Vietnam J. Agri. Sci. 2025, Vol. 23, No. 3: 349-359
Tp cKhoa hc Nông nghip Vit Nam 2025, 23(3): 349-359
www.vnua.edu.vn
349
PHÁT TRIN SN XUT RAU THEO TIÊU CHUN HỮU CƠ
TRÊN ĐỊA BÀN HUYN XAYTHANY, TH ĐÔ VIÊNG CHĂN, CHDCND LÀO
H Ngọc Cường1*, Chansamone Manothan2
1Khoa Kinh tếQun lý, Hc Vin Nông nghip Vit Nam
2Văn phòng Ch tịch nước Cng hòa Dân ch Nhân dân Lào
*Tác gi liên h: hncuong@vnua.edu.vn
Ngày nhn bài: 14.01.2025 Ngày chp nhận đăng: 19.03.2025
TÓM TT
Xaythany huyn sn xut nông nghip tp trung ca th đô Viêng Chăn, nhiều điều kin thun li trong
sn xut rau theo tiêu chun hữu cơ. Tuy nhiên, phát trin sn xut rau theo tiêu chun hữu trên địa bàn huyn
còn gp nhiều khó khăn. Nghiên cứu được tiến hành nhằm đề xut các giải pháp thúc đẩy phát trin sn xut rau
theo tiêu chun hữu trên địa bàn huyn Xaythany. Nghiên cu chọn làng Thông Măng, Nôn Tệ Somsavan để
thu thp thông tin t 200 h sn xut rau. Ngoài các yếu t v điu kin t nhiên, chính sách của nhà nước, th
trường tiêu th, nghiên cu s dụng hình logit để phân tích các yếu t ảnh hưởng thuc v h ảnh hưởng ti
quyết định tham gia xut rau theo tiêu chun hữu cơ. Các giải pháp đề xut bao gm: Hoàn thin chính sách nhà
c; Hoàn thin công tác quy hoch phát trin sn xut rau theo tiêu chun hữu cơ; Khuyến khích tiêu th m
rng th trường; Huy động s tham gia ca các tác nhân liên quan trong sn xut rau theo tiêu chun hữu cơ;
Tăng cường công tác giám sát, đảm bo chất lượng sn phm; Tăng cường tín dng cho h; To ngun kinh phí,
ng cưng t chc các bui tp hun.
T khoá: Phát trin sn xut, rau, tiêu chun hữu cơ, Xaythany, Lào.
Organic Vegetable Production Development
in Xaythany District, Vientiane Capital, Lao PDR
ABSTRACT
Xaythany is one of the district of Vientiane capital with many advantages in organic vegetable cultivation.
However, the diffusion of organic vegetable cultivation in this district still faces various difficulties. The study was
conducted to propose solutions to promote the development of organic vegetable production in Xaythany district. The
study collected data from 200 vegetable farming households in Thong Mang, Non Te, and Somsavan villages. Beside
the natural conditions, policies, and markets affecting the diffusion of organic vegetable, the logit model was used to
analyze socio-economic factors affecting the organic vegetable production adoption. Proposed solutions include:
completing policies, completing organic vegetable production development planning, encouraging consumption and
market expansion, encouraging the participation of relevant stakeholders in organic vegetable production,
strengthening supervision to ensure product quality, increasing credit for households and generating funding sources
for training.
Keywords: Production development, organic vegetable, Xaythany district, Lao PDR.
1. ĐT VẤN Đ
Cûng hoà Dân chþ Nhân dân Lào
(CHDCND Lào) giá trð sân xuçt nông nghip
chiếm t trõng lĉn, nhāng đang xu hāĉng
chuyn dðch nhanh trong cçu giá trð kinh tế.
Giá trð sân xuçt nông nghip cþa Lào chiếm
51,9% GDP nëm 1997 chî n 14,87% vào
nëm 2022 (Worldbank, 2023; ng cĀc Thøng
Lào, 2024). Tuy nhiên, vêt đæu vào nhā phân
hoá hõc, thuøc bâo v thĆc vêt đāČc sĄ dĀng
ngày càng nhiu gây ânh hāĊng tĉi i trāĈng
sinh thái cÿng nhā săc kho cþa ngāĈi tiêu
dùng (Bounhome, 2020; Makino &
Phát trin sn xut rau theo tiêu chun hữu cơ trên địa bàn huyn Xaythany, Th đô Viêng Chăn, CHDCND Lào
350
Inthalangsee, 2023). Do đò, n xuçt đáp ăng
nhu cæu, săc kho cþa ngāĈi tiêu tiêu dùng
möi trāĈng sinh thái là mût mĀc tiêu quan trõng
không chî trên thế giĉi câ täi quøc gia Lào
(Poyearleng & cs., 2019; Markino &
Inthalangsee, 2023). Chính phþ Lào đã cò nhiều
nú lĆc trong phát trin nông nghip hąu nòi
chung phát trin sân xuçt rau theo tiêu
chuèn hąu (RHC) nòi riêng. nhąng nëm
1990, Chính phþ đã cho phép các chăc phi
chính phþ trin khai các dĆ án phát trin nông
nghip hąu cć. Sau khi tiêu chuèn hąu Lào
đāČc phê duyt nëm 2005, vën phñng cçp chăng
chî đāČc thành lêp nëm 2008 chính thăc bít
đæu hoät đûng nëm 2009 (Vagneron & cs.,
2015). TĂ đò, diện tích đāČc cçp giçy chăng
nhên nông nghip hąu cć nòi chung RHC Ċ
Lào ngày càng tëng lên (Bounhome, 2020).
