TRƯỜNG MẦM NON HOA HỒNG
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài
Một số biện pháp nhằm phát huy tính tích
cực trong các hoạt động của trẻ 3-4 tuổi
Tên tác giả: Vũ Thị Kim Oanh
1
MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................... 2
1.
Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 2
1.1 Cơ sở lý luận .................................................................................................... 2
1.2 Cơ sở thực tiễn................................................................................................. 3
1 Thực trạng của vân đề: ..................................................................................... 3
1.1. Trẻ sinh non tháng hoặc sức khỏe yếu .......................................................... 3
1.2. Cảm giác sợ hãi .............................................................................................. 3
1.3. Kỹ năng nói kém ............................................................................................. 3
1.4. Trẻ bị tress ...................................................................................................... 3
2 Thuận lợi – khó khăn ....................................................................................... 4
2.1. Thuận lợi : ..................................................................................................... 4
2.2. Khó khăn : ..................................................................................................... 4
2.2.1. Về phía trẻ ................................................................................................... 4
2.2.2. Về phía giáo viên: ........................................................................................ 4
2.2.3 Về phía phụ huynh ....................................................................................... 5
3. Biện pháp .......................................................................................................... 5
3.1. Biện pháp 1. Xây dựng môi trường lớp học thân thiện, phù hợp để kích thích trẻ hoạt
động tích cực. ........................................................................................................... 5
3.2. Biện pháp 2: Luôn thay đổi, làm mới hình thức tổ chức hoạt động học ....... 8
3.3. Biện pháp 3. Thay đổi hình thức tổ chức các hoạt động ngoại khóa .......... 13
3.4. Biện pháp 4: Thiết kế nhiều hoạt động nhằm phát huy những thế mạnh ở
mỗi cá nhân trẻ.................................................................................................... 18
3.5. Biện pháp 5: Trẻ em thường bắt chước, noi gương rất nhanh, chính vì vậy tôi
đã chọn hình thức nêu gương thưởng sao ngoan, bình chọn “ngôi sao của tuần”
vào thứ sáu cuối tuần. ........................................................................................... 20
3.6. Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh trong công tác chăm sóc giáo dục
trẻ ......................................................................................................................... 21
III. KẾT QUẢ: ................................................................................................... 22
IV. KẾT LUẬN ................................................................................................. 24
1.
Bài học kinh nghiệm: ................................................................................... 24
2. Khuyến nghị ................................................................................................... 24
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 25
2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC TRONG CÁC
HOẠT ĐỘNG CỦA TRẺ 3 - 4 TUỔI
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
1.1 Cơ sở lý luận
Lúc sinh thời Bác Hồ kính yêu đã dạy:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
Sự nghiệp trồng người đó là trách nhiệm chung của toàn xã hội, trong đó ngành
Giáo dục - Đào tạo giữ vai trò then chốt, chính vì vậy Đảng và nhà nước ta đã có
những đường lối chính sách ưu tiên cho giáo dục phát triển. Và trong những năm
gần đây, giáo dục mầm non ngày càng nhận được sự quan tâm một cách đặc biệt
của toàn xã hội bởi xã hội đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của bậc học
này với sự phát triển của con em mình nói riêng và với toàn xã hội nói chung “Trẻ
em hôm nay, thế giới ngày mai” để có một ngày mai tươi sáng, thì ngay từ hôm
nay, trẻ em cần phải được chăm sóc và giáo dục để phát triển một cách toàn diện.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân thì giáo dục Mầm Non có một vai trò đặc
biệt quan trọng là nền tảng, là cơ sở cho giáo dục các bậc học sau này. Chính vì
vậy mà mục đích của giáo dục Mầm non là nhằm hình thành ở trẻ những cơ sở
đầu tiên của nhân cách con người mới XHCN Việt Nam như: Sự khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, cơ thể phát triển hài hòa cân đối, giáo dục cho trẻ giàu lòng yêu
thương, biết quan tâm nhường nhịn giúp đỡ những người gần gũi xung quanh,
thật thà, lễ phép, hồn nhiên, trẻ biết yêu cái đẹp, biết giữ gìn cái đẹp và tạo ra cái
đẹp ở xung quanh. Đồng thời mục đích của giáo dục là nhằm phát triển ở trẻ trí
thông minh, ham hiểu biết, phát huy được tính chủ động tích cực cho trẻ.
