Ế Ậ Ộ Ử Ấ Ỵ Ệ TI P C N VÀ X TRÍ B NH NHÂN Đ T QU NÃO C P
ạ ồ ươ ầ TS. Ph m H ng Ph ng; BSCKI. Tr n Bá Biên
1.
Ị Đ NH NGHĨA
ự ề ế ế ầ ộ ở ộ ộ ỵ ộ Đ t qu não là s kh i phát đ t ng t m t hay nhi u khi m khuy t th n kinh khu
ứ ệ ầ ạ ợ ớ ộ ị ổ trú. Nh ngữ tri u ch ng th n kinh khu trú phù h p v i vùng não do đ ng m ch b t n
ươ ạ ừ ấ ố ươ th ng phân b , lo i tr nguyên nhân ch n th ng.
ẽ ụ ộ ấ ấ ắ ộ ồ ỵ ủ ộ ạ Đ t qu nh i máu não c p tính là tình tr ng t c ngh n c c b , c p tính c a đ ng
ủ ộ ự ấ ứ ế ạ ạ ạ m ch não, gây ra tình tr ng thi u máu t c thì khu v c c p máu c a đ ng m ch đó. Khi
ụ ộ ẽ ủ ế ạ ấ ả ị ắ t c m ch c p tính x y ra, lõi trung tâm c a vùng nhu mô b thi u máu c c b s ho i t ạ ử
ướ ự ế ầ ạ ạ ấ ạ ị tr ư c tiên và lan d n ra khu v c ngo i vi. Vùng ngo i vi b thi u máu, b t ho t nh ng
ư ị ạ ử ế ể ượ ứ ố ở ạ ứ ch a b ho i t t bào nên có th đ ụ ồ c c u s ng và ph c h i ch c năng tr l i – vùng
ượ ọ ố này đ c g i là “Penumbra” hay “vùng tranh t i tranh sáng”.
ộ ỵ ườ ư ệ ứ ọ ộ ỏ ỵ Đ t qu thoáng qua (TIA) th ộ ố ng g i là đ t qu nh , gi ng nh tri u ch ng đ t
ỵ ượ ở ự ả ầ ủ ạ ấ ờ ộ qu , TIA đ c gây ra b i s gi m t m th i dòng máu cung c p cho m t ph n c a não,
ờ ụ ồ kéo dài không qua 1 gi ầ ớ và h i ph c hoàn toàn. Ph n l n TIA kéo dài 1530 phút.
Ẩ 2. CH N ĐOÁN
ẩ ị
1.1. Ch n đoán xác đ nh
1.1.1. Lâm sàng
ệ ệ ệ ạ ở ộ ườ B nh kh i phát đ t ng t ộ B nh nhân đang làm vi c, sinh ho t bình th ộ ng đ t
ơỉ ứ ứ ệ ệ ệ ể ấ ầ nhiên xu t hi n các tri u ch ng th n kinh khu trú. Các tri u ch ng có th kh phát và
ề ố ừ ầ ườ ặ ườ ấ ợ ứ ộ ặ ạ đ t m c đ n ng n t i đa ngay t đ u (th ng g p trong các tr ế ng h p xu t huy t
ế ể ế ể ặ ầ ặ ặ ở ộ ộ ặ não) ho c kh i phát đ t ng t và ti n tri n n ng d n lên ho c ti n tri n n ng lên thành
ấ ườ ợ ừ t ng n c (trong các tr ồ ng h p nh i máu não).
ứ ệ ầ Các tri u ch ng th n kinh khu trú
ệ ậ ộ ứ Các tri u ch ng v n đ ng
ệ ề ử ể ặ ườ
+ Li
ệ ụ t ho c bi u hi n v ng v n a ng i.
ể ệ ố ứ
+ Có th li
t đ i x ng.
ố + Nu t khó.
ạ ằ ố
+ R i lo n thăng b ng.
ệ ươ
+ Li
t dây VII trung ng.
ạ ằ ữ ệ ể ễ ạ ặ ố ờ
+ R i lo n ngôn ng Khó khăn trong vi c hi u ho c di n đ t b ng l
i nói, khó
ọ ế ế ợ ứ ệ ớ khăn khi đ c, vi t, khó khăn trong tính toán, nói khó (k t h p v i tri u ch ng khác).
