9
20
NGÔ QUANG
S NƠ
MODULE THPT <
S D NG
CÁC THI T B D Y H C
TRUNG HOC PH THÔNG
D) A. GI I THI U T NG QUAN
Theo Lotx. Klinb (Đúc) thì thi t b d y h c (TBDH) (hay cònơ ế
g i là đ dùng d y h c, d ng c d y h c,...) là t t c nh ng
ph ng ti n v t ch t c n thi t cho giáo viÊn (GV) và h c sinhươ ế
(HS) t chúc và ti n hành h p lí, c hi u qu quá trình giáo ế
d ng và giáo d c ù các môn h c, cáp h c. Theo các chuyÊn giaươ
thi t b giáo d c c a Vi t Nam, TBDH là thu t ngũ ch m t v tế
th ho c m t t p h p đi t ng v t ch t mà ngu i GV sú ươ
d ng v i t cách là ph ng ti n đi u khi n ho t đng nh n ư ươ
thúc c a HS, còn đi v i HS thì đ ]à các ngu n tri thúc, là các
ph ng ti n giúp HS lĩnh h i các khái ni m, đnh lu t, thuy tươ ế
khoa h c,... hình thành ù h các kĩ năng, kĩ x o, đâm b o ph c
v m c đích d y h c.
TBDH là m t b ph n trong h th ng c s v t ch t (CSVC) ơ
s ph m, TBDH là t t c nh ng ph ng ti n c n thi t đu cư ươ ế
GV và HS sú d ng trong ho t đng d y và h c nh m phát huy
tính tích c c, chú đng sáng t o trong ho t đng, khám phá và
lĩnh h i tri thúc c a HS, góp ph n nâng cao ch t l ng giáo ượ
d c, đt đu c m c tìÊu giáo d c đã đ ra. TBDH bao g m máy
móc, d ng c thí nghi m, mô hình m u v t, hoá ch t, tranh
nh, đ dùng dung c giáo d c th ch t, âm nh c, mĩ thu t,
thi t b nghe nhìn và các thi t b tr c quan khác.ế ế
Thi t b giáo d c ph i phù h p v i yÊu c u v n i dung vàế
ph ng pháp c a ch ng trình giáo d c; đâm b o tính khoaươ ươ
h c, tính su ph m; an toàn cho ng i sú d ng, phù h p v i s ườ
phát tri n tâm lí và sinh lí l a tu i HS.
Đ nâng cao hi u qu sú d ng TBDH trong quá trình d y h c
c n đâm b o th c hi n nh ng yÊu c u c b n sau đây: ơ
-Sú d ng TBDH đúng m c đích
M c đích quy đnh ho t đng d y h c c a GV b ng các TBDH
c th . Ho t đng c a GV và TBDH quy đnh m c đích c a
HS, x c đnh ho t đng c a HS b ng các thi t b hi n c . Các ế
ho t đng và TBDH giúp các em lĩnh h i tri thúc và tác đng
đn s phát tri n nhân cách c a các em. M t khác, moi TBDHế
đu c m t chúc năng riÊng, ch ng ph i đc sú d ng phù h p ượ
v i m c đích nghìÊn c u c a quá trình d y h c.
-sú d ng TBDH dung lue
Su d ng TBDH đng lue c nghîa là ph i sú d ng TBDH vào lúc
c n thi t c a bài h c ế lue HS c n thi t, mongmu n đc quan sát ế ượ
nh t, phù h p v i tr ng thái tâm lí nh t (tr c đ GV đã d n d t, ư
g i m , nÊu v n đ chu n b ). M t TBDH đc sú d ng c hi u ượ
qu cao, n u n xu t hi n vào đng lúc n i dung và ph ng ế ươ
pháp d y h c (PPDH) c n đn, tránh hi n t ng TBDH đc ế ượ ượ
đua ra hàng lo t làm phân t n s chú ý c aHS.
-Sú d ng TBDH đúng cho
Sú d ng TBDH đúng cho là tìm v trí đ trình bày TBDH trÊn l p
h c h p lí nh t, gi p HS ng i m i v trí trong l p h c đu c
th tĩp nh n thông tin tù các TBDH b ng nhĩu giác quan khác
nhau.
-Sú d ng TBDH đúng múc đ và c ng đ ườ
Sú d ng TBDH phù h p v i yéu c u c a m i ti t lÊn l p và trình ế
đ ti p thu ki n thúc c a HS. N usú d ng qua nhĩum t lo i ế ế
hình TBDH trong m t ti t h c s nh hu ng đn các bu c c a ế ế
gi lÊn l p, HS s chán n n, kém l p trung và nh v y ch t ư
l ng d y h c cũng s không đt nh mong rao n.ươ ư
GV c n nghĩÊn c u, cân nh c k n i dung sách giáo khoa (SGK)
môn h c. Cân cú vào s TBDH đc trang b và t làm mà đnh ra ượ
k ho ch sú d ng c th các lo i hình TBDH đã c sao cho mãiế
ch ng lo i đu đc phát huy t t tác d ng c a n và nâng cao ượ
hi u qu sú d ng trong quá trình d y h c.
Module này s cung c p cho GV nh ng ki n thúc c b n v ế ơ
TBDH và sú d ng ch ng trong quá trình d y h c. Qua đ, GV c
th phát huy đc ượ toi đa kh năng c a minh và trô thành m t
ng i GV nâng đng, sáng t o, bi t k t h p khéo léo các lo iườ ế ế
hình TBDH ph c v công tác gi ng d y c a b n thân. Tuy nhiÊn
đ c thêm ki n thúc GV nÊn tham kh o thêm các tài li u c lĩÊn ế
quan v TBDH cho các c p h c, b c h c theo quy đnh c a B
Giáo d c và Đào t o.
Module này' s giúp dio GV và HS tâng c ng nâng l c lam vi cưữ
v i TBDH, nâng cao ch t l ng d y h c. ượ
B. M C TIÊU TÀI LI U
1. M C TIÊU CHUNG
NghìÊn c u tàm quan tr ng c a vi c sú d ng hi u qu TBDH
đi v i vi c đi m i PPDH và nâng cao ch t l ng d y h c ù ượ
các tr ng trung h c ph thông (TH PT) trong giai đo n hi nưữ
nay.
2. M C TIÊU C TH
2.1. Ve ki n th c
-N m đu c khái ni m v TBDH và phân lo i TBDH.
-Xác đnh đc vai trò c a TBDH trong d y h c và trong đi ượ
m i PPDH.
-Nâng cao hi u bi t v vai trò c aTBDH trong đim i PPDH ế
môn h c.
2.2. Ve k năng
-Phân tích đc th c tr ng sú d ng TBDH ò các tr ng THPT.ượ ườ
-Sú d ng hi u qu TBDH truy n th ng và TBDH hi n đi.
-Nâng cao k nàng sú d ng TBDH, k nàng ph i h p sú dung các
TBDH truy n thong v TBDH hi n đi làm tàng hi u qu d y
h c môn h c.
2.3. vê thái đ
C ý thúc sú d ng TBDH truy n th ng và TBDH hi n đi
trong quá trình d y h c và nâng cao ch t l ng d y h c. ươ
THÔNG TIN NGU N
SÚ d ng hi u qu TBDH là m t vi c làm l t c n thi t và ế
quan tr ng trong moi tru ng THPT, n u không th c hi n t t ế
công tác sú d ng thì TBDH s b lãng phí và không đi m i