1
LI NÓI ðU
1. Lý do chn ñ tài
Mi nhà ñu tư khi góp vn ñthành lp doanh nghip bo him ñu nhn thc,
có hai ho"t ñ#ng ñư$c th%c hin song song trong doanh nghip bo him ñó là ho"t
ñ#ng kinh doanh bo him và ho"t ñ#ng ñu tư. ði v*i doanh nghip bo him phi
nhân th,, vì các h$p ñ/ng bo him có kỳ h"n ng1n nên tính tương thích c5a hai ho"t
ñ#ng này càng ñư$c thhin r7t rõ. Như vy ñ duy trì và phát trin, các doanh
nghip bo him nói riêng và các doanh nghip bo him phi nhân th, nói chung cn
ñ:t hai ho"t ñ#ng này trong m#t t;ng th hoàn ch<nh và th%c hin m#t cách khoa h,c,
vì ñiu này s= th hin tính chuyên nghip c5a doanh nghip bo him.
ðm bo kh năng thanh toán là v7n ñ r7t quan tr,ng ñi v*i ho"t ñ#ng
kinh doanh c5a các doanh nghip bo him, chính vì th@, ñ ñáp ng biên kh
năng thanh toán A m#t mc ñ# nh7t ñBnh thì doanh nghip bo him cn phi có
m#t mc vn ch5 sA hCu ti thiu và cn ñm bo danh mDc ñu tư c5a mình
ñ"t ñư$c m#t mc tE su7t l$i nhun nào ñó.
Ho"t ñ#ng bo him nhân th, và phi nhân th, g1n lin v*i nhCng ñ:c ñim
ho"t ñ#ng kinh doanh riêng nên ho"t ñ#ng ñu tư c5a các doanh nghip bo
him nhân th, và phi nhân th, s= có nhCng ñ:c thù và yêu cu riêng. Do vy,
ho"t ñ#ng ñu tư c5a doanh nghip bo him phi nhân th, cn ñư$c nghiên cu
dư*i góc ñ# m#t ho"t ñ#ng ñu tư mang tính ñ:c thù nhIm góp phn tr lJi rõ
câu hKi: Làm th nào ñ nâng cao hiu qu ñu tư ca các doanh nghip bo
him phi nhân th Vit Nam?.
2. Mc tiêu, ñi tư ng và ph$m vi nghiên c&u c'a lu*n án
Mc tiêu ca lun án:
M H thng hóa lý thuy@t v hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
M Phân tích th%c tr"ng hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư c5a các DNBH phi nhân
th, Vit Nam
M ð xu7t h thng các gii pháp nhIm nâng cao hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư
c5a các DNBH phi nhân th, Vit Nam
ði tưng nghiên cu:
Hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư c5a các DNBH phi nhân th,.
Phm vi nghiên cu:
Hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư tài chính c5a các DNBH phi nhân th, Vit Nam
giai ño"n 2007 ñ@n 2011.
3. Phương pháp nghiên c&u
Lun án k@t h$p giCa nghiên cu ñBnh tính và nghiên cu ñBnh lư$ng. SX
2
dDng cơ sA lý thuy@t tài chính, phân tích ñu tư và qun trB r5i ro. Phương pháp
nghiên cu ñBnh lư$ng sX dDng các mô hình h/i quy, phân tích các nhân t nh
hưAng ñ@n các ch< tiêu v hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư. Xác ñBnh mc ñ# t;n th7t
l*n nh7t trong chi tr b/i thưJng thong qua mô hình ñánh giá r5i ro VaR.
