Phát triển công chúng thị trường báo VnExpress trên TikTok: Kinh nghiệm và Giải pháp

TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế

Tập 23, Số 3 (2023)

105

PHT TRIN CÔNG CHNG THỊ TRƯỜNG BO VNEXPRESS

TRÊN MẠNG XÃ HỘI TIKTOK HIỆN NAY

Lê Nguyn Phương Tho

Khoa Bo ch – Truyn thông, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế

Email: lethao@husc.edu.vn

Ngày nhận bài: 6/7/2023; ngày hoàn thành phản biện: 29/7/2023; ngày duyệt đăng: 12/12/2023

TM TT

Thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng thị trường ngày càng thay đổi, từ

đọc bo, xem tivi truyn thống nay đã chuyển dần sang cc phương tiện truyn

thông xã hội. Viẹc pht triển công chúng thị trường trên nn tng TikTok đang dần

trở thành xu thế phổ biến, đạc biẹt đối với báo VnExpress trong giai đoạn hiện nay.

Thông qua kết qu nghiên cứu, bài viết ch ra điểm thuạn lợi và những thách thức

trong công tác pht triển cong chúng thị trường bo VnExpress trong thời đại số

hóa hiện nay, bao gồm pht triển kênh, sự tương tc tch cực của người dùng (lượt

thch, chia sẻ, bình luận…), nghiên cứu chiến lược nội dung và xây dựng đội ngũ

nhân lực. Từ đó, đ ra cc gii php nhm nâng cao hiệu qu, tạo ra cơ hội qung

b và thu hút nguồn thu qung co cho chnh cơ quan bo ch thông qua mạng xã

hội TikTok.

T kho: Công chúng thị trường, Mạng xã hội, TikTok, VnExpress.

1. MỞ ĐẦU

Những năm đầu của thế kỷ XXI, mạng xã hội (MXH) xut hiện và trở thành

phương tiện truyn tin được đông đo mọi người tiếp nhận, s dng. Quan trọng hơn,

các nn tng tc động mạnh m đến hoạt động sn xut và truyn ti thông tin của cc

cơ quan bo chí. Để tiếp cận ngày càng nhiu hon với cong chúng và phù hợp với xu

huớng bo ch hiện đại, cc ta soạn, cc nhà làm bo đã và đang pht triển thong tin

bo ch tren nhiu nn tng MXH. Nổi bật trong số đó là TikTok, ứng dng chia sẻ

video ngắn đang lan truyn với tốc độ chóng mặt trên toàn cầu.

MXH TikTok, với kh năng tạo ra nội dung ngắn và sng tạo đã tạo nên một

không gian tương tc độc đo giữa người s dng và người tạo nội dung. Sự kết hợp

giữa âm nhạc, hình nh, và thông tin ngắn gọn đã thu hút một lượng lớn người dùng,

đặc biệt là đối tượng trẻ tuổi. Trong thời gian ngắn, VnExpress - một trong những cơ

Pht trin công chng thị trường bo VnExpress trên mạng xã hội TikTok hiện nay

106

quan báo chí hàng đầu tại Việt Nam đã nhận ra tim năng của TikTok trong việc tiếp

cận và pht triển công chúng thị trường. Bng cch tạo ra cc sn phẩm trên nn tng

này, VnExpress đã chuyển đổi cch tiếp cận thông tin truyn thống thành một hình

thức thú vị và hp dẫn trên TikTok. Những video ngắn gọn, súc tch với thông tin

nhanh nhạy đã tạo ra sự tương tc tch cực từ pha công chúng thị trường, đồng thời

đẩy mạnh tầm nh hưởng của VnExpress trong thế giới trực tuyến. Nghiên cứu thực

tiễn “Pht trin cong chng thị trường bo VnExpress trên mạng xã hội TikTok hiện

nay” có ý nghĩa quan trọng trong việc khai thc sức mạnh của TikTok, mở ra cơ hội

mới và tim năng trong việc pht triển công chúng thị trường, cũng như cc hệ qu

tch cực mà việc này đã mang lại. Bên cạnh đó, tc gi đưa ra những gợi ý và chiến

lược để bo VnExpress s dng MXH TikTok một cch hiệu qu, đặc biệt là việc duy

trì sự hp dẫn của nội dung trên một nn tng đang không ngừng thay đổi, từ đó thúc

đẩy sự pht triển trong môi trường truyn thông ngày càng cạnh tranh.

