Thay đổi khí hậu và kiến trúc không gian sống
Mối quan hệ giữa kiến trúc và khí hậu là mối quan hệ hữu cơ, chúng góp
phần hình thành và hoàn thiện lẫn nhau.
Kiến trúc không gian sống cũng phải có nhiều điều chỉnh phù hợp để mang tới một
không gian sinh hoạt lý tưởng, hạn chế đến mức tối đa những tác động không tốt
từ khí hậu.
Khí hậu ở Việt Nam trung bình trong ngày nhiệt độ thay đổi khoảng 10oC. Mùa
đông và mùa hè cũng có sự chênh lệch cao khoảng 10-> 30oC, với nhiệt độ môi
trường khoảng 22 - 25oC là cơ thể con người cảm giác dễ chịu nhất.
Thời xưa khi chưa có thiết bị hiện đại người ta chỉ có cách là sử dụng các vật liệu
xây dựng như tường gạch dầy, tường đất, mái ngói, mái lá, các cửa chính theo
hướng gió để lấy mát, thiết kế các phòng hợp lý để không khí được lưu thông tốt.
Ngày nay khoa học hiện đại người ta chỉ cần lắp cho ngôi nhà các thiết bị như điều
hòa không khí hay lò sưởi, quạt điện và đều phải sử dụng năng lượng là điện, than
dầu, khí đốt…Như vậy nhiệt độ chênh lệch càng cao thì năng lượng mất đi càng
nhiều.
Để giảm thiểu sự tiêu hao năng lượng ngày càng bị cạn kiệt, người ta phải nghĩ
đến vấn đề thiết kế ngôi nhà hiện đại mà các bức tường, cửa, mái nhà có khả năng
cách nhiệt với môi trường trong khi ngôi nhà đó vẫn phải đảm bảo được các tiêu
chí bền, đẹp, chi phí thấp
Vậy bài toán đặt ra cho việc xây dựng ngôi nhà để tường, mái, cửa phải ngăn được
sự truyền nhiệt từ ngoài vào trong (chống nóng) hay ngăn được sự mất nhiệt từ
trong nhà ra môi trường (chống lạnh).
Để khắc phục được ta phải xét đến các yếu tố truyền nhiệt cơ bản sau:
Thứ nhất: Truyền nhiệt qua đối lưu không khí
Thứ hai: Truyền nhiệt qua sự dẫn nhiệt của các vật liệu như tường nhà, cửa, mái
nhà
Thứ ba: Truyền nhiệt qua hình thức bức xạ nhiệt (tia hồng ngoại)
Xét từng hình thức truyền nhiệt để tìm ra được các vật liệu tối ưu cho việc ngăn
cản truyền nhiệt.
- Với hình thức đối lưu không khí: Khi làm nhà người ta chỉ cần làm các hệ thống
cửa kín và thông gió đủ thoáng cho ngôi nhà.
- Với hình thức truyền nhiệt bằng dẫn nhiệt qua vật liệu như tường, trần, cửa:
Người ta chỉ cần tạo lớp xốp cho trường như gạch lỗ, gạch bê tông xốp, cho mái là
bê tông 3D, cho cửa hay vách kính người ta làm 2 lớp để có lớp không khí ở giữa
hoặc cửa gỗ, cửa nhựa…
- Với hình thức truyền nhiệt bằng bức xạ nhiệt: Người ta sử dụng các vật liệu như
với cửa kính, vách kính dùng phim cách nhiệt 3M,với tường nhà và mái nhà người
ta sử dụng tấm cách nhiệt túi khí là tấm được làm bằng 1 hoặc 2 lớp là nhôm mỏng
hay màng MPET xi mạ nhôm, ở giữa 2 lớp này là túi khí PE dầy 0,3mm.
Kiến trúc sư tư vấn:
Khí hậu thường xuyên thay đ
sinh hoạt của con người. Để t
những bước phát triển, điều ch
Chống nóng và chống lạnh luôn là hai v
trở nên khắc nghiệt.
Việc chống nóng, chống lạnh c
tố vị trí, hình thể của khu đất, ngôi nhà trư
độ ảnh hưởng của thời tiết, khí h
nắng, hướng gió sẽ tác động đ Kts Nguyễn Tuấn Sơn, Công ty Cổ phần Kiến trúc Xây dựng Cảnh
ngôi nhà nói chung và từng không gian nói riêng mà v quan xanh Việt Nam, Tập đoàn Archi.
