Tiểu luận phân tích môi trường vĩ mô trong kinh doanh quốc tế

ng văn hoá,môi tr ườ ườ ng chính tr ,pháp lu t trong kinh doanh ậ

Báo cáo chuyên đề Chuyên đ 1ề :Môi tr ị qu c t

. ố ế

ệ ữ ố ứ ị ố ữ ng toàn c u hoá,m ộ ầ ướ ng qu c t ố ế ả ố ặ ớ t doanh nghi p mu n đ ng v ng trên th ể ế ố ằ ữ ế ố ph i đ i m t v i vô s nh ng y u t đó văn hoá, chính tr và lu t pháp là nh ị n m ngoài t m ki m soát ầ ngữ v nấ ậ ự ấ ạ ủ ph thu c ph n l n vào doanh nghi p có am hi u v ố ế ụ ệ ể ệ ề c s t văn hoá hay i hay không. Cho dù doanh nghi p đóng ệ đâu cũng b nh h ố c đó ủ ền văn hoá qu c gia và ậ c a n ng c a n ủ ướ ả h th ng lu t pháp,các ậ ệ ố t rõ ràng v ề ế ữ ế c khi ti n ườ ậ ị Trong xu h tr ườ c a mình. Trong nh ng y u t ủ đ đáng quan tâm . S thành công hay th t b i c a doanh nghi p trong kinh ề doanh qu c t ầ ớ ộ các chính sách, các lu t l ậ ệ ủ ướ ở ạ ị ả ở ưở . Vì v y,ta ph i có nh ng hi u bi chính sách c a chính ph n ể ủ ng văn hoá,chính tr ,pháp lu t trong kinh doanh qu c t môi tr tr ố ế ướ hành các ho t đ ng kinh doanh nh m gi m b t nh ng r i ro g p ph i. ả ặ ằ ạ ộ ữ ủ ớ ả

Kinh doanh qu c t

luôn ti n n nhi u r i ro.

ố ế

ề ủ

ề ẩ

ng văn hoá: ườ , các công ty th ườ ố ế ả ố ế ng ph i đ i m t v i vi c đ a ra ặ ớ ệ ỉ ẩ ả ủ ọ ẩ ạ ộ ệ ư ẽ ữ ề ợ ớ ề ng . ế ị ệ ươ ả ầ ứ ị ề ả t nghiên c u văn hoá đ a ph ng? ươ ế i Pháp. i quy t v n đ này ta hãy đ n v i câu chuy n c a Disney t ệ ủ ạ ớ i năm 1992 Walt Disney Company luôn thành công v i các công viên ch đ ớ ở Florida (1970) và ở i đi u hành Disney nh m t ườ ở ở ữ ề ố ố ị ơ ị 1,Môi tr Khi tham gia kinh doanh qu c t quy t đ nh có liên quan đ n tiêu chu n hóa hay thích nghi hóa. Vi c này s có liên quan ệ đ n vi c đi u ch nh s n ph m và ho t đ ng c a h cho phù h p v i nh ng đi u ki n ế đ a ph ị V y văn hoá là gì? Và vì sao ph i c n thi ậ Tr c khi gi ế ế ấ ướ Cho t ớ Anaheim, California (1955), Disneyland Tokyo, năm 1986 nh ng ng thành công tâm văn hóa và l ớ ch đ khác c a Disney, h n 200 đ a ph ươ ủ ủ ề ng mình. Paris đã đ i thành ph quê h công viên t ủ ề Tokyo (1983). Sau i Paris, trung ắ ớ i s ng châu Âu. Khi m i nghe phong phanh ý đ nh m m t công viên ở ộ ặ i đã đ ngh Disney đ t ng trên toàn th gi ị ề c ch n vì h n 17 tri u dân châu ệ ượ ế ớ ọ ươ ạ ố ơ

i Paris, 310 tri u ng ờ ố ể ườ ờ ữ ọ ệ ị ơ i Pháp. ỗ ả ủ ọ ẽ ạ ườ cu i năm 1986 đã ti n tri n v i t c đ ớ ưở ể ứ ủ ủ ư ể ớ ắ ầ ừ ố ạ ả ề ự ấ ng đoàn đàm phán c a Disney phát n i qu u. Ch a k gi ằ ị ỷ ạ i có xu h i Pháp, nh ng ng ộ ữ ứ ườ ườ ộ ơ ố ả ự ủ ấ ấ ệ ỹ ơ ỡ ớ ị ườ ụ ượ i ch đ t, đ dành đ t cho “Mickey và nh ng ng ữ ủ ấ ề ấ ể ủ ử ụ ườ ộ ấ ả ữ ấ t. Nh ng nông dân có gia đình đã lao đ ng trên m nh đ t này t ố

ậ ụ ỹ ớ ạ ầ ướ ạ ầ ố ấ ữ ồ ộ ộ c M v i thái đ t c gi n và lăng nh c. Nh v y, tr ở ặ ớ ộ ớ ộ ả ở ử ị ớ i húc đ . ổ ữ ụ ặ u trong công viên và đi u đó gây ng c nhiên cho ng ạ ộ ạ ề u vang là đ ượ ươ ế ắ i. Disney nghe thông tin r ng ng ự ế ằ ộ ứ hoàn toàn ng ự c l ượ ạ ỏ ậ ơ ư ả ả ấ ỗ ụ ị ữ ể ề ẩ ự ế ộ ớ ủ ph c v theo ki u M ự ị ụ ụ ầ ể ư ặ ư ủ ể ả

ữ i châu Âu l ườ ạ ư ị ọ ề ề ăn vì nhà hàng ph c v t ụ ụ ừ 1:00 đ n 14:00. ờ ả ố ớ ộ ớ ờ ệ ề ữ ự ẩ ấ ệ ủ ạ ư ể ề ạ ộ ặ ộ ụ ụ ề ẵ ố ướ ủ ế ườ ủ ụ ả ứ Âu s ng trong vòng bán kính hai gi i khác có th bay xe h i t ệ ơ ớ i đó trong quãng th i gian đó tr xu ng. H n n a, chính ph Pháp đã lôi kéo Disney t ủ ớ ơ ố ở b ng đ m i bi n pháp khuy n khích v i t ng giá tr h n 1 t ằ USD vì hy v ng r ng ỷ ớ ổ ế ằ d án s t o ra kho ng 30.000 ch làm cho ng ự ớ ố ộ Cu c đàm phán v i chính ph Pháp b t đ u t ế ộ i trí th c Pháp ph n làm tr ả ổ ụ ủ đ i cho r ng đó là s t n công vào n n văn hóa Pháp, là b n sao xã h i tiêu th c a ố ộ M . Không h nao núng, Disney v n khánh thành công viên tr giá 5 t USD theo đúng ẫ ề ỹ k ho ch vào mùa hè 1992. ế Ngày th nh t th c s là m t c n ác m ng. Ng ướ ng ự ự ấ coi tr ng văn hóa dân t c đã la ó ph n đ i ch nghĩa th c dân M (Yankee) khi Disney ộ ọ ấ ng r t c 1950 héc ta đ t nông nghi p màu m v i giá th p h n giá th tr mua đ ượ c chính ph s d ng quy n l y tài s n riêng cho m c đích công, đ n nhi u sau khi đ ề ề i bù thích đáng cho nh ng ng ườ ừ b n” m t đ a đi m t ả ữ ộ ị ạ ể c a h . Các báo chí Pháp đã công khai t n công, lên án nhi u th k ph i r i b n i ề ấ ả ờ ỏ ơ ở ủ ọ ế ỷ ữ nh ng k xâm l c khi nh ng ộ ứ ữ ướ ư ậ ượ ẻ c khi đ t viên g ch xây c kh i công, hay tr n n móng đ u tiên cho công trình đ ượ ề d ng đ u tiên, công ty đã t o ra mâu thu n v i c ng đ ng, m t ph n là do công ty đã ầ ộ ẫ ự Chỉ đánh giá th p m i liên quan gi a m nh đ t này v i m t b ph n c a xã h i Pháp. ậ ủ ấ ít lâu sau khi Euro Disneyland m c a, c ng công viên đã b nông dân Pháp cho máy ổ kéo t Sau đó là đ n nh ng tr c tr c trong quá trình ho t đ ng, Disney có chính sách không ế ủ ấ ướ i dân c a đ t n ph c v r c ườ ụ ụ ượ mà m i b a ăn có m t ly r ng nhiên. Disney nghĩ r ng Th hai là ngày ứ ằ ỗ ữ v ng khách, còn Th sáu là ngày đông khách và s p x p nhân viên theo suy nghĩ đó, ắ nh ng th c t i Pháp không ăn ườ ư ai cũng ghé ăn sáng. V y là r i vào sáng nên xây d ng nhà hàng nh trong khi th c t ế tình c nh ph i ph c v 2.500 xu t ăn trong m t nhà hàng có 350 ch . Ch a h t : ụ Disney chu n b b a ăn theo ki u truy n th ng c a Pháp v i bánh Croissant và cà phê, ố ỹ. Kho ng th i trong khi ai cũng đòi ăn th t xông khói và tr ng t ờ ả ứ gian ăn tr a trong các đ a đi m c a EuroDisney cũng g n nh g p ph i th m h a. ọ ả ị i M đ n thăm Disneyland thích nh m nháp, ăn vào nh ng kho ng th i Trong khi ng ờ ỹ ế ả ấ ườ i quen ăn gian b t qui t c khi h thăm quan trong công viên, nh ng ng ọ ữ ắ ấ ẹ i đ u đ xô đi ăn vào đúng 12:30 làm nhà hàng đông ngh t. tr a đúng b a ữ :m i ng ổ ườ ề ọ Nhân viên c a Disney ph i c tr n tĩnh đám đông cáu k nh và đ ngh h đi u ch nh ỉ ỉ ả ố ấ ủ gi ế vi c Disney ph t l văn hoá châu Âu và nh ng ữ Ngay c đ i v i đ i ngũ nhân viên, ố ấ ự chu n m c làm vi c c a Pháp đã gây thêm nhi u v n đ n a. Công ty này, v n r t t ề hào v ngo i hình s ch bong ki u M c a nhân viên, đã đ a ra m t quy đ nh ng t ặ ỹ ủ ị i đa nghèo v trang ph c cho nhân viên b n đ a, mày râu nh n nh i, áp đ t đ dài t ị ả c c a khuyên tai. Nhân viên và công đoàn đã ph n đ i c a móng tay, h n ch kích th ố ả ạ ủ ệ trang ph c th ầ ng ngày c a ng quy đ nh này, coi đó là s can thi p i Pháp. Tinh th n ự ườ ị ả Ch trong vòng chín tu n đ u tiên v i kho ng 1.000 nhân m i ng ớ ầ ầ ỉ ọ viên ( chi m 10% t ng s ) đã b vi c. H nói r ng vi c hu n luy n c nh là “t y ẩ ằ ỏ ệ ệ ệ ọ ố ề ớ i châu Âu c . tuy nhiên v n đ l n não” và m y ng ườ ề ể i đ u b s t gi m. ị ụ ườ ề ế ổ i M ch ng hi u gì v ng ấ ư ấ ấ ả ườ ẳ ỹ

i châu Âu d ườ ư ỉ ấ ủ ơ ng ch ỉ ơ ứ ự ầ ư ế ỷ ỉ ỉ ở hàng t ả ư ầ ọ ạ ạ ố i Pháp cũng không đông nh Disney d ạ ế ỉ ề đi ị ơ ng nh ch coi công viên là n i đi ch i nh t c a Euro Disneyland là ng ườ 1 – 2 ngày. Trong khi trong ngày ch không ph i ch n ngh ng i nên h th ọ ườ ố ả ữ USD xây nh ng đó Disney d tính khách đ n ngh dài ngày nên đã đ u t khách s n sang tr ng g n công viên và h u nh lúc nào kho ng m t n a s phòng ộ ử ố ầ ự khách s n là tr ng. s khách tham quan ng ư ườ ố tính : năm 1994 ch chi m 40% trên t ng s . nhi u khách du l ch l i M s ng i là ng ỹ ố ố ổ ườ châu Âu ! Nh t i ở ở ậ ườ USD. t ng c ng 2 t K t qu là tính đ n cu i năm 1994, Euro – Disneyland l ộ châu Âu và ng ế ngh ỉ ỗ ổ ế ả ố ỷ

i Pháp là gì? ạ ế ữ ấ ạ ủ ậ ộ ẫ ứ t sai l m nh th , có l ộ ầ ề ẽ ố ỏ ế ấ ẫ ề ư ế ạ ệ ườ ả ố ấ c ngoài- hi m ho ấ ng n m trong nh ng chi ti ữ ế ể ố ẹ ệ ế ố ồ ọ n a. ỗ ữ ề ỉ ị Th nào là văn hóa và n n văn hóa? ằ ố ớ ộ ố ộ ng, lu t l ế ể ạ ỉ ứ ậ ộ ủ ề ề ấ ậ ở ư ộ ậ ậ ộ ị ấ ng t nhiên. V y nguyên nhân d n đ n nh ng th t b i c a Disney t ườ ng M t nhà phân tích ch ng khoán M chuyên theo dõi công ty này nói r ng “bình th ằ ỹ i không r t cu c thì th gi Disney không m c quá nhi u chi ti ế ớ ế ắ i ta v n nói. S thi u nh y c m v m t văn hóa c a công ty hoàn toàn nh nh ng ả ủ ề ặ ự ư i nh c ắ đã khi n h ph i t n r t nhi u ti n và m t đi thi n chí. Tôi nghĩ đây là m t l ộ ờ ế ề ọ n ạ t cho b t kỳ công ty hay cá nhân nào làm ăn kinh doanh nh t ở ướ ể ở ố t văn hóa. Chúng có th khi n b n thành công hay th t th ấ ạ ế ườ b i”. Đ i v i Disney cu i cùng thì r i m i vi c cũng k t thúc t ự t đ p. Sau khi th c ạ hi n m t s “đi u ch nh văn hóa” l n, EuroDisney không còn b thua l ệ ớ R t cu c Văn hóa là gì? ế ố ề * Văn hóa là m t ph m trù dùng đ ch các giá tr , tín ng và th ch do ậ ệ ưỡ ộ ể ị m t nhóm ng i xác l p nên. Văn hóa là b c chân dung r t ph c t p c a m t dân t c. ộ ấ ứ ạ ủ ườ ộ ả Nó bao hàm r t nhi u v n đ nh : ch nghĩa cá nhân M , cúi chào Nh t B n, ỹ ở ấ Ar p- Xêút…Các n i dung chính c a b t kỳ n n văn hóa nào cũng bao m c qu n áo ề ủ ấ ở ầ ặ g m th m m , giá tr và thái đ , phong t c và t p quán, c u trúc xã h i, tôn giáo, giao ụ ồ ỹ ẩ ng v t ch t và môi tr ti p cá nhân, giáo d c, môi tr ấ ế ộ ườ ườ ụ ự ậ