ạ ả ể ố ứ ừ ệ ả ả ầ ặ + Các tri u ch ng c m giác C m giác thân th (r i lo n c m giác t ng ph n ho c
ườ ấ ấ ả ộ ị ộ ử toàn b n a ng ắ i). Th giác (m t nhìn m t bên m t, bán manh, m t nhìn c hai bên,
ế ợ ứ ệ ớ nhìn đôi k t h p v i tri u ch ng khác).
ệ ề ả ặ ậ ứ + Các tri u ch ng ti n đình c m giác chóng m t quay, rung gi ọ ầ t nhãn c u d c,
xoáy.
ứ ư ế ứ ệ ặ ậ ặ ầ ệ + Các tri u ch ng t ả th ho c nh n th c Khó khăn trong vi c m c qu n áo, ch i
ạ ố ị ướ ệ ặ ỏ tóc, đánh răng, r i lo n đ nh h ng không gian, g p khó khăn trong vi c mô ph ng l ạ i
ẽ ặ ồ ồ hình v cái đ ng h , bông hoa... ho c hay quên.
ứ ệ ầ ạ ơ ứ ạ ạ ố ố ố
+ Các tri u ch ng th n kinh khác
ự r i lo n ý th c, r i lo n c vòng, r i lo n th c
v t ...ậ
ậ 1.1.2. C n lâm sàng
ụ ắ ớ ụ ụ ầ ọ Ch p c t l p vi tính s não (CT. Scan), ch p CTA, ch p MRI … (Ph n này xin
ỉ ề ậ ụ ế ọ ch đ c p đ n ch p CT s não)
ố ớ ộ ế ể ệ ấ ỵ ỷ ọ ổ ứ
Đ i v i đ t qu xu t huy t bi u hi n tăng t
tr ng trong t ặ ch c não và/ho c
ể ấ ỷ ị ướ trong khoang d ch não tu (não th t, các b não và khoang d ệ i nh n).
ố ớ ồ Đ i v i nh i máu não
ấ ả ả ạ ấ Ở ể ờ ậ ệ ấ + giai đo n c p tính có các bi u hi n r t kín đáo (m t d i đ o, m nhân đ u,
ộ ượ ệ ấ ạ ậ ả ậ ộ ộ ộ xoá các rãnh cu n não, d u hi u đ ng m ch tăng đ m đ , gi m đ m đ v t quá 2/3
ố ủ ộ ữ ạ vùng phân b c a đ ng m ch não gi a…).
Ở ổ ả ỷ ọ ạ ấ + sau giai đo n c p tính có các gi m t tr ng hình thang, hình tam giác, hình
ặ ấ ả ồ ờ ỷ ọ oval ho c hình d u ph y. T tr ng thay đ i theo th i gian.
Ứ ố ớ ụ ữ ề ệ ệ ầ ạ ộ ng d ng ph n m m trí tu nhân t o RAPID đ i v i nh ng b nh nhân đ t qu ỵ
ồ ườ ệ ệ ượ ế ệ ấ ồ ị ấ nh i máu não c p Sau khi ng i b nh b nh i máu não c p đ n b nh vi n đ ụ c ch p
ạ ừ ụ ẽ ượ ế ấ ả ư ầ CT scanner lo i tr xu t huy t não, các hình nh ch p s đ ề c đ a vào ph n m m
ử ể ề ẽ ầ RAPID đ tính toán và x lý (30 giây – 2 phút). Ph n m m s giúp
ể
Tính toán thang đi m ASPECT.
ẩ ạ ắ ị
Ch n đoán chính xác v trí m ch máu t c.
ệ ố ầ ệ ố ấ
Đánh giá tu n hoàn bàng h t
t hay x u (Tmax>10S/Tmax>6s <0.5 bàng h t t).
ượ ầ ứ ữ ế ớ ị Đ nh l ng vùng não ch t và vùng não c n c u ch a – tái thông s m
+ Vùng não ch t.ế
ầ ứ ữ
+ Vùng não c n c u ch a.
ỷ ệ ầ ứ ữ ế
+ T l
vùng não c n c u ch a/vùng não ch t.