Xaythany mût trong nhąng vùng nông
nghip têp trung cþa thþ đö Viêng Chën
nhiều điều kin sân xuçt sân xuçt rau. ThĈi
gian qua, huyện đã triển khai mût sø hình
tr÷ng RHC vĉi phāćng chåm không sĄ dĀng
phân bón hóa hõc, không phun thuøc kích thích
sinh trāĊng, không sĄ dĀng thuøc dit có, không
sĄ dĀng hät rau biến đùi gen. Thay vào đò áp
dĀng các bin pháp phòng trĂ sâu bnh thþ
công sĄ dĀng các loäi chế phèm sinh hõc, vi
sinh (Phòng Nông Lâm nghip Xaythany, 2023).
Mặc đã nhiều nú lĆc cùng vĉi sĆ hú trČ tĂ
phía chính quyền đða phāćng, n xuçt RHC
trên đða bàn huyn Xaythany vén chāa xăng vĉi
tiềm nëng. Điều đò cho thçy còn nhiu khó
khën, thách thăc trong phát trin sân xuçt
RHC trên đða bàn huyn. MĀc tiêu cþa nghiên
cău nhìm đánh g thĆc träng phát trin sân
xuçt RHC, trên đò đề xuçt nhąng giâi
pháp phù hČp nhìm thýc đèy phát trin sân
xuçt RHC trên đða bàn đða bàn huyn
Xaythany. Nghiên cău dĆa trên quan điểm phát
trin sân xuçt rau đāČc chăng nhên theo tiêu
chuèn hąu PGS thöng qua việc ban hành các
vën n trin khai, quy hoäch phát trin sân
xuçt, đæu cöng, gia tëng các hình thăc tù
chăc sân xuçt, tëng Ĉng tuân thþ quy trình
sân xuçt cÿng nhā xem xét các yếu tø ânh
Ċng tĉi phát trin sân xuçt rau theo tiêu
chuèn hąu cć đ có nhąng giâi pháp phù hČp.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. Chọn điểm nghiên cu
Nghiên cău têp trung các làng: Thông
Mëng, Nön Tệ Somsavan. Đåy nći đçt
đai, thù nhāċng, khí hêu cÿng nhā nhà nāĉc
quan tåm đæu tā,„ nhiều điều kin thuên lČi
cho sân xuçt rau hąu cć. Sân xuçt RHC trên đða
bàn huyện đã đáp ăng thð trāĈng trong và ngoài
huyện, đặc bit thþ đö Viêng Chën. Vĉi nhu
cæu RHC ngày càng tëng thì phát trin sân xuçt
RHC Ċ huyn Xaythany mût lČi thế lĉn bĊi
điu kin tĆ nhiên, đçt đai, nāĉc gæn thþ đö
(Hình 1). Tuy nhiên, trên đða bàn các làng vén
còn nhiu hû tr÷ng rau truyn thøng chāa
chuyển đùi sang tr÷ng rau hąu cć.
2.2. Thu thp thông tin
Các thông tin thă cçp đāČc thu thêp tĂ các
ngu÷n sách báo, internet, bài báo, báo cáo cþa
Phòng Nông Lâm nghip huyn Xaythany.
Thông tin sć cçp thu đāČc tĂ khâo sát các đøi
Čng tr÷ng rau hąu cć, rau thāĈng nhìm tìm
hiu thĆc träng sân xuçt RHC thông qua phóng
vçn trĆc tiếp thông qua bâng hói các đøi tāČng
liên quan tĂ cán bû đða phāćng tĉi các hû dân
tr÷ng RHC, các hû dân tr÷ng rau, ngāĈi tiêu
düng thāĈng để thông tin phĀc vĀ nghiên
cău. Sø Čng méu g÷m: 10 cán bû cçp huyn,
làng; toàn bû 100 hû sân xuçt RHC, 100 hû
tr÷ng rau truyn thøng cüng trên đða bàn đ so
sánh vĉi cċ méu chõn theo phāćng pháp thøng
vĉi sai sø cho phép 10%. Nghiên cău cÿng
khâo sát thêm 50 ngāĈi tiêu düng đ tìm hiu
mong muøn v tiêu dùng RHC.
2.3. Phân tích thông tin
Phāćng pháp phân tích thøng tâ,
phāćng pháp so sánh đāČc sĄ dĀng để phân ánh
thĆc träng phát trin RHC, măc đû tuân thþ
quy trình sân xuçt RHC qua nhąng chî tiêu
nhā: sø tuyt đøi, sø tāćng đøi. Nghiên cău cÿng
sĄ dĀng mô hình logit để phân tích các yếu tø
ânh hāĊng tĉi quyết đðnh sân xuçt RHC cþa
các hû:
Y = Xi + i (1)