THANH VỊ TÁN
(Tỳ vị luận)
Thành phần:
Hoàng liên 6 phân
Đương qui 3 phân
Sinh địa 3 phân
Đơn bì 5 phân
Thăng ma 1 chỉ
Cách dùng: Tán bột mịn, sắc một lần, bỏ cặn uống nguội, có thể làm thuốc
thang theo lượng trên, gia giảm sắc uống.
Tác dụng: Thanh vị lương huyết.
Trị chứng vị tích nhiệt.
Giải thích bài thuốc:
Hoàng liên: đắng hàn có tác dụng tả hỏa ở tâm là vị chủ dược.
Sinh địa, Đơn bì: dưỡng âm thanh nhiệt, lương huyết, chỉ huyết.
Đương quy: dưỡng huyết hòa huyết.
Thăng ma: thanh nhiệt giải độc dẫn dược vào kinh Dương minh.
Các vị hợp lại thành bài thuốc có tác dụng thanh vị hỏa, lương huyết nhiệt.
Ứng dụng lâm sàng:
Bài thuốc này dùng để trị đau răng nhưng có dùng gia giảm để trị các
chứng vị nhiệt, hỏa uất.
1. Trường hợp táo bón gia Đại hoàng, Mang tiêu.
2. Nếu mồm khát thích uống nước lạnh bỏ Đương quy gia Huyền
sâm, Thiên hoa phấn để dưỡng âm sinh tân.
3. Bài thuốc có thể chữa các bệnh đau dây thần kinh tam thoa, viêm
miệng, trường hợp đau răng do phong hỏa gia Phòng phong, Bạc hà
để khu phong.