BÁO CÁO K T QU
NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
1. L i gi i thi u
Tr i qua quá trình ti n hoá lâu dài con ng i m i hoàn thi n và phát ế ườ
tri n nh ngày hôm nay. So v i con v t, con ng i khác xa là nh ngôn ng , ư ườ
chính ngôn ng là công c đ con ng i th c hi n ho t đng trí tu là ườ
ph ng ti n đ trao đi tình c m, đo đc, th m mĩ. Nh có ngôn ng màươ
ng i ta có th trao đi, chia s nh ng hi u bi t, nh ng kinh nghi m, tâm sườ ế
v i nhau nh ng n i ni m th m kín, d y cho nhau cách làm mg i... Theo ườ
V gôtki m t nhà nghiên c u tâm lí ng i Nga cho r ng:ư ườ “Ngôn ng r t
quan tr ng trong quá trình t duy đc bi t là t duy b c cao b i ngôn ng là ư ư
công c đ truy n đt ki n th c đng th i là ph ng ti n đ con ng i th c ế ươ ườ
hi n ho t đng t duy”. ư
L a tu i M m non là th i k phát c m ngôn ng . Đi v i tr ngôn
ng đc coi là ph ng ti n đ phát tri n toàn di n, là công c đ hình thành ượ ươ
nhân cách cho tr . Vi c phát tri n ngôn ng t t s giúp tr d dàng ti p c n ế
đc v i các môn h c nh : làm quen v i MTXQ, t o hình, âm nh c, làm quenượ ư
v i TPVH…Nh có ngôn ng mà kh năng tr em c m th sâu s c h n cái ơ
hay cái đp trong các tác ph m văn h c, ngh thu t. Nh có ngôn ng mà trí
tu c a tr phát tri n vì: Ngôn ng là ph ng ti n giúp tr nh n th c th ươ ế
gi i xung quanh, ngôn ng là ph ng ti n đ tr bi u hi n s nh n th c c a ươ
mình. Ngôn ng còn có m t vai trò không nh trong vi c giáo d c đo đc
cho tr . Ngôn ng góp ph n trang b cho tr d i dào nh ng hi u bi t v ế
nh ng nguyên t c và nh ng chu n m c đo đc, rèn luy n cho tr nh ng tình
c m và hành vi đo đc phù h p v i xã h i mà tr đang s ng. Ngôn ng cũng
là m t m t ph ng ti n đ tr th c hi n Ho t đng vui ch i - Ho t đng ươ ơ
ch đo c a tr m u giáo... Song ngôn ng c a tr đc b êt là kh năng phát
âm còn ch a đúng hay nói cách khác là tr ch a nói đúng chính âm (nguyênư ư
t c phát âm m t cách chu n m c). V n t c a tr còn nghèo nàn, tr ch a nói ư
đúng ng pháp, di n đt câu còn l ng c ng, ch a m ch l c... Đ có th phát ư
tri n ngôn ng cho tr m m non con đng th c hi n là b t tr c và luy n ườ ướ
t p d i s h ng d n c a cô giáo, c a ng i l n.V i m t vai trò quan ướ ướ ườ
tr ng nh v y, phát tri n ngôn ng cho tr là m t nhu c u t t y u. ư ế
Tr ngườ m m non là n iơ t o đi u ki n đ tr phát tri n toàn v n nhân c
ách trong đó vai trò c a nhà giáo duc - c a các Cô giáo m m non có nh
h ng to l n đn s phát tri n c a tr nói chung và s phát tri n ngôn ngưở ế
nói riêng..Vì v y nên ng i l n, cô giáo M m non ph i có m t v n t phong ườ
phú, phát âm chu n, l i nói m ch l c ph i là khuôn m u đ tr noi theo. Đc
bi t tr em tu i m u giáo 4 -5 tu i đang trong th i kì hoàn thi n d n v ngôn
ng . Làm th nào đ d y tr nói đúng ngôn ng ti ng Vi t” là m t yêu c u ế ế
vô cùng quan tr ng.
V i nh ng lý do trên, tôi l a ch n đ tài: “M t s bi n pháp phát
tri n ngôn ng cho tr 3- 4 tu i tr ng m m non” ườ làm đ tài nghiên c u.