2. CƠ SỞ L THUYT V PHƯƠNG PHP NGHIÊN CU

2.1. Cơ s l thuyt

2.1.1. Cc khi niệm

“Công chng trị trường” được các tc gi Maxwell E., McCombs, Donald L.

Shaw nhắc đến trong bài báo The agenda-setting function of mass media: “Công chng

thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc xc định và hình thành danh tiếng của một cơ

quan báo chí. Sự tương tc giữa thương hiệu và công chng thị trường có th tạo ra sự ảnh

hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến quyết định tiếp nhận thông tin của độc giả.”1. Trong quá

trình pht triển chiến lược thương hiệu, cc cơ quan báo chí cần xc định rõ chân dung

công chúng thị trường để có thể tạo ra cc chiến dịch truyn thông hiệu qu, định hình

được thông điệp và hình nh của thương hiệu hoặc sn phẩm bo chí một cch phù

hợp với nhu cầu và mong muốn của công chúng tim năng.

Tác gi Nguyễn Thị Thu Hương nhận định: “Công chng thị trường không chỉ là

một nhóm người tiêu dùng, mà còn là một cộng đồng trực tuyến. Sự pht trin của công nghệ

và mạng xã hội đã tạo ra một môi trường mới cho sự tương tc và chia sẻ thông tin giữa cơ

quan báo chí và công chng thị trường”2. Trước đây, cc cơ quan bo ch tiếp cận và tương

tc với công chúng thông qua cc phương tiện truyn thông truyn thống (truyn hình,

radio, bo in…). Ngày nay, công chúng có thể tương tc với nhau thông qua cc nn

1 Maxwell E., McCombs, Donald L. Shaw (1972), The agenda-setting function of mass media.

Public Opinion Quarterly, 36(2), 176-187.

2 Nguyễn Thị Thu Hương (2018). Công chúng thị trường và sự pht triển của công chúng thị

trường ở Việt Nam. Tạp ch Khoa học Xã hội và Nhân văn, 34(2), 47-56.

TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế

Tập 23, Số 3 (2023)

107

tng truyn thông xã hội, cùng chia sẻ tri nghiệm, đnh gi và ý kiến v sn phẩm của

cơ quan bo ch. Điu này tạo ra một môi trường mở và minh bạch, cho phép toà soạn

nhận được phn hồi trực tiếp từ công chúng thị trường và điu chnh sn phẩm.

Ở Việt Nam, lý thuyết bo ch truyn thông hiện đại đã xc định rng kinh

doanh và dịch v là một trong những chức năng cốt lõi của bo ch hiện đại. Cc cơ

quan bo ch được xem như là cc đơn vị kinh tế, đm bo tự chủ tài chnh và đóng

góp vào ngân sch quốc gia thông qua việc nộp thuế. Luật Thuế thu nhập doanh

nghiệp (2008) được bổ sung, sa đổi (2013) quy định cc cơ quan bo ch phi chịu

mức thuế thu nhập 20% (bo in và qung co trên bo in được hưởng mức ưu đãi 10%

từ ngày 01/01/2016 )3. Chnh những p lực v uy tn, tài chnh đã làm cho việc nghiên

cứu chuyên sâu v công chúng thị trường của mỗi tờ bo trở nên quan trọng hơn bao

giờ hết. Bởi l, cong chúng khong ch là đối tuợng độc gi tim năng, mà cn bao gồm

c những người đã tiếp nhận sn phẩm và có tri nghiệm với thương hiệu. Viẹc pht

triển cong chúng thị trường là cch đnh gi hiẹu qu hoạt đọng truyn thong của bo,

là biẹn php hữu hiẹu để VnExpress tạo sức hút trên thị trường truyn thông hiện nay.