4. Ý nghĩa khoa hc và th3c ti4n c'a lu*n án
Th nht, mA ñu trong các nghiên cu t"i Vit Nam, lun án ñã ñưa ra
m#t cu ni giCa các nguyên t1c ñu tư và vic ñánh giá hiu qu ho"t ñ#ng ñu
tư c5a DNBH phi nhân th,. T^ ñó ñi ñ@n khái nim hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư
c5a DNBH phi nhân th, ñư$c th hin khi ho"t ñ#ng ñu tư g1n lin ñ/ng thJi
v*i ba nguyên t1c c5a ho"t ñ#ng ñu tư: an toàn, sinh lJi và ñm bo kh năng
thanh toán thưJng xuyên. Lun án ñã xây d%ng ñư$c lý lun và phương pháp
xác ñBnh ch< tiêu vn ch5 sA hCu ti thiu c5a doanh nghip bo him phi nhân
th, trong cơ c7u vn ñ ñm bo cho ho"t ñ#ng ñu tư ñ"t ñư$c hiu qu theo
h thng ñánh giá trên. Lý lun này hoàn toàn phù h$p v*i h thng Solvency I
và II trên th@ gi*i quy ñBnh v mc vn an toàn c5a doanh nghip bo him.
Th hai, lun án ñánh giá hiu quho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân
th, Vit Nam theo quan ñim nhìn nhn ho"t ñ#ng kinh doanh và ho"t ñ#ng
ñu tư như hai m:t c5a m#t v7n ñ. T^ ñó ñ xu7t phương pháp vn dDng các lý
thuy@t qun trB tài chính, lý thuy@t ñu tư và qun trB r5i ro hin ñ"i trong các
thư*c ño c5a các ch< tiêu ñánh giá
Thba, nghiên cu này giúp cho vic ñBnh hư*ng các DNBH t"i thB trưJng
Vit Nam phát trin theo các mô hình hoàn ch<nh ñã hình thành t"i các thB trưJng
bo him lâu ñJi trên th@ gi*i v*i các ñ xu7t v: (i) S% ñBnh hư*ng phát trin
ngành bo him phi nhân th, ñóng vai trò là nhà ñu tư quan tr,ng và có tác ñ#ng
tích c%c ñ@n vic t"o ra cơ c7u ñu tư hiu qu c5a nn kinh t@; (ii) MA r#ng vic
huy ñ#ng vn và ñu tư ra thB trưJng khu v%c, quc t@ cùng v*i s% phát trin các
sn phfm bo him cho các ngành, ñ:c bit là chú tr,ng vào ngành nông nghip.
5. K7t c8u c'a lu*n án
Ngoài phn mA ñu và k@t lun, lun án bao g/m 3 chương
Chương 1: Nh"ng vn ñ$ lý lun cơ b&n v$ hi'u qu& hot ñ*ng ñ+u tư ca
DNBH phi nhân th1
Chương 2: Th3c trng hi'u qu& hot ñ*ng ñ+u tư ca các DNBH phi nhân
th1 Vi't Nam
Chương 3: Gi&i pháp nâng cao hi'u qu& hot ñ*ng ñ+u tư ca các DNBH
phi nhân th1 Vi't Nam
3
CHƯƠNG 1: NH?NG VAN ðB LÝ LUCN CƠ BEN VB
HIFU QUE HOIT ðKNG ðU TƯ CLA DOANH NGHIFP
BEO HIOM PHI NHÂN THQ
1.1. TRng quan v doanh nghiTp bVo hiWm phi nhân th
1.1.1. Khái nim
Doanh nghi'p b&o hi8m phi nhân th1: là lo"i hình doanh nghip chuyên
cung c7p các sn phfm bo him ñm bo cho các r5i ro liên quan ñ@n tài sn,
trách nhim dân s% và sc khKe, tính m"ng, kh năng lao ñ#ng c5a con ngưJi
1.1.2. Các ho%t ñ&ng ch yu ca doanh nghip bo him phi nhân th
1.1.2.1. Ho"t ñ#ng kinh doanh bo him
1.1.2.2. Ho"t ñ#ng ñu tư
Do ñ:c thù ho"t ñ#ng kinh doanh có chu trình kinh doanh ño ngư$c và
liên quan ñ@n r5i ro, nên ho"t ñ#ng kinh doanh bo him thưJng không t"o ra
nhiu l$i nhun và khó xác ñBnh mc l$i nhun t^ k@t qu ho"t ñ#ng kinh doanh
vào thJi ñim có doanh thu, chính vì vy, ho"t ñ#ng ñu tư ñư$c th%c hin song
song và h tr$ cho ho"t ñ#ng chính c5a DN..
