MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................... 4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ASP.NET..................................................................... 5
1.1. Giới thiệu tổng quan về công nghệ .NET ............................................................... 5
1.1.1. Sự ra đời của .NET ........................................................................................... 5
1.1.2. .NET Framework .............................................................................................. 5
1.1.3. Ƣu điểm chính của .NET Framework .............................................................. 7
1.2. Giới thiệu về ASP.NET .......................................................................................... 8
1.3. Cài đặt Visual Studio.NET ..................................................................................... 8
1.3.1. Các phiên bản .NET ......................................................................................... 8
1.3.2. Cài đặt Visual Studio.NET ............................................................................... 8
1.3.3. Giao diện Visual Studio.NET .......................................................................... 9
1.4. Xây dựng ứng dụng Web ...................................................................................... 11
1.4.1. Tạo mới ứng dụng Web ................................................................................. 11
1.4.2. Lƣu ứng dụng Web ........................................................................................ 12
1.4.3. Chạy ứng dụng Web ....................................................................................... 12
1.5. Bài tập ................................................................................................................... 13
CHƢƠNG 2: NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH C# ................................................................ 14
2.1. Giới thiệu về ngôn ngữ lập trình C# ........................................................................ 14
2.2. Cấu trúc một chƣơng trình C# ................................................................................. 15
2.3. Các kiểu dữ liệu ....................................................................................................... 15
2.3.1. Kiểu dữ liệu xây dựng sẵn .............................................................................. 16
2.3.2. Chọn kiểu dữ liệu ........................................................................................... 17
2.3.3. Chuyển đổi kiểu dữ liệu ................................................................................. 18
2.3.4. Kiểu dữ liệu mảng .......................................................................................... 18
2.3.5. Kiểu dữ liệu xâu ............................................................................................. 20
2.4. Biến và hằng ............................................................................................................ 20
2.5. Biểu thức và toán tử ................................................................................................. 21
2.6. Các lệnh điều khiển .................................................................................................. 22
2.6.1. Các câu lệnh rẽ nhánh .................................................................................... 22
2.6.2. Các câu lệnh lặp ................................................................................................ 27
2.7. Xây dựng lớp và đối tƣợng ...................................................................................... 31
2.7.1. Xây dựng lớp .................................................................................................. 31
2.7.2. Tạo đối tƣợng ................................................................................................. 35
2.8. Xử lý ngoại lệ ........................................................................................................... 36
2.8.1. Câu lệnh throw ............................................................................................... 37
2.8.2. Câu lệnh catch ................................................................................................ 38
2.8.3. Câu lệnh finally .............................................................................................. 43
2.9. Bài tập ...................................................................................................................... 45
CHƢƠNG 3: LÀM VIỆC VỚI WEB FORM ............................................................... 51
3.1. ASP.NET và Web Form ....................................................................................... 51
3.1.1. Mô hình lập trình phía máy chủ ..................................................................... 51
3.1.2. Giới thiệu về ASP.NET .................................................................................. 52
3.1.3. Cơ chế xử lý file ASP.NET phía máy chủ ..................................................... 54
3.1.4. Web Form trong ASP.NET ............................................................................ 58
3.1.5. Tìm hiểu cấu trúc trang ASP.NET ................................................................. 58
3.1.6. Các phƣơng pháp viết mã trong ASP.NET .................................................... 60
3.1.7. ASP.NET Server Control ............................................................................... 62
3.1.7. Điều khiển Validation Controls ................................................................... 119
3.2. Tạo và sử dụng Custom Control ......................................................................... 135
3.2.1. Giới thiệu User Custom Control .................................................................. 135
3.2.2. Các bƣớc tạo User Custom Control ............................................................. 135
3.2.3. Thêm các thuộc tính, phƣơng thức và sự kiện vào UCC ............................. 137
3.2.4. Truy cập thuộc tính, phƣơng thức của các phần tử con trong UCC ............ 139
3.3. Các đối tƣợng cơ bản trong ASP.NET................................................................ 143
3.3.1. Đối tƣợng Request........................................................................................ 144
3.3.2. Đối tƣợng Response ..................................................................................... 147
3.3.3. Đối tƣợng Server .......................................................................................... 150
3.3.4. Đối tƣợng Session ........................................................................................ 151
