Nuốt khó - Triệu chứng của nhiều bệnh
Trong sinh hoạt hàng ngày, nếu cảm thấy khó chịu, có
dấu hiệu khó nuốt trong quá trình ăn uống nên đi kiểm
tra để kịp thời phát hiện và điều trị. Khó nuốt là hiện
tượng thức ăn bị cản trở khi đi qua vùng miệng, hầu
hay thực quản, gây cảm giác khó chịu, đau, rát và chán
ăn. Ngay cả việc ăn các chất lỏng, mềm hay uống nước
cũng trở nên khó khăn.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Sự tổn
thương vùng hầu, miệng, thực quản cũng là nguyên nhân
gây khó nuốt lúc ăn. Ví dụ như ở bệnh nhân mắc chứng
viêm họng, đai vòng hầu, viêm vòng niêm mạc thực quản
dưới... Những tổn thương làm chèn ép bên ngoài thực quản
như cứng khớp đốt sống, gai cột sống, bướu tuyến giáp, rối
loạn thần kinh cơ gây liệt cơ cũng là nguyên nhân gây khó
khăn cho bệnh nhân trong quá trình ăn uống.
Biểu hiện của các bệnh
- Dưới niêm mạc thực quản sưng có mủ: Đây là hậu quả
của hiện tượng niêm mạc thực quản bị tổn thương và có
viêm nhiễm. Lúc đó, bệnh nhân sốt, mệt mỏi, đau như có
lửa đốt sau xương ức.
- Ung thư thực quản: Khó nuốt còn là dấu hiệu cảnh báo
của bệnh ung thư thực quản đây là một bệnh hay gặp ở
nước ta. Nam giới trên 40 tuổi rất dễ mắc phải bệnh này. Ở
giai đoạn đầu, bệnh nhân bị tức đằng sau xương ức, nuốt
khó hoặc bị nghẹn khi nuốt. Hiện tượng này diễn ra ngày
càng thường xuyên hơn và sau đó là nuốt khó liên tục (lúc
đầu chỉ khó với thức ăn rắn, sau đến cả thức ăn lỏng cũng
khó nuốt, thậm chí bệnh nhân bị nôn sau khi ăn).
Hình ảnh ung thư thực quản là m
ột trong
những nguyên nhân gây lên tình tr
ạng
khó nuốt.
- Viêm thực quản: Xuất hiện do vệ sinh răng miệng kém,
thiếu dinh dưỡng, dịch dạ dày chảy ngược lên... Triệu
chứng: đau khi ăn, khi nuốt thì ở sau xương ức bị đau như
có lửa đốt, nhiều khi đau lan sang cả bên cạnh, sang cổ,
xuống lưng, khi đứng thẳng thì hết ngay. Khi có hiện tượng
đau như vậy, trong miệng bệnh nhân có vị chua hoặc đắng.
Nếu bệnh nặng, thực quản có thể co giật do dịch ruột bị
kích thích trào ngược lên.
- Thực quản phát triến không bình thường: Ở cơ quan này
có các túi nhỏ lồi ra ngoài. Thức ăn dễ lọt vào các túi này
khiến chúng to dần lên, đè vào thực quản, gây khó nuốt.
Triệu chứng bệnh lúc nhẹ lúc nặng, dễ gây viêm, dẫn đến
xuất huyết, thậm chí thủng thực quản.
- Sa thực quản cũng gây nên hiện tượng khó nuốt. Bệnh
này thường đi cùng với cảm giác đau lan toả từ phần bụng
trên sang lưng, vai khi ăn. Nếu bệnh nhân nằm xuống, cơn
đau càng nặng thêm.
- Bệnh ở đốt sống cổ: Cạnh trước sống cổ có hiện tượng
xương tăng sinh, gây đè ép thực quản. Ngoài nuốt khó, đa
số bệnh nhân có thêm triệu chứng tê tay chân, chóng mặt,
nhức đầu.
Nuốt khó là dấu hiệu của nhiều bệnh. Khi thấy nuốt khó
nên đi khám để tìm ra nguyên nhân điều trị. Nếu để kéo dài
sẽ gây ra chứng suy dinh dưỡng, rối loạn nước, điện giải do
bệnh nhân không ăn được. Ngoài ra khó nuốt có thể là dấu
hiệu của nhiều bệnh nguy hiểm, nếu không điều trị kịp thời
sẽ ảnh hưởng đến tính mạng.
Bác sĩ Vũ Thị Thu