Thay đổi khí hậu và kiến trúc không gian sống
Mối quan hệ giữa kiến trúc và khí hậu là mối quan hệ hữu cơ, chúng góp
phần hình thành và hoàn thiện lẫn nhau.
Kiến trúc không gian sống cũng phải có nhiều điều chỉnh phù hợp để mang tới một
không gian sinh hoạt lý tưởng, hạn chế đến mức tối đa những tác động không tốt
từ khí hậu.
Khí hậu ở Việt Nam trung bình trong ngày nhiệt độ thay đổi khoảng 10oC. Mùa
đông và mùa hè cũng có sự chênh lệch cao khoảng 10-> 30oC, với nhiệt độ môi
trường khoảng 22 - 25oC là cơ thể con người cảm giác dễ chịu nhất.
Thời xưa khi chưa có thiết bị hiện đại người ta chỉ có cách là sử dụng các vật liệu
xây dựng như tường gạch dầy, tường đất, mái ngói, mái lá, các cửa chính theo
hướng gió để lấy mát, thiết kế các phòng hợp lý để không khí được lưu thông tốt.
Ngày nay khoa học hiện đại người ta chỉ cần lắp cho ngôi nhà các thiết bị như điều
hòa không khí hay lò sưởi, quạt điện và đều phải sử dụng năng lượng là điện, than
dầu, khí đốt…Như vậy nhiệt độ chênh lệch càng cao thì năng lượng mất đi càng
nhiều.
Để giảm thiểu sự tiêu hao năng lượng ngày càng bị cạn kiệt, người ta phải nghĩ
đến vấn đề thiết kế ngôi nhà hiện đại mà các bức tường, cửa, mái nhà có khả năng
cách nhiệt với môi trường trong khi ngôi nhà đó vẫn phải đảm bảo được các tiêu
chí bền, đẹp, chi phí thấp
Vậy bài toán đặt ra cho việc xây dựng ngôi nhà để tường, mái, cửa phải ngăn được
sự truyền nhiệt từ ngoài vào trong (chống nóng) hay ngăn được sự mất nhiệt từ
trong nhà ra môi trường (chống lạnh).
Để khắc phục được ta phải xét đến các yếu tố truyền nhiệt cơ bản sau:
Thứ nhất: Truyền nhiệt qua đối lưu không khí
Thứ hai: Truyền nhiệt qua sự dẫn nhiệt của các vật liệu như tường nhà, cửa, mái
nhà
Thứ ba: Truyền nhiệt qua hình thức bức xạ nhiệt (tia hồng ngoại)
Xét từng hình thức truyền nhiệt để tìm ra được các vật liệu tối ưu cho việc ngăn
cản truyền nhiệt.
- Với hình thức đối lưu không khí: Khi làm nhà người ta chỉ cần làm các hệ thống
cửa kín và thông gió đủ thoáng cho ngôi nhà.
- Với hình thức truyền nhiệt bằng dẫn nhiệt qua vật liệu như tường, trần, cửa:
Người ta chỉ cần tạo lớp xốp cho trường như gạch lỗ, gạch bê tông xốp, cho mái là
bê tông 3D, cho cửa hay vách kính người ta làm 2 lớp để có lớp không khí ở giữa
hoặc cửa gỗ, cửa nhựa…
- Với hình thức truyền nhiệt bằng bức xạ nhiệt: Người ta sử dụng các vật liệu như
với cửa kính, vách kính dùng phim cách nhiệt 3M,với tường nhà và mái nhà người
ta sử dụng tấm cách nhiệt túi khí là tấm được làm bằng 1 hoặc 2 lớp là nhôm mỏng
hay màng MPET xi mạ nhôm, ở giữa 2 lớp này là túi khí PE dầy 0,3mm.
Kiến trúc sư tư vấn:
Kts Nguyễn Tuấn Sơn, Công ty Cổ phần Kiến trúc Xây dựng Cảnh
quan xanh Việt Nam, Tập đoàn Archi.
Khí hậu thườ
ng xuyên thay đ
sinh hoạt của con người. Để
t
những bước phát triển, điề
u ch
Chống nóng và chống lạ
nh luôn
trở nên khắc nghiệt.
Việc chống nóng, chống lạ
nh
tố vị trí, hình thể của khu đấ
t, ngôi nhà trư
độ ảnh hưởng của thời tiế
t, khí
nắng, hướng gió sẽ tác độ
ng đ
ngôi nhà nói chung và từ
Đối với những ngôi nhà may mắn có được diện tích rộng thì việc chống nóng
thường được dễ dàng thực hiện thiên về giải pháp là tạo ra những tiểu cảnh nước,
giếng trời, thông tầng, những khoảng xanh mát tự nhiên nhằm giảm bớt nhiệt
trong nhà. Việc tạo ra những không gian xanh này không chỉ giúp giữ cho ngôi
nhà mát mẻ mà còn nâng cao yếu tố thẩm mỹ của ngôi nhà.
Đối với những ngôi nhà hẹp và dài thì những khoảng sân trước và sau để tránh
nắng hắt trực tiếp vào nhà, đồng thời tạo sự đối lưu đưa gió vào nhà và lưu thông
không khí là giải pháp được ưa chuộng.
Đối với những ngôi nhà nhỏ, không có diện tích cho các khoảng xanh, tiểu cảnh…
ngoài việc tăng độ dày cho các bức tường hứng nắng, gió trực tiếp thì cần chú ý
trong lựa chọn vật liệu chống nóng, lạnh. Bạn có thể lựa chọn các vật liệu truyền
thống như tôn cách nhiệt, tấm lợp chống nóng, tôn nhựa thủy tinh, ngói tráng men
cao cấp, sơn chống nóng… hoặc những vật liệu tiên tiến hiện đại như túi khí cách
nhiệt…
Các căn hộ chung cư thường có sẵn thiết kế tổng thể và hạn chế thay đổi không
gian kiến trúc bên trong vì vậy sẽ gặp khó khăn trong việc tạo những khoảng
thông thoáng. Thường khi thiết kế chung cư, các kiến trúc sư cũng đã có những
tính toán để tạo ra sự đối lưu cho ngôi nhà bằng cách đặt cửa chính và một cửa
phụ (cửa ban công, cửa ra khu phơi đồ) thông nhau để thuận tiện cho việc trao đổi
không khí và gió. Ngoài ra, chủ nhà có thể sử dụng những biện pháp chống nắng
đơn giản như sử dụng những loại rèm có chức năng che nắng, cản sáng tốt hoặc