Startup không nên cạnh tranh bằng tính năng
Việc đầu tiên mọi startup cần làm là hiểu rõ khách hàng. Sau đó một sản phẩm sẽ
được xây dựng nhằm giải quyết nhu cầu của những khách hàng này. Song, về sau,
khi đối thủ cạnh tranh xuất hiện và lượng người dùng bắt đầu giảm sút, các startup
hay rơi vào cái bẫy đó là cố gắng bắt chước và sao chép các tính năng của đối thủ.
Tâm lý phổ biến của các startup đó là quá đề cao sản phẩm và tính năng, cho rằng
chừng nào “gian hàng” của bạn không thiếu thứ gì so vói đối thủ cạnh tranh, bạn sẽ
không thể thua được. Đó là một ý nghĩ sai lầm
Sự thực đó là người dùng không sử dụng hay đến với một sản phẩm chỉ đơn thuần
dựa vào tính năng của nó. Đối với đa số các sản phẩm Internet vốn là dùng để làm
việc hoặc giải trí, người dùng sẽ chú tâm vào tính “được việc” hơn cả. Nghiên cứu
của Clayton Christensen về sự thành bại của sản phẩm chỉ ra : Người dùng không
dùng sản phẩm dựa trên yếu tố tính năng, họ chỉ “thuê” công cụ để hoàn thành công
việc của mình mà thôi . Ví dụ, người ta “thuê” Youtube để truyền thông cho bản thân
họ (người chủ video) hoặc để được giải trí (người xem video). Hay người ta “thuê”
DropBox để lưu trữ dữ liệu của họ trên mạng … Điều này nghe chừng khá hiển nhiên,
cho tới khi bạn nhận ra những sai lầm cơ bản mà các startup đã ra mắt phạm phải
trong quá trình cạnh tranh. Sau đây sẽ là tóm lược về quá trình đó:
1. Startup A đang dẫn đầu thị trường thì Startup B xuất hiện và bắt đầu thu hút
người dùng của Startup A.
2. Trong nỗ lực tuyệt vọng hòng ngăn người dùng chuyển sang dùng B, A cố gắng
sao chép các tính năng “ưu việt” của B, mà không để ý họ đang dần để tuột mất
tuyên ngôn về giá trị của mình.
3. Sụp đổ!
Theo những ví dụ trên chỉ ra, khi này startup sẽ có 2 lựa chọn: Hoặc cạnh tranh về
tính năng và đánh mất trọng tâm ban đầu hoặc cải tổ hoàn toàn bản thân để trở
thành một đối tượng hoàn toàn mới tồn tại song hành. Không may, đa phần các công
ty của chúng ta lại chọn hướng đi thứ nhất
MySpace vs. Facebook
MySpace và Facebook có nhiều điểm chung. Cả hai đều là mạng xã hội, đặt mục tiêu
kết nối con người với nhau. Không lạ khi cho rằng cả hai đều cùng nhắm tới xử lý
những vấn đề chung của người dùng và được người dùng “thuê” để thực hiện điều đó.
Song, thực tế đó là MySpace đã thực sự thua đo ván dưới tay Facebook, và có một
điểm khác biệt rất lớn đóng vai trò mấu chốt trong đó. Người dùng “thuê” MySpace
để kết bạn với những người khác trên mạng, nhất là trong thời kì sơ khai của nó.
Ngược lại, người dùng “thuê” Facebook để giữ liên lạc với những người mà họ đã
quen sẵn. Định hướng này đã làm cho tương lai phát triển của Facebook trở nên “dễ
thở” hơn rất nhiều. Và cũng chính điều đó đã làm cho 2 đối thủ đi trên hai lối đi khác
nhau với chiến lược phát triển rất khác biệt. Mark Zuckerberg từng đề cập rằng khi
MySpace bắt đầu cạnh tranh với Facebook, mạng xã hội này đã đánh mất trọng tâm
ban đầu của nó và bắt đầu chuyển sang cạnh tranh về tính năng và chức năng,
những thứ mà hầu hết không phục vụ cho mục đích của người dùng khi sử dụng
MySpace (kết bạn mới) như trước. Có nhiều nước đi sai lầm mà MySpace đã thực
hiện, song căn nguyên của tất cả vẫn là sự đánh mất mình vào cuộc đua tính năng
không hồi kết dẫn tới thất bại về sau của họ.
Flickr vs. Facebook Photos
Flickr thực sự là một dịch vụ ưu việt, song ngày nay Facebook mới là nơi lưu trữ
nhiều ảnh nhất trên mạng. Người dùng “thuê” Flickr để lưu trữ các bức hình chất
lượng cao và phân phối đến blog hoặc email của họ, để thể hiện họ là ai … Thực tế,
tính năng này thuộc về trọng tâm đến nỗi doanh thu chủ yếu của Flickr là từ thu phí
người dùng để có không gian lưu trữ rông hơn và một vài tính năng khác. Đối lập,
Facebook Photos ra mắt nhằm giúp người dùng chia sẻ ảnh với bạn bè và thảo luận
xung quanh những bức hình ấy.
Trọng tâm ở đây chuyển đổi từ chất lượng của hình ảnh sang chất lượng của cuộc
thảo luận . Flickr vẫn tiếp tục tồn tại trong phạm vi vừa phải với cộng đồng các nhiếp
ảnh gia nghiêm túc, song ở phạm vi lớn thì Facebook lại chiếm ưu thế. Tuy rằng cả
hai xem chừng đều là các dịch vụ lưu trữ và phân phối hình ảnh, song việc mà mỗi
bên làm có sự khác biệt rõ rệt. Flickr đã cố sao chép tính năng chẳng hạn như tag
ảnh của Facebook Photos nhưng nó sẽ không bao giờ có thể so sánh được với nguyên
gốc. Một ví dụ khác cho việc xa rời trọng tâm ban đầu để cố chạy đua tính năng
nhưng không thể nào đuổi kịp.
Instagram vs. Hipstamatic