ặ ậ ế ủ ư ề

ữ ể ễ ề ộ ề c l ượ ạ ư ệ ặ

ậ ố

ố ọ ủ ặ

ộ ộ ủ ộ ữ ẳ ặ ộ ọ

ư ề

ạ ng s khác nhau v môi tr ề ng và con ng ườ ườ ườ ự ữ ề ọ

M t n n văn hóa có th d dàng ti p nh n các đ c tr ng c a các n n văn hóa i cũng có nh ng n n văn hóa trong vi c th a nh n các đ c tr ng c a ủ khác. Ng ừ ủ m t n n văn hóa khác là r t khó khăn. Nguyên nhân c a s ch ng đ i này là do ch ủ ự ấ ộ ề i theo ch nghĩa này cho r ng dân t c h ho c văn hóa nghĩa v ch ng. Nh ng ng ằ ườ ị dân t c h là siêu đ ng h n các dân t c khác ho c văn hóa dân t c khác. Chính vì v y ậ ơ h luôn xem xét n n văn hóa khác theo nh ng khía c nh nh trong n n văn hóa c a h . ủ ọ ọ ữ ề i gi a các n n K t qu là h đã xem th ả ế văn hóa.

ủ ở ở ạ ộ ủ

ậ ề ủ ế ị ả ầ

Các ho t đ ng kinh doanh qu c t ả ủ đã không đ t đ ế ố ế ạ ượ

ộ ố ố ự ổ

ả ế ầ

ụ ể ữ ữ ạ ớ ọ

ế ớ ớ

ng b c n tr b i ch nghĩa v ch ng, th ị ố ế ườ ch y u do nhân viên c a công ty đã c m nh n sai l m v văn hóa. Nhi u d án kinh ự ề c k t qu mong mu n do s ch ng đ i c a Chính doanh qu c t ố ố ủ ả ph , ng có liên i lao đ ng ho c công lu n khi các công ty c thay đ i m t s y u t ậ ộ ố ế ố ặ ườ ủ quan đ n văn hóa trong nhà máy ho c văn phòng. ặ ế Ngày nay quá trình toàn c u hóa yêu c u các nhà kinh doanh ph i ti p nh n v i ớ ậ ầ so v i nh ng gì h đã quen thu c. C th các công ngh m i ệ ớ ề ị i là th ườ ấ ứ ng toàn c u liên k t thu n nh t. Vì quá trình toàn c u hóa đang đ y các công ty nh ng n n văn hóa xa l và các ng d ng m i cho phép nhà cung c p và ng tr ộ i mua hàng coi th gi ầ ụ ầ ườ ế ầ ấ ẩ

ặ ố ọ ẽ ạ ầ ỉ

vào tình tr ng m t đ i m t v i các công ty và khách hàng toàn c u, nên h s ch thuê nh ng nhân viên không ch u nh h ng c a ch nghĩa v ch ng. ị ủ ủ ữ ưở

ặ ớ ủ ị ả t ph i am hi u v văn hóa ể ề ả * S c n thi ự ầ ế

Quá trình toàn c u hóa đòi h i m i ng ọ ỏ ả

ị ả ướ ẩ ơ ẻ ế i bán ườ ở ọ ỡ ẽ ẫ i mua và ng ườ ọ ị ộ ề ộ ề ượ ố ớ ự ướ ọ ể ề ề nhi u n n văn hóa khác nhau. ộ i tham gia vào kinh doanh ph i có m t ườ ầ t v m t n n văn hóa cho m c đ am hi u nh t đ nh v n n văn hóa, đó là s hi u bi ề ề ế ề ộ ề ự ể ấ ị ứ ộ ể . Am hi u văn hóa s giúp cho vi c nâng cao phép con ng i s ng và làm vi c trong đó ẽ ệ ệ ể ườ ố c khác. các n kh năng qu n lý nhân công, ti p th s n ph m và đàm phán ả ở ế ả và doanh nhân cho đ n các t p đoàn kinh doanh toàn c u, ầ T nh ng khách hàng đ n l ậ ừ ữ ắ i. Khi ng kh p h t nhân c a ho t đ ng kinh doanh là con ng ủ ạ ạ ộ ườ i g p g nhau, h mang theo các n n t ng giá tr , kỳ v ng và các cách n i trên th gi ế ớ ặ ề ả ơ th c giao ti p khác nhau. S khác nhau này s d n đ n các xung đ t v văn hóa và do ế ế ứ ớ đó gây ra nh ng cú s c tr c khi có th thích nghi đ c v i m t n n văn hóa m i. ể ữ Hi u n n văn hóa là quan tr ng khi công ty kinh doanh trong n n văn hóa đó. Đi u đó càng tr nên quan tr ng h n khi công ty ho t đ ng ơ ạ ộ ề ở ề ề ở ọ

c a văn hóa ố ủ

ỹ

Các thành t a. Th m mẩ ẩ ỹ ộ ề ữ ẹ ế

ạ ồ

Th m m là nh ng gì m t n n văn hóa cho là đ p khi xem xét đ n các khía c nh nh ngh thu t (bao g m âm nh c, h i h a, nh y múa, k ch nói và ki n trúc); ộ ọ ư ạ hình nh th hi n g i c m qua các bi u hi n và s t ệ ả ng tr ng c a các màu s c. ự ượ ệ ể ệ ị ủ ế ắ ư ể ả

ậ ợ ả b. Giá tr và thái đ ị ộ

* Giá trị

ữ ệ ậ ắ ộ ớ

ề i. Các giá tr bao g m nh ng v n đ nh trung th c, chung th y, t ủ Là nh ng gì thu c v quan ni m, ni m tin và t p quán g n v i tình c m c a do và ề ườ ề ồ ả ự ư ủ ự ữ ấ ị

con ng trách nhi m.ệ

ng đ n ị ả ọ ưở ế ướ ố c mu n

Các giá tr là quan tr ng đ i v i kinh doanh vì nó nh h ố ớ ấ ạ ứ i ườ ệ ủ ề

v t ch t và đ o đ c ngh nghi p c a con ng ậ * Thái độ

Là nh ng đánh giá, tình c m và khuynh h ng tích c c hay tiêu c c c a con ữ ả ự ủ ự

ng i đ i v i m t khái ni m hay m t đ i t ướ ng nào đó. ườ ố ớ ộ ố ượ ệ ộ

ụ ỹ ể ệ ộ ế

ộ ậ ọ ế ị

i M th hi n thái đ n u h nói: “ Tôi không thích làm vi c ệ ộ i M xu t phát c ra quy t đ nh m t cách đ c l p”. Thái đ ng h p này, thái đ c a ng ộ ậ ườ ộ ộ ủ ượ ườ ấ ợ ỹ

ườ ạ ị ề ẩ do cá nhân. Ví d , m t ng i đó tôi không đ cho công ty Nh t vì t ph n ánh các giá tr ti m n. Trong tr ả s coi tr ng t t ừ ự ự ọ

- Thái đ đ i v i th i gian ộ ố ớ

Ng i dân ờ nhi u n ề ướ ườ ự ả ỹ ị

ườ ấ ạ

c M - Latinh và khu v c Đ a Trung H i th ọ c l ượ ạ ở ề ờ ơ ọ ề ạ ủ ế ứ ố

coi tr ng v n đ th i gian. Các k ho ch c a h đ u khá linh ho t, h thích h ạ ế th th i gian h n là tiêu t n nó cho nh ng k ho ch c ng nh c. Ng ắ ữ i M , th i gian chính là ngu n c a c i quý giá gi ng nh n ng ư ướ ng không ưở ng ố ớ i, đ i v i ữ c và than đá, nh ng ọ ụ ờ ườ ồ ủ ả ờ ố ỹ

ể ử ụ

ứ ề t và cũng có th s d ng không t ố ử ụ i có th s d ng t ố ừ ể ử ụ ạ ườ ộ ờ ạ ấ ờ ỉ

t: “Th i gian là th mà con ng ờ ti n b c”, “Cu c đ i b n ch có t ng y th i gian và b n nên s d ng nó m t cách ộ ạ khôn ngoan”.

- Thái đ đ i v i công vi c và s thành công ộ ố ớ ự ệ

ạ ệ ự ộ ố ề

ằ ạ ữ ự ạ ộ ư

ấ ướ

Trong khi m t s n n văn hóa th hi n đ o lý làm vi c tích c c thì m t s i nh n m nh s cân b ng gi a công vi c và ho t đ ng th giãn. Ng i dân c Pháp hay nói: “chúng ta làm vi c đ s ng”, trong khi ng ng ti n đ đ t đ ố ể ệ ệ ệ ể ố ươ ệ ệ ằ

ệ ồ

ề ậ

ể ưở

ụ ả ờ ủ ả ỉ

ộ ố ở khác l ườ ạ i nói: i M l phía Nam n ườ ỹ ạ c m c đích. “s ng đ làm vi c”. H cho r ng công vi c là ph ể ạ ượ ụ ệ ọ ể i nói r ng công vi c, b n thân nó đã là m c đích r i. Không i M l Trong khi đó, ng ụ ả ằ ỹ ạ ườ c Pháp có nh p đ ch m. M c đích i s ng c a dân mi n Nam n gì ng c nhiên khi l ộ ị ướ ủ ố ố ạ c a h là ki m ti n đ h đây đã ph i đóng các doanh nghi p ng th . Trong th c t ự ế ệ ở ụ ề ế ủ ọ c a trong su t tháng 8 khi công nhân c a h đi ngh dài ngày trong kho ng th i gian ọ ố ử ng đi ra n này (th c ngoài). ướ ườ

Ng ể ằ ở

ố ớ ự

i mong mu n, hăm h làm vi c là đ nh m đ t đ ườ c v ng t ọ ườ ườ ữ

ắ

i, có nh ng ng ữ ướ i này th ấ ạ ả ả ớ ệ ạ ệ ẳ

c ạ ượ c l ệ ượ ạ ấ i s thành công là kích thích làm vi c l n nh t m t s thành công nào đó, ệ ớ ộ ự t r ng m t trong hai đ i v i h . Nh ng ng ng ít n l c n u nh h bi ổ ự ộ ư ọ ế ằ ố ớ ọ ế kh năng thành công hay th t b i là ch c ch n. Đ kích thích h làm vi c thì kh năng ọ ể ắ ả thành công c a công vi c ph i là không ch c ch n. Ch ng ai d i gì ch y đua v i m t ộ ạ ắ ắ con ng a, nh ng cũng không ai t n th i gian đ ch y đua v i m t con rùa. ộ ể ạ ờ ủ ư ố ớ

ự c. T p quán và phong t c ụ ậ

ế ố ớ

ể ủ ườ Khi ti n hành kinh doanh ở ộ ề ậ ụ

ể ả ụ ậ i dân n i đó. ơ ầ ượ ả

nh ng ng ườ ứ ế ế ạ

m t n n văn hóa khác, đi u quan tr ng đ i v i m i ỗ ọ ề ể m c t i thi u, Ở ứ ố c các sai l m ng ng n ho c ặ ẩ ớ ơ ẽ ơ ả ệ ề ả ẩ

