1
Phân tích nhân vt thng lí Pá Tra trong V chng A Ph ca Tô Hoài
Dàn ý phân tích nhân vt thng lí Pá Tra
I. M bài
Đôi nét về tác gi, tác phm
Gii thiu nhân vt Pá Tra.
II. Thân bài
*Phân tích hình nh Pá Tra.
Truyn ngắn Vợ chng A Phủ” thấm đẫm cht hin thực. Dưới ngòi bút hin thc sc so ca mt
nhà văn tài năng, cuộc sống đau thương của người dân vùng cao và hình nh ca bn thng tr hin
lên tht c th, rõ nét. Thng lí Pá Tra trong câu chuyn là nhân vật đại din cho chế độ cai tr độc
địa, s tàn ác, vô nhân đo ca bn tay sai thực dân, chúa đất lúc by gi. Thời gian được phn ánh
trong truyn là mt thời kì đáng nhớ ca lch s dân tc, thi đại mà đồng bào Tây Bc sống tăm tối,
b áp bc, bóc lột trước ngày gii phóng. Một nhà văn đã từng nói: “Nhân vật trong tác phm ca mt
thiên tài thc s nhiu khi thật hơn cả con người ngoài đời, bi sc sng lâu bn, bởi ý nghĩa điển
hình ca nó. Qua nhân vt, ta thy c mt tng lp, mt giai cp, mt thời đại”, Pá Tra là một nhân
vật điển hình như thế. Tác phẩm đã phản ánh chân thc bc tranh xã hi Tây Bắc trước ngày gii
phóng, điều này có ý nghĩa khai phá. đây còn tồn ti chế độ phong kiến, chúa đất vi nhng chc
sc thng lí, xéo phi,... mt kiu phong kiến min núi bo tàn, khc nghiệt hơn nhiều so vi chế độ
phong kiến miền xuôi trong văn Ngô Tất T, Nguyn Công Hoan...
- Trưc hết, Pá Tra là một người giàu có. M đầu câu chuyn, Tô Hoài viết: “Người ta thường nói:
nhà Pá Tra làm thống lí, ăn của dân nhiều, đồn Tây li cho mui v bán, giàu lm, nhà có nhiu
nương, nhiều bc, nhiu thuc phin nhất làng” . Cách giới thiu câu chuyn ca Tô Hoài nh nhàng
man mác hơi th ca c tích mà M là nhân vt hin t, b áp bc, Tra là tên tay sai bán nước man
r dã tâm. Ngay c vic mỗi năm bố M phi tr một nương ngô cho nhà thng lí vì món n “truyền
kiếp” mà ngày xưa bố M phi vay ca b thng lí Pá Tra bây gi cũng đủ biết hn ta xảo trá đến
nhường nào. S giàu sang ca Pá Tra là do “ăn của dân nhiều”, bao nhiều m hôi, nước mt, công
2
sc của người dân b Pá Tra nut trn. Trong xã hi y, những người giàu đó đa phn là những người
la lc, gian hùng, tham lam, tàn ác. Bi thế, ngay khi thống lí Pá Tra đến bo b Mị: “Cho tao đứa
con gái này vm dâu thì tao xóa hết n cho”, Mị xót xa chi từ: “Bố đừng bán con cho nhà giàu”.
- Li sng ca Pá Tra là li sng try lạc, đắm chìm trong những thú vui sa đọa mà thu y thc dân
Pháp tìm cách du nhập vào nước ta, làm biến chất nhân dân ta. Pá Tra chìm trong cơn nghiện ngp,
lúc nm ngh, lúc x ti A Ph hắn đều rít thuc phiện: “Trong nhà ông thống lí bày ra năm cái bàn
đèn. Khối thuc phin tuôn ra các l ca s tun hút xanh như khói bếp”, “trên nhất là thng lí Pá Tra,
thng lí Pá Tra hút xong một lượt năm điếu, đến người khác hút, lại người khác hút, c thế lần lượt
xung ti bọn đi gọi người v kiện”.
