Tiếng nói tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tràng Giang của Huy Cận

Đề bài: Tiếng nói tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ Tràng Giang của Huy  <br /> Cậ n<br /> Hướng dẫn<br /> Tràng giang (in trong tập Lửa thiêng, 1940) là một kiệt tác của nền thơ  Việt Nam hiện  <br /> đại, thể  hiện rất rõ phong cách nghệ  thuật thơ  Huy Cận thời kì trước Cách mạng với  <br /> giọng “ảo não”, với niềm khắc khoải khôn nguôi trước một không gian xa vắng và thời  <br /> gian chiều tà hết sức đặc trưng.<br /> Đoạn trích gồm khổ 2 và khổ 3 của bài thơ, dựng lên sống động hình ảnh của một buổi  <br /> chiều muộn trên sông với những đặc điểm nổi bật là mênh mông, đìu hiu, cô liêu, lặng lẽ.  <br /> Bức tranh gần như đơn sắc, có màu xanh, màu vàng (bờ xanh, bãi vàng) nhưng những màu  <br /> đó nhạt mờ  và nhoà lẫn vào nhau. Sự  vật trong bức tranh toả  đều trên nền rộng, với  <br /> những cồn nhỏ  nổi lơ  thơ, rải rác đây đó; với những hàng bèo nối nhau trôi trên dòng <br /> nước. Động thái  ở  đây chỉ  là sự  đưa lướt đìu hiu của gió, nhịp điệu dịch chuyển miên <br /> man, vô định của bèo.  m thanh được gợi lên cũng mơ  hồ, xao xác như  có như  không… <br /> Bút pháp tạo hình đã đạt đến trình độ  bậc thầy. Mọi chi tiết miêu tả  đều gây được cho <br /> người đọc những ấn tượng khó phai mờ.<br /> Cảnh trí hiện lên như  thật, gợi tình quê đậm đà. Ta tưởng như  nhà thơ  chỉ  việc vẽ  lại  <br /> những gì đã thấy, đã quan sát được tại một địa điểm xác định. Kì thực, đây trước hết là <br /> một bức tranh tâm hồn của thi nhân. Cảnh buồn nhưng thực ra là người buồn, lòng buồn. <br /> Trong dáng nét chuyển động của gió, ta nghe được tiếng lòng khắc khoải trước không <br /> gian. Qua cử  chỉ lắng tai ghi nhận tiếng chợ chiều ngày muộn, ta thấy được niềm chắt <br /> chiu những âm thanh của sự  sống. Qua nét vẽ  những véc tơ  chuyển động ngược chiều <br /> của nắng xuống, trời lên, ta cảm nhận được rất rõ nỗi chới với rợn ngợp của một tâm  <br /> hồn quá nhạy cảm với cái rộng dài vô biên của vũ trụ. Qua chi tiết tả những hàng bèo trôi,  <br /> ta thấy hiện lên một tâm sự  hoang mang với câu hỏi về  đâu cắt cứa âm thầm. Qua ánh <br /> mắt tìm kiếm một chuyến đò ngang, một cây cầu bắc nối hai bờ, ta hiểu được sự  cựa  <br /> quậy của một niềm mong mỏi, mong mọi sự vật trong cõi đời này không tồn tại cách biệt  <br /> nhau đến thế…<br /> Tiếng nói trữ  tình trong đoạn thơ, cũng như  trong cả  bài thơ  là tiếng nói của cái tôi cá  <br /> nhân. Cái tôi ấy nhìn sâu vào lòng mình và thấy trong đó có cả một thế giới cần được bày  <br /> tỏ, với tất cả những gì thật nhất: có nỗi cô đơn, có niềm khát sống. Cái tôi ấy, trong khi  <br /> tâm trí hướng về những không gian xa xôi thì các giác quan vẫn luôn mở rộng để ghi nhận <br /> những hình sắc cụ thể, mến thân của cuộc đời.<br /> Đoạn thơ thể hiện rất sâu nỗi sầu nhân thế cũng như nỗi sầu vũ trụ của Huy Cận. Tất cả <br /> quyện chặt vào nhau, làm cho mọi sự vật hiện hữu trước mắt ta cũng mang chở một suy <br /> tư bát ngát, hướng tới những câu hỏi lớn của tồn tại vốn giày vò tâm trí của bao bậc thức  <br /> giả xưa nay. Ngược lại, những suy nghĩ siêu hình, trừu tượng cũng nhờ bao cảnh trí, dáng <br /> nét, âm thanh quen thuộc mà về gần với những vui buồn của nhân gian, dễ nhận được sự <br /> chia sẻ, đồng cảm của độc giả rộng rãi.<br /> Nói về tiếng nói tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ, không thể không nhận thấy  <br /> sự thiết tha đối với những gì thuộc về “tình tự dân tộc”. Cảnh và tình đều rất Việt Nam.  <br /> Phong vị  dân tộc, cổ  điển thấm đượm trong cách dùng từ  (đặc biệt là các từ  láy như  lơ <br /> thơ, đìu hiu, chót vót, mênh mông, lặng lẽ), dùng các thi liệu đã quen (tiếng chợ  chiều,  <br /> cảnh sông dài trời rộng, chuyến đò ngang, những cụm bèo trôi dạt…); trong nghệ  thuật  <br /> tạo ra chiều sâu ám gợi, tượng trưng của các hình ảnh. Kiểu  ứng xử  với ngôn từ  ở  trên <br /> cho thấy sự  nặng lòng với truyền thống của một nhà thơ  mới, trong khi học hỏi nhiều <br /> kinh nghiệm nghệ thuật của các nền thơ lớn ở phương Tây, vẫn không quên suối nguồn  <br /> thi ca mà mình đã được tắm gội trong đó từ tuổi ấu thơ.<br />  <br />