6.Thông gió, nguyên t c thông gió h m hàng
1.6.1. Nguyên t c thông gió
Hàng hóa x p trong h m có th b h h ng b i các hi n t ng m hôi thân tàu và m hôi hàng hóa và các tác đ ng x u khác c a nhi t đế ư ượ
đ m không khí trong h m trong quá trình hành trình c a tàu qua các vùng có các đ c tr ng khí h u khác nhau. Trong đi u ki n cho phép ư
vi c thông gió h m hàng đúng lúc, k p th i và phù h p đ i v i tính ch t m i lo i hàng giúp ra có th ngăn ng a ho c h n ch đ c h h ng ế ượ ư
hàng x y ra. Đ ti n hành thông gió hay không thông gió c n d a trên hai nguyên t c c b n sau: ế ơ
- Có th ti n hành thông gió h m hàng b ng không khí bên ngoài n u đi m s ng không khí ngoài h m nh h n ho c b ng đi m s ng ế ế ươ ơ ươ
không khí trong h m.
- Không đ c thông gió h m hàng b ng không khí ngoài tr i n u đi m s ng không khí bên ngoài l n h n đi m s ng không khí trongượ ế ươ ơ ươ
h m.
Ngoài hai nguyên t c c b n trên cùng v i s theo dõi không khí trong và ngoài h m ta còn ph i xét đ n tính ch t c a lo i hàng hóa trong ơ ế
h m mà đ ra bi n pháp thông gió h u hi u. Xét v m t nh h ng c a môi tr ng xung quanh thì hàng hóa đ c chia làm hai lo i chính nh ưở ườ ượ ư
sau:
- Hàng có tính hút m (Hygroscopic Cargo): Đây ch y u các lo i hàng g c th c v t nh các lo i ngũ c c, các lo i b t ngũ c c, bông, ế ư
g , thu c s i...Lo i hàng này d b s tác đ ng c a đ m, chúng có th hút m, gi m và t a h i m. Hàng hút m làm tăng hi n t ng m ơ ượ
hôi thân tàu khi nhi t đ thay đ i, nh tkhi ch hàng t vùng nóng sang vùng l nh. Đ c bi t, hi n t ng này x y ra m nh khi nhi t đ bên ượ
ngoài gi m đ t ng t.
- Hàng không hút m (Non - hygroscopic cargo): Là các lo i hàng g c t các v t li u c ng nh các s n ph m s t thép, máy móc, các đ ư
b ng đ t nung, các hàng hóa đóng thùng, đóng h p... . Các lo i hàng này d b tác đ ng b i hi n t ng m hôi hàng hóa gây han g , b n, làm ượ
bi n màu...d n đ n h h ng đ c bi t khi ch hàng t vùng l nh sangng nóng h n.ế ế ư ơ
T hai nguyên t c thông gió và hai lo i nhóm hàng c b n trên có 4 tr ng h p đ c tr ng sau c n đ c bi t l u ý khi ti n hành thông gió ơ ườ ư ư ế
h m hàng.
a. Đ i v i hàng hút m:
- Hành trình t vùng l nh sang vùng nóng (Cold to warm voyage): Lúc đ u đi m s ng không khí trong h m th p h n đi m s ng không ươ ơ ươ
khí ngoài h m. Trong quá trình chuy n d n v vùng nóng đi m s ng không khí trong h m cao d n lên nh ng ch a đ t đ n ho c l n h n ươ ư ư ế ơ
đi m s ng không khí ngoài h m thì không c n thi t thông gió. T i th i đi m m h m hàng t i c ng d s ng ng t có th xu t hi n trên b ươ ế ư
m t hàng (m hôi hànga) nh ng s m t đi khi hàng hóa đ c d kh i h m hàng. ư ượ
- Hành trình t vùng nóng sang vùng l nh: Theo m c đ chuy n d n t i vùng l nh nhi t đ và đi m s ng không khí bên ngoài th p d n ươ
và làm l nh các m n boong tàu d n đ n s ng ng đ ng h i n c t i các m t trong thân tàu. Hàng hút m trong đi u ki n này s t a m ế ư ơ ướ
m nh. Tr ng h p này c n thông gió h m hàng liên t c v i c ng đ càng m nh càng t t ngay t khi ch m vào vùng l nh. Đây là tr ng h p ườ ườ ườ
khó khăn đ t o đ c s thông gió tho n nh t là khi đi m s ng bên ngoài quá th p. ượ ươ
b. Đ i v i hàng không hút m
- Hành trình t vùng l nh sang vùng nóng (Cold to warm voyage). Tr ng h p này nhi t đ c a hàng th p h n đi m s ng không khí bên ườ ơ ươ
ngoài nhi u nên không đ c thông gió. N u thông gió không khí nóng m t bên ngoài vào s gây ng ng t h i n c làm h h ng hàng. ượ ế ư ơ ướ ư
- Hành trình t vùng nóng t i vùng l nh: Tr ng h p này m hôi thân tàu ch c ch n x y ra nh ng hàng hóa không b nh h ng tr khi s ườ ư ưở
ng ng đ ng các thành vách, tr n nh gi t vào hàng. Vi c thông gió m c đ bình th ng.ư ườ
1.6.2. M c đích và ph ng pháp thông gió ươ :
1.6.2.1. M c đích thông gió h m hàng:
- Làm gi m nhi t đ h m hàng, gi cho hàng hóa không b h ng vì nóng.
- Làm nhi t đ đi m s ng không khí trong h m hàng th p h n nhi t đ thành, vách h m và nhi t đ trên b m t c a hàng hóa đ tránh ươ ơ
m hôi h m hàng gây m t hàng hóa. ướ
- Làm l u thông không khí đ gi m h h ng đ i v i nh ng lo i hàng d b bi n ch t ho c th i r a do thi u không khí.ư ư ế ế
- Đ phòng hàng t cháy.
- Th i khí đ c, hôi, ô nhi m trong h m hàng ra ngoài.
1.6.2.2.Ph ng pháp thông gió:ươ
*Thông gió t nhiên:
- Mu n cho không khí trong h m thoát ra mà (h n ch ) không cho không khí bên ngoài vào h m ta quay các mi ng ng thông gió xuôi theo ế
chi u gió đ không khí trong h m thoát ra.
- Mu n cho không khí trong và ngoài h m l u thông tu n hoàn, ta quay m t mi ng ng ng c chi u gió còn mi ng ng kia xuôi theo chi u ư ượ
gió.
L u ý r ng thông gió không đúng còn h i h n là không thông gió. Cũng ph i th y r ng thay đ i h ng thông gió so v i h ng gió s làmư ơ ướ ướ
thay đ i r t nhi u l ng gió vào trong h m. H ng ch y c a tàu so v i h ng gió cũng nh h ng đ n dòng không khí. ượ ướ ướ ưở ế
* Thông gió nhân t o:
- Trên m t s tàu t i các ng thông gió có l p các qu t gió 2 chi u, ta có th ti n hành cho đ y không khí ra ho c hút không khí t ngoài ế
vào theo ý mu n và c ng đ hay l u l ng gió vào, ra cũng có th th c hi n đ c đ i các ch đ t c đ c a qu t. ườ ư ượ ượ ế
- Thông gió nhân t o có th ch đ ng trong m i tình hu ng không ph thu c vào đi u ki n th i ti t bên ngoài mà có hi u qu cao so v i ế
các ph ng pháp khác. H th ng thông gió nhân t o cho phép t o đ c nhi t đ và đ m không khí đ a vào h m theo ý mu n. H th ng nàyươ ượ ư
th ng đ c l p đ t c đ nh trên các t u chuyên d ng.ườ ượ