ế c các ho t đ ng qu c t ạ ộ . ố ế ả

ở ồ ử ụ ề

H ng Kông, Tri u Tiên và Đài Loan, hình tam giác đây. doanh nhân là ph i hi u phong t c, t p quán c a ng hi u phong t c t p quán s giúp nhà qu n lý tránh đ ẽ gây nên s ch ng đ i t i khác. N u b n có ki n th c sâu h n thì s có c ố ừ ữ ự ố h i nâng cao kh năng giao ti p trong các n n văn hóa khác, bán s n ph m hi u qu ả ộ h n và qu n lý đ ượ ơ Ví d :ụ * Tránh s d ng hình tam giác c cho là hình kh i kiêng k đ ượ ỵ ở ố

ị ố ố

ắ ở ắ ở

* S 7 b coi là con s không may m n ắ ở Sec-Slovakia và nó có ý nghĩa kỳ di u ệ ở Tri u Tiên và s 4 có nghĩa là ch t chóc i đ c coi là may m n Kê-ny-a nh ng l ạ ượ Bê-nanh. S 10 là con s không may m n ố ở ư ố Nh t B n. ậ ả ề ế ố

Đan M ch nh ng nó l i là bi u t ỏ ư ạ ạ ể ượ ng c a yêu ủ

* Màu đ là màu có ý nghĩa tích c c thu t hay s ch t chóc ự ở c Châu Phi. các n ự ế ướ ậ ở

ớ ị ị

=> V i nh ng qu c gia khác nhau thì phong t c, t p quán, thói quen, giá tr và giá tr kỳ v ng v m t xã h i cũng s r t khác nhau. Đi u đó t o nên nh ng rào c n trong ọ ụ ậ ề ữ ề ặ ố ộ ẽ ấ ữ ạ ả

ng m i qu c t ố ế ủ ữ ế ấ ị

ng bài b n. th ạ nh p th tr ị ườ ươ ậ và đôi khi cũng làm m t tác d ng c a nh ng chi n d ch thâm ụ ả

ộ ộ ứ ộ ộ

gi a, qu n áo s ch bên ạ ầ Trung Đông vì h ả t ặ ở ữ c ượ ở ọ

ph i qua trái. i dân đ a ph * M t hãng b t gi ặ ph i, qu n áo b n bên trái. Lo i b t gi ầ ẩ quên m t r ng ng ườ ấ ằ t dùng b c tranh qu ng cáo: H p b t gi ả t này không bán đ ặ ng đ c t ọ ừ ả ạ ộ ươ ị

ộ ả ắ ộ ộ

ố ư ạ

ệ ố ử t đ i x , là ư ế ố ị t ệ ở

ọ c t y r a có n i dung m t cô gái nh nh n đang d n * M t ví d khác: qu ng cáo n ỏ ướ ẩ ử ụ d p đ ng đ b a b n do anh trai c a mình bày ra r t nhanh và s ch s . Nh ng qu ng ả ấ ồ ừ ộ ủ ẽ ẹ cáo này đã b ph n đ i k ch li Canada vì v i h , nh th là phân bi ớ ọ ả ị tr ng nam khinh n . ữ ọ

ư ộ ọ ư ẽ ố Ả ậ ả

ữ ụ ụ ượ ẻ ẹ ế

-r p Saudi là s b trí các ạ i ầ ớ ụ ữ ỏ ạ ủ ỏ

ế cùng v i đàn ông và r u là đi u c m k đ i v i ng -r p. * Hay nh m t hãng máy bay n đ a qu ng cáo trên t u cho khách. K t qu là ph n l n các hành khách t n nhân viên tr đ p ph c v r đây đã h y b chuy n bay ngay l p t c v i lý do r t đ n gi n: Ph n b m ng che ả ậ ứ ớ m t không đ ỵ ố ớ ượ báo ờ ả ấ ơ ề ấ i ườ Ả ậ c ượ ở ặ ớ

d. C u trúc xã h i ộ ấ

ấ ộ ề ồ

ề ả ộ ệ ữ ủ ố ộ ị ị

C u trúc xã h i th hi n c u t o n n t ng c a m t n n văn hóa, bao g m các ấ ạ ộ nhóm xã h i, các th ch , h th ng đ a v xã h i, m i quan h gi a các đ a v này và ị ị ể c phân b . quá trình qua đó các ngu n l c xã h i đ ổ ộ ượ ể ệ ế ệ ố ồ ự

ớ

* Các nhóm xã h iộ i trong t ườ ữ t c các n n văn hóa t ề ề ự ộ ọ ườ ả ị

Con ng ạ i v i ng ộ

ườ ủ ả ọ

h i h p v i nhau thành các nhóm xã ưở ng i xác đ nh nên và có nh h i khác. Các nhóm xã h i đóng góp vào vi c xác đ nh t ng cá nhân và ị ệ ừ ệ ả t quan tr ng trong vi c nh ọ ệ ặ i tính. m i n i là gia đình và gi ấ ả h i r t đa d ng. Nh ng t p h p do hai hay nhi u ng ợ ậ ộ ấ qua l hình nh c a b n thân h . Hai nhóm đóng vai trò đ c bi h ưở ạ ớ ả ng đ n các ho t đ ng kinh doanh ạ ộ ở ọ ơ ớ

ế * Đ a v xã h i ộ ị ị

ọ ộ ạ ộ ề

ị ố ự ứ ấ ộ ị ữ

ộ ố ị

ị con ng ườ ượ ấ ớ

ộ ẽ ặ ầ

M t khía c nh quan tr ng khác c a c u trúc xã h i là cách th c m t n n văn ủ ấ ề hóa phân chia dân s d a theo đ a v xã h i (theo nh ng v trí trong c u trúc). Có n n ộ văn hóa ch có m t s ít đ a v xã h i, nh ng cũng có n n văn hóa có nhi u đ a v xã ị ị ữ ỉ c g i là h i. Quá trình x p th t ế ọ ộ ộ phân t ng xã h i. T cách thành viên c a m i t ng l p s đ t các cá nhân theo m t ộ lo i “thang b c xã h i” có xu h ng đ ị ộ ề ề i theo các t ng l p xã h i và giai c p đ ớ t qua các n n văn hóa. ề ầ ỗ ầ ủ c duy trì v ượ ượ ạ ậ

ứ ự ư ướ ộ * Tính linh ho t c a xã h i ộ ạ ủ

ấ ấ ộ ố ề ễ ộ

i, ư ơ ặ ề ậ

ớ ấ ố ớ ự ễ ể ộ

ố ớ ầ ộ ề ứ ậ ế ể ố

ạ ủ

Đ i v i m t s n n văn hóa, ph n đ u lên t ng l p xã h i cao h n là d dàng, ố ớ ầ nh ng ng c l m t s n n văn hóa khác, đi u này r t khó khăn ho c th m chí là ượ ạ ở ộ ố ề không th . Tính linh ho t c a xã h i là s d dàng đ i v i các cá nhân có th di ạ ủ ể chuy n lên hay xu ng trong th b c xã h i c a m t n n văn hóa. Đ i v i h u h t dân ộ ủ t c trên th gi ộ i ngày nay, m t trong hai h th ng quy t đ nh tính linh ho t c a xã h i ộ ế ớ ộ là: h th ng đ ng c p xã h i và h th ng giai c p xã h i. ộ ẳ ệ ố ệ ố ấ ế ị ộ ệ ố ấ

- H th ng đ ng c p ệ ố ẳ ấ

H th ng đ ng c p là m t h th ng v phân t ng xã h i, trong đó con ng ộ ệ ố ề ộ ẳ

i ườ ể m t th b c xã h i hay đ ng c p xã h i, không có c h i di chuy n ấ ứ ậ ầ ộ ơ ộ ẳ ấ ộ ở ộ

đ ượ sang đ ng c p khác. ệ ố c sinh ra ấ

ẳ - H th ng giai c p ệ ố ấ

ả ộ ộ

M t h th ng phân t ng xã h i trong đó kh năng cá nhân và hành đ ng cá c g i là h th ng giai ộ ượ ệ ố ị

ộ ệ ố ị ế ị ứ ọ i ngày nay ế ớ ạ ủ ầ ộ

ầ nhân quy t đ nh đ a v xã h i và tính linh ho t c a xã h i đ ộ c p. Đây là hình th c thông d ng trong phân t ng xã h i trên th gi ấ ụ e. Tôn giáo

ng và nghi c đ nh nghĩa nh là m t h th ng các tín ng ư ể ượ ị

ườ ưỡ ẩ

ưỡ

ứ ề ấ ể ộ ệ ố ữ i. Nh ng giá tr nhân ph m và nh ng ị ữ ng tôn giáo. Các tôn giáo khác nhau có quan ấ ể ề ẽ

t đ m t s n n văn hóa này có tính c nh tranh ở ộ ố ề ạ

ề t lý tôn giáo chính trong m t n n văn hóa có th có nh h ộ ề ng m nh t ạ ể ả ủ ế ậ ượ ồ ấ ị ạ ủ ữ ả ố ụ ậ ộ ộ ế ớ ự ề ừ ấ ng m i. Tôn giáo có th đ tinh th n c a con ng th c liên quan t i y u t ầ ủ ớ ế ố tín ng ng xu t phát t đi u c m k th ừ ấ ỵ ườ t ki m và hàng hóa. Tìm hi u v n đ này s giúp đi m khác nhau v vi c làm, ti ệ ế ề ệ c t chúng ta bi i sao các công ty ế ượ ạ h n các công ty nh ng n n văn hóa khác. ở ữ ơ ươ ng Tri i ph ế ớ ướ th c kinh doanh c a m t cá nhân, th m chí v i- t xa suy nghĩ c a h u h t m i ng ườ ộ ứ ọ ủ ầ ngay c khi cá nhân đó không ph i là m t tín đ sùng đ o c a m t tôn giáo nh t đ nh. ả ộ ộ i Ar p, các cu c đ i tho i ch a đ y nh ng c m t Trong th gi ừ Inshallala- theo ý ạ ố ớ Chúa. S tôn tr ng, thái đ tuân theo m t quy n l c cao h n, thi u ki m soát đ i v i ế ộ ọ ể này th hi n đã đ r t nhi u v n đ trên trái đ t, coi cái gì đ n s đ n mà c m t ượ c ể ệ ề ấ l ch trình máy bay cho t đ a vào m i th t ạ ươ ứ ừ ị ư ơ ụ i t c đ các cu c đàm phán th ộ ứ ầ ề ự ế ẽ ế ớ ố ộ ấ ọ

ủ ườ ợ ủ ấ ạ ủ ể i th t b i c a mình i Đ c k l ứ ể ạ ộ t Nam đ đàm phán m t th a thu n tài chính cho m t ậ ỏ ộ n c ta. i đàm phán v i tôi r t t ớ ườ ườ ấ ự ế ộ ề ờ ồ ủ ư ậ

ằ ộ ư ả ệ ư ọ ể ề ủ ọ ủ ố ậ ắ ấ ể c. Th t là nh ng ng ấ t Nam ng ng đàm phán và g i ý tôi nên v n ề ướ ữ ữ ậ c gì c ”. ng h p c a m t ch ngân hàng ng Ví dụ Nh tr ộ ư ườ trong chuy n đi g n đây sang Vi ệ ầ ế nhà máy ch t o ế ạ ở ướ ả ủ hào v thân th c ng s n c a i ch ngân hàng nói “ng Ng i c a th p niên 90, đã chuy n ể mình, nh ng đ ng th i cũng tuyên b mình là con ng ố ườ ủ ả mình theo phong cách kinh doanh ph ng nh ph i ng Tây. Các cu c đàm phán d ườ ộ ư ươ kéo dài hàng tháng và không m t ai s n sàng đ a ra quy t đ nh. Tôi ch cho r ng đó là ỉ ế ị ẵ ườ s không hi u qu c a nh ng ng i c ng s n. Tôi b t đ u m t kiên nh n. D ng ẫ ấ ườ ộ ữ ắ ầ ả ủ ự i r t nhi u ti n cho nhà c r ng tho thu n này có th đem l nh h không hi u đ ạ ấ ề ậ ả ượ ằ ể ể máy c a h , cũng nh cho ngân hàng c a tôi và cho tôi. Tôi l n ti ng bày t quan đi m ư ỏ ế ớ c a mình. Tôi đ p m nh n m đ m xu ng bàn, tôi m t ki m soát. Nh ng ngày sau đó ạ ủ bên Vi ườ ộ i c ng ợ ừ ệ s n đi n hình, tôi nghĩ, h s không đ ượ ể ả ọ ẽ ả

ả ả ự ậ ư ả ế ng m nh m b i tri ưở ế ạ c ta ch u nh h ị ả t Nam luôn h ệ ộ ả i Vi ườ ệ ng. Do n ườ t v văn hoá,t i t ề ế ỷ ướ ổ ệ Nh ng không ph i ch nghĩa c ng s n hay th m chí cũng không ph i s không hi u ủ t Nam đã phá ho i chuy n đi này. Mà chính là qu trong cách làm vi c c a ng ệ ủ t lý s khác bi t ẽ ở ạ ướ ư ưở ệ ề ự ậ ng vào s hoà thu n i dân Vi nhi u th k , ng Kh ng T t n t ự ử ồ ạ ừ coi s hài hoà, cân b ng có ý nghĩa quan tr ng hàng đ u. ọ ằ ự ầ