3.3.5. Đối tƣợng Application ................................................................................. 153
3.3.6. Đối tƣợng Cookies ....................................................................................... 155
3.4. Tệp tin quản lí và cấu hình ứng dụng ................................................................. 158
3.4.1. Tệp tin Global.asax ...................................................................................... 158
3.4.2. Tệp tin Web.config ....................................................................................... 160
3.5. Làm việc với giao diện Web ............................................................................... 163
3.5.1. Master Page .................................................................................................. 163
3.5.2. Cascading Style Sheets - CSS ...................................................................... 167
3.5.3. Theme và Skin .............................................................................................. 172
3.5.4. Navigation Controls ..................................................................................... 176
3.6. Bài tập ................................................................................................................. 186
CHƢƠNG 4: TRUY NHẬP CƠ SỞ DỮ LIỆU........................................................... 195
4.1. Giới thiệu chung .............................................................................................. 195
4.2. Kiến trúc của ADO.NET ................................................................................. 196
4.3. Tìm hiểu trình cung cấp dữ liệu của ADO.NET ............................................. 197
4.4. Các namespace của ADO.NET ....................................................................... 199
4.5. Các lớp thao tác với cơ sở dữ liệu ................................................................... 204
4.5.1. Lớp Connection ............................................................................................ 204
4.5.2. Lớp Command .............................................................................................. 209
4.5.3. Lớp DataReader ........................................................................................... 218
4.5.4. Lớp DataAdapter .......................................................................................... 222
4.5.5. Lớp DataSet .................................................................................................. 223
4.5.6. Lớp DataColumns ........................................................................................ 224
4.5.7. Lớp DataRow ............................................................................................... 227
4.5.8. Lớp DataTable .............................................................................................. 227
4.6. Data Binding ....................................................................................................... 228
4.6.1. Giới thiệu DataBinding ................................................................................ 228
4.6.2. Data Binding ................................................................................................ 229
4.6.3. Các điều khiển Data Source ......................................................................... 232
4.7. Các điều khiển liên kết dữ liệu ........................................................................... 237
4.7.1. Điều khiển GridView ................................................................................... 237
4.7.2. Điều khiển DataList ..................................................................................... 253
4.7.3. Điều khiển Repeater ..................................................................................... 254
4.7.4. DetailView ................................................................................................... 255
4.7.5. FormView..................................................................................................... 256
4.7.6. ListView ....................................................................................................... 257
4.8. Bài tập ................................................................................................................. 257
CHƢƠNG 5: WEB SERVICES ................................................................................... 266
5.1. Giới thiệu về Web Services ................................................................................ 266
5.2. Kiến trúc và các thành phần Web Services ......................................................... 266
5.3. Tạo Web Services ............................................................................................... 270
5.4. Kiểm tra Web Services ....................................................................................... 271
5.5. Sử dụng Web Services ........................................................................................ 272
5.5.1. Sử dụng Web Services do mình tạo .................................................................... 272
5.5.2. Sử dụng Web Services đƣợc cung cấp trên mạng .............................................. 276
5.6. Bài tập ................................................................................................................. 279
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 281
LỜI NÓI ĐẦU
Ngày nay việc sử dụng Internet và các dịch vụ trên Internet là một phần tất yếu của
cuộc sống. Công nghệ Internet và các ứng dụng phát triển trên nền Web và Internet đã và
đang làm cho đời sống của chung ta thay đổi. Internet là một nguồn thông tin quý giá
phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu, kinh doanh, giải trí. Vì vậy ngày càng có nhiều ứng
dụng trên Internet sử dụng giao diện Web. Các công nghệ phát triển trên Internet ngày
một hoàn thiện.
Trên cơ sở đó, môn học Lập trình trên nền Web đã đƣợc đƣa vào giảng dạy và
nghiên cứu tại các khoa, ngành tin học, toán tin, thƣơng mại điện tử hay các ngành có liên
quan khác trong các trƣờng đại học. Môn học này sẽ là tiền đề cung cấp cho sinh viên và
các nhà nghiên cứu các lý thuyết từ cơ sở cho đến ứng dụng nhằm xây dựng và xử lý
thông tin dƣới dạng trang Web, nhờ đó cho phép họ tiếp cận dễ dàng hơn với các kỹ thuật
lập trình hiệu quả các ứng dụng trên nền Web và Internet.
Tập bài giảng này nghiên cứu về công nghệ phổ biến và tiên tiến nhất đƣợc dùng
đề tạo các ứng dụng chạy trên nền Web của MicroSoft là ASP.NET, ngôn ngữ lập trình
C#, truy xuất dữ liệu qua ADO.NET và Web Services đáp ứng đƣợc việc học tập và
nghiên cứu của sinh viên Đại học, Cao đẳng ngành Công nghệ thông tin và Khoa học máy
tính Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật Nam Định.