- Pá Tra đã dùng thần quyền, cường quyn và tin quyn biến người lao động nghèo kh tr thành
l không công suốt đời cho hn. Bn chất ngang ngược, độc địa, vô nhân tính là bn cht ca Pá Tra.
Điu này góp phần làm tăng tính chân thực ca tác phm. Cuộc đời ca M (con dâu gt n) và A
Ph a tr n) là cuộc đi ca nhng kl mang thân phn kh đau, là những nn nhân tiêu
biu ca chế độ dã man khi y. Nhng nhân chng hùng hồn này đã làm cho độc gi thấy được b
mt tht ca bn thng tr min núi.
+ Pá Tra đã dùng cường quyn hung bạo để đày đọa con người: Hành động cho người bt M vm
con dâu gt n ri mi cho A S v nhà b M báo tin đã cướp được con gái b làm vợ” là hành
động ca k tiu nhân, xo quyt, gian hùng. T đây, một đoạn đời đau khổ ca M được m ra: qun
quanh, bun t, mất đi lòng ham sống. đây, trên danh nghĩa Mịcon dâu nhà thng lí Pá Tra giàu
có, v A Sử, dưới danh nghĩa lại là con không công. M b bóc lt sức lao đng, b hành hạ, đánh
đập, tước đoạt quyn sng, quyn hnh phúc vn có ca một con người. Đã bao lần M tìm đến cái
chết để giải thoát, nhưng rồi li thôi. Chính vic M không còn mun chết, Mị cũng không còn
ởng đến Mth ăn lá ngón tự t nữa” mới là điều đau đn. Cha con thống lí đã biến M tr nên
vô tri, mất đi nhận thc v ni kh ca mình.
+ Pá Tra đã dùng thần quyền để giam hãm tâm hồn con người. Bt M v hắn cũng cúng trình con
ma, “tiếng nhc sinh tiền cúng ma đương rập rn nhảy múa” ngoài tấm vách bất giác người đc rn
rn bi th đoạn “giam lỏng” con người ca thng lí Pá Tra. Khi Pá Tra cho A Ph vay tiền để tr n
cho hn thì hắn cũng “đốt hương, lm rm khn gi ma v nhn mặt người vay nợ”. Qua nhng chi
3
tiết khc ha h tc phong kiến lc hu trong truyn: tiếng nhc sinh tiền, mùi hương khói, nhng
bui l âm u, nhng nghi thc cu ma, chng có quyn trói v hàng my ngày trong bun ti, bt
người đàn bà theo đuôi con ngựa nhà chồng quanh năm suốt tháng… đã thể hin s am hiu v
phong tc ca tác gi, đng thời cũng phác ha bc tranh thiên nhiên phong tc Tây Bc nhiu màu
sc, mt gam màu u ám, ma m, đm cht hin thc.
+ Trong phiên tòa x kin v án A Ph đánh con quan, người đọc thấy được bn chất thâm độc, hung
tn ca Pá Tra. Hồng Ngài, cha con Pá Tra là vua, ai đng phải cũng đều chu nhng hình pht
man, đau đớn ca hn. Khi A Ph b gii v nhà thng lí, A Ph liên tc b đánh: A Phủ ra qu gia
nhà. Lp tc, bọn trai làng xô đến, trước nht, chp tay ly lia la tên thng lí Pá Tra ri quay lại đánh
A Phủ”. Cứ mỗi đợt thng lí hút thuc phin xong, A Ph li b “người xô đến đánh. Mặt A Ph sưng
lên, môi và đuôi mắt dp chy máu”. Nhà văn hạ bút viết câu văn nhẹ nhàng mà đau xót biết bao:
“C như thế, sut chiu, suốt đêm, càng hút, càng tỉnh, càng đánh, càng chửi, càng hút”. Thống lí Pá
Tra là tên lọc lõi, mưu mô. Hn biến A Ph thành mt công c hu hiệu để hn thng tr Hng Ngài
mt cách d dàng. Hình pht ca A Phhắn đưa ra là “Nộp cho thống quán năm đồng, mi xéo
phải hai đồng, mỗi người đi gi các quan làng v năm hào. Mày phải mt tin mi các quan hút thuc
t hôm qua đến hôm nay”. Mọi li lộc đều v phn quan, Pá Tra chng mt gì, còn A Ph thì phi
đợ cho hắn đến suốt đời, sut kiếp.