ệ ị ỷ Xét nghi m d ch não tu
ế ấ ộ ỵ ướ ỏ ề ệ ố ỷ ị
Trong đ t qu xu t huy t não d
i nh n d ch não tu có máu, đ đ u 3 ng,
ể ấ ặ ầ ồ ườ ự ể không đông, vi th th y h ng c u dày đ c vi tr ng, áp l c DNT có th tăng. Tuy nhiên
ể ả ườ ầ ợ ồ ỷ ị cũng có th có kho ng 1015% tr ng h p trong d ch não tu không có h ng c u.
ế ể ạ ắ ố ố ỷ ị
Trong huy t kh i và t c m ch, d ch não tu trong su t, không màu, vi th không
ầ ồ có h ng c u.
ậ Các c n lâm sàng khác
ơ ả ứ ệ ệ ả ồ
Xét nghi m máu công th c máu, sinh hóa máu c b n (đi n gi
i đ , GOT, GPT,
ơ ả ườ ạ cretinin), đông máu c b n, đ ng máu mao m ch.
ệ Đi n tim.
ẩ ệ
1.2. Ch n đoán phân bi
t
ẩ ệ ế ấ ồ
1.2.1.Ch n đoán phân bi
t xu t huy t não và nh i máu não
ứ ề ể ể ẩ Căn c vào lâm sàng Có nhi u thang đi m lâm sàng đ ch n đoán phân bi ệ ộ t đ t
ư ế ấ ộ ỵ ỵ ườ ụ ậ ế qu xu t huy t và đ t qu thi u máu, nh ng trên lâm sàng th ng v n d ng các thang
ể đi m sau
ể
Thang đi m Siriraij (SSS Siriraij Score Scale)
Cách tính đi m ể
ế ể ể ầ
+ Đau đ u; n u có tính 01 đi m; không có 0 đi m
ứ ườ ể ề ể ể
+ Ý th c bình th
ng tính 0 đi m; ti n hôn mê 01đi m; hôn mê 02 đi m.
ữ ể ệ ể ơ ườ ễ ậ ồ ộ
+ Các bi u hi n v a x Ti u đ
ạ ng, kh p khi ng cách h i, thành đ ng m ch
ệ ữ ơ ể ể ể ứ c ng…Có bi u hi n v a x tính 01 đi m; không có 0 đi m.
ế ả + Đánh giá k t qu
ẩ ồ
• SSS < 1 ch n đoán là nh i máu não
ế ẩ ấ
• SSS > +1 ch n đoán là xu t huy t não
ả ừ ế ẩ ắ ắ
• 1< SSS < +1 SSS trong kho ng t
1 đ n + 1, ch n đoán không ch c ch n.
ể ỵ ộ
Thang đi m lâm sàng đ t qu não (Clinical Stroke Score = CSS)
ứ ự ệ ầ ả ộ ệ B môn Khoa Th n kinh B nh vi n 103 HVQY đã nghiên c u xây d ng và kh o sát
ể ẩ ể ộ ỵ ệ ể ộ ỵ ừ ạ ả l i b ng đi m lâm sàng đ t qu não đ ch n đoán phân bi t hai th đ t qu não t năm
ử ụ ệ ậ ộ 2005 có đ chính xác cao và s d ng thu n ti n.
ộ ụ ủ ể ể ả ộ ầ B ng đi m lâm sàng đ t q y não (CSS)Thang đi m c a B môn Khoa Th n
ệ ọ kinh H c vi n Quân y (2005)
Triệuchứng
S
Điểm
TT
1
Bị đột ngột và nặng tối đa ngay từ đầu (các triệu
1
chứng không thay đổi hoặc giảm đi sau khởi phát)
2
Đau đầu (xuất hiện đột ngột, trong vòng 2 giờ sau
1
khởi phát, cường độ dữ dội, tồn tại dai dẳng nhiều ngày)
3
Nôn và/hoặc buồn nôn
1
4 5 6 7 8 9 1
RL ý thức RL cơ vòng HA tâm thu khi khởi phát từ 190mmHg trở lên Có dấu hiệu màng não (cứng gáy dương tính) Co giật hoặc kích thích vật vã Quay mắt-quay đầu về một bên Co cứng mất vỏ-duỗi cứng mất não
1 1 1 1 1 1 1
0
Cộng
10 iểm
ư ụ Ứ ng d ng trên lâm sàng nh sau
ố ể ổ ộ ỵ
+ T ng s đi m lâm sàng đ t qu = 10.
