TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂNƯỚC LƯỢNG TỔN THẤT VỀ NGƯỜI

TIÊU CHUẨN AN TOÀN ĐÊ BIỂN- ƯỚC LƯỢNG TỔN THẤT VỀ NGƯỜI

Nguyễn Bá Qùy Phạm Thu Hương (Đại học Thủy lợi)

1. Giới thiệu

Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt

nam, ngoài việc xem xét chọn tối ưu về kinh tế thì

việc đánh giá, ước lượng tổn thất về con người khi có

sự cố về đê cũng đặc biệt quan trọng và phải được

kết hợp vào tiêu chuẩn kinh tế để người ra quyết định

có thể lựa chọn nâng cao hay hạ thấp tiêu chuẩn an

toàn.

2. Phương pháp ước lượng mất mát về con người

Nói chung, lũ lụt có thể dẫn tới nhiều hậu quả thảm khốc. Những thiệt hại của cuộc sống

con người là một trong những hậu quả quan trọng. Kinh nghiệm của các trận lũ lịch sử ven

biển cho thấy rằng những mất mát của cuộc sống có thể là đáng kể. Một số ví dụ về các trận

lũ thê thảm được hiển thị trong bảng 1 như sau:

Bảng 1: Tổng quan về một số các trận lũ lịch sử ven biển

Ngày tháng

Vùng chịu ảnh hưởng

Thiệt hại về người

1-2-1953

Vùng Tây Nam của Hà Lan

1835

1-2-1953

Anh quốc, Bờ biên phía Đông

315

26-9-1959

Vịnh Ise, Nhật Bản

5101

30-4-1991

Bangladesh

139000

29-8-2005

New Orleans, Mỹ

1118

Phương pháp tổng hợp để đánh giá mức độ thiệt hại con người do lũ lụt của các khu

vực trũng do các trận lũ bao gồm các bước sau:

a. Dự đoán của các vùng ngập lũ và đặc điểm lũ (chiều sâu, vận tốc, v.v…)

b. Dự đoán về số lượng các cư dân sống trong vùng ngập (NPAR) và những ảnh hưởng của di tán và tạm trú % (FE). Trong bối cảnh này di tán được định nghĩa là sự di chuyển của người dân đến một địa điểm bên ngoài khu vực ngập

c. Dự đoán của số người tử vong trong khu vực ngập (FD) ( tỷ lệ tử vong đề cập đến phần nhỏ hoặc tỷ lệ phần trăm dân số sống trong khu vực nguy hiểm mà không thể

sống sót sau thiên tai)

1

Ước tính về thiệt hại về người sau một trận lũ có thể được cung cấp bằng cách kết hợp

các ước tính cho người dân trong vùng ngập và số dân di tán và tỷ lệ tử vong trong các cách

sau đây:

N=FD(1-FE)NPAR Các hàm khác như vậy đã được phát triển dựa trên các dữ liệu cho các trận lũ, ví dụ như

cho lũ năm 1953 ở Hà Lan. Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log và

có thể được mô tả như sau:

ln(

μ N

Φ=

hF )( D

⎛ ⎜⎜ ⎝

20,5

⎞ ⎟⎟ ⎠ 00,2

h ) − σ N =

μ N

σ N

trong đó:

FD(h) – phần tử vong được coi là một hàm số của độ sâu của nước h [m]; h – độ sâu của nước [m]; μN, σN – độ lệch quân phương và độ lệch chuẩn đối với sự phân phối đường đồ thị

hàm log [m];

ΦN – phân phối tích lũy bình thường

Hình 1: Ví dụ về một hàm số tỉ lệ tử vong đã được bắt nguồn từ các dữ liệu lũ lụt của New Orleans sau cơn bão Katrina

3. Đánh giá các thiệt hại về con người và việc di dân khi có bão lớn ở Việt Nam

Một trong những mục tiêu của các nhiệm vụ là áp dụng phương pháp đánh giá các thiệt

hại về người cho các khu vực ven biển ở Việt Nam. Mức độ chính xác của con số thiệt hại

có mối liên quan nhiều tới tài liệu thu thập thông tin về những hậu quả của lũ lụt ở vùng

duyên hải Việt Nam nói chung và thiệt hại về người và các vấn đề di dân nói riêng.

