5
Khả năng trẻ tự làm được không cần cô
nhắc nhở
Bảng 1: Bảng khảo sát khả năng tự phục vụ của trẻ trong lớp
Thời gian đầu khi tôi mới nhận lớp , tôi thấy khả năng nhận thức của trẻ còn
chưa có, khả năng tự phục vụ của trẻ còn rất hạn chế.Có nhiều trẻ nói có chưa rõ, chứ
biết những kỹ năng tự phục vụ đơn giản như : Có những trẻ muốn uống nước nhưng
không biết lấy nước uống, không biết cách cầm cốc lấy nước sao cho đỡ đổ, một số
trẻ có như cầu đi vệ sinh nhưng không biết cởi quần và mặc quần nên thường hay đấi
dầm luôn ra quần, ... Bên cạnh đó có những trẻ nghe chưa kịp hoặc không hiểu những
hiệu lệnh của cô nên không thực hiện được. Tuy nhiên cơ một số trẻ lại có những kỹ
năng tự phục vụ rất tốt nhưng thiếu tính chủ động nên trẻ luôn chờ đợi người lớn
nhắc nhở mới thực hiện.
Có thể hiểu ở đây hai vấn đề: hành động và kỹ năng. Khi tôi dạy trẻ rằng: con
hãy lau mặt cho sạch, trẻ thực hiện yêu cầu của cô, đó là hành động. Hầu hết các trẻ
lứa tuổi mầm non đều biết các hành động đơn giản: nhặt rác, chào hỏi người lớn, xin
lỗi và cám ơn... Nhưng để những hành động đó trở thành kỹ năng thì lại cần một quá
trình giáo dục. Hành động của trẻ trở thành kỹ năng khi trẻ thấy tay bẩn trẻ đi rửa tay,
mặt bẩn trẻ đi lau mặt, ăn cơm xong là đi chải răng chứ không cần ai nhắc nhở, vì khi
đó trẻ làm vì ý thức: thấy tay bẩn, mặt bẩn thì đi rửa tay, rửa mặt, chải răng ngay sau
khi ăn để răng sạch chứ không làm vì người khác sai bảo.
Như vậy, bên cạnh việc dạy trẻ các hành động vệ sinh cá nhân: rửa tay, lau mặt,
chải đầu tóc, gấp quần áo hay nói chung là giữ gìn vệ sinh cá nhân... chúng ta cần dạy
trẻ ý thức được những việc làm đó và trẻ thực hiện các hành động đó vì ý thức trẻ
hiểu chứ không phải vì người lớn bắt trẻ phải làm, khi đó kỹ năng sống của trẻ được
hình thành và theo trẻ đến suốt cuộc đời. Khi hiểu được bản chất của việc dạy kỹ
năng sống cho trẻ: "đưa hành động vào trong ý thức" thì việc dạy kỹ năng sống cho
trẻ nên đơn giản và các bậc cha mẹ và thầy cô đều có thể thực hiện được mà không
phải băn khoăn là làm sao để dạy trẻ kỹ năng sống.
Trong phạm vi đối tượng cần dạy là 3- 4 tuổi, dạy trẻ một số kỹ năng phục vụ,
tôi đã đề ra một số biện pháp sau:
Việc bồi dưỡng kinh nghiệm sống, rèn luyện thói quen tốt giúp trẻ hình thành kỹ
năng cần thiết trong cuộc sống, biết hợp tác cùng bạn, xây dựng tính độc lập, kích
thích óc tò mò, khả năng sáng tạo, biết yêu thương chia sẻ, biết lắng nghe người khác
nói. Để bồi dưỡng, hình thành thói quen tốt cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, tôi đưa
ra một số biện pháp sau đây.