ệ ế ượ ế ẩ ộ ỵ
+ B nh nhân có t
ừ 0 đ n 02 đi m ể CSS đ c ch n đoán là đ t qu thi u máu não
ồ (nh i máu não).
ệ ừ ể ở ượ ẩ ế ấ ộ ỵ
+ B nh nhân có
t 03 đi m tr lên đ c ch n đoán là đ t qu xu t huy t.
ứ ậ ẩ ầ ị Căn c vào c n lâm sàng đã đ ượ ề ậ ở c đ c p ph n ch n đoán xác đ nh.
ẩ ệ ớ ộ ỵ
1.2.2. Ch n đoán phân bi
t v i đ t qu não
ơ ậ ộ
(cid:0) C n co gi
t đ ng kinh.
ể ả
(cid:0) Sepsis (k c viêm não – màng não)
ộ ộ ạ ườ ể ố ườ ế ạ
(cid:0) Ng đ c/ r i lo n chuy n hóa h đ ạ
ế ng huy t, tăng đ ng huy t, h natri
máu, …
ươ ố ố
(cid:0) T n th ổ
ỗ ng kh i choán ch kh i u, abcess, …
ấ
(cid:0) Ng t/ thoáng ng t. ấ
ệ ề ạ
(cid:0) B nh ti n đình ngo i biên.
ử ầ
(cid:0) Đau n a đ u.
ứ
(cid:0) Máu t
ụ ướ d i màng c ng.
ơ ứ ả
(cid:0) X c ng r i rác.
ươ ạ ầ
(cid:0) T n th ổ
ng th n kinh ngo i biên…
Ị Ề 3. ĐI U TR
ụ ề ắ ị 3.1. M c tiêu/ nguyên t c đi u tr
ủ ụ ệ ề ấ ả ầ ọ ồ ị ứ M c tiêu quan tr ng hàng đ u c a đi u tr nh i máu não c p là b o v và c u
ở ụ ế ộ ượ ử ố ọ ố s ng nhu mô não vùng thi u máu c c b , còn đ c g i là vùng n a t i (penumbra).
ể ượ ứ ố ụ ướ ờ Vùng nhu mô này hoàn toàn có th đ ế c c u s ng n u khôi ph c t ị i máu k p th i. Đ ể
ế ị ắ ế ề ả ố ị ứ ố c u s ng t bào não b thi u máu, đi u c t lõi là ph i tái thông dòng máu b t c càng
ố ữ ờ ầ ắ ờ ớ s m càng t t trong nh ng gi đ u, trên nguyên t c “th i gian là não – time is brain”.
ề ị ụ ể 3.2. Đi u tr c th
ứ ằ ố ố ỉ
(cid:0) Duy trì ch c năng s ng, đi u ch nh các h ng s sinh lý ề
ướ
(cid:0) Duy trì ch c năng s ng ứ
ố các b ụ ể c A, B, C, D, c th
ữ ườ ả ở
+ A Gi
thông đ ờ ng th (Airway) lau đ m rãi tháo răng gi …
ả ề ầ ố ệ ả ả ả ở ộ + B B o đ m kh năng th (Breathing) cho b nh nhân c v t n s và biên đ .
ế ầ ỗ ợ ặ ố ự ệ ấ ả ả ộ ở ở N u c n ph i th c hi n hô h p h tr , th oxy, đ t ng n i khí qu n, th máy…
ề ế ả ả ầ ỉ
+ C B o đ m tu n hoàn (Circulation) đi u ch nh huy t áp, nhip tim...
ề ằ ố ỉ ườ ế ướ ố + D Thu c (Drugs) Đi u ch nh các h ng s sinh lý đ ng huy t, n c điên
ả ứ gi i, ch c năng gan, thân.
ố
Ch ng phù não
ằ
0. ầ + N m đ u cao 30
ả ả
+ Đ m b o thông khí.
