
Thiết kế hệ đo xác định khối u trên các mô mềm

Từ xa xưa, những thầy lang đã có cách chẩn đoán bệnh bằng cách dùng tay kiểm
tra các u có trên cơ thể thông qua sự thay đổi độ cứng của vùng cần kiểm tra. Ngày
nay với sự phát triển vượt bậc của công nghệ cùng với các yêu cầu của chấn đoán
càng chính xác hơn mà rất nhiều phương pháp chần đoán khác nhau đã được đề
xuất.
“Cảm hứng” từ việc xác định khối u bằng sự thay đổi hệ số đàn hồi của khu vực
chẩn đoán nhằm xác định liệu có u hay không, một số công trình gần đây đề cập
tới một phương pháp tự động xác định có u hay không và cố gắng phân loại được u
trên các mô mềm. Bài báo này trình bày về thiết lập hệ thống đo phục vụ cho
nghiên cứu nêu trên.
Nguyên lý của hệ đo như sau:
Bộ tạo rung được gắn đầu kim sẽ
tạo rung động tuần hoàn theo
phương Z (như minh họa trong
hình 1); trên vật thể sẽ xuất hiện
một sóng ngang (shear wave) có
biên độ giảm dần (minh họa 2 mức
biên độ a và b trong hình 1). Vân tốc sóng ngang sẽ được ghi nhận thông qua đầu
dò Dopper được đặt một góc so với trục Z. Tại mỗi khoảng cách đều mà vị trí đầu
Hình 1. Nguyên lý của hệ đo

là đầu kim ta sẽ tiến hành thu thập một tập dữ liệu sử dụng đầu dò Doppler. Kết
quả sẽ thu được 1 loạt các tín hiệu điều hòa có biên độ suy giảm theo trục x như
hình vẽ. Trên cơ sở phân tích tín hiệu vận tốc hạt do sóng ngang tạo ra chúng ta sẽ
xác định được sự thay đổi hệ số đàn hồi (nếu có) nhằm phát hiện có u hay không.
Hình 2 là ảnh chụp hệ thực tế.
Hình 2. Ảnh chụp hệ thí nghiệm thực tế (trái) và ảnh mẫu vật lúc
còn tươi và sau khi gia nhiệt
Hệ đo thực tế được thiết lập như sau: bộ tạo rung theo trục Z có gắn đầu kim
đường kính 1.5 mm được phát bới một tín hiệu sin có tần số nằm trong khoảng 50
– 450 Hz; đầu dò Doppler là loại SonixRP, BW-14/60, được kích hoạt sử dụng 6
chu kì xung ở tần số trung tâm là 6.67 MHz để xác định vận tốc sóng ngang. Việc

