1
Slide 1
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
I. NGUYÊN TẮC CHUNG (khối lượng trực tiếp)
Để xác định hàm lượng chất X có trong mẫu
bằng phương pháp khối lượng, người ta tách hoàn toàn
X ra khỏi dung dịch dưới dạng một hợp chất ít tan
(XmRn). Dựa vào khối lượng mẫu chứa chất X và khối
lượng XmRnta tính được % khối lượng X trong mẫu.
Vd: để xác định hàm lượng SO42- ta tủa hoàn
toàn SO42- bằng lượng dư thuốc thửBaCl2. Sau đó xửlý
kết tủa và cân ta tính được % SO42- trong mẫu.
Phương pháp khối lượng trực tiếp là phương
pháp được ứng dụng rộng rãi nhất. Các giai đoạn cơ
bản của phân tích khối lượng trực tiếp bao gồm:
Slide 2
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
• Cân mẫu và chuyển mẫu vào dung dịch
• Làm kết tủa X dưới dạng hợp chất ít tan
• Lọc và rửa kết tủa
• Sấy hoặc nung kết tủa
• Cân sản phẩm
• Tính toán kết quả
2
Slide 3
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
Yêu cầu của dạng tủa và dạng cân
Dạng tủa: là dạng hợp chất tạo thành khi cho thuốc thử
R phản ứng với chất xác định X.
Dạng cân: là dạng hợp chất mà ta đem đo trực tiếp
khối lượng của nó để tính toán kết quả.
Trong một số trường hợp dạng tủa và dạng cân giống
nhau (BaSO4), trong nhiều trường hợp do dạng tủa có
thành phần không xác định nên cần phải xửlý nhiệt để
chuyển thành dạng cân là dạng có thành phần xác định
có thể cân được (Fe(OH)3Fe2O3).
Slide 4
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
Yêu cầu của dạng tủa:
• Có độ tan nhỏ
• Có độ tinh khiết cao hoặc chỉchứa các tạp
chất có thểdễdàng bay hơi hoặc phân hủy khi
sấy hoặc nung.
• Kết tủa tạo thành phải dễxửlý (dễlọc và dễ
rửa)
• Dễdàng chuyển thành dạng cân khi sấy hoặc
nung
3
Slide 5
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
Yêu cầu của dạng cân:
• Có thành phần hóa học ứng đúng với công
thức.
• Bền hóa học nghĩa là không bị thay đổi trong
quá trình thao tác phân tích vềsau (không bịoxi
hóa bởi O2, không hút ẩm hoặc hấp phụkhí
CO2, không tựphân huỷ.
• Có hệsốchuyển (F) càng nhỏcàng tốt
nm RX
mX
F=BaSO4F = 0,5880
BaCrO4F = 0,5415
Slide 6
PHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHPHƯƠNG PH
PHƯƠNG PHÁ
ÁÁ
ÁP KH
P KHP KH
P KHỐ
ỐỐ
ỐI LƯ
I LƯI LƯ
I LƯỢ
ỢỢ
ỢNG
NGNG
NG
Điều kiện áp dụng của phương pháp
1. Lượng cân mẫu
Không nên lấy lượng cân mẫu quá ít vì sẽmắc sai
sốlớn khi cân. Mặt khác, lượng cân mẫu quá lớn thì
kết tủa thu được sẽquá nhiều do đó sẽkhó xửlý khi
lọc và rửa. Tuỳtheo hàm lượng X mà ta tính toán
lượng cân cho phù hợp.
2. Thuốc thửR
Thuốc thử R thường được chọn lựa sao cho kết tủa
có độ tan bé nhất và phải có tính chọn lọc đối với
chất X.