Tuy nhiên từ lúc lọt lòng mẹ đến lúc trưởng thành thì trẻ em phát triển qua
nhiều thời kỳ khác nhau. Mỗi thời kỳ này là sự tiếp theo của thời kỳ trước và
chuẩn bị cho thời kỳ sau. Trẻ Mầm Non (0-6 tuổi) là thời kỳ đầu tiên của con
người, phát triển rất đặc biệt với tốc độ phát triển rất nhanh về mọi mặt và là thời
kỳ có vị trí quan trọng là đặt tiền đề cho sự hình thành và phát triển nhân cách
mai sau. Chính vì vậy mà người lớn đặc biệt là người giáo viên mầm non và cũng
chính là người dẫn dắt trẻ ở những bước chập chững đầu đời, phải nắm được đặc
điểm tâm sinh lý ở lứa tuổi này để từ đó đưa ra những biện pháp giáo dục phù
hợp cho tất cả các môn học để phát huy tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ là một
trong những mục tiêu quan trọng mà mọi nền giáo dục hướng tới.
Vậy ngay từ tuổi mầm non, trẻ cần phải được dạy như thế nào? Làm thế
nào để trẻ phát huy được tính tích cực chủ động và phải có những chiến lược nuôi
dưỡng, bồi đắp như thế nào, để hỗ trợ kịp thời sự phát triển trí tuệ, nhân cách, sớm
giúp trẻ thành công? Vì thế việc rèn luyện cho trẻ có được một tính cách mạnh
dạn, tự tin là rất quan trọng và cần thiết. Khi trẻ mạnh dạn, trẻ có thể tham gia vào
các hoạt động tập thể. Khi trẻ mạnh dạn, trẻ có thể tự tin trước đám đông và tự xử
lý các tình huống. Trẻ mạnh dạn khiến cha mẹ yên tâm và là tố chất thiết yếu cho
những thành công của trẻ trong tương lai.
3
1.2 Cơ sở thực tiễn
Trong thực tế khi đưa con tới trường, cha mẹ đều mong muốn con mình
được phát triển một cách toàn diện, mạnh dạn, tự tin hơn trước đám đông. Đó là
mong muốn chính đáng và cũng là mục tiêu của phương pháp dạy học mới của
ngành mầm non. Không chỉ dạy trẻ kiến thức mà dạy trẻ kỹ năng sống, dạy trẻ biết
cách xử lý chủ động trong các tình huống.
Trên thực tế, số lượng trẻ tự kỷ, nhút nhát, kém mạnh dạn ngày càng nhiều,
đa số trẻ chưa phát huy được hết tính tích cực, chủ động, sáng tạo, số lượng trẻ tự
kỷ, nhút nhát, kém mạnh dạn ngày càng nhiều, điều đó đặt ra cho các cô giáo mầm
non, nhất là các cô giáo dạy lứa tuổi mẫu giáo bé một nhiệm vụ nữa là làm thế nào
giúp các bé mạnh dạn tự tin trong giao tiếp với bạn bè và người lớn? Để trả lời câu
hỏi này, tôi luôn tìm tòi, ứng dụng các biện pháp, hình thức, tổ chức các hoạt động
giúp trẻ trong lớp tôi có cơ hội được thể hiện và tự khẳng định mình trong giao tiếp
với cô giáo, bạn bè và mọi người xung quanh.
Xuất phát từ đặc điểm trên tôi nhËn thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên
cần phải giải quyết khi tổ chức các hoạt động không phải đơn giản là cung cấp
kiến thức m phải làm sao để trẻ nói nên được ý kiến của trẻ và phải tạo cho trẻ
thói quen suy nghĩ nhanh và biết bảo vệ ý kiến, tìm các cách giải quyết khác nhau
cho cùng một vấn đề. Có như vậy mới thực sự giúp trẻ chủ động trong tư duy,
mạnh dạn, tự tin điều này đã thúc đẩy tôi chọn đề tài :“ Một số biện pháp 
phát huy tính tích cực trong các hoạt động của trẻ 3- 4 tuổi”
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ :
1 Thực trạng của vân đề:
Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ nhút nhát, kém tự tin, chưa phát huy được
tính tích cực, cơ bản có một số nguyên nhân sau:
1.1. Trẻ sinh non tháng hoặc sức khỏe yếu
Qua nhiều tài liệu mà tôi đã đuợc đọc cũng như qua thực tế chăm sóc –
giáo dục trẻ, tôi nhận thấy những trẻ sinh non hoặc sức khoẻ yếu, hay đau ốm
cũng thường kém mạnh dạn và ít hứng thú với những hoạt động mới, khả năng
hòa đồng cũng chậm hơn những trẻ khác.