ả ệ
+ Gi m thân nhi
t (Hypothermia).
ề ị + Truy n d ch Manitol
ể ệ ề ị
(cid:0) Đi u tr theo th b nh
ị ầ ệ ề ẩ ươ ể ệ ằ ẩ Vi c đi u tr c n kh n tr ệ ủ ng và chuyên hoá cao bi u hi n b ng 2 kh u hi u c a
ế ộ ộ ỵ ớ ự ệ ờ H i Đ t qu Th gi i Th i gian là não (Time Is Brain). S tinh nhu là não
ả ầ ướ ế ớ ủ ể ả (Competence Is Brain). Đ đ m b o yêu c u trên xu h ng chung c a th gi ư i là đ a
ớ ị ạ ề ộ ệ b nh nhân t i chăm sóc và đi u tr t ỵ i các trung tâm đ t qu .
ế ộ ỵ Đ t qu thi u máu
ử ầ ấ ồ X trí ban đ u nh i máu não c p
ề ế ố ố ị
Đi u tr thu c tiêu huy t kh i
ư ế ố ố Thu c tiêu huy t kh i (thrombolytic) nh Urokinase, Streptokinase và recombinant
ử ổ ề ờ Tissue Plasminogen Activator (rTPA) Alteplase … BN trong th i gian c a s đi u tr ị
(treatment time window).
ế ượ ế ề ị ướ ế ằ ố ố Đ n nay, chi n l c đi u tr tái t i máu b ng thu c tiêu huy t kh i Alteplase
ườ ấ ứ ộ ề ả ờ ự ạ ẫ đ ng tĩnh m ch v n đóng vai trò n n t ng và mang tính th i s trong c p c u đ t qu ỵ
ấ ồ ờ ề ợ ứ ằ ớ ử ổ ờ nh i máu não c p v i c a s th i gian cho phép 4,5 gi . B ng ch ng v l ủ i ích c a
ề ố ị ừ ự ứ ẫ ế đi u tr tiêu huy t kh i đã rõ ràng t năm 1995, d a vào các nghiên c u ng u nhiên, mù
ớ ử ể ệ đôi, đa trung tâm, so sánh v i gi ả ượ d c, đi n hình là các th nghi m NINDS (1995) ở
ở ướ ố ế ậ ẫ ậ Hoa Kì và ECASS 3 (2008) châu Âu. Các h ng d n Qu c t ề ệ c p nh t hi n nay đ u
ị ề ố ườ ế ế ư ộ ạ ằ ị khuy n ngh đi u tr tiêu huy t kh i đ ng tĩnh m ch b ng Alteplase nh m t ph ươ ng
ử ổ ề ị ố ẩ ờ ớ ứ ằ ứ ấ pháp chu n, trong c a s đi u tr t i đa 4,5 gi , v i m c b ng ch ng cao nh t.
ề ề ượ ướ ỹ ử ụ ề ề V li u l ng, các n c Châu Âu và Châu M s d ng li u đi u tr ị 0,9 mg/kg
ể ọ ượ ề ở ướ th tr ng, đ ẩ c xem là “li u chu n”, trong khi đó, các n c Châu Á, tiên phong là
ậ ả ư ử ụ ượ ọ ấ Nh t B n, u tiên s d ng li u ề 0,6 mg/kg và đ ề c g i là “li u th p”.
ặ ề ố Li u ề 0,9 mg/kg ho c 0,6 mg/kg ạ tĩnh m ch v i ạ ớ 10% tiêm li u n p/ phút và s còn l ạ i
ượ ề ạ đ c truy n tĩnh m ch trong 1 gi ờ .
ỉ ị ố Ch ng ch đ nh
ứ ệ ộ ỵ ờ ề ờ ặ ắ ắ ớ + Các tri u ch ng kh i phát đ t qu > 4,5 gi ho c không ch c ch n v th i gian.
ở ậ
+ Kh i phát có co gi
t.
ụ ứ ặ ả ọ ọ ằ + Không ch p CT s não ho c có b ng ch ng ch y máu trên CT s não.
ỵ ợ ứ ệ ế ấ ộ ướ ệ ặ
+ Các tri u ch ng d t qu g i ý xu t huy t d
i nh n m c dù CTSN bình
ườ th ng.