Đối với những ngôi nhà may mắn có được diện tích rộng thì việc chống nóng
thường được dễ dàng thực hiện thiên về giải pháp là tạo ra những tiểu cảnh nước,
giếng trời, thông tầng, những khoảng xanh mát tự nhiên nhằm giảm bớt nhiệt
trong nhà. Việc tạo ra những không gian xanh này không chỉ giúp giữ cho ngôi
nhà mát mẻ mà còn nâng cao yếu tố thẩm mỹ của ngôi nhà.
Đối với những ngôi nhà hẹp và dài thì những khoảng sân trước và sau để tránh
nắng hắt trực tiếp vào nhà, đồng thời tạo sự đối lưu đưa gió vào nhà và lưu thông
không khí là giải pháp được ưa chuộng.
Đối với những ngôi nhà nhỏ, không có diện tích cho các khoảng xanh, tiểu cảnh…
ngoài việc tăng độ dày cho các bức tường hứng nắng, gió trực tiếp thì cần chú ý
trong lựa chọn vật liệu chống nóng, lạnh. Bạn có thể lựa chọn các vật liệu truyền
thống như tôn cách nhiệt, tấm lợp chống nóng, tôn nhựa thủy tinh, ngói tráng men
cao cấp, sơn chống nóng… hoặc những vật liệu tiên tiến hiện đại như túi khí cách
nhiệt…
Các căn hộ chung cư thường có sẵn thiết kế tổng thể và hạn chế thay đổi không
gian kiến trúc bên trong vì vậy sẽ gặp khó khăn trong việc tạo những khoảng
thông thoáng. Thường khi thiết kế chung cư, các kiến trúc sư cũng đã có những
tính toán để tạo ra sự đối lưu cho ngôi nhà bằng cách đặt cửa chính và một cửa
phụ (cửa ban công, cửa ra khu phơi đồ) thông nhau để thuận tiện cho việc trao đổi
không khí và gió. Ngoài ra, chủ nhà có thể sử dụng những biện pháp chống nắng
đơn giản như sử dụng những loại rèm có chức năng che nắng, cản sáng tốt hoặc
dán phim chống nắng vào cho khung cửa sổ. Đặt một số cây xanh tại ban công
cũng là một trong những biện pháp tốt nhằm giảm nhiệt và lọc không khí trước khi
vào nhà. Bên cạnh đó bạn có thể trang trí cho ngôi nhà của mình một bể cá nhằm
tạo cảm giác mát mẻ.
Chống lạnh: Giải pháp chống lạnh thì đơn giản hơn sử dụng cửa tốt chắn được gió
ngoài trời thổi vào, lò sưởi, máy điều hòa 2 chiều. Để chống lạnh thì không gian
nhỏ và nhiều vách ngăn sẽ ấm cúng hơn không gian thoáng. Để chống lạnh cho
nhà chung cư thì biện pháp hữu hiệu nhất là tận dụng việc dùng thảm trải sàn và
giấy dán tường để mang tới cảm giác ấm cúng. Đối với chung cư, việc chống nóng
lạnh sẽ bị hạn chế hơn vì không thay đổi được không gian nên phải sử dụng biện
pháp như rèm, điều hòa, cây xanh… Biện pháp chống lạnh cho nhà biệt lập cũng
nên là điều hòa hai chiều, những không gian nhỏ ấm cúng và các mảng tường
mang gam màu ấm.
Để tiết kiệm chi phí cho việc chống nóng và chống lạnh, chúng ta có thể đưa ra
giải pháp ngay từ khi thiết kế công trình của mình. Chi phí đó tuỳ thuộc vào mỗi
giải pháp cho từng không gian khác nhau.
Kiến trúc nói chung và kiến trúc nhà nói riêng có m
này được thấy rất rõ ở các kiến trúc nhà ở
bị khoa học kỹ thuật để khắc phục các bấ
của thời tiết, cũng như đánh giá các tác đ
thất thường dẫn đến sự bị động và đôi khi là ph
Có nhiều giải pháp cho một vấn đề, tuỳ theo nh
nhất có lẽ là nên chủ ý toàn diện mọi khía c
cần lưu ý đến giải pháp có tính tự nhiên, như th
hiện đại và đắt tiền. Đặc biệt cần xem xét theo khía c
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Giám đốc Văn phòng Thiết kế nguyên, tác động ngược với môi trường xung quanh.