2. Tên sáng ki nế
“M t s bi n pháp phát tri n ngôn ng cho tr 3- 4 tu i tr ng ườ
m m non”
3. Tác gi sáng ki n ế
- H và tên: Bùi Th Thu Nga
- Đa ch : Tr ng m m non Thanh Vân ườ
- S đi n tho i: 0982131657
- Gmail: buithithunga.c0thanhvan@vinhphuc.edu.vn
4. Ch đu t t o ra sáng t o ư
- Tác gi : Bùi Th Thu Nga Giáo viên tr ng m m non Thanh Vân – ườ
Tam D ng –Vĩnh Phúc ươ
5. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n ế
Sáng ki n này đc áp d ng vào lĩnh v c Phát tri n ngôn ng cho tr .ế ượ
Nghiên c u s phát tri n ngôn ng c a tr M u giáo nh 3-5 tu i, t đó tìm
ra đc m t s bi n pháp Phát tri n ngôn ng cho tr m u giáo bé 3-4 tu i.ượ
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đu ế ượ
T tháng 02 năm 2018 đn tháng 2 năm 2019 ế
7. Mô t b n ch t sáng ki n ế
7.1. V n i dung c a sáng ki n ế
7.1.1. C s lý lu n liên quan đn ván đ nghiên c uơ ế
* C s lí lu n:ơ
T c ng Vi t Nam có câu: “Phong ba bão táp không b ng ng pháp
Vi t Nam”. D i đt Vi t Nam hình ch “S” tr i dài t B c vào Nam v i r ng
vàng, bi n b c, đt phì nhiêu. Dân t c ta t ngày x a đã xây d ng cho mình ư
m t n n văn hoá đm đà b n s c dân t c. Trong đó, ngôn ng đóng vai trò r t
quan tr ng trong s phát tri n c a xã h i loài ng i. Bác H kính yêu đã d y ườ
r ng Ti ng nói là th c a c i vô cùng lâu đi và vô cùng quí báu c a dân ế
t c. Chúng ta ph i gi gìn nó, tôn tr ng nó”. (Ngôn ng và lý lu n văn h c
Tài li u dùng cho các tr ng s ph m m u giáo). Trong công tác giáo d c th ườ ư ế
h m m non cho đt n c, chúng ta càng th y rõ vai trò c a ngôn ng đi v i ướ
giáo d c tr th . Ngôn ng đã góp ph n đào t o các cháu tr thành nh ng con ơ
ng i toàn di n. ườ
* Các lý thuy t liên quan:ế
Ngôn ng là công c c a t duy, đóng vai trò quan tr ng trong vi c phát ư
tri n trí tu và các quá trình tâm lý. Phát tri n ngôn ng cho tr đc d a trên ượ
các lý thuy t sau:ế
* Lý thuy t hành vi ch nghĩa v s phát tri n ngôn ng c a tr em.ế
Lý thuy t này coi ngôn ng cũng nh b t k ho t đng nào đc hìnhế ư ượ
thành do s b t ch c, luy n t p. Đi m m nh c a lý thuy t này là đã ch ra ướ ế
c s t nhiên c a ho t đng ngôn ng .ơ
* Lý thuy t tâm lý h c Mác xít.ế
Tâm lý h c Macxit đã nh n th y s phát tri n tâm lý tr ch u s quy
đnh c a 4 y u t : y u t sinh lý; s tích c c c a cá nhân tr ; môi tr ng và ế ế ườ
y u t giáo d c.ế
- Ti n đ sinh lý:
Tâm lý h c Mác xít đã ch ra r ng trong não c a con ng i có vùng ườ
brock” bán c u đi não, quy t đnh s phát tri n ngôn ng , vùng “Venicle” ế
thu thái d ng quy t đnh kh năng lĩnh h i ngôn ng . Trong tai con ươ ế
ng i có h th ng phân tích ngôn ng , trong mi ng con ng i có c quanườ ườ ơ
phát âm. Ti n đ sinh lý là y u t quy t đnh đi v i vi c phát tri n ngôn ế ế
ng . Cô giáo c n h ng d n tr b o v các c quan này. ướ ơ
- Y u t giáo d c góp ph n đy s phát tri n ngôn ng c a tr .ế
- Y u t môi tr ng, s phát tri n ngôn ng c a tr ph thu c vào y uế ườ ế
t t môi tr ng (môi tr n t nhiên, môi tr ng xã h i). Tr s ng trong môi ườ ườ ườ
tr ng t t thì ngôn ng c a tr phát tri n theo h ng tích c c và ng c l i.ườ ướ ượ
- S tích c c c a cá nhân tr .