2

Nói chung, để hiểu biết sâu sắc hơn về tổn thất về người, khả năng của các trận lũ lụt ở Việt

Nam là cần thiết để thu thập thêm thông tin về thiệt hại này cho các trận lũ lịch sử.

Ứng dụng của các phương pháp dự đoán thiệt hại về người trong các vùng thí điểm

dọc theo bờ biển Việt Nam

Dữ liệu đầu vào và giả định các phương pháp tiếp cận tổng hợp cho việc đánh giá thiệt

hại về con người ,chúng tôi chọn 2 khu vực nghiên cứu : Hải Phòng và Nam Định. Dưới

đây, các đầu vào dữ liệu và giả định được đưa ra cho các kịch bản tính toán.

Thiết lập các bản đồ ngập lụt ở 2 tỉnh Hải phòng và Nam định trên cơ sở giả thiết mực nước

triều ở tần suất 5% và bão cấp 12 đổ bộ vào khu vực 2 tỉnh trên, các vùng bị ngập ở các độ

sâu khác nhau được thể hiện trên bản đồ.

Mü Thä

ªm

Thanh Liªm

Vò B¶n

Mü Tiªn

Hoμ HËu

Thanh L−u

−

An §«

Mü Phóc

Liªm Tóc

Mü Th¾ng

La S¬n

Mü ThuËn

1 0 6 ° 2 5 ′ 1 0 6 ° 3 0 ′ 1 0 6 ° 4 5 ′ 1 0 6 °5 0 ′ 1 0 6 ° 5 5 ′ L¹i Xu©n 2 1 ° 0 0 ′ 2 1 ° 0 0 ′ An S¬n

F=6.699km2 h=0-1m

b¶n ®å ngËp lôt khu vùc ven biÓn

Kú S¬n Lùu KiÕm Liªn Khª Gia Minh

F=4.18km2 h=0-1m

Thanh H−¬ng

Liªm S¬n

Mü H−ng

Tiªu §éng

Mü ThÞnh

Minh ThuËn

Gia §øc F=3.599km2 h=0-1m

F=7.873km2 h=0-1m

tØnh Nam §Þnh

b¶n ®å ngËp lôt khu vùc ven biÓn thμnh phè h¶i phßng

F=6.389km2 h=0-1m

Thanh T©m

Hiªn Kh¸nh

Nam Phong

nam ®Þnh

Mü Thμnh

Yªn Trung

Mü X¸

Minh T©n Phó Ninh Quang Thanh Chinh Mü

F=23.79km2 h=0m

Hîp H−ng

An L·o

T©n Kh¸nh

Tû lÖ: 1/100.000

Thanh Nguyªn

§¹i An

v ô b ¶ n

Yªn Thμnh

Nam Th¾ng

Yªn T©n

Vò B¶n

Nam Toμn

C«ng Hoμ

Yªn Lîi

Yªn Thä

T©n ThÞnh

Yªn NghÜa

Hång Quang

Kªnh Giang Minh §øc F=3.338km2 h=0-1m F=2.344km2 h=0m Hîp Thμnh Mü §«ng Cao Nhμn Trung Hμ Hoμ B×nh §«ng S¬n Tam H−ng Ngò L·o Thiªn H−¬ng