ị ể ổ ả ưở i ch ngân hàng Đ c cũng đã nh n đ nh chính vi c không hi u đ ậ ượ ệ ng Kh ng T đ i v i nh n th c c a ng ử ố ớ ủ Vi ế ị Ở ệ ế ọ ế ị ắ ộ ự ẫ t ấ ạ ủ i th ườ ườ ấ ầ ồ ườ ệ ườ ầ ấ i m t kiên nh n (sai l m th nh t c a ng ứ ứ ủ ữ ẻ ề ạ ợ ẫ ầ ượ ủ ư c văn hoá i Vi t ệ ậ ườ ứ ng ườ t Nam vi c ra quy t đ nh th ệ ồ ng đ a ra quy t đ nh theo nguyên t c đ ng t trong các tình hu ng khó khăn-và các ố ng không t Nam th i Vi ườ ệ ứ i ch ngân hàng Đ c) ủ ườ i ch ngân hàng Đ c-thông qua c ký k t). ế ệ t ề ả c m t chút v b i c nh văn hóa Vi ề ố ả ấ ườ ứ ộ Ng ủ ườ ứ ng c a t Vi t Nam, nh h ệ ủ ư ưở Nam là nguyên nhân d n đ n th t b i c a ông. ẫ ch m m t ph n là do m i ng ậ ư ầ thu n. S kiên nh n và bình tĩnh là r t c n thi ậ ế cu c nói chuy n liên quan đ n h p đ ng. Cu i cùng, ng ố ế ộ đ cao nh ng ng ấ ủ ề ho c có v b ngoài ích k (sai l m th hai c a ng ứ ườ ỷ ặ vi c nh n m nh vi c s ki m đ c bao nhi u ti n n u nh tho thu n đ ệ ậ ượ ế ệ ẽ ế N u ng ị ủ ế Nam thì có th anh ta đã đ t đ ạ ượ ể ề i ch nhà băng ch u nghiên c u tr ướ c th a thu n. ậ ỏ

g. Giao ti p cá nhân ế

ỗ ề ạ

ườ ế ờ

ế ữ ế c t i sao ng t đ i trong m i n n văn hóa có m t h th ng giao ti p đ truy n đ t ý nghĩ, tình ộ ệ ố ể ngôn ng thông i nói, hành đ ng và ch vi ữ ộ ạ i i dân n i đó l ơ ế ượ ạ ể ề t. Hi u ườ ủ

Con ng c m, ki n th c, thông tin qua l ả ứ th ngườ c a m t n n văn hóa cho phép chúng ta bi ộ ề suy nghĩ và hành đ ng nh v y. ộ ư ậ

ấ

ằ ằ ố ế ề ữ ượ

i n a mi ng g ệ ể ể ượ

ộ ư ế ườ ữ

ng ép, nh ng l c có th mang l ể ế ớ ỏ ị ỏ ứ ệ

ườ ủ

ộ đ u bi t r ng m t B t kỳ ai đã ti n hành ho t đ ng kinh doanh trên quy mô qu c t ế ằ ạ ộ ế i nh n xét xì xào cái nhìn ch m ch m, m t n c ậ ờ ộ ụ ườ ử ủ i c m giác kh ng b ng m t th ti ng mà mình không th hi u đ ằ ạ ả ứ ế khi p nh th nào - khi nh ng gì b n nói không liên k t v i nhau, và d ng nh có ư ạ ế đi u gì đó b b sót. Vi c nghi ng s là không tránh kh i. Hi u các hình th c ngôn ể ờ ẽ ề ng) c a m t n n văn hóa giúp chúng ta tránh ng khác nhau (ngoài ngôn ng thông th ữ đ a ra nh ng thông tin gây ng ư ộ ề ng ngùng ho c ng ng n. ẩ ặ ữ ượ ữ ớ

ng * Ngôn ng thông th ữ ườ

ộ ộ ề ạ

Ngôn ng thông th ữ ượ ộ ề ậ ườ c th hi n thông qua l ờ ng là m t b ph n trong h th ng truy n đ t thông tin ệ ố i nói ho c ch vi ặ ể ệ t ữ ế

c a m t n n văn hóa đ ủ * Ngôn ng chung (ngôn ng qu c t ) ữ ố ế ữ

c hai bên cùng ế ượ

ữ ả ữ ứ ữ ữ ữ ả ề ị

ữ ề ấ ả ạ

ố ớ ấ ứ ệ ả

Ngôn ng chung là ngôn ng th 3 ho c là ngôn ng liên k t đ ặ nhau hi u mà c hai bên này đ u nói nh ng th ngôn ng b n đ a khác nhau. ể ứ ả Thông th o ngôn ng là v n đ quan tr ng đ i v i các nhà qu n lý không ph i ọ ị t b s n xu t và giám sát công nhân đ a ả ế ị ả ng. là dân b n x trong vi c qu n lý trang thi ph ươ

ồ ệ ệ ạ ượ ố ề ữ ữ ử ủ ộ ề ữ ơ ể ứ ư ệ * Ngôn ng c ch ữ ử ỉ ể ệ S truy n tin qua ám hi u không âm thanh, bao g m đi u b tay chân, th hi n ề ự ộ c coi là ngôn ng c ch . Gi ng nh ngôn ư ữ ử ỉ ắ ng, truy n tin theo ngôn ng c ch s bao g m c thông tin l n tình ẫ ả ồ ỉ ẽ ườ ớ ề ữ ử ỉ ườ ứ ộ ề ế i nh ng thông đi p nh t đ nh. Khi hai ng ườ ữ ị ế ng pháp duy nh t có th đ các cá nhân có th ể ể ộ ấ ươ ấ ố ả ự ự ế ớ ữ c ng ữ ả ủ ệ ả ạ ớ ể ặ ữ ượ ể ể nét m t, ánh m t trong ph m vi cá nhân đ ặ ng thông th c m và nhi u đi u khác c a m t n n văn hóa này v i m t n n văn hóa khác. ả ề ặ ề T t c các hình th c nh giao ti p phi ngôn ng , c ch , ngôn ng c th , nét m t đ u ấ ả chuy n t i không có chung ngôn ng và ấ ị ữ ữ ể ả ạ i phiên d ch, hình th c giao ti p phi ngôn ng là d ng b t bu c ph i s d ng m t ng ả ử ụ ộ ắ ể ti p xúc tr c ti p duy nh t và là ph ế ế ộ giao ti p tr c ti p v i nhau. N u không hi u b i c nh văn hóa trong đó nh ng cu c ế ể ế giao ti p phi ngôn ng d ng này x y ra, ta không nh ng có th g p ph i r i ro là ữ ạ ế i đ i tho i v i mình mà còn có th phát đi nh ng tín hi u hoàn không hi u đ ườ ố toàn sai l c.ạ

ề ố ữ ng h p sau đây gi a m t doanh nhân n ng Đi u này có th đúng th m chí trong nh ng tình hu ng mà hai ng ữ ườ ậ ợ ữ ộ ầ i nói g n ườ ộ i M và m t ỹ ư ộ nh m t ngôn ng -nh tr ữ doanh nhân nam ng ể ư ườ i Anh. ườ

ỹ ấ đây đ i M nói “ chúng tôi d ữ ư Đông Âu đ gi ở ườ ả ố ệ ng nh đã r t hi u nhau qua đi n ể ườ ượ i thoát sau nh ng năm ph i s ng c i Anh. ít nh t chúng tôi cũng nói cùng m t ngôn ng , chúng tôi ạ ự ự ể ờ ữ ộ ấ ng anh ta”. N doanh nhân ng ữ tho i. Th t là m t s gi ộ ự ả ậ th c s làm ăn v i ng ườ ớ suy nghĩ gi ng nhau. Tôi đã tin t ố ưở

ớ ọ ệ ẻ ồ ế ể ệ i M bay t ỹ ồ ầ ườ ộ ợ ẻ ề ộ ặ ố ộ ộ ữ ế ố M i vi c di n ra xuôn s cho t ự ể ổ ườ ườ ệ ạ ọ ậ ộ ấ ề ư ấ ợ ố ắ ộ ộ i trong s chúng tôi c m th y không đ ả ạ ả ố ệ ấ ả ệ ẫ ư ệ ệ ầ ắ ọ i Luân đôn i khi doanh nhân ng ớ ễ g p tr c ti p anh chàng đ ng nghi p ng i Anh đ ký m t h p đ ng nghiên c u và ườ ứ ặ phát tri n. Cu c g p đ u tiên đã không di n ra m t cách suôn s . Cô nói “có đi u gì đó ễ ể không n, trong su t bu i thuy t trình, không m t ai trong s nh ng đ i tác Anh, k ổ ư i mà tôi đã th c ng ng xuyên g i đi n tho i, nhìn vào m t chúng tôi. D ng nh ườ ả h đang che gi u đi u gì. Sau r t nhi u cu c th o lu n n i b , chúng tôi đã quy t ế ề ấ ề ọ ượ c đ nh ký h p đ ng, nh ng r t nhi u ng ườ ồ ị tho i mái. Th m chí ngay c khi chúng tôi nói chuy n đi n tho i sau đó, tôi v n không ậ c vi c h đã không nhìn vào m t mình. Vi c này g n nh đã phá hu th quên đ ỷ ượ m i quan h gi a chúng tôi và suýt n a thì làm h ng công vi c”. ỏ ệ ữ ả ể ố ữ ệ

T t c nh ng nghi ng này có th tránh đ c n u nh doanh nhân ng i M ờ ượ ư

ữ c m t s khác bi ế v văn hóa: Trong khi ng ậ ể t tinh t ế ề ệ ỹ

t l p đ ườ ể ệ ự ố ộ ườ ạ ượ ườ ệ ằ

ấ ả nh n th c đ ộ ự ượ ứ nhìn tr c ti p vào m t ng ế ắ ự i Anh l và thành th c, ng ự thu c h n thì hành đ ng này th hi n s b t l ch s . ộ ỹ ườ ằ i M cho r ng i nào đó trong các cu c đàm phán th hi n s chân thành ộ c m t m i quan h quen i cho r ng khi ch a thi ế ậ ư ự ể ệ ự ấ ị ộ ơ

c. ử ỉ ữ ế ệ ộ m i n ở ỗ ướ

Ngoài ra,nh ng c ch , đi u b trong giao ti p cũng có ý nghĩa khác nhau Ví d :ụ

Bun-ga-ri và b t tay t phía này sang phía khác ở ắ ừ

• M t cái g t đ u nghĩa là không ộ ậ ầ có nghĩa là đ ng ý/có. ồ

ng đ c s d ng

ườ ữ ồ ộ ượ ử ụ ở ỹ ơ M (ngón cái và ệ lên, tuy nhiên, ký hi u

ở ạ ể i là bi u

i có nghĩa là thô t c B -ra-din. * Ký hi u “okay” (đ ng ý/tán thành) th ệ ngón tr t o thành m t hình tròn và nh ng ngón khác gi ỏ ạ i có nghĩa là con s không (không tán thành) này l ố Nh t b n và l t ậ ả ượ ạ ng v ti n b c ề ề ạ ở ạ Pháp, và nó l ụ ở ờ

ớ

c, tuy nhiên, ư ơ m t s n ở ộ ố ướ cánh tay v i lòng bàn tay ng a và ố ử m t s qu c gia ở ộ ố

i ta th * Ng ườ ườ ngón tr ra d u “l ấ ỏ khác nó l ể ạ ng có hành đ ng nh gi ộ M và ở ỹ ụ i đây” ạ i bi u hi n s thô t c. ệ ự

* Ê-ti-ô-pia, liên t c m và đóng lòng bàn tay úp có nghĩa là “l i đây ở Ở

ố ơ ớ ổ ế ớ ố

ướ ạ ỉ ừ ề

ạ c tính trên th gi ữ ậ ệ ề

c ngoài. Bi i, s ngôn ổ c s d ng cũng x p x ch ng đó. Chính s đa d ng v ngôn ng đã khi n các ự ữ ượ ử ụ ế ị ườ ng ặ ẩ ủ t bao nhiêu doanh nghi p đã ph i đ m hôi, công s c và rót không ít ả ổ ồ ế