ATEK, Công ty CDC
Nhà biệt lập là những cá thể kiến trúc tương đối độc lập mà ở đó các giải pháp
chống nóng, chống lạnh có thể tìm đến sự sáng tạo và đa dạng hơn, thậm chí có
thể tạo cá tính cho ngôi nhà. Còn trong các nhà chung cư, việc đảm cho một cộng
đồng đòi hỏi giải pháp cần tính toán đến việc hạn chế tối đa bất lợi ở số đông,
cũng như quy mô của nhà chung cư sẽ là thách thức lớn hơn nhiều so với nhà biệt
lập.
Chi phí dành cho chống nóng, chống lạnh cũng rất đa dạng, có thể chỉ là một cái
mành tre cũng đã là giải pháp tốt, hoặc có thể cần đến cả một hệ thống chắn nắng,
chắn gió bằng kim loại hiện đại. Chi phí sẽ phụ thuộc theo hiệu quả mong muốn
và trình độ của người thiết kế.
Việc chống nóng, chống lạnh cần lưu ý đến giải pháp có tính tự nhiên
Như thông gió tự nhiện hoặc giảm các bức xạ nhiệt trực tiếp vào công trình
Hơn là hướng đến các vật liệu hiện đại và đắt tiền
Khi xã hội càng phát triển, các hoạt động của con ngư
sống của chúng ta là việc trái đất đang nóng dầ
ngột ngạt, các giải pháp vật liệu kiến trúc để kh
chống lại sự nóng dần lên của trái đất.
Với một công trình có diện tích, không gian tho
quanh và bên trong không gian nhà ở. Việc bố
sức khỏe của con người. Bố trí hồ nước nhân t
“điều hòa” nhiệt độ cho công trình.
Với một số công trình không thể bố trí được cây xanh, h Kts Cấn Phú Minh, Công ty Cổ phần Kiến trúc
rất nhiều loại vật liệu cách nhiệt đáp ứng được gi DMC Việt Nam
Với các bức tường chịu tác động trực tiếp của hướng nắng ta có thể xử lý bằng
cách tạo ra các bức tường dày, tường hộp rỗng cách nhiệt. Các loại vật liệu cách
nhiệt hiệu quả cao như bông khoáng cách nhiệt, bông thủy tinh cách nhiệt, bông
gốm… Ngoài tác dụng cách nhiệt, các loại vật liệu trên còn có khả năng chống
cháy và cách âm khá hiệu quả. Với các cửa sổ mở trực tiếp ra hướng nắng, giải
pháp chóng nóng là sử dụng kính có dán phim cách nhiệt, các tấm chắn nắng,
rèm…
Nhà chung cư là công trình được thiết kế tổng thể có sẵn nên thường không có sự
lựa chọn về giải pháp bố trí công năng, tránh hướng nắng… do đó việc xử lý
chống nắng nóng thường được khắc phục theo những biện pháp đơn giản.
Với ban công, bạn có thể đặt các chậu cây xanh vừa để chắn nắng vừa để tăng các
không gian xanh mát cho công trình. Hệ thống cửa sổ kính trong nhà có thể được
dán phim cách nhiệt để giảm lượng nhiệt hấp thụ vào trong nhà, cửa sổ được gắn
rèm loại dầy chắn nắng…
Trong trường hợp cho phép can thiệp vào kỹ thuật nhiều, bạn có thể nhờ Kiến trúc
sư thiết kế, đặt thêm các lớp cách nhiệt vào các diện tường chịu ảnh hưởng nhiều
của ánh nắng mặt trời…
Với những căn nhà biệt lập, bạn có nhiều sự lựa chọn các giải pháp làm mát không
gian sống của bạn hơn. Bạn có thể đưa không gian cây xanh bao bọc quanh công
trình, có thể bố trí các mức điều hòa không khí hấp thụ nhiệt, tổ chức mặt bằng ưu
tiên các không gian chính tránh hướng nắng, các giải pháp kiến trúc giúp mặt đứng
làm giảm ảnh hưởng trực tiếp của ánh nắng mặt trời…
Ngoài các giải pháp trên, bạn còn có thể sử dụng thêm một số biện pháp khác như
sử dụng hệ thống phun hơi nước làm mát, làm lạnh không khí một cách nhanh
chóng khi cần; dùng quạt, máy điều hòa không khí… Giải pháp sử dụng máy điều
hòa có hiệu quả làm máy không khí rất nhanh. Tuy vậy, giải pháp này không hoàn
toàn tốt cho sức khỏe, không khí dễ bị khô, làm da mất nước...