F=6.425km2 h=0-1m

Minh T©n

Yªn Minh

Kim Thai

t h ñ y n g u y ª n

Yªn Ph−¬ng

Thuû TriÒu Phôc LÔ F=8.071km2 h=0m

F=4.087km2 h=0-1m

Yªn ChÝnh

Nam C−¬ng

Xu©n Ch©u

Yªn B×nh

Nam Hång

Xu©n Thμnh

Yªn Phó

Yªn Mü

Nam Giang

Am L− §¹i B¶n Thuû D−¬ng Lª ThiÖn 2 0 ° 5 5 ′ 2 0 ° 5 5 ′ H. Thuû Nguyªn Ph¶ LÔ KiÒn B¸i Thiªn D−¬ng An Hång An H−ng

F=9.453km2 h=0-1m

Yªn D−¬ng

Xu©n Th−¬ng

Thuû S¬n L©m §éng

F=3.378km2 h=0-1m

Yªn H−ng

Yªn Kh¸nh

Nam Hïng

ý Y£N

§¹i Th¾ng

Trùc ChÝnh

Xu©n Thñy

Xu©n T©n

Nam D−¬ng

−

Liªn Minh

Xu©n Phong

ý y ª n

nam ninh

Xu©n §μi

−

Tam Thanh

D−¬ng Quan Hoμng §«ng F=2.704km2 h=0-1m An Hoμ T©n TiÒn Hoa §«ng LËp LÔ

F=9.31km2 h=0-1m

−

Yªn Ninh

Yªn Phong

Yªn X¸

VÜnh Hμo

Nam Lîi

Trung §«ng

Yªn L−¬ng

Xu©n Ph−¬ng

a n h ¶ i

Xu©n Phó

T©n D−¬ng F= 4.173km2 h=0-1m Nam S¬n B¨cS¬n

F=0.8162km2 F=0.8162km2 h>3m h>3m

§ång S¬n

Giao H−¬ng

Thä NghiÖp

Yªn Quang

Yªn Hång

Nam TiÕn

Xu©n B¾c

Nam H¶i

Xu©n Hïng

§¶o Vò YÕn Hång Phong

F=7.731km2 h=0-1m

NghÜa §«ng

Giao ThiÖn

Yªn C−¬ng

Yªn TiÕn

Liªn Hai

Yªn Léc

Yªn Th¾ng

Yªn Phóc

xu©n thñy

Trùc TuÊn

Nam Th¸i

Giao Thanh

−

Xu©n TiÕn

Giao TiÕn

X U ¢ N T H ñ Y

Trùc §¹o

Xu©n Vinh

Yªn Bμng

B×nh Hoμ

Giao An

ViÖt Hïng

Trùc H−ng Trùc Néi

Giao Hμ

NghÜa Minh

C¸t Thμnh

Giao T©n

H An H¶i H¶i Phßng §«ng H¶i Lª Lîi An §«ng F=1.521km2 h=0-1m F=1.921km2 h=0-1m §«ng Khª §Æng C−êng Tr−¬ng Thä B¸t Trμng §«ng Th¸i §¨ng Gang §»ng H¶i Tr−¬ng Thμnh

F=2.744km2 h=0m

Xu©n Kiªn

Giao Ch©u

a n l · o

Xu©n Hoμ

Giao L¹c

Trùc Khang

Trùc Thμnh

§»ng L©m §¶o C¸t Bμ Hμng Kªnh Hång Th¸i Nam H¶i F=2.31km2 h=2-3m 2 0 ° 5 0 ′ 2 0 ° 5 0 ′ F=3.157km2 h=0-1m An TiÕn

F=5.134km2 h=2-3m

NghÜa H−ng

Trùc ThuËn

Giao H¶i

Giao YÕn

Giao ThÞnh

Trùc Mü

Xu©n Ninh

Giao Long

Hoμng Nam

Giao Xu©n

Yªn TrÞ

H¶i Trung

H¶i Nam

Giao Phong

H¶i Anh

H¶i Minh

Quèc TuÊn F=1.621km2 h=0-1m F=1.125km2 h=0-1m H An L·o Vinh Niªm F=3.562km2 h=0-1m F=2.678km2 h=0-1m Quang H−ng An Th¾ng §¶o §×nh Vò §«ng Hoμ T−êng S¬n Quèc TuÊn NghÜa L« §ång Bμi KiÕn An