1.2. Cảm giác sợ hãi
Lo lắng và sợ hãi là một trạng thái giúp chúng ta đối phó với những kinh
nghiệm mới và tránh khỏi những nguy hiểm. Trẻ con có rất nhiều nỗi sợ hãi vì trí
tưởng tượng của trẻ rất phong phú.
1.3. Kỹ năng nói kém
Các nhà nghiên cứu đã kết luận, kỹ năng nói có liên hệ mật thiết đến sự
nhút nhát và thiếu tự tin của con người. Đứa trẻ không thể tự tin và thể hiện nhu
cầu mong muốn của mình với người lớn.
1.4. Trẻ bị tress
Mọi người thường nghĩ rằng trẻ con đầy niềm vui và vô tư. Thật ra, trẻ dù
nhỏ nhưng cũng những mối lo lắng và đôi khi bị tress, có thể do những nguyên
nhân từ bên ngoài, từ gia đình, bè bạn hay ở lớp học, hoặc từ chính cơ thể trẻ. Có
thể nhận ra trẻ bị tress qua những biểu hiện hàng ngày, những thay đổi hành vi
trong thời gian ngắn, chẳng hạn như mút tay, xoắn tóc, ngoáy mũi, hay thậm chí
4
là tè dầm. Một số trẻ lại bị những ảnh hưởng về thể chất như nhức đầu hoặc một
căn bệnh nào đó. Tress có thể làm trẻ lãnh đạm hoặc hung dữ hơn, nhưng đôi khi
cũng lãnh đạm và nhút nhát hơn.
Một lý do nữa cũng tương đối phổ biến là việc trẻ em ngày nay được bảo
bọc quá kỹ khiến trẻ đánh mất sự tự tin về khả năng của bản thân.
2 Thuận lợi – khó khăn
2.1. Thuận lợi :
Lớp được nhà trường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ nhu cầu học
tập, vui chơi của các bé theo hướng đồng bộ và hiện đại.
Đa số phụ huynh có trình độ học vấn, hiểu biết và rất quan tâm đến con, luôn
mong muốn cho bé được sống trong môi trường an toàn, chan chứa tình yêu thương.
Lớp có 4 giáo viên, có trình độ chuyªn m«n và nắm vững phương pháp bộ
môn, đã có kinh nghiệm nhiều năm dạy trẻ. Cả 4 cô đều ham học hỏi tìm tòi sáng
tạo để thu hút trẻ trong giờ học cũng như trong mọi hoạt động trong ngày.
Ban giám hiệu vững về chuyên môn, luôn sát sao chỉ đạo giáo viên thực
hiện tốt chuyên môn.
2.2. Khó khăn :
2.2.1. Về phía trẻ
Đa số trẻ trong lớp lần đầu tiên đến trường nên chưa có nền nếp học tập.
Tuy cùng một độ tuổi nhưng khả năng hoà nhập không đồng đều. Một số bé còn
nhút nhát, một số bé đi học chưa đều, do sức khoẻ hoặc hạn chế về thể chất như bé:
Ngọc Linh, Minh Chiến, An Khánh, Hồng Minh, Đức Minh, Đức Khiêm, Đức
Anh, Xuân Đăng. Một số bé lại quá hiếu động hay đánh bạn như cháu Khoa Nam,
Nguyên Tùng, Đức Minh, Nhật Nam… nên cũng ảnh hưởng tới việc cung cấp
kiến thức trong quá trình học.
Hơn nữa tâm lý trẻ mẫu giáo bé còn chưa ổn định, ở lứa tuổi này bé đang trải
qua “Thời kì khủng hoảng tuổi lên ba” tính độc lập bắt đầu xuất hiện ở trẻ, nhu cầu
muốn khẳng định mình là rất lớn, trẻ muốn cái gì cũng dành về mình, do đó tính
ích kỉ càng có dịp phát triển.
Thực trạng: Qua khảo sát đầu năm trên trẻ về nhận thức và tính tích cực chủ
động của trẻ, kết quả thu được cho thấy nhiều vấn đề đáng quan tâm :
Nội dung Tổng
số
cháu
Tốt Khá Trung
bình
Yếu
SL % SL % SL % SL %
Khả năng tập trung chú ý
trong giờ học
44
9 20,5 12 27,2 14 31,8
9 20,5
Trẻ mạnh dạn, tích cực
tham gia các hoạt động
8 18,2 11 25 14 31,8
11 25
Trẻ biết cách giải quyết
các tình huống.
5 11.4 10 22,7 15 34,1
14 31,8
(Bảng khảo sát đầu năm – Tháng 9)
2.2.2. Về phía giáo viên: