m khi th y m t k gian đang
ườ ữ ạ ả ả ớ móc túi ng ồ ụ i khác, vô c m v i nh ng văn hoá đ i tr y tràn lan trên m ng, vô c m khi n ữ
ọ ủ ậ ạ ị ướ ổ sinh, nam sinh nhìn b n h c c a mình b đánh đ p và còn sung s ng c vũ, reo hò...
ườ ệ ớ ẻ ấ ươ ề ơ Cái mà con ng ạ i hi n đ i và gi ầ i tr ngày nay c n nh t là: Yêu th ng nhi u h n. Vì
ươ ố ủ ạ ố ươ ề ả ể ộ ế yêu th ng v n là cái g c c a nhân lo i. Yêu th ng và đoàn k t là n n t ng đ m t dân
ể ờ ố ươ ề ơ ế ế ộ t c cùng s ng và phát tri n bao đ i nay. Yêu th ng nhi u h n là bi t nghĩ, bi t quan tâm
ướ ớ ườ ộ ụ ườ ề ắ ơ chăm sóc và h ng t i ng ộ i khác nhi u h n. Đó là m t ánh m t nhìn, m t n c ộ i, m t
ờ ẹ ớ ệ ọ ơ ộ ộ ộ hành đ ng và l ấ i nói quan tâm giúp cha m b t m t nh c h n sau m t ngày lao đ ng v t
ử ỉ ữ ế ầ ớ ườ ự ặ ắ ả v . Đó là c ch ân c n trìu m n v i nh ng ng i đang g p khó khăn. Đó là s lo l ng,
ươ ề ể ậ ộ ướ ộ ố s t ru t, th ng xót khi “khúc ru t mi n Trung” đang ng p trong bi n n c... Yêu
ươ ề ế ườ ở ườ ả ớ ậ ơ th ng nhi u bi n con ng i tr thành ng i nhân h u, cao c , l n lao h n.
ươ ơ ứ ề ề ơ ề ề ậ Khi yêu th ng nhi u h n t c là cho đi nhi u h n thì ta l ạ ượ i đ ơ c nh n v nhi u h n.
ữ ớ ườ ậ ạ ượ ự ẽ ằ ữ ố s ng v i nh ng ng i xung quanh b ng s chân thành, ta s nh n l i đ c nh ng tình
ọ ươ ậ ừ ự ữ ườ ạ ươ ả c m quý tr ng th ng yêu, s thành th t t nh ng ng i b n,... Yêu th ơ ề ng nhi u h n
ố ị ế ẻ ộ ố ố ẹ ươ còn là s ng v tha bao dung, bi t s chia và làm cho cu c s ng t t đ p. Yêu th ề ng nhi u
ỉ ả ậ ố ạ ắ ộ ườ ố ơ ơ h n ch gi n đ n là s ng ch m l i m t chút, nhìn ng m đ ữ ng ph xung quanh và nh ng
ươ ặ g ng m t thân quen.
ậ ố ươ ứ ủ ề ệ ơ “S ng ch m”, “suy nghĩ khác” và “yêu th ộ ặ ng nhi u h n” là ba m t bi n ch ng c a m t
ề ố ự ấ ậ ờ ườ ọ ấ v n đ . S ng ch m th c ch t là th i gian con ng i suy nghĩ, mài nh n các giác quan
ậ ư ạ ự ạ ậ nh y bén và thành l p t ố duy sáng t o, tích c c. s ng ch m còn là lúc con ng ườ ượ c i đ
ả ươ ữ ọ ườ ư ớ ơ th nh th i, yêu th ng, trân tr ng nh ng ng ồ i xung quanh. Nh ng cũng ch đánh đ ng
ớ ố ố ủ ệ ậ ố ộ ị ố s ng ch m là trái ngh ch v i l ộ i s ng “v i vàng” c a thi sĩ Xuân Di u. Thi sĩ s ng v i
ộ ố ế ậ ậ ấ ộ ố ố ổ vàng là s ng h t mình, s ng m t cách t n đ , s ng sao cho có ý nghĩa nh t. V y nên tu i
ả ừ ẻ ế ố ệ ự ể ắ ậ ưở ả tr ph i v a bi t s ng ch m đ rèn luy n s chín ch n, tr ừ ng thành, v a ph i bi ế ố t s ng
ậ ạ ộ ố ị ạ ẽ ấ ộ ế “v i vàng”, linh ho t và h t mình. Ch u s ng ch m l i m t chút thì mình s th y bao
ủ ề ẹ ẹ ề ẹ ờ ọ ợ ủ nhiêu đi u đ p trong dòng đ i này. Cúi đ p c a đèn đêm v sáng h p ch . Cái đ p c a
ườ ủ ủ ẹ ả ổ ị ng ố i buôn thúng bán m ng. Cái đ p c a chú bé th i còi... (Trích k ch b n phim S ng
ch m)ậ
ộ ố ư ộ ế ẫ ổ ồ Cu c s ng xung quanh tôi v n th , lao vun vút nh m t mũi tên kh ng l ợ , tôi s tôi và
ữ ườ ấ ở ờ ữ ẽ ạ ố nh ng ng ạ i quanh tôi s đi l c, l c vào nh ng thói x u đ i. Nên tôi đôi lúc mu n hãm
ạ ủ ể ậ ố ộ ờ phanh l i. Tôi đã s ng ch m theo cách c a riêng mình: dùng m t ít th i gian đ hít th ở
ể ờ ừ ệ ề ộ ộ không khí trong lành, m t ít th i gian đ đi làm t ờ thi n v vùng quê nghèo, m t ít th i
ể ấ ồ ườ ự ế ườ ủ gian n u đ chay đ cho ng i nghèo đ n chùa dùng s cúng d ng c a đàn na tín thí,
ể ọ ế ộ ờ ườ ể ồ ổ ồ ố m t ít th i gian đ đ c cu n sách ki p nhân sinh vô th ộ ng đ b i b tâm h n, m t ít
ự ủ ể ắ ữ ờ ườ ế ơ ọ th i gian đ l ng nghe nh ng tâm s c a ng i thân và quan tâm h n đ n m i ng ườ i.
ơ ấ ữ ế ậ ả ượ ề ề Nh ng giây phút th nh th i y khi n tôi nh n ra đ c nhi u đi u đáng quý và thêm yêu
ộ ố cu c s ng.