* Lý thuy t to l n c a V gôtki v vai trò c a ngôn ng trong s phátế ư
tri n c a t duy. V gôtki cho r ng ư ư Ngôn ng r t quan tr ng trong quá trình
t duy đc bi t v i ho t đng t duy b c cao c a con ng i. B i l ngônư ư ườ
ng là công c đ truy n đt ki n th c đng th i là ph ng ti n đ con ế ươ
ng i th c hi n ho t đng t duyườ ư .” (Ngu n: Tâm lý h c tr em)
* Đc đi m ngôn ng c a tr 3-4 tu i
Phát tri n ngôn ng là m t trong nh ng m c tiêu quan tr ng nh t c a
giáo d c m n non. Ngôn ng là công c đ tr giao ti p, h c t p và vui ch i, ế ơ
ngôn ng gi vai trò quy t đnh s phát tri n tâm lí c a tr . Bên c nh đó ngôn ế
ng còn là ph ng ti n đ giáo d c tr m t cách toàn di n bao g m s phát ươ
tri n v đo đc và chu n m c văn hóa.
* V m t ng âm:
- Th i kì này tr đang hoàn thi n d n v m t ng âm, các ph âm đu,
âm cu i, âm đm, thanh đi u đang d n d n đc đnh v . Tr có th phát âm ượ
g n đúng h t các âm c a ti ng m đ. ế ế
- Tuy v y, l a tu i này, tr nh v n còn m c m t s l i sai v phát
âm, còn nh m l n khi phát âm m t vài ph âm và nguyên âm( x-s, l-n,..uô,ie)
và thanh đi u (?, ~). M i tr th ng nói sai m t âm ho c m t thanh riêng. ườ
- Khi nói tr 3-4 tu i v n còn âm ê..a tr v n phát âm sai thanh ngã và âm cu i
* V n t :
PGS.TS Nguy n Công Khanh, chuyên gia cao c p c a Tr ng m m ườ
non Hoàng Gia (Hà N i) t ng chia s r ng khi tr lên ba tu i, tr có m t v n
t v ng kho ng trên m t ngàn t , m t s chuyên gia ngôn ng khác cũng cho
r ng v n t c a bé lúc này có th dao đng t 500-900 t , và tr đã bi t dùng ế
các c m t và câu dài t 7-8 t .
* V ng pháp:
Khi b c vào tu i th ba, bé yêu c a b n có th bi t đt câu h i và bàyướ ế
t ý ki n khi n b n đôi lúc ph i kinh ng c nh m t ng i m t ng tâm s ế ế ư ườ
r ng ch chu n b qu n áo cho con đi h c, cô bé nói “Theo con là, hôm nay con
s m c màu h ng”. Và lúc này, bé đã h c cách yêu c u, m t cách l ch s nh ư
nh b m , anh ch l y cái này cái kia đã bi t dùng t “làm n”. Chúng có th ế ơ
nói v nh ng s vi c trong t ng lai và nh c l i nh ng gì đã qua, chính vì ươ
v y b n s ph i phá lên c i khi m t bu i sáng bé tâm s v i b n r ng mai ườ
này bé thích làm bác s , hay giáo viên b i đn gi n bé th y cô giáo th t xinh ơ
hay bác s thì s ch a b nh giúp m i ng i. Lúc này tr đã có th nói câu ườ
đy đ (có đ ch v ng và đng t ), sau đó hoàn thi n h n v i nh ng câu ơ
kép, có thán t r t ng nghĩnh nh bé có th c m chi c đi n tho i lên r i nói ư ế
dõng d c “Alo….m Na à, v ngay nhé , sao, k t xe r i à….nhanh lên
nhé nh th t. Chúng cũng bi t “h a h n” m t cách r t ng i l n nh b nư ế ư ư
yêu c u bé th c d y đn l p, bé s nói g n l n “con h a 5 phút n a con s ế
d y”. H n n a, bé yêu c a b n lúc này đã bi t đt yêu c u, n u b n d n bé ơ ế ế
vào hàng t p hóa mua bim bim, bé s ch vào món snack khoai tây bé a thích ư
và nói “Mua tây tây”(Mua khoai tây). Và không đn gi n, bé đã b t đu bi tơ ế
nói d i, n u bé gây ra m t l i gì đó bé s bi t cách đ l i cho anh trai, hay ế ế
nh ng ng i xung quanh mà bé bi t… ườ ế
* V ngôn ng m ch l c:
- Tr m u giáo nh có v n t phong phú h n tr m u giáo bé v s ơ
l ng cũng nh t lo i. Tr s d ng đc nhi u lo i m u câu khác nhau. ượ ư ư
- T duy phát tri n h n, bi t so sánh, nh n ra nh ng đi m gi ng vàư ơ ế
khác nhau c a s v t, hi n t ng. tr b t đu xu t hi n kh năng t ng ượ
quát, đa ra k t lu n. Ngôn ng c a tr rõ ràng h n, có n i dung h n, ng iư ế ơ ơ ườ
nghe d hi u h n. Trong ngôn ng đc tho i tr th ng dùng nh ng câu, ơ ườ
nh ng đo n ng n. Tr thích đc trò chuy n v i ng i l n. Tr không ch ượ ườ
đàm tho i v nh ng gì tr đang tri giác mà còn bi t đàm tho i v nh ng n i ế
dung mà tr đã bi t và bi t đa ra nh n đnh c a mình. M c dù không ph i ế ế ư
lúc nào tr cũng đa ra nh n đnh đúng. Tr có th k l i m t chuy n mà tr ư
bi t ho c nghe k , có th k theo tranh ho c đ ch i, đ v t (K theo m uế ơ
c a ng i l n) ườ
* M c đích c a xã h i hóa
Xã h i hóa giáo d c nh m khuy n khích, huy đngvà t o đi u ki n ế
toàn di n xã h i tham gia phát tri n giáo d c. T o c h i cho m i ng i, m i ơ ườ
l u tu i, m i trình đ đc h c th ng xuyên, h c su t đi; ti n t i m t xã ượ ườ ế
h i h c t p.