Để đp ứng nhu cầu của công chúng ngày càng đa dạng và khó tnh, kênh

VnExpress (@vnexpress.official) trên nn tng TikTok ra đời với mc đch chia sẻ

những video ngắn (short-form video content) mang tnh thời sự dễ tiếp nhận, dễ lan

truyn (viral) hơn cc nn tng truyn thông xã hội khc. Qua đó, dễ dàng thu hút

công chúng, tương tc, nhận phn hồi trực tiếp và khai thc cc cht liệu bo ch mới.

2.1.2. Lý thuyết tiếp cận

(1) Lý thuyết “S dng và hài lng” (Uses and Gratifications Theory): Tác gi

ứng dng lý thuyết thiết kế bộ câu hỏi kho st để thu thập dữ liệu từ người dùng

TikTok, trong đó cc câu hỏi tập trung vào tìm hiểu nguyên nhân công chúng lựa chọn

s dng TikTok tìm kiếm thông tin, những điu họ kỳ vọng từ kênh TikTok của bo

VnExpress (vnexpress.official) cũng như cch mà báo đp ứng mc tiêu và nhu cầu c

nhân của họ. Cc kết qu này được s dng để đ xut gii php ci tiến v nội dung,

hình thức và chiến lược truyn thông của VnExpress trên MXH TikTok.

(2) Lý thuyết Chiến luc cạnh tranh của Michael Porter: Nghiên cứu s dng

phương php phân tch SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) để

đnh gi cc yếu tố cạnh tranh của VnExpress trên TikTok. Phân tích SWOT giúp xác

định cc điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thch thức mà VnExpress đang đối mặt khi

pht triển công chúng thị trường trên nn tng này, bao gồm đnh gi cht lượng nội

dung, kh năng tập trung vào mc tiêu, kh năng thch ứng với xu hướng và sự đột

3 Thư viện php luật (2013). Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế thu nhập doanh nghiệp.

Website: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/doanh-nghiep/luat-thue-thu-nhap-doanh-nghiep-

sua-doi-2013-197250.aspx?v=d. Truy cập 01/05/2023.

Pht trin công chng thị trường bo VnExpress trên mạng xã hội TikTok hiện nay

108

ph trong cch tiếp cận người dùng trên TikTok. Từ đó, đ xut gii php v chiến

lược cạnh tranh, pht triển nội dung và tiếp thị của VnExpress.

2.2. Phương php nghiên cu

(1) Phương php nghiên cứu tài liệu: Tổng hợp và phân tch nội dung (Content

Analysis) các tài liệu như công trình khoa học, sch, tài liệu chuyên kho liên quan đến

đ tài. Dựa vào cc tài liệu tham kho, tc gi phân tch và so snh cc lý thuyết, khi

niệm, và mô hình liên quan đến bài bo, giúp tc gi xây dựng một khung lý thuyết

vững chắc cho nghiên cứu của mình.

(2) Phương php phân tch định tnh: Phân tch dữ liệu từ kênh TikTok của

VnExpress (@vnexpress.official) bao gồm nội dung bài viết, video và cc hình nh được

chia sẻ để hiểu cch VnExpress tiếp cận người dùng và tạo nội dung trên nn tng này.

Qua đó, đnh gi cc yếu tố cạnh tranh của VnExpress so với cc đối thủ khc trên

TikTok, bao gồm cht lượng nội dung, tương tc với người dùng, sự tương thch với

xu hướng và độ phổ biến của cc video.

(3) Phương php phân tch định lượng: Thiết kế một bng câu hỏi dựa trên mc

tiêu nghiên cứu, nhm thu thập ý kiến và đnh gi từ người dùng TikTok v kênh

TikTok của VnExpress (@vnexpress.official). Phân tích kết qu kho st để hiểu ý kiến

và quan điểm của người dùng v kênh báo VnExpress trên TikTok.