Với các giải pháp phải can thiệp nhiều vào kỹ thuật, kết cấu ngôi nhà, chi phí phụ
thuộc vào mức độ can thiệp và quá trình thi công thực tế sau khi Kiến trúc sư khảo
sát công trình.
Khí hậu (Hướng nắng, hướng gió, đ
như không gian sống của một gia đ
Tùy thuộc vào điều kiện khí hậ
đất đối với các công trình lân cậ
sống là đóng hay mở.
Đối với điều kiện khí hậu nhiệt đ
đãng, được cung cấp đủ ánh sáng t
Giải pháp tối ưu nhất để chống nóng, ch
tiền, Tổ chức công năng mặt bằ Ông Hoàng Minh Tuệ, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Kiến
trúc sư Hồ Thiệu Trị và cộng sự.
Hiện nay các vật liệu xây dựng nh
góp vai trò quan trọng làm tăng kh
nói chung.
Bên cạnh đó, các vật liệu cửa làm bằng nhôm, nhựa lõi thép kết hợp kính hộp
càng được ưa chuộng và sử dụng rộng rãi trên thị trường vì những ưu điểm có
được so với cửa làm bằng vật liệu gỗ. Cửa nhôm, nhựa, kính hộp có khả năng cách
âm, cách nhiệt, chống co ngót lớn hơn rất nhiều lần so với cửa gỗ.
Ngoài ra, vật liệu kính ngày càng được nghiên cứu, được hỗ trợ với nhiều tính
năng cản nhiệt, nắng,tia cực tím, UV.... và đưa vào sử dụng phù hợp hơn với khí
hậu nhiệt đới .
Đối với các công trình kiến trúc hiện đại thì giải pháp lam nhôm chắn nắng cũng là
một giải pháp hiệu quả cả về công năng và hình ảnh kiến trúc, tuy nhiên đối với
những sản phẩm có uy tín và chất lượng cao về sản phẩm thì giá thành vẫn còn
tương đối cao.
Đối với việc chống nóng cho các không gian phẳng trên mái thì việc làm vườn
trên mái cũng là một giải pháp hiệu quả và ngày càng được sử dụng nhiều hơn khi
diện tích dưới đất để làm vườn ngày càng ít đi hoặc không có.
Hiện nay mô hình Chung cư thường là các tòa nhà cao tầng nên các tòa nhà này
thường có diện tiếp xúc với cả bốn hướng Đông, Tây, Nam Bắc và thường thì
không được che chắn bởi các công trình lân cận. Chính vì vậy, ngay từ phương án
thiết kế thì cần phải chú ý ngay đến việc đưa ra các giải pháp kiến trúc và bố cục
mặt bằng hợp lý cho việc chống nóng cho các căn hộ phía Tây, và Đông, và khai
thác triệt để đón hướng gió Nam và Đông Nam cho việc thông thoáng cho các căn
hộ.
Ngoài ra, đối với các diện tường phía Tây có thể sử dụng các vật liệu xây dựng
như gạch nhẹ, và có thể nghiên cứu xây tường hai lớp, khoảng rỗng ở giữa có thể
chèn thêm vật liệu xốp hoặc sợi bông thủy tinh.
Mặt khác, với các căn hộ ở trên cao, áp lực gió rất lớn vì thế để chống lạnh thì yêu
cầu các cửa sổ kính, cửa ra ban công cần được làm bằng các loại vật liệu nhôm có
tiêu chuẩn châu Âu, hoặc các loại cửa nhựa lõi thép cứng và tốt nhất là sử dụng
kính hộp hai lớp, ở giữa bơm khí trơ. (Vì hệ thống cửa này có hệ thống phụ kiện đi
kèm phù hợp với cấu tạo cửa và giúp đảm bảo che kín các khe nối tiếp giáp, các
khoảng hở giữa cửa và tường: gioăng cao su, keo silicon...).