ả ọ ồ ớ
+ Hình nh CT s Nh i máu não l n > 1/3 bán câu.
ế ệ ế ể ớ ầ + B nh nhân có khi m khuy t th n kinh l n ( đi m NIHSS > 22).
ươ ế ể ặ ả ấ + Ch n th ng ho c ch y máu ti n tri n.
ề ử ộ ấ ỵ ươ ầ ặ ặ ẫ ồ
+ Ti n s đ t qu , ch n th
ơ ng đ u n ng, nh i máu c tim ho c ph u thu t s ậ ọ
ầ não trong 3 tháng g n đây.
ề ử ấ ế
+ Có ti n s xu t huy t não.
ề ử ả ế ệ
+ Ti n s ch y máu tiêu hóa, ti
t ni u trong vòng 21 ngày.
ươ ậ ớ ặ ẫ ớ ề ử ấ + Ti n s ch n th ng l n ho c ph u thu t l n trong 14 ngày.
ặ ộ ủ ố ạ ở ơ ọ ượ
+ Ch c dò t y s ng ho c đ ng m ch
n i không ép đ c trong 7 ngày.
ộ ọ ị ạ ệ ạ ộ
+ Có b nh lý n i s (d d ng đ ng tĩnh m ch, túi phình)
ấ ườ ề ườ ế ặ
+ Có b t th
ng v đ ng huy t (<50 mg/dl ho c >400 mg/dl)
ố ượ ể ầ
+ S l
ng ti u c u < 100.000 mm3
ể ượ ặ
+ HA không ki m soát đ
c (HATT > 185 mmHg và/ ho c HATTr > 110 mmHg)
ề ầ ố ố ớ ị
+ Đi u tr thu c ch ng đông g n đây v i INR > 1,7 giây.
ấ ứ ề ệ ạ ộ ị
Đi u tr can thi p n i m ch c p c u
ệ ỵ ờ ố ườ ề ế ố ỉ ị ị ộ B nh nhân đ t qu 0 – 4,5 gi ch ng ch đ nh đi u tr tiêu huy t kh i đ ng tĩnh
m ch. ạ
ệ ỵ ờ ứ ế ắ ạ ớ ớ ộ B nh nhân đ t qu 0 – 4,5 gi ố do t c m ch l n đáp ng kém v i tiêu huy t kh i
ườ ạ đ ng tĩnh m ch.
ệ ỵ ộ B nh nhân đ t qu 4,5 – 6 gi ờ .
ế ậ ố ố
Thu c ch ng k t t p ti u c u
ể ầ aspirin, dipyridamol, clopidogrel, ticlopidyl…
ố
Ch ng đông.
ể ầ ế ậ ử ụ ế ị ệ ố ố ố ố Vi c quy t đ nh s d ng thu c ch ng k t t p ti u c u hay thu c ch ng đông cho
ộ ấ ế ố ụ ề ầ ế ượ ề ị ệ b nh nhân c n ph thu c r t nhi u y u t ộ và là m t chi n l ậ c đi u tr lâu dài. V y
ỏ ế ủ nên, đòi h i ý ki n c a các chuyên gia.
ề ế ị
Đi u tr tăng huy t áp
ố ộ ạ ờ ầ
+ T c đ h áp là 15% trong 24 gi
đ u.
ứ ố ư
+ M c 150 mmHg là t
i u.
ả ướ ứ ử ớ ử Gi m 10 mmHg d i m c 150 t vong s m tăng 3,6%, t ộ vong mu n, tàn ph ế
tăng 17,9%.
ử ớ Tăng 10mmHg trên 150mmHg t vong s m tăng 3,8%.
ệ ố ườ ưỡ ấ ơ ố ổ ả Các thu c b o v và tăng c ng dinh d ng não (các thu c b sung c ch t và
ườ ầ tăng c ng tu n hoàn).
ấ ừ ế ể ố
Đi t
t ép đ phòng ng a huy t kh i.
ế ấ ộ ỵ Đ t qu xu t huy t
ứ ả ẹ ệ Gi m nh tri u ch ng.