3. KT QU V THO LUẬN

3.1. Kt qu nghiên cu

Theo nghiên cứu của Kantar Group - công ty chuyên v đo lường tầm nhìn

người tiêu dùng, cc hoạt động phổ biến như đọc bo, lướt MXH đu gia tăng do nhu

cầu cập nhật tin tức, cũng như gii tr khi không ra ngoài và ở nhà nhiu hơn từ năm

2020. Trong đó, kênh trực tuyến dẫn đầu v thời lượng s dng, trung bình lên đến

hơn 4 tiếng/ngày4. Báo VnExpress đã tìm ra cch tiếp cận công chúng trị trường hiệu

qu thông qua việc xây dựng, hoạch định chiến lược hoạt động trên MXH TikTok, qua

đó giúp gim chi ph sn xut và tiếp cận một đối tượng khn gi rộng lớn.

Thứ nhất, báo VnExpress đã pht trin kênh VnExpress (@vnexpress.official) trên nền

tảng MXH TikTok với mục đích tăng lưu lưng truy cập (traffic) trên website bo điện tử.

Trong thời đại hiện nay, nhu cầu, sở thch và hành vi của công chúng đã thay đổi đng

kể. Vì vậy, việc pht hành nội dung của bo VnExpress không ch giới hạn trong một

4 Kantar Group (2020). Bo co đo lường tc động của COVID-19 lên hành vi sử dụng truyền thông

của bộ phận Media, website: https://www.adjust.com/vi/blog/ltv-mag3-taking-charge-of-change/.

Truy cập 01/07/2023.

TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học, ĐH Huế

Tập 23, Số 3 (2023)

109

phương thức duy nht, mà phi s dng nhiu hình thức và phiên bn trên cc nn

tng kỹ thuật số khc nhau. Trong môi trường truyn thông đa chiu, đa hình thi, đa

nn tng, đa tiếp nhận, VnExpress đã xem TikTok là một trong số những đối tc quan

trọng trong việc nối dài cnh tay pht sóng, pht hành, giành lại công chúng thị trường

của mình. Kênh TikTok chnh thức VnExpress (@vnexpress.official) pht triển từ thng

4/2020 thu hút 2,1 triệu người theo dõi; 34,1 triệu lượt thch video (tnh đến tháng

6/2023). Mỗi thng có gần 100 video được đăng ti với tốc độ pht triển rt nhanh,

nhiu video đạt hơn 100.000 lượt xem ch trong vng 2 ngày sau khi đăng ti. Kênh

TikTok VnExpress được kỳ vọng là kênh truyn ti nội dung thời sự hp dẫn đến đối

tượng công chúng trẻ.

Theo số liệu kho st v mức độ tc động kênh TikTok VnExpress

(@vnexpress.official) đối với quyết định truy cập trang web để đọc tin tức, có đến

70/145 phiếu (chiếm 48%) thường xuyên; 33/145 phiếu (chiếm 22,8%) thnh thong và

ch có 17/145 phiếu (chiếm 11,7%) khẳng định không bao giờ truy cập website bo điện

t. Kết qu này minh chứng phần lớn video trên kênh TikTok của bo VnExpress đã

gây n tượng tch cực hoặc kch thch sự t m của người dùng, khiến họ muốn tìm

hiểu thêm thông tin hoặc chi tiết liên quan đến nội dung đã xem. Vì vậy, bo VnExpess

cần thiết quan tâm tới việc tiếp cận công chúng của mình thông qua MXH, thay vì tập

trung đầu tư vào giao diện trang chủ như trước kia. Với kh năng tiếp cận đông đo

nhóm công chúng trẻ, nn tng TikTok hoàn toàn có kh năng trở thành công c đắc

lực cho hoạt động pht triển công chúng thị trường của VnExpress.

Hình 1. Tần sut công chúng thị trường truy cập website bo điện t https://vnexpress.nets sau

khi tiếp nhận thông tin từ kênh TikTok VnExpress

(Nguồn: Điều tra thng 11/2023 của tc giả bài bo)

Phát triển công chúng thị trường báo VnExpress trên mạng xã hội TikTok hiện nay

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi