XÁC (cid:1)(cid:2)NH TH(cid:3)T NGHI(cid:4)P
• V(cid:2)n (cid:4)(cid:5) th(cid:2)t nghi(cid:3)p luôn (cid:4)(cid:6)(cid:7)c chia làm hai lo(cid:1)i. • V(cid:2)n (cid:4)(cid:5) dài h(cid:1)n và v(cid:2)n (cid:4)(cid:5) ng(cid:8)n h(cid:1)n:
• T(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p t(cid:10) nhiên • T(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p chu k(cid:11)
• Các lo(cid:1)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p
2828
Th(cid:1)t nghi(cid:2)p và T(cid:3) l(cid:2) Th(cid:1)t nghi(cid:2)p T(cid:4) nhiên
Bài gi(cid:5)ng c(cid:6)a TS Ph(cid:7)m Th(cid:8) Anh pham.theanh@yahoo.com
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
XÁC (cid:1)(cid:2)NH TH(cid:3)T NGHI(cid:4)P
XÁC (cid:1)(cid:2)NH TH(cid:3)T NGHI(cid:4)P
• T(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p t(cid:10) nhiên luôn t(cid:12)n t(cid:1)i th(cid:13)m chí
• Th(cid:2)t nghi(cid:3)p chu k(cid:11) ph(cid:16)n ánh nh(cid:17)ng bi(cid:14)n (cid:4)(cid:18)ng t(cid:19)
trong dài h(cid:1)n.
n(cid:20)m này qua n(cid:20)m khác c(cid:21)a th(cid:2)t nghi(cid:3)p quanh t(cid:9) l(cid:3) t(cid:10) nhiên c(cid:21)a nó.
• Nó là l(cid:6)(cid:7)ng th(cid:2)t nghi(cid:3)p mà n(cid:5)n kinh t(cid:14) thông
th(cid:6)(cid:15)ng có.
• Nó liên quan (cid:4)(cid:14)n nh(cid:17)ng bi(cid:14)n (cid:4)(cid:18)ng trong ng(cid:8)n h(cid:1)n
c(cid:21)a chu k(cid:11) kinh doanh.
• T(cid:1) l(cid:2) Th(cid:3)t nghi(cid:2)p T(cid:4) nhiên • Th(cid:3)t nghi(cid:2)p Chu k(cid:5)
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
XÁC (cid:1)(cid:2)NH TH(cid:3)T NGHI(cid:4)P
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
• Chính ph(cid:21) có th(cid:24) (cid:4)o l(cid:6)(cid:15)ng t(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p c(cid:21)a n(cid:5)n kinh
t(cid:14) nh(cid:6) th(cid:14) nào?
(cid:4)ình.
• Có nh(cid:17)ng v(cid:2)n (cid:4)(cid:5) nào n(cid:16)y sinh khi nhìn vào s(cid:25) li(cid:3)u th(cid:2)t
• Cu(cid:18)c (cid:4)i(cid:5)u tra này (cid:4)(cid:6)(cid:7)c g(cid:28)i là (cid:30)i(cid:5)u tra Dân s(cid:25) Hi(cid:3)n
nghi(cid:3)p?
t(cid:1)i.
• Ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p thông th(cid:6)(cid:15)ng không tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c
làm trong bao lâu?
• Th(cid:2)t nghi(cid:3)p (cid:4)(cid:6)(cid:7)c (cid:4)o l(cid:6)(cid:15)ng b(cid:26)i C(cid:27)c Th(cid:25)ng kê • Mô t(cid:16) Th(cid:2)t nghi(cid:3)p • Ba câu h(cid:22)i c(cid:23) b(cid:16)n: Lao (cid:4)(cid:18)ng (BLS). • Hàng tháng h(cid:28) (cid:4)i(cid:5)u tra ng(cid:29)u nhiên 60.000 h(cid:18) gia
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
1
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào? Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
• D(cid:10)a trên nh(cid:17)ng câu tr(cid:16) l(cid:15)i (cid:4)(cid:25)i v(cid:31)i các phi(cid:14)u • BLS coi m(cid:18)t cá nhân là ng(cid:6)(cid:15)i tr(cid:6)(cid:26)ng thành n(cid:14)u anh ta ho"c cô ta l(cid:31)n h(cid:23)n 16 tu#i.
h(cid:22)i, BLS phân lo(cid:1)i m i ng(cid:6)(cid:15)i tr(cid:6)(cid:26)ng thành vào m(cid:18)t trong ba lo(cid:1)i sau: • Có vi(cid:3)c • Th(cid:2)t nghi(cid:3)p • Không n!m trong l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào? Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
• M(cid:18)t cá nhân (cid:4)(cid:6)(cid:7)c coi là có vi(cid:3)c n(cid:14)u anh ta ho"c cô ta dành ph$n l(cid:31)n tu$n tr(cid:6)(cid:31)c (cid:4)ó th(cid:10)c hi(cid:3)n m(cid:18)t công vi(cid:3)c (cid:4)(cid:6)(cid:7)c tr(cid:16) l(cid:6)(cid:23)ng. • M(cid:18)t cá nhân (cid:4)(cid:6)(cid:7)c coi là th(cid:2)t nghi(cid:3)p n(cid:14)u anh ta ho"c cô ta b% t(cid:1)m th(cid:15)i cho ngh& vi(cid:3)c, (cid:4)ang tìm vi(cid:3)c, ho"c (cid:4)ang (cid:4)(cid:7)i ngày b(cid:8)t (cid:4)$u m(cid:18)t công vi(cid:3)c m(cid:31)i.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào? Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
• L(cid:4)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:8)(cid:9)ng là t#ng s(cid:25) lao (cid:4)(cid:18)ng, bao g(cid:12)m c(cid:16)
có vi(cid:3)c và th(cid:2)t nghi(cid:3)p.
• BLS (cid:4)%nh ngh’a l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng là t#ng s(cid:25) ng(cid:6)(cid:15)i
• M(cid:18)t cá nhân không thu(cid:18)c c(cid:16) hai lo(cid:1)i trên, ví d(cid:27) • L(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng Lao (cid:4)(cid:18)ng
có vi(cid:3)c và th(cid:2)t nghi(cid:3)p.
nh(cid:6) sinh viên dài h(cid:1)n, ng(cid:6)(cid:15)i n(cid:18)i tr(cid:7), ho"c ng(cid:6)(cid:15)i v(cid:5) h(cid:6)u, không n!m trong l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
2
Hình 1 Phân tách T(cid:12)ng Dân s(cid:13) trong n(cid:14)m 2001
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
Có vi(cid:6)c (135,1 tri(cid:6)u)
• T(cid:1) l(cid:2) th(cid:3)t nghi(cid:2)p (cid:4)(cid:6)(cid:7)c tính là ph$n tr(cid:20)m c(cid:21)a l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng không có vi(cid:3)c làm.
L(cid:4)c l(cid:10)(cid:12)ng lao (cid:13)(cid:14)ng (141,8 tri(cid:2)u)
Dân s(cid:9) Tr(cid:10)(cid:11)ng thành
Ty le that nghiep=
100
·
(211,9 tri(cid:2)u)
So nguoi that nghiep Luc luong lao dong
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (6,7 tri(cid:6)u)
Không n(cid:15)m trong l(cid:16)c l(cid:8)(cid:9)ng lao (cid:7)(cid:17)ng
(70,1 tri(cid:6)u)
Copyright © 2004 South-Western
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
B(cid:18)ng 1 Th(cid:19) tr(cid:8)(cid:10)ng lao (cid:7)(cid:17)ng theo các nhóm nhân ch(cid:20)ng khác nhau
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p (cid:7)(cid:8)(cid:9)c (cid:7)o l(cid:8)(cid:10)ng th(cid:11) nào?
Ty le tham gia va luc luong lao dong
100
=
·
Luc luong lao dong Dan so truong thanh
• T(cid:1) l(cid:2) tham gia vào l(cid:4)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:8)(cid:9)ng là ph$n tr(cid:20)m dân s(cid:25) tr(cid:6)(cid:26)ng thành tham gia vào l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright©2004 South-Western
Hình 2 T(cid:21) l(cid:6) Th(cid:5)t nghi(cid:6)p t(cid:22) 1960
Hình 3 T(cid:21) l(cid:6) Tham gia vào L(cid:16)c l(cid:8)(cid:9)ng Lao (cid:7)(cid:17)ng c(cid:20)a Nam và N(cid:23) t(cid:22) 1950
T(cid:3) l(cid:2) tham gia vào l(cid:4)c l(cid:10)(cid:12)ng lao (cid:13)(cid:14)ng (%)
100
% l(cid:4)c l(cid:10)(cid:12)ng lao (cid:13)(cid:14)ng
10
T(cid:21) l(cid:6) th(cid:5)t nghi(cid:6)p
Nam
80
8
6
60
T(cid:21) l(cid:6) Th(cid:5)t nghi(cid:6)p T(cid:16) nhiên
4
40
N(cid:23)
2
20
0
1960
1965
1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
0
1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990
2000
1995
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
3
T(cid:21) l(cid:6) Th(cid:5)t nghi(cid:6)p có (cid:1)o l(cid:8)(cid:10)ng cái chúng ta mong mu(cid:13)n không? Nh(cid:23)ng ng(cid:8)(cid:10)i th(cid:5)t nghi(cid:6)p không tìm (cid:7)(cid:8)(cid:9)c vi(cid:6)c trong bao lâu?
• R(cid:2)t khó phân bi(cid:3)t m(cid:18)t ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p và m(cid:18)t • H$u h(cid:14)t th(cid:15)i gian th(cid:2)t nghi(cid:3)p là ng(cid:8)n. • H$u h(cid:14)t th(cid:2)t nghi(cid:3)p quan sát (cid:4)(cid:6)(cid:7)c t(cid:1)i m(cid:28)i th(cid:15)i ng(cid:6)(cid:15)i không n!m trong l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng. • Nh(cid:10)ng lao (cid:8)(cid:9)ng n(cid:11)n chí, nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i mu(cid:25)n (cid:4)i(cid:24)m (cid:4)(cid:5)u mang tính dài h(cid:1)n.
làm vi(cid:3)c nh(cid:6)ng t(cid:19) b(cid:22) tìm vi(cid:3)c sau khi tìm ki(cid:14)m không thành công, không (cid:4)(cid:6)(cid:7)c ph(cid:16)n ánh trong s(cid:25) li(cid:3)u v(cid:5) th(cid:2)t nghi(cid:3)p. • H$u h(cid:14)t các v(cid:2)n (cid:4)(cid:5) th(cid:2)t nghi(cid:3)p c(cid:21)a n(cid:5)n kinh t(cid:14) là do nh(cid:17)ng lao (cid:4)(cid:18)ng m(cid:31)i không có vi(cid:3)c làm trong m(cid:18)t kho(cid:16)ng th(cid:15)i gian dài.
• Nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i khác có th(cid:24) khai r!ng h(cid:28) th(cid:2)t nghi(cid:3)p (cid:4)(cid:24) nh(cid:13)n h tr(cid:7) tài chính, m"c dù h(cid:28) không tìm vi(cid:3)c.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
T(cid:24)i sao l(cid:24)i luôn có m(cid:17)t s(cid:13) ng(cid:8)(cid:10)i th(cid:5)t nghi(cid:6)p? T(cid:24)i sao l(cid:24)i luôn có m(cid:17)t s(cid:13) ng(cid:8)(cid:10)i th(cid:5)t nghi(cid:6)p?
• Trên m(cid:18)t th% tr(cid:6)(cid:15)ng lao (cid:4)(cid:18)ng lý t(cid:6)(cid:26)ng, ti(cid:5)n
l(cid:6)(cid:23)ng s( (cid:4)i(cid:5)u ch&nh (cid:4)(cid:24) cân b!ng cung và c$u lao (cid:4)(cid:18)ng, (cid:4)(cid:16)m b(cid:16)o m(cid:28)i lao (cid:4)(cid:18)ng (cid:4)(cid:5)u (cid:4)(cid:6)(cid:7)c s) d(cid:27)ng. • Th(cid:3)t nghi(cid:2)p t(cid:12)m th(cid:13)i ph(cid:16)n ánh th(cid:2)t nghi(cid:3)p do ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c$n có th(cid:15)i gian (cid:4)(cid:24) tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c. Nói cách khác, nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c$n có th(cid:15)i gian (cid:4)(cid:24) tìm ki(cid:14)m nh(cid:17)ng công vi(cid:3)c phù h(cid:7)p nh(cid:2)t v(cid:31)i s(cid:26) thích và k* n(cid:20)ng c(cid:21)a h(cid:28).
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
T(cid:24)i sao l(cid:24)i luôn có m(cid:17)t s(cid:13) ng(cid:8)(cid:10)i th(cid:5)t nghi(cid:6)p?
TÌM VI(cid:4)C
• quá trình trong (cid:4)ó ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng tìm nh(cid:17)ng công
• Tìm vi(cid:2)c
vi(cid:3)c phù h(cid:7)p v(cid:31)i s(cid:26) thích và k* n(cid:20)ng c(cid:21)a h(cid:28). • xu(cid:2)t hi(cid:3)n do các cá nhân có k* n(cid:20)ng c$n có th(cid:15)i
gian (cid:4)(cid:24) tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c nh(cid:17)ng công vi(cid:3)c phù h(cid:7)p.
• Th(cid:3)t nghi(cid:2)p c(cid:14) c(cid:3)u là th(cid:2)t nghi(cid:3)p do s(cid:25) l(cid:6)(cid:7)ng vi(cid:3)c làm trên m(cid:18)t s(cid:25) th% tr(cid:6)(cid:15)ng lao (cid:4)(cid:18)ng không (cid:4)(cid:21) cho m(cid:28)i cá nhân mu(cid:25)n có nó.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
4
TÌM VI(cid:4)C
T(cid:24)i sao M(cid:17)t s(cid:13) Th(cid:5)t nghi(cid:6)p T(cid:24)m th(cid:10)i là không th(cid:25) tránh kh(cid:26)i
• Lo(cid:1)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p này khác v(cid:31)i các lo(cid:1)i th(cid:2)t • Nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p (cid:4)ang tìm vi(cid:3)c là
l(cid:6)(cid:23)ng cân b!ng.
• Nó là do ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c$n có th(cid:15)i gian (cid:4)(cid:24) tìm
(cid:4)(cid:6)(cid:7)c công vi(cid:3)c “phù h(cid:7)p”.
không th(cid:24) tránh kh(cid:22)i do n(cid:5)n kinh t(cid:14) luôn luôn thay (cid:4)#i. nghi(cid:3)p khác. • Nó không ph(cid:16)i là do ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c ti(cid:5)n
• Nh(cid:17)ng thay (cid:4)#i v(cid:5) thành ph$n c(cid:21)a c$u gi(cid:17)a các ngành ho"c khu v(cid:10)c (cid:4)(cid:6)(cid:7)c g(cid:28)i là s(cid:10) d%ch chuy(cid:24)n khu v(cid:10)c. • Ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c$n có th(cid:15)i gian tìm ki(cid:14)m công vi(cid:3)c (cid:26) nh(cid:17)ng khu v(cid:10)c m(cid:31)i.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c
• Các t# ch+c vi(cid:3)c làm v(cid:13)n hành b(cid:26)i chính ph(cid:21) • Các ch(cid:6)(cid:23)ng trình (cid:4)ào t(cid:1)o công c(cid:18)ng • B(cid:16)o hi(cid:24)m th(cid:2)t nghi(cid:3)p
• Các ch(cid:6)(cid:23)ng trình c(cid:21)a chính ph(cid:21) có th(cid:24) làm thay (cid:4)#i th(cid:15)i gian tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c làm m(cid:31)i c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng. • Các t# ch+c vi(cid:3)c làm v(cid:13)n hành b(cid:26)i chính ph(cid:21) cung c(cid:2)p thông tin v(cid:5) vi(cid:3)c làm (cid:4)(cid:24) ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c nhanh chóng h(cid:23)n. • Nh(cid:17)ng ch(cid:6)(cid:23)ng trình này bao g(cid:12)m:
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c
sa th(cid:16)i trong m(cid:18)t kho(cid:16)ng th(cid:15)i gian gi(cid:31)i h(cid:1)n.
• Các ch(cid:6)(cid:23)ng trình (cid:4)ào t(cid:1)o công c(cid:18)ng nh!m gi(cid:16)m quá trình chuy(cid:24)n (cid:4)#i t(cid:19) nh(cid:17)ng ngành suy thoái sang nh(cid:17)ng ngành phát tri(cid:24)n và giúp cho nh(cid:17)ng nhóm y(cid:14)u th(cid:14) thoát kh(cid:22)i (cid:4)ói nghèo. • B(cid:16)o hi(cid:24)m th(cid:2)t nghi(cid:3)p là m(cid:18)t ch(cid:6)(cid:23)ng trình c(cid:21)a chính ph(cid:21) b(cid:16)o v(cid:3) m(cid:18)t ph$n thu nh(cid:13)p c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng khi h(cid:28) b% th(cid:2)t nghi(cid:3)p. • Giúp ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng ph$n nào tránh (cid:4)(cid:6)(cid:7)c m(cid:2)t vi(cid:3)c. • Chi tr(cid:16) ph$n nào ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cho ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng b%
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
5
Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c
• B(cid:11)o hi(cid:15)m th(cid:3)t nghi(cid:2)p làm t(cid:20)ng s(cid:25) ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t • Th(cid:2)t nghi(cid:3)p c(cid:23) c(cid:2)u x(cid:16)y ra khi l(cid:6)(cid:7)ng cung lao nghi(cid:3)p tìm vi(cid:3)c. (cid:4)(cid:18)ng v(cid:6)(cid:7)t quá l(cid:6)(cid:7)ng c$u lao (cid:4)(cid:18)ng. • Nó làm gi(cid:16)m n l(cid:10)c tìm vi(cid:3)c c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p. • Th(cid:2)t nghi(cid:3)p c(cid:23) c(cid:2)u thông th(cid:6)(cid:15)ng (cid:4)(cid:6)(cid:7)c dùng (cid:4)(cid:24) gi(cid:16)i thích cho th(cid:2)t nghi(cid:3)p có th(cid:15)i gian dài h(cid:23)n. • Nó có th(cid:24) làm t(cid:20)ng c(cid:23) h(cid:18)i tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c làm phù h(cid:7)p c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
LU(cid:27)T V(cid:28) TI(cid:28)N L(cid:29) (cid:30) NG T(cid:31)I THI U
Chính sách Công c(cid:17)ng và Quá trình Tìm vi(cid:6)c
• T(cid:1)i sao l(cid:1)i có Th(cid:2)t nghi(cid:3)p C(cid:23) c(cid:2)u? • Khi ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng t(cid:25)i thi(cid:24)u (cid:4)(cid:6)(cid:7)c (cid:2)n (cid:4)%nh cao h(cid:23)n
• Lu(cid:13)t v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng t(cid:25)i thi(cid:24)u • Công (cid:4)oàn • Ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng hi(cid:3)u qu(cid:16)
m+c cân b!ng cung c$u thì nó t(cid:1)o ra th(cid:2)t nghi(cid:3)p.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Hình 4 Th(cid:5)t nghi(cid:6)p do ti!n l(cid:8)"ng cao h"n
m#c cân b(cid:15)ng
CÔNG (cid:1)OÀN VÀ (cid:1)ÀM PHÁN T(cid:27)P TH
Ti(cid:15)n l(cid:10)(cid:16)ng
Th$ng d(cid:8) lao (cid:7)(cid:17)ng =
Cung lao (cid:7)(cid:17)ng
Th(cid:5)t nghi(cid:6)p
Ti!n l(cid:8)"ng t(cid:13)i thi(cid:25)u
WE
• Công (cid:8)oàn là m(cid:18)t hi(cid:3)p h(cid:18)i ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng (cid:4)àm phán v(cid:31)i gi(cid:31)i ch(cid:21) v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng và các (cid:4)i(cid:5)u ki(cid:3)n làm vi(cid:3)c.