7.1.2. Th c tr ng vi c phát tri n ngôn ng cho tr t i tr ng m m non ườ
Trong quá trình gi ng d y t i l p 3 tu i C c a Tr ng m m non Thanh ườ
Vân và nghiên c u đ tài này tôi g p nh ng đi u ki n thu n l i và khó khăn nh sau: ư
a.Thu n l i:
Năm 2018- 2019 tôi đc phân công ch nhi m l p 3 tu i c, v i 27ượ
cháu trong đó 17 cháu n , 10 cháu nam đ tu i đng đu các cháu ngoan
ngoãn, m nh d n, h n nhiên, đt yêu c u v phát tri n th ch t, nh n th c,
ngôn ng và tình c m xã h i, c m th cái hay cái đp trong cu c s ng xung
quanh tr . Đó là m t thu n l i l n đ tôi rèn luy n vi c phát tri n ngôn ng
cho tr .
Tôi đc ban giám hi u nhà tr ng t o m i đi u ki n giúp đ tôi xâyượ ườ
d ng môi tr ng văn h c phong phú và có n i dung đa d ng v hình th c, hài ườ
hoà v th m m , phù h p v i kh năng nh n th c và đc đi m tâm sinh lý
c a tr .
B n thân luôn yêu ngh m n tr , ham h c h i nâng cao chuyên môn tìm ế
tòi nghiên c u tài li u p c v ti t d y ế
Tr chăm đi l p, t l chuyên c n cao
Đi v i ph huynh: Nhi u ph huynh quan tâm t i các cháu, luôn th c
hi n t t các phong trào đóng góp c a nhà tr ng đ ph c ph cho công tác ườ
giáo d c trong tr ng. ườ
V đi ngũ giáo viên: Giáo viên đu có trình đ chu n và trên chu n,
giáo viên nhi t tình, yêu ngh m n tr . Có nhi u giáo viên gi i các c p. ế
V đ dùng, đ ch i: Phong phú, đa d ng, có đ ch i h c t p, đ ch i ơ ơ ơ
sân kh u, ti n cho vi c d y tr .
b. Khó khăn:
Do trình đ nh n th c không đng đu, nhi u tr là con em nông thôn
nên còn n ng n b i th ng đa ph ng. L p có m t vài tr ch m nói so v i ươ
đ tu i nên tôi g p nhi u khó khăn trong vi c d y tr .
H n 30% tr ch a phân bi t s khác nhau gi a các t khi phát âm màơ ư
ch ti p nh n m t cách chung chung. ế
V n s ng c a tr còn nghèo nàn, nh n th c còn h n ch d n đn tình ế ế
tr ng tr dùng t không chính xác, câu l ng c ng, tr phát âm sai do nh
h ng c a ngôn ng xung quanh. Tr nói câu ch a đ thành ph n ch y u làưở ư ế
câu t nh l c. ượ
1/3 là con em công nhân, 2/3 là con em nông dân nên ph huynh còn b n
nhi u công vi c ho c nh ng lý do khách quan nào đó không trò chuyên v i tr
ho c tr nghe tr nói.
Nhi u khi nh ng nhu c u mà tr mu n tr ch a c n nói ho c xin phép ư
ph huynh đã đáp ng ngay.
Khi nói tr hay nói ch m và kéo dài gi ng, đôi kho còn m , e, a,
không nói liên t c m ch l c.