+ Cha con nhà thng lí coi r sinh mạng con người. đây, ta thấy được chế độ phong kiến min núi
còn đầu đa, bạo tàn hơn chế độ phong kiến min xuôi. Cha con Pá Tra t trao cho mình cái quyn
sinh sát khi trong tay mình là nhng con n hn dùng th đoạn cướp v. A S đánh Mị không thương
tiếc, A Ph b hành h man, và bao người đã đang và sẽ tiếp tc b hành h như vậy: “Mị cht nh
li câu chuyện người ta vn kể: đời trước, nhà thng lí Pá Tra có một người trói v trong nhà ba
ngày rồi đi chơi, khi về nhìn đến thì v chết rồi”. Cảnh M b trói ngay khi M sp tr v vi cuc
sống bình thường, vi chính mình, trông tht thm hại: “tay chân đau không cựa được”, “Mị thn
thức nghĩ mình không bng con nga”.
Cảnh “A phủ b trói ch chết” và nỗi lo lng ca Mị: “Biết đâu A Phủ chẳng đã trốn được ri, lúc y
b con Pá Tra s bo là m đã cởi trói cho nó, M lin phải trói thay vào đấy, M phi chết trên cái cc
ấy”. Nhng chi tiết này đã cho thấy bn chất độc ác, tàn nhn coi r mạng người ca thng lí Pá Tra.
4
Mt mạng người trong tay thng lí có th b ớp đi bất kì lúc nào, cho thy s gian hùng, tàn nhn
ca giai cp thng tr, s độc ác vô nhân tính ca chúng.
=> Pá Tra là mt nhân vật điển hình. Tính cách và bn cht ca hn tiêu biu cho bn tay sai, chúa
đất phong kiến hoành hành thng tr min núi Tây Bắc trước ngày giải phóng. Tô Hoài đã dùng bút
pháp hin thc, ngôn ng nh nhàng mà đanh thép, gay gắt để vch trn, t cáo b mt gi to, gian
tà ca thng lí Pá Tra. Giá tr hin thc ca câu chuyn nm ch y.
III. Kết bài
- Cm nhận, suy nghĩ v nhân vt Pá Tra
Phân tích nhân vt thng lí Pá Tra
T Hu tng cho rằng: “Cuộc đời là nơi xuất phát, cũng là nơi đi tới của văn học”. Hiện thc cuc
sng luôn là mảnh đất màu m, phong phú mà ngun cm hng của người ngh sĩ là ngọn gió mát
lành âm ĩ thổi vào, phn ánh thông qua tác phẩm văn học. Thiên chc cao quý của văn học bên cnh
vic xây dng những hình tượng hướng đến giá tr Chân, Thiện, Mĩ của cuc sng còn là vic vch
trn, phê phán, lên án bn cht xu xa hay những hành động chà đạp lên quyn sng, quyn hnh
phúc con người. Hình nh bn phong kiến tay sai ca thực dân Pháp và bè lũ bán nước trong xã hi
cũ cũng là một khía cạnh để văn học soi chiếu. Nếu như trong “Tắt đèn” của Ngô Tt T có Ngh
Quế, “Bước đường cùng” của Nguyn Công Hoan có Ngh Lại, Giông tố” của Vũ Trọng Phng có
Ngh Hách thì trong “Vợ chng A Ph câu chuyn ca những người lao đng vùng cao Tây Bc
của nhà văn Tô Hoài hình nh thng lí Pá Tra, mt nhân vt phn diện đại din s tàn bo, ác
độc ca tay sai thực dân, chúa đất áp bức đày đọa, giamm con người. M trong tác phm là nn
nhân ca s đày ải đớn đau đó.
Truyn ngắn Vợ chng A Phủ” thấm đẫm cht hin thực. Dưới ngòi bút hin thc sc so ca mt
nhà văn tài năng, cuộc sống đau thương của người dân vùng cao và hình nh ca bn thng tr hin
lên tht c th, rõ nét. Thng lí Pá Tra trong câu chuyn là nhân vật đại din cho chế độ cai tr độc
địa, s tàn ác, vô nhân đo ca bn tay sai thực dân, chúa đất lúc by gi. Thời gian được phn ánh
trong truyn là mt thời kì đáng nhớ ca lch s dân tc, thi đại mà đồng bào Tây Bc sống tăm tối,
b áp bc, bóc lột trước ngày gii phóng. Một nhà văn đã từng nói: “Nhân vật trong tác phm ca mt
5
thiên tài thc s nhiu khi thật hơn cả con người ngoài đời, bi sc sng lâu bn, bởi ý nghĩa điển
hình ca nó. Qua nhân vt, ta thy c mt tng lp, mt giai cp, mt thời đại”, Pá Tra là một nhân
vật điển hình như thế. Tác phẩm đã phản ánh chân thc bc tranh xã hi Tây Bắc trước ngày gii
phóng, điều này có ý nghĩa khai phá. đây còn tồn ti chế độ phong kiến, chúa đất vi nhng chc
sc thng lí, xéo phi,... mt kiu phong kiến min núi bo tàn, khc nghiệt hơn nhiều so vi chế độ
phong kiến miền xuôi trong văn Ngô Tất T, Nguyn Công Hoan...
Trưc hết, Pá Tra là một ngưi giàu có. M đầu câu chuyn, Tô Hoài viết: “Người ta thường nói: nhà
Pá Tra làm thống lí, ăn ca dân nhiều, đn Tây li cho mui v bán, giàu lm, nhà có nhiều nương,
nhiu bc, nhiu thuc phin nhất làng” . Cách giới thiu câu chuyn ca Tô Hoài nh nhàng man
mác hơi thở ca c tích mà M là nhân vt hin t, b áp bức, Pá Tra là tên tay sai bán nước man r
dã tâm. Ngay c vic mỗi năm bố M phi tr một nương ngô cho nhà thống lí vì món n “truyền
kiếp” mà ngày xưa bố M phi vay ca b thng lí Pá Tra bây gi cũng đủ biết hn ta xảo trá đến
nhường nào. S giàu sang của Pá Tra là do “ăn của dân nhiều”, bao nhiều m hôi, nước mt, công
sc của người dân b Pá Tra nut trn. Trong xã hi y, những người giàu đó đa phn là những người
la lc, gian hùng, tham lam, tàn ác. Bi thế, ngay khi thống lí Pá Tra đến bo b Mị: “Cho tao đứa
con gái này vm dâu thì tao xóa hết n cho”, M xót xa chi từ: “Bố đừng bán con cho nhà giàu”.
Li sng ca Pá Tra là li sng try lạc, đắm chìm trong những thú vui sa đọa mà thu y thc dân
Pháp tìm cách du nhập vào nước ta, làm biến chất nhân dân ta. Pá Tra chìm trong cơn nghiện ngp,
lúc nm ngh, lúc x ti A Ph hắn đều rít thuc phiện: “Trong nhà ông thống lí bày ra năm cái bàn
đèn. Khối thuc phin tuôn ra các l ca s tun hút xanh như khói bếp”, “trên nhất là thng lí Pá Tra,
thng lí Pá Tra hút xong một lượt năm điếu, đến người khác hút, lại người khác hút, c thế lần lượt
xung ti bọn đi gọi người v kiện”.
Pá Tra đã dùng thần quyền, cường quyn và tin quyn biến người lai động nghèo kh tr thành nô l
không công suốt đời cho hn. Bn chất ngang ngược, độc địa, vô nhân tính là bn cht ca Pá Tra.
Điu này góp phần làm tăng tính chân thực ca tác phm. Cuộc đời ca M (con dâu gt n) và A
Ph a tr n) là cuộc đi ca nhng kl mang thân phn kh đau, là những nn nhân tiêu
biu ca chế độ dã man khi y. Nhng nhân chng hùng hồn này đã làm cho độc gi thấy được b
mt tht ca bn thng tr min núi.