C%u lao (cid:7)(cid:17)ng
• Trong nh(cid:17)ng n(cid:20)m 1940 và 1950, khi công (cid:4)oàn (cid:26) th(cid:15)i k(cid:11) (cid:4)&nh cao, kho(cid:16)ng 1/3 l(cid:10)c l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng M’ n!m trong các t# ch+c công (cid:4)oàn. • Công (cid:4)oàn là m(cid:18)t t# ch+c (cid:4)(cid:18)c quy(cid:5)n (cartel)
(cid:4)i(cid:24)n hình c(cid:25) g(cid:8)ng s) d(cid:27)ng s+c m(cid:1)nh th% tr(cid:6)(cid:15)ng c(cid:21)a nó.
L(cid:10)(cid:12)ng lao (cid:13)(cid:14)ng
0
LD
LE
LS
Copyright © 2004 South-Western
Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning
6
CÔNG (cid:1)OÀN VÀ (cid:1)ÀM PHÁN T(cid:27)P TH
CÔNG (cid:1)OÀN VÀ (cid:1)ÀM PHÁN T(cid:27)P TH
• Ti(cid:14)n trình mà công (cid:4)oàn và các doanh nghi(cid:3)p
tho(cid:16) thu(cid:13)n v(cid:5) các (cid:4)i(cid:5)u kho(cid:16)n vi(cid:3)c làm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c g(cid:28)i là (cid:8)àm phán t(cid:16)p th(cid:15). • Bãi công s( (cid:4)(cid:6)(cid:7)c t# ch+c n(cid:14)u công (cid:4)oàn và doanh nghi(cid:3)p không th(cid:24) tho(cid:16) thu(cid:13)n (cid:4)(cid:6)(cid:7)c v(cid:31)i nhau. • Bãi công ph(cid:16)n ánh tình tr(cid:1)ng công (cid:4)oàn t# ch+c rút lao (cid:4)(cid:18)ng kh(cid:22)i doanh nghi(cid:3)p.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
CÔNG (cid:1)OÀN VÀ (cid:1)ÀM PHÁN T(cid:27)P TH
CÔNG (cid:1)OÀN VÀ (cid:1)ÀM PHÁN T(cid:27)P TH
• Bãi công mang l(cid:1)i l(cid:7)i ích cho m(cid:18)t s(cid:25) lao (cid:4)(cid:18)ng và gây thi(cid:3)t l(cid:1)i cho m(cid:18)t s(cid:25) lao (cid:4)(cid:18)ng khác.
• B!ng cách ho(cid:1)t (cid:4)(cid:18)ng nh(cid:6) cartel v(cid:31)i kh(cid:16) n(cid:20)ng bãi công ho"c n(cid:14)u không gây chi phí cao (cid:4)(cid:25)i v(cid:31)i gi(cid:31)i ch(cid:21), các công (cid:4)oàn luôn (cid:4)(cid:1)t (cid:4)(cid:6)(cid:7)c ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c cân b!ng cho các thành viên c(cid:21)a h(cid:28). • Nh(cid:17)ng lao (cid:4)(cid:18)ng thu(cid:18)c công (cid:4)oàn (ng(cid:6)(cid:15)i trong cu(cid:18)c) có l(cid:7)i t(cid:19) vi(cid:3)c (cid:4)àm phán t(cid:13)p th(cid:24), trong khi nh(cid:17)ng lao (cid:4)(cid:18)ng không thu(cid:18)c công (cid:4)oàn (ng(cid:6)(cid:15)i ngoài cu(cid:18)c) l(cid:1)i ch%u m(cid:18)t s(cid:25) chi phí.
• Các lao (cid:4)(cid:18)ng thu(cid:18)c công (cid:4)oàn có ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n kho(cid:16)ng t(cid:19) 10 (cid:4)(cid:14)n 20% so v(cid:31)i các lao (cid:4)(cid:18)ng không thu(cid:18)c công (cid:4)oàn.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Công (cid:7)oàn là t(cid:13)t hay x(cid:5)u cho n!n kinh t(cid:11)? Công (cid:7)oàn là t(cid:13)t hay x(cid:5)u cho n!n kinh t(cid:11)?
• Nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i (cid:21)ng h(cid:18) công (cid:4)oàn cho r!ng công
c$u lao (cid:4)(cid:18)ng và gây ra th(cid:2)t nghi(cid:3)p.
• M(cid:18)t s(cid:25) lao (cid:4)(cid:18)ng (cid:4)(cid:6)(cid:7)c l(cid:7)i v(cid:31)i chi phí c(cid:21)a các lao
(cid:4)(cid:18)ng khác.
• Nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i phê phán l(cid:13)p lu(cid:13)n r!ng các t# ch+c công (cid:4)oàn gây ra s(cid:10) phân b# lao (cid:4)(cid:18)ng thi(cid:14)u hi(cid:3)u qu(cid:16) và thi(cid:14)u công b!ng. • Ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c c(cid:1)nh tranh làm gi(cid:16)m l(cid:6)(cid:7)ng
(cid:4)oàn là thu(cid:25)c gi(cid:16)i c$n thi(cid:14)t (cid:4)(cid:25)i v(cid:31)i s+c m(cid:1)nh th% tr(cid:6)(cid:15)ng c(cid:21)a các doanh nghi(cid:3)p thuê lao (cid:4)(cid:18)ng. • H(cid:28) cho r!ng công (cid:4)oàn là quan tr(cid:28)ng giúp cho các doanh nghi(cid:3)p ph(cid:16)n +ng m(cid:18)t cách hi(cid:3)u qu(cid:16) h(cid:23)n (cid:4)(cid:25)i v(cid:31)i các m(cid:25)i quan tâm c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
7
LÝ THUY&T V(cid:28) TI(cid:28)N L(cid:29) (cid:30) NG HI(cid:4)U QU’ LÝ THUY&T V(cid:28) TI(cid:28)N L(cid:29) (cid:30) NG HI(cid:4)U QU’
• Ti(cid:17)n l(cid:6)(cid:14)ng hi(cid:2)u qu(cid:11) các doanh nghi(cid:3)p tr(cid:16) cao h(cid:23)n m+c ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cân b!ng nh!m t(cid:20)ng n(cid:20)ng su(cid:2)t c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng. • Lý thuy(cid:14)t v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng hi(cid:3)u qu(cid:16) cho r!ng các • M(cid:18)t doanh nghi(cid:3)p có th(cid:24) thích tr(cid:16) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c cân b!ng vì nh(cid:17)ng lý do sau: • S+c kho, c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng: Nh(cid:17)ng lao (cid:4)(cid:18)ng (cid:4)(cid:6)(cid:7)c tr(cid:16) l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n có kh-u ph$n (cid:20)n t(cid:25)t h(cid:23)n và do v(cid:13)y có n(cid:20)ng su(cid:2)t cao h(cid:23)n.
• Thay (cid:4)#i công vi(cid:3)c c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng: Lao (cid:4)(cid:18)ng (cid:4)(cid:6)(cid:7)c tr(cid:16) l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n s( gi(cid:16)m mong mu(cid:25)n tìm công vi(cid:3)c khác.
doanh nghi(cid:3)p ho(cid:1)t (cid:4)(cid:18)ng m(cid:18)t cách hi(cid:3)u qu(cid:16) h(cid:23)n n(cid:14)u ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c cân b!ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUY&T V(cid:28) TI(cid:28)N L(cid:29) (cid:30) NG HI(cid:4)U QU’
Tóm t(t ch(cid:8)"ng
thúc (cid:4)-y ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c(cid:25) g(cid:8)ng h(cid:23)n.
• Ch(cid:2)t l(cid:6)(cid:7)ng lao (cid:4)(cid:18)ng: Ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n thu hút
nh(cid:17)ng lao (cid:4)(cid:18)ng có ch(cid:2)t l(cid:6)(cid:7)ng cao h(cid:23)n.
• M(cid:18)t doanh nghi(cid:3)p có th(cid:24) thích tr(cid:16) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n m+c cân b!ng vì nh(cid:17)ng lý do sau : • N l(cid:10)c c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng: Ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n s( • T(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p là ph$n tr(cid:20)m nh(cid:17)ng ng(cid:6)(cid:15)i mu(cid:25)n làm vi(cid:3)c nh(cid:6)ng không có vi(cid:3)c làm. • C(cid:27)c Th(cid:25)ng kê Lao (cid:4)(cid:18)ng tính toán s(cid:25) li(cid:3)u này hàng tháng. • T(cid:9) l(cid:3) th(cid:2)t nghi(cid:3)p là m(cid:18)t th(cid:6)(cid:31)c (cid:4)o không hoàn h(cid:16)o v(cid:5) tình tr(cid:1)ng không có vi(cid:3)c làm.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
Tóm t(t ch(cid:8)"ng
Tóm t(t ch(cid:8)"ng
• . n(cid:5)n kinh t(cid:14) M’, h$u h(cid:14)t m(cid:28)i ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t
nghi(cid:3)p (cid:4)(cid:5)u tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c vi(cid:3)c làm sau m(cid:18)t kho(cid:16)ng th(cid:15)i gian ng(cid:8)n. • M(cid:18)t lý do gây th(cid:2)t nghi(cid:3)p là ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng c$n có th(cid:15)i gian tìm (cid:4)(cid:6)(cid:7)c nh(cid:17)ng công vi(cid:3)c phù h(cid:7)p nh(cid:2)t v(cid:31)i s(cid:26) thích và k* n(cid:20)ng c(cid:21)a h(cid:28).
• H$u h(cid:14)t th(cid:2)t nghi(cid:3)p quan sát (cid:4)(cid:6)(cid:7)c t(cid:1)i m(cid:28)i th(cid:15)i (cid:4)i(cid:24)m là do m(cid:18)t s(cid:25) ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p trong nh(cid:17)ng kho(cid:16)ng th(cid:15)i gian dài. • M(cid:18)t lý do th+ hai t(cid:1)i sao n(cid:5)n kinh t(cid:14) c(cid:21)a chúng ta luôn có m(cid:18)t s(cid:25) ng(cid:6)(cid:15)i th(cid:2)t nghi(cid:3)p là do lu(cid:13)t v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng t(cid:25)i thi(cid:24)u. • Lu(cid:13)t v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng t(cid:25)i thi(cid:24)u làm t(cid:20)ng l(cid:6)(cid:7)ng cung lao (cid:4)(cid:18)ng và làm gi(cid:16)m l(cid:6)(cid:7)ng c$u lao (cid:4)(cid:18)ng.
Copyright © 2004 South-Western
Copyright © 2004 South-Western
8
Tóm t(t ch(cid:8)"ng
• M(cid:18)t lý do th+ ba gây th(cid:2)t nghi(cid:3)p (cid:4)ó là do s+c m(cid:1)nh th% tr(cid:6)(cid:15)ng c(cid:21)a các t# ch+c công (cid:4)oàn. • M(cid:18)t lý do th+ t(cid:6) gây th(cid:2)t nghi(cid:3)p (cid:4)(cid:6)(cid:7)c (cid:4)(cid:6)a ra b(cid:26)i lý thuy(cid:14)t v(cid:5) ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng hi(cid:3)u qu(cid:16). • Ti(cid:5)n l(cid:6)(cid:23)ng cao h(cid:23)n có th(cid:24) c(cid:16)i thi(cid:3)n s+c kho,
c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng, gi(cid:16)m s(cid:10) thay (cid:4)#i công vi(cid:3)c c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng, t(cid:20)ng n l(cid:10)c c(cid:21)a ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng, và làm t(cid:20)ng ch(cid:2)t l(cid:6)(cid:7)ng ng(cid:6)(cid:15)i lao (cid:4)(cid:18)ng.