ướ ề ủ ể ứ ấ ượ ầ ẩ

ng nh ng đôi ư ệ i làm cho k ho ch thâm nh p th ạ ạ ữ ế ậ ị

ụ => V i t ng s h n 200 qu c gia và vùng lãnh th thì ố ng đ ấ doanh nghi p g p nhi u khó khăn khi đ a s n ph m c a mình thâm nh p th tr ư ả n ệ ti n c a đ tìm cho mình nh ng tên g i, kh u hi u đ y ý nghĩa và n t ọ khi chính nh ng tên g i, nh ng kh u hi u này l ệ ẩ ọ ng c a các doanh nghi p b phá s n. tr ữ ữ ệ ườ ủ ả ị

i, khi ti n vào th tr ổ ế ị ườ ế ớ ế

ầ ế

ừ ồ ạ ớ

i dân n ệ ẽ ẩ ị

ng Mexico Ví d :ụ Bút bi Parker, m t hãng bút n i ti ng th gi ộ đã tung hô r m r kh u hi u "Chi c bút t o c m giác êm ái và không làm th ng túi áo ủ ạ ả ệ b n." Nh ng, m t s nh m l n tai h i đã x y ra v i hai t ế đ ng âm trong ti ng ả ẫ ư ạ Mexico, ng ườ nh ng làm b n mang b u." ạ ộ ẩ ộ ự ầ ủ c này đã d ch kh u hi u này thành "Nó s không đâm th ng ướ ầ ư

ậ ị ườ ượ ệ

ế c tôn vinh v i kh u hi u ti ng ẩ ớ ẩ ủ

ế ớ ỷ i dân tiên c a b n tr v t i k nguyên c a Pepso." Th nh ng ý nghĩa bóng b y c a câu nói này đã cõi ở đây đ c m t cách v ng v là "Pepsi mang t ụ ở ề ừ ủ ạ ủ ộ ọ ổ ng Đài Loan đ ế ư ề

- Hãng Pepsi khi thâm nh p th tr Anh "Ti n t b ng ị ườ ch t." ế

- T ng t nh v y, l ươ ự ư ậ ờ ớ i qu ng cáo cho món gà rán đ y h p d n c a Kentucky, v i ầ ẫ ủ ấ ả

m i đ u ngón tay khi th ị ơ ừ ườ ầ ưở ng th c đã b ứ ị

ng v th m ngon t i h m c đích là mang t ớ ươ hi u thành "Hãy ăn nh ng ngón tay c a b n. ủ ạ ữ ụ ể

ộ ấ ọ ạ ả

ẹ ụ ượ ộ

ự ự - Hay "Nova," m t lo i xer t g n nh do hãng Chevrolet s n xu t và hãng này th c s ỹ ướ r t ng c nhiên khi h đã không tiêu th đ c ọ ấ khi h hi u r ng "Nova" l i có nghĩa là "Nó không ch y đ ấ c m t chi c xe nào vùng Nam M tr ở ế c." ạ ượ ạ ọ ể ằ ạ

ở ẩ ả ả ả ề ữ

ng đ u trong quá trinh tham ả ươ

ạ ả ề ớ ố ế

i k trong ngôn ng ứ ắ ng m i qu c t ưỡ ệ . Đi u này ch ng t ệ

ả ủ ỉ ầ ồ

ẽ ị ả c "ch ầ ữ ữ i, ch c n doanh nghi p m c ph i nh ng đi u t ề ố ỵ ng đ n m y cũng s b phá ế ấ t qua rào c n này ể ượ ủ ữ i qu n lý hi u rõ ngôn ng và t p quán c a n ườ ủ ướ ể ả ậ

ề ả

ữ ư ự ể

ế s thành công trong nh ng ho t đ ng th ạ ộ

ế ế

ữ ươ ế ự ể ố ứ ủ ụ ộ ộ ị

ộ Rào c n v ngôn ng khi d ch các qu ng cáo, tên hãng, tên s n ph m đã tr thành m t ị trong nh ng khó khăn l n mà các doanh nghi p ph i đ ữ r ng ngôn ng dành cho qu ng cáo là gia vào th ỏ ằ ươ con dao hai l ữ ả m t vùng thì dù ý đ qu ng cáo c a doanh nghi p n t ệ ấ ượ ộ t nh t đ có th v s n khi chuy n sang ngôn ng vùng đó. Cách t ể ấ ể ố ả là doanh nghi p nên tìm ng ữ ệ nhà," nh ng đi u này cũng không ph i là d . ễ ư ậ , hi u và l u ý nh ng s khác bi i quan t v văn hóa là nh ng đi u ki n t ệ ố ề ệ ề ố ế và ng m i qu c t ạ ữ ự t sâu s c v c ngoài vì m c tiêu kinh doanh. Thi u s hi u bi ắ ề ướ kinh doanh, t p quán xã h i và nghi th c c a m t qu c gia có th làm gi m v ả ậ ể ố c thành công các m c tiêu và cu i ệ ượ ị ườ ng, khó th c hi n đ ự ụ

ư Nh v y tr ng đ tìm ki m ọ ể nh ng chuy n đi n ữ th c t ự ế trí c a công ty trên th tr ủ cùng là d n đ n th t b i. ấ ạ ế ẫ

h. Giáo d cụ

ụ ỗ ướ ể ẽ

ả ấ

ộ ế i m t qu c gia,nh chi n l c ngu n nhân l c. ế ượ ư ố c là r t khác nhau. Tìm hi u kĩ v n đ này s giúp ta có ấ ề c khi ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh ạ ộ ướ ồ ế ự

* Trình đ giáo d c m i n nh ng k ho ch,chi n l ạ ữ doanh t ộ ng “ch y máu ch t xám”. ấ c phù h p tr ợ ế ượ ạ * Hi n t ệ ượ ả ấ

ọ ơ ứ ụ ỉ ộ ộ ế ỉ ệ ậ ữ

ế ề ằ i nh ng y u t ế ố ơ ị ườ ữ ộ ớ ấ này, ta có nguy c b coi là m t ng ạ ư ế ộ ị ộ ố ế ầ ạ ể ả ấ ử ạ ặ ế ấ ạ ạ M t s n n văn hóa coi tr ng giáo d c chính qui h n các hình th c giáo d c khác. ộ ố ề ụ ế ế ộ t k m t c thái đ này và đi u ch nh m t bài thuy t trình hay th m chí thi Hi u đ ề ượ ể ó t kê các ch ng ch giáo d c và nh ng b ng c p cao) c chi c danh thi p kinh doanh (li ằ ấ ụ ứ ế ế th ngay l p t c khi n cho các nhà kinh doanh giành đ c s kính tr ng. Tuy nhiên, ậ ứ ể ọ ượ ự n u ta hãnh di n v b ng c p trong m t n n văn hóa kinh doanh không quan tâm ộ ề ệ ế nhi u l m t i ba hoa kiêu căng. ề ắ Hi u m t xã h i đánh giá giáo d c nh th nào có th giúp b n xác đ nh m t đ i tác ụ ộ ể kinh doanh x lý thông tin nh th nào và b n c n ph i chu n b m t bài thuy t trình ị ộ ẩ ư ế ọ m t xã h i coi tr ng ho c m t đo n rao hàng nh th nào. M t công ty xu t thân t ộ ộ ừ ộ ộ ư ế giáo d c cũng r t có th quan tâm đ n lo i hình đào t o đ c bi t mà m t doanh ụ ộ ệ ặ nghi p n ấ ệ ướ ể c ngoài có th cung c p. ể

Môi tr ng t ườ nhiên và văn hóa v t ch t ấ ậ

* Môi tr ng t ự nhiên ườ ự

ng b i môi tr ng t ặ ưở ự ề ở

ng t M c dù văn hóa b nh h c xác đ nh m t cách tr c ti p. Hai khía c nh c a môi tr ế ị ả ự nhiên, nh ng đi u đó không ư nhiên (khí h u và ự ườ ậ ạ ị

ng đ n văn hóa c a m t dân t c. ủ ế ộ ườ ủ ộ ả

đ ộ ượ đ a hình) có nh h ị ưở * Văn hóa v t ch t ấ ậ

ấ ệ ụ ộ ề

ậ ể ườ

ố ế ề ị ườ

ộ ớ

ặ ề

ể ụ ẩ ả

T t c các công ngh áp d ng trong m t n n văn hóa đ s n xu t hàng hóa và ể ả ng dùng đ đánh c g i là văn hóa v t ch t. Văn hóa v t ch t th ậ ấ ấ ụ ượ ọ ấ ng hay n n công nghi p c a m t qu c gia. Nói ộ ệ ủ ệ ủ ng m i theo m t trong hai đi u ki n sau: (1) Nhu ề ệ ng có đ s c h tr ỗ ợ ủ ứ ị ườ ướ c ế ậ ắ i m t chính ph quân đ i hà kh c ủ ộ

ấ ộ ộ ườ ậ

ị ố ữ ể ị

ng t ng xã h i, t o l p nh ng khuôn kh ậ ế ố ầ

ờ ộ ạ ậ ng. Nh ng ng ư ạ ộ ữ c l ượ ạ

ắ ượ ữ ế

ả , n i mà môi tr ườ ự ả ố ế ơ ậ

không th tách r i ho t đ ng kinh doanh. ổ i trong kinh ấ trên thì s đ m b o cho thành công s là r t ẽ ng pháp lu t và ậ chính tr và lu t ị ườ ứ ế ố ạ ộ ứ ạ ặ ị ề

t. ấ ả cung c p d ch v đ ị giá ti n b công ngh c a các th tr ộ chung, các hãng tham gia vào th tr ị ườ c u v nh ng s n ph m c a h đã phát tri n, ho c (2) Th tr ữ ọ ả ầ ủ cho các ho t đ ng s n xu t c a nó. Ví d , các công ty không t p trung đ n n ấ ủ ạ ộ Đông Nam Á vì s phát tri n kinh t Myanmar d ể ộ ế ướ ự ở đã b h n ch b i m t lo t các v n đ chính tr và xã h i. ế ở ị ề ạ ị ạ ng chính tr và lu t pháp: 2, Môi tr Chính tr và lu t pháp v n dĩ là nh ng y u t ế ố thu c ki n trúc th Đó là nh ng y u t ượ ộ ữ ế chung cho các ho t đ ng kinh doanh di n ra bình th ễ ạ ộ doanh, n u n m b t đ c nh ng y u t ắ ế ố t trong ho t đ ng kinh doanh qu c t l n. Đ c bi ệ ớ chính tr đa d ng và ph c t p h n r t nhi u thì vi c nghiên c u y u t ệ ơ ấ ạ pháp là r t c n thi ấ ầ ế

2.1. Các h th ng chính tr trên th gi ệ ố i ế ớ ị

a. Khái ni m v h th ng chính tr ề ệ ố ệ ị

ạ ộ H th ng chính tr bao g m nh ng c u trúc, các quá trình và nh ng ho t đ ng ệ ố ữ ồ ị

ự ề ự ộ ữ ấ quy t. ế

mà d a vào đó các dân t c có quy n t * Văn hóa và chính trị

ị ủ ặ

c b t ngu n t chính l ch s và văn hóa n ử ư ị

ị ồ ừ ộ ổ ộ Chính tr và văn hóa có liên quan ch t ch v i nhau. H th ng chính tr c a m t ẽ ớ ch ng h n nh dân ẳ ạ ướ ắ ế ng đ n i cũng nh h ệ ố c đó. Các y u t ế ố ườ ưở ậ ả ầ

c.

n ướ s , c u trúc đ tu i, ch ng t c, thu nh p bình quân đ u ng ộ ố ấ ủ đ c tr ng chính tr m t đ t n ặ ị ộ ấ ướ ư * S tham gia vào chính tr ự ị

c đ c tr ng b i nh ng ng ệ ố ị ượ ườ ữ ứ ặ ộ

ở ể ệ ể ằ

H th ng chính tr đ i tham gia và m c đ mà ư c th hi n b ng quan đi m cá nhân, thông qua h tham gia vào đó. S tham gia này đ ượ ọ b u c và thông qua s ng h hay ph n đ i v i m t chính th . ể ả ầ ử ự ự ủ ố ớ ộ ộ

b. Phân lo i h th ng chính tr ị ạ ệ ố H th ng chính tr trên th gi ệ ố ị ơ ả ế ớ ứ ệ ồ ị

ố ớ ấ ị ữ ữ

ỗ i bao g m 3 h ý th c chính tr c b n. M i ý th c h chính tr có nh ng đ c thù riêng và có nh ng quan đi m nh t đ nh đ i v i xã ể ứ ệ h i và các ho t đ ng kinh t ộ ị ạ ộ ặ . ế

ộ ủ ự ự ỉ

M t thái c c là ườ ủ Theo thái c c này ch có các cá nhân và ằ i ki m soát toàn b ho t đ ng chính tr c a m t dân t c. Nó cho r ng ch nghĩa vô chính ph : ộ ị ủ ể

ộ do cá nhân. ạ ộ ế ộ t vì làm t n h i đ n t ổ ạ ế ự i c a Chính ph là không c n thi ủ ầ các nhóm ng s t n t ự ồ ạ ủ

ộ ạ ộ

i ph i đ ộ ế Cho r ng m i ho t đ ng trong cu c ch đ chuyên ch : ọ ế ộ ị ủ c ki m soát có hi u qu b i m t h th ng chính tr c a ộ ệ ố ệ ể

do cá nhân. M t thái c c khác là ự s ng c a con ng ườ ố ả ượ ủ m t qu c gia. Ch đ chuyên ch không quan tâm đ n t ế ộ ố ộ ằ ả ở ế ự ế

