Th nào là ngh thu t ? ế
Ngh thu t thì h i ch quan, m i ng i nghĩ m t cách và theo m t l i. Vì th , n u đ ơ ườ ế ế
cho m i ng i th m đ nh tùy theo ý thích c a mình thì khó lòng đ ng ý v i nhau th ườ ế
nào là ngh thu t, vì v s thích không th bàn cãi đ c. B i v y, ph i d a vào tiêu ượ
chu n khách quan khi nói đ n ngh thu t trong âm nh c, cách riêng trong thánh nh c. ế
Tiêu chu n đó là hình th trong âm nh c. Vì th trong ti ng La tinh, ng i ta dùng ch ế ế ườ
bonitas formae đ nói đ n đi u ki n th hai c a thánh nh c. M t b n nh c có ngh ế
thu t hay không là tùy hình th c a nó. Trong sáng tác, v n đ quan tr ng nh t, căn
b n nh t là hình th . N u có ba y u t :dòng ca, ti t t u, hòa âm hay mà không đ c ế ế ế ượ
l ng trong m t hình th t t đ p và x ng h p thì th t là u ng. V hình th âm nh c
dùng trong ph ng v thì đ i đ có nh ng hình th sau đây:
1) Cung đ c áp d ng cho L i nguy n, Thánh th , Tin M ng và Ti n T ng ư
2) Đ i ca và đáp ca là hai hình th chính c a âm nh c dùng trong ph ng v .
3) T ng ca là nh ng khúc hát ca t ng nh thánh thi, ca ti p liên ch ng h n ư ế
4) B l
5) T ng kinh
T u trung mu n dùng hình th nào tùy ý, nh ng ph i x ng h p v i t ng lo i nh suy ư ư
ni m khác v i tung hô, công b khác v i t ng thu t và ph i gi lu t căn b n này là ườ
li u sao cho trong m i hình th đ u th y có tr t t và b c c, có suy nghĩ và s p x p ế
c n th n, ch không đ cho tùy h ng.
Riêng l i hát aria và solo khá th nh hành trong lo i nh c
opera và oratorio thì c m trong nhà th , vì quá chú tr ng đ n cá nhân, làm m t tính ế
c ng đ ng và khi n thánh l ph i tùy thu c bài hát. ế
3) Th nào là ph quát ? ế
Ph quát là lan r ng và đ c ch p nh n kh p n i. Vì v y, m t bài nh c dù đ c ượ ơ ượ
so n theo dân t c tính, nh ng v n ph i theo quy lu t c a ngh thu t và thánh nh c, đ ư
ng i n c nào nghe cũng có c m t ng t t. Âm nh c c a m i dân t c có s c tháiườ ướ ưở
riêng, nh ng ph i phát tri n theo quy lu t âm nh c qu c t và thánh nh c, vì quy môư ế
âm nh c đ c gi ng d y kh p n i và ai cũng ph i công nh n. Khi nói đ n ph quát, ượ ơ ế
H i Thánh mu n khuy n khích m i dân t c nên trao d i và khai thác n n âm nh c c a ế
mình đ nâng cao n n âm nh c đó lên và làm cho th gi i bi t đ n và th ng th c. ế ế ế ưở
4) Thánh nh c g m nh ng lo i nào ?
N u hi u thánh nh c là âm nh c ph ng v hay ca hát ph ng v thì g m: ế
- Bình ca
- Đa âm h p x ng (Ki u Palestrina, Perosi, Praglia) ướ
- Thánh nh c hi n đ i
- Nh c so n cho đ i qu n c m
Ngoài ra là:
- Ca khúc bình dân tôn giáo
- Nh c đ o nói chung
Hu n th Nh c trong ph ng v ban hành tháng 3.1967 đã đ i t Thánh nh c thành
Nh c trong ph ng v . Ki u nói này hoàn toàn m i v a đ c khai sinh t năm 1967, ượ
m ra m t t ng lai làm say mê lòng ng i, nh ng đ ng th i cũng thúc bách nh ng ươ ườ ư
ng i làm thánh nh c ph i không ng ng h c h i, tìm ki m thêm. Theo tinh th n m iườ ế
này thì m i hình th c ngh thu t âm nh c chân chính đ u đ c phép s d ng, mi n ượ
nh ng hình th c y làm tròn ch c năng th a tác mà ph ng v mong đ i. H i thánh
nh n t t c nh ng cái đ p tùy theo th i gian và không gian, s thích và văn hóa, nghĩa
là có th cho phép m i ngôn ng âm nh c đ c dùng trong m t c ng đoàn rõ r t nh ượ ư
thanh niên, thi u nhi. Qu v y, H i thánh không nh t quy t b o v lo i nh c này màế ế
khai tr lo i nh c kia ra kh i ho t đ ng ph ng v , mi n là nh ng lo i nh c y h p
v i tinh th n c a chính ho t đ ng ph ng v , c a b n ch t m i ph n và không ngăn
tr giáo dân tham d tích c c.