F=6.43km2 h=0-1m

H¶i B¾c

Trùc §¹i

F=25.84km2 h=0m

B¹ch Long

−

H¶i H−ng

yªn ®Þnh

H¶i Phóc

Nam Hμ Quang Trung Anh Dòng V¨n phong C¸t H¶i F=4.041km2 h=2-3m T©n D©n

F= 17.9km2 h=0m

Trùc C−êng

NghÜa S¬n

Giao L©m

h¶i hËu

−

H¶i §−êng

H¶i Long

Trùc Th¨ng

H¶i Hμ

Trùc Th¸i

Trùc H−ng

H¶i L«c

h ¶ i h Ë u

k i Õ n t h ô y

H¶i Quang

V¨n ChÊn F=2.443km2 h=0-1m Gia léc Trμng C¸t F=5.648 h=0-1m F=6.626km2 h=2-3m Th¸i S¬n H−ng §¹o HiÒn Hμo Hoμng Ch©u H¶i Thμnh §¹i Th¾ng F=4.615km2 h=0-1m B¾c H¶i §«ng Ph−¬ng F=2.189km2 h=1-2m §«ng Ph−¬ng Hoμ NghÜa T©n Viªn ThuËn ThiÒn Tù C−îng F=2.218km2 h=1-2m §¹i §ång TiÕn C−êng Mü §øc

F=1.245km2 h>3m

F=7.575km2 h=1-2m

H÷u B»ng

F= 9.916km2 h=0-1m

H¶i Toμn

H¶i §«ng

H¶i T©n

H¶i T©y

H¶i An

H¶i S¬n

H¶i Phong

Xu©n §¸n T©n Thμnh An Th¸i H. KiÕn Thuþ F=8.369km2 h=0-1m F=1.341km2 h=0-1m F=1.93km2 h=0-1m F=5.784km2 h=0-1m Minh T©n Tiªn TiÕn ChiÕn Th¾ng 2 0 ° 4 5 ′ §Ønh §Èu Gèi 2 0 ° 4 5 ′ F=2.067km2 h=0-1m Thôy H−¬ng F=4.41km2 h=0-1m Giang Biªn QuyÕt TiÕn An Thä F= 5.81km2 h=2-3m F=10.57km2 Dòng TiÕn T©n Phong Hîp §øc Thanh S¬n F=2.516km2 h=0-1m Khëi NghÜa Ph. Ngäc Xuyªn KiÕn Quèc

h=2-3m

H¶i Giang

H¶i Lý

NghÜa L¹c

H¶i Phó

Minh §øc Ngò §oan F=2.987km2 h=0-1m F=6.81km2 h=0-1m F=2.357km2 h=2-3m F=1.3km2 h=2-3m §¹i Hμ Ngò Phóc Ph. Ngäc Hμ H. Tiªn L·ng Mòi §å S¬n Tó S¬n TiÕn Thanh

F=4.33km2 h=2-3m

H¶i C−êng

H¶i Ninh

H¶i Xu©n

t i ª n l · n g

NghÜa Hång

®å s¬n

Quang Phóc F=1.218km2 h=2-3 F=3.112km2 h=0m T©n Trμo F=1.862km2 h=1-2m VÜnh An F=2.337km2 h=0-1m B¹ch §»ng CÊp TiÕn F=2.187km2 h=1-2m F=2.131km2 h>3m Th¾ng Thuû ViÖt TiÕn F=4.070km2 h>3m F=1.989km2 h=2-3m

F=11.93km2 h=0m B»ng La

NghÜa Phong

Trung LËp §oμn X¸ F=6.18km2 h=1-2m Ph. V¹n S¬n F=4.303km2 h=0m T©n Liªn §ai Hîp

F=9.675km2 h=0-1m

H¶i TriÒu

H¶i Ch©u

F=1.027km2 h=1-2m VÜnh Long Toμn Th¾ng Ph. V¹n H−¬ng F=2.266km2 h>3m F=1.282km2 h=1-2m F=6.467km2 h=0-1m F=2.931km2 h=0-1m KiÕn ThiÕt HiÖp Hoμ Hïng TiÕn F=3.234km2 h>3m

F=9.753km2 h=1-2m

gi¶i thÝch

H¶i Hoμ

F=1.533km2 h=0m F=5.87km2 h=1-2m F=2.025km2 h>3m F=0.884km2 h=0-1m F=0.16km2 h=0m Vông §å S¬n H. VÜnh B¶o F=2.518km2 h>3m §oμn LËp Tiªn Th¾ng

F= 9.029km2 h=0-1m

TØnh lþ B¸n §¶o §å S¬n Tam §a

F=8.761km2 h=1-2m

§ª cÊp III trë lªn

NghÜa T©n

v Ü n h b ¶ o

TØnh lþ

NghÜa Hoμ

H¶i ThÞnh

§ª cÊp IV

NghÜa B×nh

. −

HuyÖn lþ

n g h Ü a h − n g

§ª bao, ®ª bèi

§ª cÊp III trë lªn T©n H−ng Nh©n Hoμ HuyÖn lþ §ª cÊp IV TiÕn Minh Hïng Th¾ng F=0.065km2 h=0m F=1.988km2 h=1-2m An Hoμ B¾c H−ng §−êng s¾t F=2.787km2 h=0-1m §ª bao, ®ª bèi F=6.421km2 h=1-2m Hßn DÊu 2 0 ° 4 0 ′ 1 F=1.911km2 h=0-1m 2 0 ° 4 0 ′ H−ng Nh©n

F=6.394km2 h=1-2m

NghÜa Hïng

. −

§−êng s¾t

NghÜa Thμnh

1. KÌ l¸t m¸i

§−êng quèc lé

2. KÌ má hμn

NghÜa Th¾ng

cèng Gia Liªn

§−êng tØnh lé vμ cÇu

311

32 §−êng quèc lé F=7.343km2 h=0-1m 1. KÌ l¸t m¸i Nam H−ng 2 Vinh Quang 311 Liªn Am 2. KÌ má hμn §−êng tØnh lé vμ cÇu Vinh Quang Hoμ B×nh C4 Cèng Lý Häc §−êng ®Êt

F=8.893km2 h=1-2m

NghÜa H¶i

Cèng

NghÜa L©m

§−êng ®Êt

Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp Vïng kh«ng bÞ ngËp

Ranh giíi quèc gia

: !

F=3.731km2 h= 1-2m §ång Minh TrÊn D−¬ng §éi qu¶n lý ®ª Ranh giíi quèc gia Thanh L−¬ng §«ng H−ng Kho vËt t− chèng lôt b·o T©y H−ng VÜnh TiÕn Ranh giíi tØnh Cæ Am Vïng kh«ng bÞ ngËp TiÒn Phong

F=10.22km2 h=1-2m

Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m Vïng ngËp 0-1m

Ranh giíi tØnh

Ranh giíi huyÖn

Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m Vïng ngËp 1-2m

NghÜa §iÒn

Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m Vïng ngËp 2-3m

Ranh giíi x· Nói ®Êt

654

§iÓm ®é cao

Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m Vïng ngËp >3m

Thμnh phè

Ranh giíi huyÖn NgËp tõ 0 - 1 m Tam C−êng NgËp tõ 1 - 2 m Cao Minh Ranh giíi x· C«ng HiÒn NgËp 2 - 3 m Nói ®Êt NgËp > 3m VÜnh Phong 654 §iÓm ®é cao Thμnh phè 1 0 6 °4 0 ′ 1 0 6 ° 2 5 ′ 1 0 6 ° 3 0 ′ 1 0 6 ° 3 5 ′ 1 0 6 ° 4 5 ′ 1 0 6 °5 0 ′ 1 0 6 ° 5 5 ′

Hình 5, 6: Bản đồ độ sâu lũ ở Nam Định và Hải phòng

Dân số trong vùng bị ngập và sự di dân

Dữ liệu dân số thu được ở cấp xã, huyện . Số liệu dân cư ở làng xã đã được thu thập trong

phạm vi của các cơ quan địa phương thuộc chi đê điều. Bằng cách so sánh với bản đồ lũ với

dữ liệu dân số của làng, ước tính rằng ở Nam Định dân số trong vùng được chỉ định trên

bản đồ lũ lụt là khoảng 198,000 và 382,000 cho vùng dễ bị anh hưởng của lũ tại Hải Phòng

Ước tính tỷ lệ tử vong

Hai cách ước tính tỷ lệ tử vong đã được sử dụng:

Cách1) Dựa trên các số liệu thống kê trên thế giới, khả năng tử vong của những người ở lai

nằm trong khoảng từ 0 đến 1% , ở Việt nam chúng tôi ước tính tỷ lệ tử vong nói chung có

thẻ lấy là 0,2%. Điều này có nghĩa là 0,2% dân số ở lại nơi xảy ra lũ có thể bị tử vong.

Cách2) Để tính toán chi tiết mối quan hệ giữa độ sâu ngập lụt của lũ và tỷ lệ tử vong có thể

sử dụng dạng hàm số đã được đề xuất cho New Orleans và đưa ra một mối quan hệ giữa

độ sâu ngập lũ và tỷ lệ tử vong.

Các hàm số sơ bộ cho Việt Nam có thể được mô tả theo công thức sau:

3 ln(

μ N

Φ=

hF )( D

⎛ ⎜⎜ ⎝

86.6 ⎞ ⎟⎟ ⎠ 40.2

=

h ) − σ N =

μ N

σ N

0.03

0.025

0.02

New Orleans

0.015

] - [ y t i al t

Vietnam (preliminary)

mor

0.01

0.005

water depth [m]

Hình 7: Hàm số tỷ lệ tử vong sơ bộ đã được đề xuất đối với các vùng biểnViệt Nam và New Orleans- Mỹ

Kết quả trong các giá trị được hiển thị trong bảng 2.

Bảng 2: Ước tính tỉ lệ tử vong theo phân tầng độ sâu nước lũ

Độ sâu nước lũ

Tỷ lệ tử vong

0-1 m

0,08%

1-2m

0,36%

2-3m

0,67%

3-4m

0,98%

Kết quả: Ước tính thiệt hại về người trong các vùng nghiên cứu thí điểm

• Kết quả ở Nam Định

Bảng 4: Ước tính thiệt hại về người cho các huyện ven biển trong tỉnh Nam Định

Số người

Số dân còn lại

Độ sâu

trực tiếp

trong vùng ngập

Dân số

Số người

ngậplũ

bị ảnh

(bao gồm cả nơi

Huyện

trong vùng

trung

tử vong

cư trú)

ngập

hưởng

bình

của lũ

Giao Thủy

97723

62820

6282

2,1

Hải Hậu

52846

32320

3232

1,5

Nghĩa Hưng

48040

27035

2704

2,5

Tổng cộng

198609

12218

• Kết quả ở Hải Phòng

4 Bảng 5: Ước tính thiệt hại về người cho các huyện ven biển trong tỉnh Hải Phòng

Số người trực tiếp bị

Độ sâu lũ

Số người có

Huyện

Dân số

ảnh hưởng của lũ

trung bình

thể tử vong

Tiên Lãng

106111

5306

0.93

Kiến Thuỵ

140795

7040

1.29

Đồ Sơn

30959

1114

0.50

Hải An

55435

1416

0.50

Thuỷ Nguyên

129516

4081

0.50

Cát Hải

28199

170

1.17

Tổng cộng

491015

Kết luận

Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt nam là công việc rất quan trọng trong

thiết kế đê biển hiện nay. Ngoài phương pháp lấy tối ưu về kinh tế làm căn cứ, thì phương

pháp ước lượng tổn thất về con người là vô cùng cần thiết để điều chỉnh tiêu chuẩn an toàn