Cá nhân và các t ự Ở

ọ

ộ ch c xã h i h th ng chính tr đa nguyên: ổ ứ ị ệ ố đ u đóng vai trò quan tr ng trong ho t đ ng chính tr qu c gia. M i m t nhóm bao ỗ ố ị ạ ộ ộ ề g m nh ng ng i s ng. h tham i v i s khác nhau v màu da, dân t c, t ng l p, l ố ố ầ ộ ề ữ ồ gia vào chính tr v i m c đích chia s quy n l c v i nhóm ng ớ i khác. thái c c khác là ọ ườ ớ ự ị ớ ề ự ớ ườ ụ ẻ

* Ch đ dân ch ế ộ ủ

ế ộ ủ ượ ủ ầ ử ự

ườ

i dân đ Ch đ dân ch là m t h th ng chính tr mà ộ ệ ố c b u c tr c ti p b i ng ở ế ng c b t ngu n t ồ ừ ườ ủ ượ ắ đó m i ng ọ ở ị ặ ườ i Hy L p c đ i. Ng ạ ổ ạ c t ượ ự i đ ng đ u đó nh ng ng ầ ườ ứ ữ ở ủ i dân ho c nh ng đ i c tri. N n t ng c a ề ả ạ ử ữ ạ i Hy L p c g ng đ t ạ ố ắ do và tích c c tham gia vào ự ườ ầ

chính ph đ ch đ dân ch đ ế ộ đ c n n dân ch thu n túy, ủ ượ ề chính trị

quy t: T t c nh ng n n dân ch đ i ngh th a mãn 5 quy n t ủ ạ ấ ả ữ ị ỏ ề ự ề

ề ề ự ủ ầ ậ

phép ng do và không s b tr ng ph t. quan đi m m t cách t Trong h u h t n n dân ch , quy n t ỏ ườ ự ề ế do ngôn lu n cho ợ ị ừ ạ

• Quy n phát ngôn: i ta có quy n bày t • B u c theo nhi m kỳ: ế ề ộ ấ i b u ra ph c v trong m t th i gian nh t ể M i ng ỗ ườ ầ ụ ử ụ ệ ầ ờ ộ

đ nh. ị

• Quy n c a các dân t c thi u s : ộ ữ ể ố N n dân ch c g ng duy trì hòa bình gi a ủ ố ắ ề

các nhóm ng i khác nhau v văn hóa, tôn giáo và màu da. ề ủ ườ ề

ề ở ữ ồ

do c đ i x công b ng. Quy n s h u là • Quy n s h u và quy n công dân: ề do chính tr , quy n đ ị Quy n công dân bao g m quy n t ề ự ở ữ ằ ề ượ ề

ngôn lu n, quy n t ậ nh ng đ c quy n và trách nhi m v tài s n (nhà c a, ô tô, kinh doanh…) ề ặ ữ ệ ả ề ố ử ử

ề ạ ộ

i làm chính tr , có xu h ề ự ề • Quy n t quy t: ề ự c thông qua. Nh ng ng ữ ậ ế ị ệ

ườ ị ủ ọ ơ ệ ể

ế Là m t quy n c a Chính ph th c thi nh ng đ o lu t đã ủ ự ữ ủ ng th c hi n nh ng quy t đ nh đ ữ ự ướ ị ượ theo quan đi m chính tr c a h h n là nh ng quy t đ nh có tính ch t đ i di n cho dân ấ ạ ế ị ữ chúng. Rõ rang, nó mâu thu n v i m c đích c a n n dân ch . ủ ủ ề ụ ớ

ẫ * Ch đ chuyên ch ế ộ ế

ế ế ộ ầ ự ủ ộ ị

Trong ch đ chuyên ch , cá nhân th ng tr xã h i mà không c n s ng h ố ạ ộ ộ ố ủ ể ủ ọ

ữ ế ộ ạ ừ ọ ườ ứ ố ậ ể ầ

i đ ng đ u ch đ lo i tr m i quan đi m đ i l p. Trong th c t ự ế ướ ế ộ ế

ộ c a dân chúng. Chính ph ki m soát m i ho t đ ng trong cu c s ng c a dân chúng và ủ ế ộ , ch đ nh ng ng quân ch và ch đ chuyên ch có s đ i l p l n nhau. Ch đ phát xít d i th i Hít- ự ố ậ ẫ ủ ờ le là ví d trong l ch s ch đ chuyên ch . ế ụ ử ế ộ

ế ộ ị c. Ch c năng c a h th ng chính tr ủ ệ ố ứ ị

Chính vai trò c a pháp lu t và chính tr ủ ị ở

. Trong ch ố ế ươ ủ ơ ả

ướ

các n ậ ng này chúng ta phân bi ậ ủ ậ c đã làm gi m r i ro trong ướ ả ữ t s khác nhau c b n gi a ệ ự i. Chúng ta cũng làm rõ c trên th gi ế ớ ạ ộ ng th nào đ n ho t đ ng ế ưở ị ả ế

kinh doanh qu c t các h th ng chính tr và pháp lu t c a các n ệ ố ị v n đ đang tranh lu n là pháp lu t và chính tr nh h ậ ề ấ kinh doanh qu c t . ố ế

ị ị ổ ự ả ề ề ả ộ

ộ ệ ố và tài s n cho các doanh nhân..

ậ ớ ợ ớ

M t h th ng chính tr n đ nh là s đ m b o an toàn v xã h i, v tính m ng ạ ả M i h th ng chính tr đ u đi kèm v i m t n n t ng lu t pháp phù h p v i xu i t o l p các c coi là ng ị ề ộ ề ả ng chính tr c a nó. Do v y, h th ng chính tr luôn đ ậ ườ ạ ậ ượ ị

ỗ ệ ố h ị ủ ướ “sân ch i” cho các ho t đ ng kinh t ệ ố . ế ạ ộ

ơ d. R i ro chính tr ủ ị

ệ ấ ả ượ ạ

T t c các công ty th c hi n kinh doanh v ự ả ố

ế ặ ớ ủ ệ ủ

t ra kh i ph m vi m t qu c gia ỏ ố ộ ưở ng đ u ph i đ i m t v i r i ro chính tr - c th s thay đ i v chính tr có nh h ả ị ổ ề ề c khác nhau ng đ n nhi u n x u đ n công vi c kinh doanh. R i ro chính tr nh h ướ ế ấ ng xu t kh u, đi u ki n s n theo nhi u cách khác nhau. Nó có th đe d a đ n th tr ệ ả ể ề ấ c. xu t ho c gây khó khăn cho nhà đ u t ầ ư ị ụ ể ự ị ả ế ọ chuy n l ể ợ ưở ị ườ ậ ề ẩ ướ ấ

ề i nhu n v trong n ề ặ R i ro chính tr phát sinh là do nh ng nguyên nhân sau: ị ữ

- ủ S lãnh đ o c a chính tr y u kém; ị ế ự

ng xuyên; ạ ủ - Chính quy n b thay đ i th ề ườ ổ ị

- S dính líu đ n chính tr c a các nhà lãnh đ o tôn giáo và quân đ i; ị ủ ự ế ạ ộ

- H th ng chính tr không n đ nh; ị ệ ố ổ

ị - Nh ng v xung đ t v ch ng t c, tôn giáo và các dân t c thi u s ; ể ố ộ ữ ụ ộ

ộ ề ủ S liên k t kém ch t ch gi a các qu c gia. - ẽ ữ ự ế ặ ố

ộ ả ủ ưở ạ ộ i Thái Lan năm 2008 cũng nh h ị ạ ị ề ượ ấ ố ế ị VN cũng nháo nhào đ ạ ủ Bangkok không v đ ề i đây cũng h y tour vào VN. S khách đang du l ch ị ở

ể ề ướ ệ ạ ế ừ ạ ộ ề ị ắ ẹ ạ ầ ế ng l n đ n ớ ớ ố t Nam.Cùng v i s quá ề ả c. Kh ng ho ng ủ t h i không nh . ỏ Bangkok ề ướ ượ c c đ ị ừ ủ ờ ng trình.Đ ng th i, g n 100 khách c a Hanoitourist chu n b t ẳ ầ ờ ạ ơ ờ ồ ủ ị Ví dụ cu c kh ng ho ng chính tr t ả ho t đ ng kinh doanh c a ngành du l ch và ngành hàng không Vi ệ hành khách VN b t c c, r t nhi u khách du l ch qu c t ị ắ ở c nh t ố ủ ả hành đ i vé, bay sang Singapore, Malaysia... đ v n ngh phía l ổ ữ ị chính tr t i Thái Lan khi n ngành du l ch và hàng không VN thi ị ị ạ Công ty l hành Hanoitourist, m nh nh t nhì Hà N i v tour hàng không t ấ ữ i,không v n sang, th i đi m đó cũng có đoàn g n 20 khách b m c k t l ể ờ theo đúng ch ẩ ươ Bangkok sang cũng báo h y vô th i h n vì ch ng ai còn tâm lý ch i b i trong lúc tr an vô cùng r i ren. ố

2.2. H th ng lu t pháp : ệ ố ậ

nan gi ộ ậ ế ố ả ng pháp lu t và các nh h ấ ậ ệ Lu t pháp là m t trong nh ng y u t ữ môi tr trong vi c nghiên c u y u t ưở ho t đ ng kinh doanh c a mình s d n đ n nh ng h u qu không l i nh t trong kinh doanh qu c t ả ả ố ế Th t b i ấ ạ . ng c a nó đ n các ế ủ ị ng trên th ườ ứ ế ố ủ ườ ẽ ẫ ạ ộ ữ ế ậ

Nh ng vi n c nh v th tr

ng luôn là s c hút

ề ị ườ

ữ

ễ

ả

ứ

đ i v i các công ty nh ng...

ố ớ

ư

. Trên th c t ườ ố ế ề tr đã có nhi u bài h c đau đ n x y ra đ i v i các doanh ớ ự ế nghi p làm công tác xu t kh u không nghiên c u k môi tr ẩ ấ ố ớ ậ ng pháp lu t: ng qu c t ệ ọ ứ ỹ ả ườ

t Nam s ra ngày 12.1.2001 đ a tin: Đêm ngày 5.1.2001 c nh sát ờ ế ả ộ ề ố ố Vi ữ ấ ủ ọ ớ i Indonesia PT Ajinomoto vì đã s d ng m t lo i enzim c a l n đ s n xu t mì ạ ể ả ạ ị ạ ủ ợ ị ẩ ỉ ề ự ủ ầ ồ ư i toàn b s mì chính đang l u ế ị ạ ệ ạ ộ ố ụ t h i cho công ty hàng ch c i Indonesia và vào th i đi m đó ộ ng (kho ng 3.000 t n). V này đã gây thi ấ ị ườ ị ụ ạ ộ ạ ể i 30 i th tr Rupiad và còn b đe do rút gi y phép ho t đ ng t ứ ờ ng ch ng khoán Tokyo đã s t t ụ ớ ế ủ ị ườ ạ Th i báo Kinh t ư ệ 3 giám đ c đi u hành c a công ty b t ng t l n nh t c a Nh t ậ Indonesia đã b t gi ủ ắ đóng t ấ ử ụ ộ chính, vi ph m quy đ nh v th c ph m c a đ o H i. Công ty này đã b đình ch ho t ạ ủ ạ ồ đ ng trong 3 tu n. Chính ph Indonesia và H i đ ng H i giáo Ulamad Indonesia (MUI) ộ ồ ộ đã quy t đ nh bu c công ty PT Ajnomoto ph i mua l ả hành trên th tr ả t ấ ạ ỷ giá c phi u c a hãng Ajinomoto t ổ đi m.ể

ộ ộ ọ ố ớ ẩ ấ ế ẵ ề ả ư ả c hun trùng tr ướ c ch p nh n và b b t hu t ỷ ạ ậ ấ t h i ệ ạ ở ỷ ệ ơ ị ị i ch . Thi ỗ ộ ố ớ ư ữ M t bài h c khá đau đ n đ i v i m t công ty XNK Đà N ng là khi xu t kh u m t lô ộ ớ t quy đ nh v pháp lý là hàng hoá ph i hàng mây tre đan sang Australia mà không bi ả ị c khi đ a vào c ng Australia. K t qu là toàn b lô hàng không đ ộ ượ ế đ đây không ch đ i v i hàng hoá mà ỉ ố ớ ị ắ ượ doanh nghi p còn ph i ch u toàn b chi phí hu lô hàng. Chi phí này l n h n tr giá lô ớ ả hàng. Nh ng quy đ nh v pháp lý đ i v i hàng hoá đ a vào Australia r t nghiêm ng t ặ ấ nh t là hàng t ề ị i s ng. ươ ố ấ