Tập bài giảng gồm 5 chƣơng
Chƣơng 1: Tổng quan về ASP.NET
Chƣơng 2: Ngôn ngữ lập trình C#
Chƣơng 3: Làm việc với Web Form
Chƣơng 4: Truy nhập cơ sở dữ liệu
Chƣơng 5: Web Services
Nội dung các chƣơng cung cấp kiến thức về thiết kế và lập trình xử lý dữ liệu Web
dựa trên công cụ Visul Studio .Net. Sau mỗi phần có các ví dụ giúp sinh viên dễ tiếp cận
và nắm bắt vấn đề. Cuối mỗi chƣơng đều có bài tập giúp cho sinh viên ôn tập và hệ thống
kiến thức môn học.
Trong quá trình biên soạn nhóm chúng tôi đã bám sát chƣơng trình môn học đƣợc
nhà trƣờng ban hành, đã cố gắng thể hiện nội dung cơ bản, hiện đại gắn gắn với yêu cầu
thực tế. Tuy nhiên do khả năng có hạn, hạn chế về thời gian nên không tránh khỏi sai sót.
Rất mong nhận đƣợc sự đóng góp chân thành của đồng nghiệp và bạn đọc để tập bài
giảng ngày càng hoàn thiện hơn.
NHÓM TÁC GIẢ
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ASP.NET
1.1. Giới thiệu tổng quan về công nghệ .NET
1.1.1. Sự ra đời của .NET
Trong lĩnh vực phát triển phần mềm có rất nhiều ngôn ngữ lâp trình đƣợc sử dụng
để phát triển (nhƣ Delphi, Ada, Cobol, Fortran, Basic, LISP, Prolog, Foxpro, Java, Pascal,
C/C++, VB.NET, VC++, C#...). Mỗi ngôn ngữ đều có những ƣu và nhƣợc điểm riêng.
Những ƣu điểm có tính đặc thù của từng ngôn ngữ là điều đã đƣợc khẳng định.
Tuy nhiên, rất khó để có thể tận dụng đƣợc sức mạnh của tất cả các ngôn ngữ lập trình
trong một dự án phần mềm, chẳng hạn không thể hoặc rất khó khăn để viết một ứng dụng
có sử dụng đồng thời cả ngôn ngữ Visual Basic và Java hay Foxpro với Delphi v.v… Nói
cách khác, việc “liên thông” giữa các ngôn ngữ là gần nhƣ không thể.
Cũng do sự khác biệt giữa các ngôn ngữ lập trình mà việc tiếp cận hay chuyển đổi
sang ngôn ngữ lập trình mới sẽ tốn rất nhiều thời gian. Vì vậy, khi các dự án sử dụng
ngôn ngữ lập trình khác nhau thì chi phí cho chuyển đổi sẽ là rất lớn gây lãng phí thời
gian không cần thiết và chất lƣợng phần mềm chắc chắn không cao.
Từ những hạn chế trong quá trình phát triển phần mềm nhƣ đã nêu, đòi hỏi phải có
một cách tiếp cận sao cho tối ƣu nhất, vừa đảm bảo tốn ít chi phí chuyển đổi vừa đảm bảo
nhiều ngƣời có thể tham gia cùng một dự án mà không nhất thiết phải viết trên cùng một
ngôn ngữ lập trình, đồng thời ứng dụng phải hoạt động tốt trong môi trƣờng mạng
Internet. Đó chính là lý do để Microsoft cho ra công nghệ phát triển phần mềm mới .NET.
1.1.2. .NET Framework
Thông thƣờng, mỗi ngôn ngữ lập trình đều có một tập các thƣ viện riêng, chẳng
hạn: VC++ thì có thƣ viện chính là msvcrt.dll; Visual Basic thì có svbvm60.dll …Các
thƣ viện này chứa các hàm, thủ tục cơ bản của mỗi ngôn ngữ. Tất cả đều có ý nghĩa
logic giống nhau nhƣng về cách sử dụng hay cú pháp thì hầu nhƣ là khác nhau.
Ý tƣởng của Microsoft là không xây dựng một tập thƣ viện riêng biệt cho từng
ngôn ngữ lập trình mà sẽ xây dựng một bộ thƣ viện dùng chung. Tập thƣ viện dùng chung
này hình thành nên một bộ khung (Framework). Bộ Khung này thực chất là một tập các
thƣ viện đƣợc xây dựng sẵn, đáp ứng mọi nhu cầu phát triển các ứng dụng Desktop,
Network, Mobile, Web…