Thấp tim - Thủ phạm chính của các bệnh van tim
Trung tâm tim mạch Bệnh viện E vừa đưa vào sử dụng
đơn vị Phòng chống thấp tim cấp II. Tại buổi lễ ra mắt,
GS.TS. Phạm Gia Khải, Chủ tịch Hội Tim mạch
ASEAN cho biết, tổn thương van tim do thấp là một
trong những bệnh tim mạch thường gặp nhất ở các
nước đang phát triển, nếu không được điều trị tốt sẽ
dẫn đến nguy cơ suy tim, thậm chí tử vong. Trong điều
kiện hiện nay, cần thiết phải phát triển nhiều tiến bộ để
điều trị bệnh lý này.
Nhiều người bị suy tim nặng mới đến bệnh viện chữa trị
Chị Nguyễn Thị Th., 36 tuổi (Hạ Hòa - Phú Thọ) đến
Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E trong tình trạng khó thở,
mệt mỏi, suy tim nặng. Theo các bác sĩ, chị Th. bị tổn
thương van tim rất nặng dẫn đến tim bị suy. Các biện pháp
điều trị nội khoa không còn đáp ứng được, để cứu sống
bệnh nhân, các bác sĩ phải tiến hành phẫu thuật thay van
tim. Chị Th. cho biết, chị phát hiện ra hở van tim từ khi
mang thai đầu tiên cách đây 7 năm, nhờ có các bác sĩ, chị
đã may mắn vượt cạn an toàn và cũng không dám sinh tiếp
nữa. Mặc dù được khuyến cáo phải theo dõi điều trị bệnh
thường xuyên nhưng do điều kiện kinh tế khó khăn, lại ở xa
những bệnh viện lớn nên chị ít quan tâm đến bệnh. Thời
gian gần đây, sức khỏe suy sụp nhiều, đến nỗi chỉ đi bộ một
quãng đường ngắn cũng khiến chị không thở được chị mới
quyết định xuống Hà Nội kiểm tra sức khỏe và thật buồn là
bệnh của chị đã biến chứng rất nặng.
PGS.TS. Lê Ngọc Thành - Giám đốc Trung tâm Tim mạch
Bệnh viện E cho biết, nhiều người bị bệnh van tim (hẹp/hở
van hai lá, van động mạch chủ) đến viện trong tình trạng đã
có nhiều biến chứng nặng đe dọa đến tính mạng họ mới tìm
đến bệnh viện, lúc này quá trình điều trị phức tạp và tốn
kém hơn nhiều. Trong nhiều trường hợp phải có chỉ định
phẫu thuật sửa van hoặc thay van mới có thể cứu sống
được.
Tổn thương van tim do thấp.
Thấp tim là thủ phạm chính của các bệnh van tim
TS. Phạm Mạnh Hùng - Viện Tim mạch Việt Nam cho biết,
đến nay chưa có một điều tra cụ thể nào về tình trạng hẹp
van tim trong cộng đồng nhưng số người mắc bệnh này đến
bệnh viện điều trị vẫn khá phổ biến. Hẹp van hai lá chủ yếu
do hậu quả của thấp tim gây nên. Thủ phạm dẫn đến thấp
tim là nhiễm liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A. Người
ta ước tính có tới 15% trẻ em trong độ tuổi đi học bị nhiễm
liên cầu khuẩn beta, trong đó biến chứng sang thấp tim là 3
-5%. Van hai lá và van động mạch chủ là dễ bị tổn thương
nhất bởi thấp tim. Trong đó chủ yếu là hẹp/hở van hai lá
dẫn đến những rối loạn về huyết động. Người bệnh có thể
sẽ chịu nhiều biến chứng như phù phổi cấp, suy tim nặng,
tắc mạch, rối loạn nhịp, suy tim mạn... Nếu hẹp hai lá xảy
ra từ trẻ nhỏ thì đó là tình trạng còi cọc, chậm phát triển.
Đối với những sản phụ, các bệnh van tim đe doạ đến tính
mạng của cả mẹ và thai nhi trong suốt quá trình mang thai
và đặc biệt khi sinh nở nếu không được điều trị và kiểm
soát bệnh tốt.
Việt Nam là nước có nhiều thành công về điều trị bệnh
van tim
Theo các chuyên gia tim mạch, điều trị cho những bệnh
nhân tim mạch liên quan đến nhiễm khuẩn này vẫn còn là
gánh nặng trong khi các bệnh lý tim mạch do rối loạn
chuyển hóa cũng đang ngày một gia tăng. Tại những trung
tâm tim mạch lớn như Trung tâm Tim mạch (Bệnh viện E),
Khoa phẫu thuật tim mạch - lồng ngực (Bệnh viện Việt
Đức), các kỹ thuật phẫu thuật sửa van, thay van được tiến
hành hoàn hảo cùng sự hỗ trợ của các thiết bị phẫu thuật
lồng ngực hiện đại.
Cùng với sự phát triển về nội khoa và phẫu thuật, tim mạch
can thiệp cũng khẳng định những ưu thế vượt trội trong
điều trị các bệnh lý tim mạch, trong đó nổi bật là về động
mạch vành và bệnh van tim. Với kỹ thuật dùng bóng nong
Inoue, chỉ với một vết chích nhỏ (vài milimet) ở tĩnh mạch
đùi, bóng nong được đưa vào qua vị trí van bị hẹp, bơm
căng bóng làm hai mép van tim bị dính do thấp tim được
tách ra và lỗ van được tách rộng ra, giải quyết hiệu quả
những rối loạn tuần hoàn mà hẹp van tim gây ra. Quá trình
làm thủ thuật diễn ra trong khoảng 30 phút, người bệnh
hoàn toàn tỉnh táo, không phải gây mê, có thể ra viện vào
ngày hôm sau. Ưu điểm nổi bật của phương pháp này là
điều trị cho bệnh nhân bị hẹp hai lá mà bị suy tim nặng
(không thể phẫu thuật được); phụ nữ có thai; trẻ em bị hẹp
hai lá; bệnh nhân bị hẹp van tim có kèm theo các biến dạng
lồng ngực, gù vẹo cột sống...
PGS.TS. Nguyễn Quang Tuấn, Trưởng phòng C4 - Viện
Tim mạch Việt Nam cho biết, kỹ thuật này đã trở thành
thường quy tại Viện Tim mạch Việt Nam với số người
bệnh được điều trị thành công trên 5.000 người, đưa nơi
đây thành một trong những trung tâm điều trị hẹp van tim
bằng bóng Inoue lớn nhất thế giới và là nơi trao đổi kinh
nghiệm cho nhiều quốc gia khác. Chi phí điều trị tại Việt