ấ ệ ẩ ở ề ấ ố ắ ự ẩ ố ị ệ ệ ộ Vi ộ ố ố ị Vi ừ ệ ạ ị t Nam đã có TP.HCM trong nhi u năm c g ng mà v n ẫ M t xí nghi p ch bi n hàng xu t kh u ế ế ộ c xu t kh u v t đông l nh sang Hàn Qu c cho dù có s can thi p ch a khai thông đ ệ ượ ạ ư t Nam b m c d ch b nh, phía Hàn c a nhi u b , nhi u ngành. Khi nghe tin v t ị ắ ị ề ị ở ề ủ ố ậ i ki m tra và phát hi n m t s con v t b dính b nh. Hàn Qu c l p Qu c đã cho ng ệ ị ệ ể ườ t c không cho nh p kh u v t đông l nh t t Nam do nh ng quy đ nh r t nghiêm ẩ ị ậ ứ ng t v v sinh th c ph m ẩ ở ự ấ Hàn Qu c. Sau đó, m c dù c quan thú y Vi ệ ặ ặ ề ệ ữ ơ ố

ệ ậ ầ ạ ạ ệ ệ ạ ẩ ị i TP.HCM và Xí thông báo xác nh n không còn tình tr ng d ch b nh gia súc, gia c m t ị nghi p ch bi n v t đông l nh này đã đ t tiêu chu n v sinh song phía Hàn Qu c v n ố ẫ không ch p nh n nh p kh u tr l ế ế ậ ấ ở ạ i. ạ ẩ ậ

ụ ề ữ ủ ọ pháp lu t trong kinh doanh qu c t ủ ế ố

ườ ứ ả ướ ế ủ t đ i v i các nhà ho t đ ng kinh doanh mu n thành c, môi tr t là vi c nghiên c u nh h ấ ườ ạ ộ ố ưở ạ ộ ng qu c t ấ ầ ệ cho chúng ta th y t m Ví d v nh ng bài h c th t b i nêu trên c a các doanh nghi p ấ ạ . Vi c nghiên c u và hi u rõ quan tr ng c a y u t ọ ố ế ậ ể ứ ệ ng pháp lu t trong n môi tr ng pháp c, môi tr ng pháp lu t ngoài n ướ ườ ậ ậ ng c a nó đ n các ho t đ ng kinh và đ c bi lu t qu c t ệ ặ ố ế ậ ệ tr nên c p thi doanh qu c t ố ế ở ế ố ớ . ng tr công trên th ươ ố ế ườ

ậ ủ ề ắ ậ

ộ ướ ự ồ ậ ữ ị

ồ c bao g m các quy t c và các đi u lu t, nó bao g m H th ng lu t pháp c a m t n ệ ố c quá trình ban hành và th c thi pháp lu t và nh ng cách mà theo đó tòa án ch u trách ả nhi m v vi c th c thi pháp lu t c a h . ậ ủ ọ ề ệ ệ

i ế ớ

ự a. Các h th ng lu t pháp trên th gi ệ ố ậ * Thông lu tậ

ổ ắ ồ ừ ố

ậ ề ế ỷ ứ ự ượ ế ố ị ữ

Lu t ph thông b t ngu n t nhi u qu c gia trên th gi ế ớ ậ ở ậ Anh Qu c vào th k th XVII và nó đ i. H th ng lu t pháp d a trên nh ng y u t ụ ể ữ ệ ố ế ậ ử ố

c công nh n ử l ch s ố c a lu t pháp, d a vào đó mà tòa án ti n hành x lý nh ng tình hu ng c th . M t h ộ ệ ủ ự th ng thông lu t ph n ánh 3 nhân t ố : ố ả

truy n th ng: Là l ch s pháp lu t c a m t qu c gia. ậ - Nhân t ố ậ ủ ử ề ố ộ ố ị

: Các quy - Các ti n l c có tính ch t b t bu c xu t hi n tr c khi có tòa án. ề ệ ấ ắ ướ ấ ộ

ử ụ ượ ữ ậ ướ ộ c áp d ng cho m t ụ

ệ - Cách s d ng: Là nh ng cách mà theo đó lu t pháp đ ố tình hu ng c th . ụ ể

* Lu t dân s ậ ự

ướ ậ ệ ở

Rome vào th k XV tr ế ỷ ậ ộ ậ c công nguyên, nó là b lu t ẩ ắ i. Lu t dân s d a trên các quy đ nh chu n t c ị ế ớ ự ự ờ ấ

ả

Lu t dân s xu t hi n ự ấ ra đ i và thông d ng nh t trên th gi ụ b ng văn b n. ằ * Lu t mang tính ch t tôn giáo ấ

ượ ậ ọ ầ c g i là lu t th n quy n. Có 3 lu t th n ề ậ

ầ quy n n i lên đó là Lu t Đ o H i, đ o Hin-đu, lu t Do Thái. ậ Lu t d a trên n n t ng tôn giáo đ ề ả ạ ậ ậ ự ổ ề ậ ồ

ạ b.Các v n đ pháp lu t toàn c u ề ậ ấ ầ

* Tiêu chu n hóa ẩ

ở

B i vì h th ng là khác nhau ậ ở ề m i n ở ỗ ướ ọ ệ ố ư ề ậ ộ

c cho nên các công ty th ng thuê các ệ ố ườ nh ng n chuyên gia pháp lu t c mà h kinh doanh. Đi u này có th làm tăng chi ướ ữ ể ề i, h th ng lu t pháp gi a các n phí. Nh ng có m t đi u thu n l ẩ c đ u có chu n ướ ậ ợ ữ m c chung, tuy nhiên, chu n m c đó không ph i hoàn toàn đ ng nh t. ấ ự ự ả ẩ ồ

ng h p 480 t n d a h u c a Vi ườ ấ Ví d : ụ Tr ợ cũng là do không bi ẩ t v quy đ nh pháp lý đ i v i hàng hoá t ươ ố t Nam xu t kh u sang Indonesia b tr l i s ng nh p kh u vào ậ ấ ư ấ ủ ị ị ả ạ i ẩ ệ ố ớ ế ề

ươ ố ứ ậ ấ ẩ ả ậ ủ i s ng nh p kh u vào Indonesia ph i có gi y ch ng nh n c a ạ i t Nam l ư ư ấ ệ ỵ t Nam VINACONTROL. Indonesia. Hàng hoá t Công ty giám đ nh Thu Sĩ (SGS). Nh ng khi đ a d a h u vào Indonesia, Vi ư l y ch ng nh n c a Công ty giám đ nh Vi ấ ị ậ ủ ứ ệ ị

* Quy n s h u trí tu ề ở ữ ệ

ả ả ồ ự ườ ữ ả ế ệ ạ ộ ể ệ ủ ế ế ế ồ ư ứ ủ ế ế ế ặ ậ .Tài s n là k t qu do ho t đ ng trí tu c a con ng i và nh ng ngu n l c đó g i là ọ tài s n trí tu . Nó bao g m: ti u thuy t, ph n m m máy tính, các b n thi t k vè máy ầ ề ả ề ặ i khát c a hãng Coca-cola. Xét v m t móc và các bí quy t nh công th c làm n c gi ướ ả ặ k thu t, nó là k t qu c a s n ph m công nghi p (ho c là phát minh sáng ch ho c ệ ẩ ỹ là nhãn hi u đăng ký) ho c b n quy n và v n đ h n ch đ c quy n. ề ạ ề ả ủ ả ặ ả ế ộ ề ệ ấ

ạ ệ ề ấ ậ ồ ộ

ậ ả ượ ạ ả ư ề ố ứ ả ượ ệ

Nhi u đ o lu t b o v quy n tài s n- nó ch ng nh n v ngu n g c và b t kỳ m t thu ấ c mua bán, c p nh p nào đ gi y phép nh m thu đ c phí và các quy n khác. ố c t o ra. Gi ng nh các tài s n khác, trí tu cũng đ ề ề ậ ấ ượ ằ

ề ở ữ ề ở ữ ề ệ ể ệ ả

Quy n s h u trí tu có th chia thành quy n s h u công nghi p và b n quy n tác gi .ả

ệ ế ề ở ữ

ả ệ ở ữ Quy n s h u công nghi p ấ ủ

ữ ằ ậ ả ữ ụ

ạ ế ườ ọ

ươ ệ ế

ệ : bao g m b ng sáng ch , nhãn hi u đăng ký, ồ ng là tài s n có giá tr nh t c a công ty. Lu t b o v quyên s h u công nghi p ệ ậ ng cho nh ng ho t đ ng sáng t o và nh ng phát minh. M c đích c a đ o lu t i phát minh sáng ch và áp , lu t nhãn hi u đăng ký khuy n khích các nhà s n xu t ấ ượ c ủ ạ ế ả ậ i tiêu dùng r ng h nh n đ ằ ậ ả ườ ọ ớ

ấ

ườ

ằ ữ ườ ữ

ế ử ụ ữ ế ầ

ằ m i, kh d ng. th ườ ị đ th ạ ộ ể ưở bang sáng ch Liên bang M là khuy n khích m i ng ỹ ế ng t d ng vào cu c s ng. T ự ụ ộ ố vào nh ng s n ph m và đ m b o v i ng đ u t ả ẩ ả ữ ầ ư m t nhà cung c p. nh ng s n ph m gi ng nhau t ả ố ẩ ữ ừ ộ ế B ng phát minh sáng ch là gi y c p cho ng i phát B ng phát minh sáng ch : ấ ấ ằ i khác làm, s d ng, bán nh ng phát minh minh ho c là quá trình ngăn ch n nh ngng ặ ặ đã đ ả ả c đăng ký này. B ng phát minh sáng ch yêu c u nh ng phát minh ph i đ m ượ b o y u t ả ế ố ớ ả ụ

ho c các bi u t ng đ phân bi ặ ể ượ ể

ệ c ch t l ẩ ấ : là nh ng t ợ ọ ể ả t các s n ấ ượ ng ượ

ữ ph m và nhà s n xu t ra nó. L i ích c a khách hàng là h hi u ra đ s n ph m mà h mua là c a các hãng n i ti ng. ả ừ ủ ổ ế

Nhãn hi u đăng ký ệ ả ẩ ọ B n quy n tác gi ề ề ả

ở ữ ề ặ do xu t b n ho c ấ ả t rõ th i gian ờ ế

i s h u. M t ng ủ ả: Trao cho quy n s h u có quy n t ề ự quy n quy t đ nh v s n ph m c a mình. B n quy n tác gi còn cho bi ẩ ả ả ủ ề i s h u có nh ng quy n sau: và tên ng ữ ườ ở ữ ề

ế ị ườ ở ữ - Quy n đ ề ả ộ c tái xu t b n. ấ ả ề ượ

ậ ả ề ượ ớ ừ ả ề ẩ

- Quy n đ - Quy n đ ề ượ

c nh n s n ph m m i t b n quy n. c bán và phân ph i các b n sao chép. ố - Quy n đ nh đo t s n ph m t ả b n quy n. ạ ả ừ ả ề ề ẩ ị

- Quy n công b b n quy n ra công chúng. ố ả ề ề

ữ ạ

c n ph i n m v ng m t s liên quan đ n vi c b o v quy n tài s n nh ề ả ả ắ ệ ướ ả

ệ c và công ướ ệ ế c qu c t ố ế ề ả ộ ố ư c ngoài đ tránh nh ng vi ph m không ữ ố ế ầ ệ ế ể n ở ướ ạ

=> Các doanh nghi p kinh doanh trên ph m vi qu c t lu t,ậ hi pệ b ng sáng ch , nhãn hi u, b n quy n … ằ ch ýủ .