đê biển cho phù hợp.Bài báo lấy 2 vùng điển hình làm ví dụ, các kết quả cho thấy mất mát

lớn nhất về người là ở huyện Kiến Thuỵ. Đây là khu vực phía Nam của thành phố Hải Phòng

và nó có đông dân cư và độ sâu lũ tương đối lớn. Huyện Tiên Lãng chịu ảnh hưởng thiệt hại

thứ 2.

Để việc đánh giá mức độ tổn thất về con người có độ chín xác cao hơn , nên sử dụng

các kết quả từ những bảng biểu để xây dựng các bản đồ một cách sinh động minh họa các

kết quả tương tự với những bản đồ lũ lụt. Điều này có thể được thực hiện ví dụ như trong

Arcview, argis, mapinfo hay môi trường arcmap.

Như đã trình bày, những ước tính dựa trên thông tin có sẵn, nhưng cũng phải dựa trên

các báo cáo chuyên môn. Điều quan trọng là để thu thập thông tin về các trận lũ lịch sử ven

biển ở Việt Nam và sử dụng dữ liệu này để cải thiện ước tính mất mát về người cho các khu

vực nghiên cứu điển hình.

Từ các kết quả nghiên cứu trên đây cho 2 tỉnh Hải phòng và Nam định, ta có thể phân

chia mức độ tổn thất về con người ra làm 3 mức độ :

- Mức độ tổn thất cao :≥ 20 Người/ Huyện/ năm

- Mức độ tổn thất trung bình: 10 ÷ 19 Người/ Huyện/năm

- Mức độ tổn thất thấp: ≤ 10 Người/ Huyện/năm

Tùy theo mức độ tổn thất về con người cao hay thấp mà có thể tăng hay giảm tiêu chuẩn

an toàn đê biển theo phương pháp tối ưu kinh tế để có quyết định cuối cùng về tiêu chuẩn

an toàn đê biển cho từng vùng ở Việt nam.

TÓM TẮT

5

Xác định tiêu chuẩn an toàn đối với đê biển Việt nam là công việc rất quan trọng trong thiết kế đê biển hiện nay. Ngoài phương pháp lấy tối ưu về kinh tế làm căn cứ, thì phương pháp ước lượng tổn thất về con người là vô cùng cần thiết để điều chỉnh tiêu chuẩn an toàn đê biển cho phù hợp Phương pháp tổng hợp để đánh giá mức độ thiệt hại con người do lũ lụt của các khu vực trũng do các trận lũ bao gồm các bước sau: 1. Dự đoán của các vùng ngập lũ và đặc điểm lũ (chiều sâu, vận tốc, v.v…) 2. Dự đoán về số lượng các cư dân sống trong vùng ngập (NPAR) và những ảnh sulthưởng của di tán và tạm trú % (FE). 3. Dự đoán của số người tử vong trong khu vực ngập (FD) . N=FD(1-FE)NPAR Những hàm số dưới đây có hình dạng đường đồ thị hàm log

ln(

μ N

Φ=

hF )( D

⎛ ⎜⎜ ⎝

20,5

⎞ ⎟⎟ ⎠ 00,2

h ) − σ N =

μ N

σ N

trong đó: FD(h) – phần tử vong được coi là một hàm số của độ sâu của nước h [m];

h – độ sâu của nước [m]; μN, σN – độ lệch quân phương và độ lệch chuẩn đối với sự phân phối đường đồ

thị hàm log [m];