ể ế ế Ki m soát huy t áp Khuy n cáo AHA/ASA trong ICH
(cid:0) ế ặ + N u HATT > 200 mmHg ho c HA trung bình > 150 mmHg xem xét h HAạ
tích c c. ự
(cid:0) ế ặ + N u HATT > 180 mmHg ho c HA trung bình > 130 mmHg và ICP tăng theo
ả ướ dõi ICP và gi m HA duy trì AL t i máu não 6080mmHg.
ế ặ + N u HATT > 180 mmHg ho c HA trung bình > 130 mmHg và không có tăng
ừ ả ả ALNS (cid:0) gi m HA v a ph i
ặ (HATB 110 mmHg ho c HA đích 160/90 mmHg).
ố ộ ạ ờ ầ + T c đ h áp 15%20% trong 24 gi đ u.
ạ ố ố ư ạ ấ + Thu c h áp t i u trong giai đo n c p labetalol, hydralazine, esmolol,
nicardipine, enalapril, và nitroprusside.
ệ ổ ả
B sung đi n gi
i (K
+).
ế ố ổ ợ ạ ả ố ụ ưở
Y u t
VIIa tái t h p làm gi m tình tr ng kh i máu t tăng tr ư ng nh ng có
ố ắ ị ườ ứ ề ế ể ế ạ ộ th gây bi n ch ng huy t kh i t c m ch nên không là m t đi u tr th ng quy.
ấ ừ ể ế ố
Đi t
t ép đ phòng ng a huy t kh i.
ị ệ ề ễ ộ ố ố ậ 3.2.3. Đi u tr tri u ch ng ứ Kháng sinh ch ng b i nhi m, ch ng co gi ạ ố t, h s t, …
ưỡ ụ ồ ứ ộ ế ộ 3.2.4. Ch đ dinh d ng, chăm sóc h lý, ph c h i ch c năng
ươ ị 3.2.5 Các ph ề ng pháp đi u tr khác
ề ẫ ị
(cid:0) Đi u tr ph u thu t ậ
ấ ổ ấ ụ ạ
+ L y
máu tu, l y c c máu đông trong lòng m ch, Bypass, stenting...
ở ọ ả ẽ ắ ị
+ M s gi
i phóng chèn ép chèn ép thân não, tràn d ch não t c ngh n …
ấ ế
+ C y t
bào phôi (stem cells).
ị ự ề 3.3. Đi u tr d phòng
ổ ứ ừ ộ ệ ệ ề ấ ấ ị
(cid:0) Phòng b nh c p I Ngăn ng a đ t qu xu t hi n T ch c phòng và đi u tr các ỵ
ơ ạ ộ ồ ế ố y u t nguy c đ i trà trong c ng đ ng.
ừ ộ ổ ứ ừ ề ệ ấ ị
(cid:0) Phòng b nh c p II Ngăn ng a đ t qu tái phát T ch c đi u tr theo t ng b nh ệ ỵ
ể ệ ừ ụ ể nhân và t ng th b nh c th .
Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O
ứ ẩ ầ ơ ộ ộ ớ ỵ ọ ộ 1. Lê Đ c Hinh Ch n đoán s m c n đ t qu não, N i san H i Th n kinh h c
ệ Vi t Nam.
ả ề ị ộ ệ ấ ồ ỵ
2. Mai Duy Tôn Đánh giá hi u qu đi u tr đ t qu nh i máu não c p trong vòng
ờ ầ ố ườ ế ằ ố ạ ọ ề ấ ạ 3 gi đ u b ng thu c tiêu huy t kh i đ ng tĩnh m ch Alteplase li u th p, Đ i h c Y
Hà N i.ộ
ị ộ ự ế ệ ấ ộ ồ ỵ ả ề 3. Lê H ng Trung và c ng s Hi u qu đi u tr đ t qu thi u máu não c p trong
ờ ầ ế ằ ố ố ườ ạ ạ ệ ệ 4.5 gi đ u b ng thu c tiêu huy t kh i Alteplase đ ng tĩnh m ch t i B nh vi n Đa
ượ ọ ạ khoa Vĩnh Phúc, T p chí Y D c h c.
4. Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke
2019.
5. Update to the 2018 Guidelines for the Early Management of Acute Ischemic Stroke A
Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association.