ị ượ ử ụ ạ ng m i ằ c coi là b vi ph m khi b ng đó đ ạ ủ ướ ươ ồ ừ ị ự ồ ậ ả ụ ớ ự ế ủ c s d ng trong th B ng sáng ch đ ằ ế ượ nh copy hay b t ch c mà không có s đ ng ý c a ch nhân v i ý đ l a b p hay làm ớ ủ ắ ư ấ l n l n công chúng. Ví d : Công ty Texas Instruments đã ki n 8 công ty Nh t s n xu t ẫ ộ b nh d a vào b ng sáng ch c a công ty này sau khi đã h t h n gi y phép. Công ty ộ ề M này đã b t nh ng công ty Nh t tr g n 300 tri u USD cho ti n b n quy n. ỹ ệ ế ạ ề ậ ả ầ ấ ả ằ ữ ệ ắ

ượ ằ ế ầ ộ ế ủ ể ằ ả ử ụ ễ ặ ọ ằ ặ c m t s tiêu chu n nh m i, có ích, sáng t o và có hi u qu kinh t c b ng sáng ch . M c Khi m t công ty phát minh ra m t sáng ki n thì c n ph i có đ ụ ộ ế đích c a vi c l y b ng sáng ch là đ có kh năng s d ng phát minh c a mình trong ả ủ ng m i và ngăn ch n nh ng công ty khác qu y nhi u. Không ph i m i sáng ki n th ế ươ ả c c p khi m t hàng phát minh đó đ u đ ề ượ ấ tho mãn đ ả ệ ấ ữ ạ ấ c c p b ng sáng ch . B ng sáng ch ch đ ế ằ ẩ ế ỉ ượ ấ ạ ư ớ ộ ố ượ ế . ệ ả

ị ủ ữ ừ ứ ấ ả t Nam cũng đã t ng h ng ch u nh ng r i ro pháp lý ị c ngoài đăng ký m t b n quy n nhãn hi u trên th ệ c nh ng ch a đăng ượ ề ướ ư n ở ướ c đăng ký trong n c ngoài thì phát hi n đã b m t công ty ệ ổ ươ ng qu c t n ở ướ ư ị ộ ế i 13 qu c gia và vùng lãnh th . ổ ố ề ế ẩ ạ i c a DN. S n ph m Vinataba ề ợ ủ ướ ọ ướ ồ ị c đã b đăng ký t ấ ệ ướ ể ả ng đ n uy tín và th ờ ng hi u. Đ ng th i, t Nam. Ngoài t Nam ả c đo t th ạ ệ ươ đ đ a vào Vi ố ệ c này có th s n xu t Vinataba gi ươ ế ố ệ ủ i nhãn hi u c a ệ ủ ự ệ ạ ứ ế ớ ng Campuchia, th tr ệ ị ườ ng ệ i nhãn hi u ử ệ ể ạ c nh ng đã r t khó khăn và t n kém. 3 n Ví dụ :T ng Công ty Thu c lá Vi ệ ố ng m i qu c t trong th khi b n ạ ị ướ ố ế tr . Nhãn hi u Vinataba tuy đã đ ố ế ệ ườ ký c ngoài, khi ti n hành đăng ký ế c a Indonesia chi m đo t t ạ ạ ủ Đi u này đã gây tác h i ngiêm tr ng đ n quy n l không th xu t kh u sang các n ấ ẩ ể i nh ng n công ty t ả ể ư ạ ữ ng hi u c a DN và ngành thu c là Vi ra, nh ng nh h ưở ữ ả không ph i là nh . T ng Công ty Thu c lá đã th c hi n vi c đòi l ệ ả ỏ ổ mình nh ng đ n nay m i chính th c thành công trên th tr ị ườ ư Lào và Trung Qu c đang trong quá trình x lý. Vi c khi u ki n đ đòi l ế ố m i ch th c hi n ố ệ ở ỉ ự ướ ư ấ ớ

ậ ấ ế ữ ướ ậ c. Chúng ta không nên v i k t lu n các n ấ ề ệ ấ ế ỉ ớ ạ ở ộ ế ướ i h n ch huy. Các n ể ề ướ ế ỉ ằ c đang phát tri n hay các n ể ụ ữ ướ ặ ề ồ ẩ ỏ ầ ề ạ ậ ớ ề ề ậ ng trình ph n m m hi n có mà không c n xin phép ng ế ế t k ể ầ ườ ệ ầ c công nghi p duy nh t yêu c u c p gi y phép cho ợ i thi ấ ầ ấ ướ ệ ấ Lu t sáng ch khác nhau r t nhi u gi a các n c kém phát r ng v n đ khó khăn trong vi c c p b ng sáng ch ch gi ằ c công tri n, các n c có n n kinh t ề ướ ể nghi p phát tri n cũng lo i tr m t s m t hàng ra kh i danh m c nh ng m t hàng ạ ừ ộ ố ặ ệ ị c b o h . Nh t v i ý đ đ y m nh ngành công ph n m m máy tính đã đ ngh đ ượ ả ộ s a đ i lu t b n quy n đ cho phép các công ty Nh t có quy n sao chép h p pháp m t ử ổ ph n c a ch ầ ủ ề ph n m m đ u tiên. Canada là n ề ầ vi c s n xu t và buôn bán thu c ố ệ ả ộ ậ ả ươ ầ ấ

* S đ m b o và trách nhi m đ i v i s n ph m ố ớ ả ự ả ệ ả ẩ

ố ế ệ ả ư ề ẩ ậ

ố ớ ả ệ ả ẩ ầ

ả ả ả ấ

H u h t các qu c gia đ u có đ o lu t b o v s n ph m, lu t này đ a ra các ậ ả ầ tiêu chu n áp d ng cho các nhà s n xu t. Trách nhi m đ i v i s n ph m yêu c u các ụ ẩ ng khác, g m c nhân viên công ty ph i có nhà s n xu t, ng ữ ẩ ng tích ho c ch t chóc do các s n ph m trách nhi m đ i v i nh ng thi ệ ạ ệ ạ ấ i bán và nh ng đ i t ố ượ t h i, th ươ ườ ố ớ ồ ặ ữ ế ả

c b i th ồ ề ằ ổ

t gây ra. T n th t có th ph i đ ả ượ ấ ạ ặ ộ ậ ng b ng ti n thông qua b lu t ả i ph i ự ữ ả

ườ ậ c đ a ra tòa án. ế ậ ự c th c hi n th c khi v vi c đ ng xuyên tr khuy t t dân s và ti n ph t, ho c có th b ph t tù theo lu t hình s . Nh ng hòa gi đ ượ ể ể ị ướ ụ ệ ượ ư ạ ườ ề ệ ự

c n ph i nh n th c r ng m t công ty không d ộ ả ễ ố ứ ằ ằ ố ế ầ ằ ướ ợ ữ ạ ộ ứ ấ

ở ỹ Hawaii (M ). Khi có m t công nhân b th ộ ượ ư ẩ ụ ệ ở ọ t rõ r ng thân xe c a công ty ả ủ ư c s d ng t ằ i Hawaii. Nh ng công ty Duple bi ế i Hawaii. Đi u này có th là b ng ch ng đ toà án ể ằ ằ ứ ề ể ạ ố Các nhà ho t đ ng kinh doanh qu c t ậ ạ ộ n c ngoài b ng cách suy nghĩ r ng toà án n c ngoài gì tr n tránh trách nhi m ệ ở ướ không có quy n x ki n. Tr ng h p công ty h u h n Duple Motor Body Works – ườ ề ử ệ m t công ty c a Anh là m t b ng ch ng. Công ty Duple cung c p thân xe buýt cho ộ ằ ủ i Anh cho khách công ty Vauhall Motor, m t công ty Anh khác, đ l p ráp xe buýt t ể ắ ạ ộ hàng ng và liên quan đ n trách nhi m ệ ế ị ươ Hawaii. Tuy nhiên, công ty Duple tuyên s n ph m, v vi c này đ c đ a ra toà án ả b r ng toà án Hawaii không có th m quy n, vì h cho r ng Duple không qu ng cáo ề ẩ ố ằ cũng không bán hàng t cu i cùng cũng đ Hawaii phán x Duple. ạ ượ ử ụ ử

* Thuế

Chính ph các n c dùng thu nh p t ậ ừ

ng ườ ự ề

ề thu doanh thu cho nhi u m c đích. Ti n ướ ủ c dùng đ tr l i giàu i nghèo. Chính ph cũng đánh thu tr c thu, còn g i là thu tiêu dùng cho hai ế ng, xây d ng quân đ i, đi u hòa thu nh p t ộ ể ả ươ ủ ụ ề ậ ừ ế ế ự ọ

thu đ ế ượ sang ng ườ m c đích: ụ

- Nó giúp cho vi c chi tr ệ ả ộ ả cho nh ng h u qu c a vi c tiêu dùng m t s n ả ủ ữ ệ ậ

ph m.ẩ

- Làm cho hàng hóa nh p kh u đ t h n. ắ ơ ẩ ậ

ữ c đánh trên các hàng hóa nh r ư ượ ự ể ề ầ ả

ượ nh ng s n ph m này. T ừ ữ ố ữ ầ ữ ặ

i th h n v m t giá c . Xét v t ng t ươ ế ế ơ ẩ ườ ươ ẩ ả ợ

Thu tiêu dùng đ ế t sinh ra t nh ng b nh t ậ ệ xây d ng và s a ch a c u c ng và đ ữ ự kh u làm cho nh ng hàng hóa đ a ph ữ c có t khác, các n ị u và thu c lá đ đi u tr ố ể , thu đánh trên xăng d u đ ế ậ ng xá. Thu đánh trên nh ng m t hàng nh p ề ỷ ệ l ng có l thu su t khác nhau tính trên thu nh p. ề ặ ậ ị ế ấ

ướ => Đ c bi ặ ề

ướ ừ ề ấ ấ c đang áp d ng….R t ụ ố ướ ng vào nh ng v ki n liên quan ữ ụ ệ

t Nam t ng v . ế ẩ ấ ớ ề ấ

l ỷ ệ t v n đ thu ch ng bán phá giá mà 1 s n ế ố ệ ấ nhi u doanh nghi p xu t kh u Vi ệ ệ đ n v n đ này,gây t n th t l n v kinh t ế ề ổ * Đ o lu t ch ng đ c quy n ề ố ạ ậ ộ

ị ấ

ạ ề ụ ố ộ ằ ế ả ố Các đ o lu t nh m ch ng các công ty n đ nh giá c , chi m lĩnh th tr ọ

ấ ạ ữ ố ắ ng và ị ườ ậ ạ i th do đ c quy n g i là đ o lu t ch ng đ c quy n. Nh ng đ o ề ữ ậ ợ m c giá h p lý. ở ứ t n d ng nh ng l ậ lu t này c g ng cung c p cho khách hàng nh ng s n ph m đa d ng ậ ế ộ ạ ữ ả ẩ

Các công ty b ch tài b i lu t ch ng đ c quy n cho r ng h b m t l ố ề ằ ộ

ị ế ớ ậ

ẻ ị nh ng n ữ ở ộ

ề ằ ạ

l n n u không vi ph m lu t ch ng đ c quy n. ậ ở ph i chia s th ph n v i các đ i th c nh tranh trong n ủ ạ ầ ả ố c có đ o lu t ch ng đ c quy n th đ ng ườ ố ướ ộ ậ ạ s giao d ch qu c t . M t s ti u th ị ố ọ ươ ộ ố ể ố ế t h n đ i v i các công ty qu c t t ố ớ ố ơ ợ i th do ọ ị ấ ợ ế c. Vì v y, nh ng hãng ho t ạ ữ ướ ộ c mi n thu trong m t ng đ ế ượ ng cho r ng h có th có đi u ki n c nh tranh ể ậ ễ ề ố ố ế ớ ệ ộ ế ề ạ

ộ ạ ộ ườ ườ ữ ộ ố ớ ướ ố ữ c, môi tr ơ ộ ậ Nh v y, h ậ ệ ố ư ậ i gi a môi tr doanh. Vi c tác đ ng qua l ạ ệ c và môi tr lu t ngoài n ng pháp lu t qu c t ậ ườ ướ cũng gây nên không ít nh ng khó khăn, ch ữ th ng pháp lu t khác nhau tác đ ng khác nhau đ i v i các ho t đ ng kinh ng pháp t o ra vô s nh ng c h i m i song ớ ạ ậ ng pháp lu t trong n ậ ố ế ạ ng ng i v t m i cho kinh doanh ớ ướ

ng văn hoá,chính tr và ạ ế ậ ấ ứ ạ M tộ ậ , môi tr ạ ộ ph c t p. ủ ề ng b i n n văn hoá,h ị lu t pháp n ệ ị ng văn hoá,chính tr ,lu t pháp trong kinh doanh qu c t ườ ưở i. ố ế ề ể ế M tộ ạ ộ ị ậ ạ ả ể ệ ả ị ẩ ặ t v n n văn hoá,nh ng nét đ c ế ề ề ệ ể và có nh ng hi u bi ữ ế ư ủ ữ ả Ngoài vi c ph i còn c qu c t ề ướ ế ả ị ệ i, các nhà kinh doanh qu c t ố ế h u ố ế ữ m i có c ậ t đ n nh ng quy đ nh có tính b t bu c c a các đi u ế ế ượ ố ế ớ ơ ề ng tr ng qu c t K t lu n pháp lu t r t đa d ng và ườ ị công ty ho t đ ng trên quy mô qu c t ữ ch u tác đ ng c a n n văn hoá và không nh ng ố ế ộ ị h th ng chính tr , b nh h c mình mà còn ướ ậ ệ ố ở ề ị ả th ng chính tr và ph i ả tuân th lu t pháp ướ ở ạ Vì th vi c tìm hi u kĩ v c s t c a ủ n ủ ậ ố ế ệ t. là r t c n thi môi tr ấ ầ i c n ph i hi u rõ lu t pháp n doanh nhân ho t đ ng trên ph m vi qu c t ướ ở ạ c s t ậ ố ế ầ ế liên quan đ n c nh tranh, đ nh giá, phân ph i, trách nhi m s n ph m, b ng sáng ch , ằ ố ế ạ nhãn hi u và qu ng cáo v.v… ữ ả tr ng trong phong cách giao ti p,kinh doanh nh m tránh nh ng r i ro. ằ c s t c mình, lu t pháp n chú ý đ n lu t pháp n ướ ở ạ ậ ướ c n ph i bi ộ ủ ắ ữ ầ quan. Làm đ c nh ng đi u nêu trên, các nhà ho t đ ng kinh doanh qu c t ạ ộ ữ h i thành công trên th ộ ố ế . ươ ườ