ΦN – phân phối tích lũy bình thường

Từ các kết quả nghiên cứu trên đây cho 2 tỉnh Hải phòng và Nam định, ta có thể phân chia mức độ tổn thất về con người ra làm 3 mức độ :

Mức độ tổn thất cao :≥ 20 Người/ Huyện/ năm Mức độ tổn thất trung bình: 10 ÷ 19 Người/ Huyện/năm Mức độ tổn thất thấp: ≤ 10 Người/ Huyện/năm

- - -

Tùy theo mức độ tổn thất về con người cao hay thấp mà có thể tăng hay giảm tiêu chuẩn an toàn đê biển theo phương pháp tối ưu kinh tế để có quyết định cuối cùng về tiêu chuẩn an toàn đê biển cho từng vùng ở Việt nam.

Abstract

To determine the safety standards of VN sea-dike, beside the economic optimization method, estimation the loss of life is very necessary to adjust Safety standards of Vietnamese sea-dike. The method to estimate loss of life by flooding includes the following steps:

1. Estimation of the flooded area and flood characteristics (depth, velocity, etc.) 2. Estimation of the number of inhabitants in the flooded area (NPAR) and the effects of evacuation and shelter % (FE). In this context, evacuation is defined as movement of people to a location outside the flooded area, while shelter refers to the fact that people can find a safe location (e.g. an elevated part of the terrain or a higher building) inside the flooded area. 3. Estimation of mortality in flooded area (FD) (mortality refers to the fraction or percentage of

the exposed population that does not survive the disaster)

An estimate the loss of life for an event can be given by combining the estimates for the population in the flooded area and the evacuation and mortality percentages in the following way:

N=FD(1-FE)NPAR

6 ln(

μ N

Φ=

)( hF D

⎛ ⎜⎜ ⎝

20,5

⎞ ⎟⎟ ⎠ 00,2

=

) h − σ N =

μ N

σ N

Where: FD(h) – mortality fraction as a function of water depth h [-]; h – water depth [m]; μN, σN – average and standard deviation for the lognormal distribution [m]; ΦN – cumulative normal distribution. It is noted that an additional criterion can be used to model the potentially destructive effects of high flow velocities near a breach. From the canculation result in 2 areas, we divide the loss of life in to 3 classiffying

- The high loss of life : ≥ 20 persons/ district/ year

- The average loss of life : 10 ÷ 19 persons/ district/ year

- The low loss of life : ≤10 persons/ district/ year

Tổng cục thống kê Niên giám thống kê các tỉnh có biển 2005; 2007; 2008 Dự án điều tra cơ bản hình thái bờ biển 19 tỉnh thành ven biển miền Trung, Viện KHTL - 2000 - 2004 Hướng dẫn thiết kế đê biển 130 – 2002

Base on the loss of life level, we can adjust safety standards of Vietnamese sea-dike. TAÌ LIỆU THAM KHẢO 1. 2. 3. 4. Hướng dẫn phân cấp đê biển Trung Quốc- năm 2008 5.

6. 7. 8.

Hỗ trợ kỹ thuật đê biển - chương trình phát triển liên hợp Quốc - Việt Nam - Dự án UNDPVIE/92/023. TS. Luciano Minetti Coastal Engineering - Tu Delft - 2000 Coastal Protection K.W. PilarcZyk - 1990 Jonkman, S.N., 2007. Loss of Life estimation in flood risk assessment: Theory and applications. Phd- thesis, Delft University of Technology, 2007, ISBN: 978-90-9021950-9. 9. Hillen, M., 2008. Safety Standards. Internship project report. Delft University of Technology, 2008. 10. Mai Van, C., van Gelder, P.H.A.J.M. and Vrijling, J. K. 2006. Safety of coastal defences and flood risk analysis. Safety and Reliability for Managing Risk, ISBN 13: 978-0-415-41620-7, Taylor & Francis/Balkema, Leiden, The Netherlands, Vol. 2, pp: 1355-1366.