1.1.2.3. Ho"t ñ#ng khác
Ngoài hai ho"t ñ#ng chính là kinh doanh bo him và ñu tư tài chính, các
DNBH phi nhân th, còn th%c hin các khác như giám ñBnh t;n th7t, xét gii
quy@t b/i thưJng…Thông qua ho"t ñ#ng này, DNBH phi nhân th, s= nhn
ñư$c m#t khon phí ñ làm tăng thêm thu nhp doanh nghip. Cũng nhJ nhCng
ho"t ñ#ng này mà ch7t lư$ng dBch vD c5a DN không ng^ng ñư$c ci thin, uy
tín và kh năng c"nh tranh c5a DN vì th@ cũng ñư$c nâng cao.
1.1.3. ð*c ñim ho%t ñ&ng ca doanh nghip bo him phi nhân th
1.1.3.1. ð:c thù v sn phfm bo him
1.1.3.2. ð:c thù v tính ch7t ho"t ñ#ng kinh doanh bo him
1.1.3.3. ð:c thù c5a qul d% phòng nghip vD trong bo him phi nhân th,
1.1.3.4. V7n ñ ñm bo kh năng thanh toán r7t ñư$c coi tr,ng
ðm bo kh năng thanh toán cho khách hàng theo các h$p ñ/ng ký k@t là
v7n ñ sng còn c5a các DNBH. Vì vy, các DNBH phi nhân th, phi tuân th5
nhCng yêu cu v vn và các yêu cu v ñu tư phù h$p ñ có th ñáp ng các
t;n th7t không lưJng trư*c ñư$c.
1.1.3.5. Danh mDc bo him phi nhân th, phi ñư$c ña d"ng hóa
4
1.1.4. Mô hình hóa mi quan hT gi\a các ho$t ñ]ng c'a DNBH phi nhân th
1.1.5. Vai trò ca doanh nghip bo him phi nhân th
Vai trò kinh t7
Góp phn ;n ñBnh tài chính cho bên mua bo him khi r5i ro ñư$c bo
him xy ra
Góp phn cung ng vn cho nn kinh t@
Góp phn ;n ñBnh và tăng thu cho ngân sách Nhà nư*c và thúc ñfy phát
trin quan h kinh t@ ñi ngo"i giCa các nư*c
Vai trò xã h]i
Góp phn chia sp r5i ro, ñ phòng và h"n ch@ t;n th7t
Góp phn t"o thêm công ăn vic làm cho ngưJi lao ñ#ng và t"o nên m#t
n@p sng ti@t kim trên ph"m vi toàn xã h#i.
Là ch d%a tinh thn cho bên mua bo him
1.2. HiTu quV ho$t ñ]ng ñbu tư c'a doanh nghiTp bVo hiWm phi nhân th
1.2.1. Ho%t ñ&ng ñu tư ca doanh nghip bo him phi nhân th
1.2.1.1. ð:c ñim v ngu/n vn ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
Vì h$p ñ/ng bo him (HðBH) phi nhân th, liên quan ñ@n các ho"t ñ#ng
kinh t@ trong nhCng lĩnh v%c khác nhau nên vic chia sp r5i ro giCa các HðBH ñ
ñm bo cân bIng (theo lut s l*n) s= có khnăng ñ"t ñư$c th7p hơn so v*i các
HðBH nhân th,. Do vy, trong cơ c7u vn c5a DNBH phi nhân th, thì tE l vn
ch5 sA hCu s= l*n hơn tE l vn ch5 sA hCu trong cơ c7u vn c5a DNBH nhân th,.
1.2.1.2. ð:c ñim ho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
Xu7t phát t^ ñ:c ñim ho"t ñ#ng ñu tư, cn quan tâm hai v7n ñ:
Th nht, v$ hình thc ñ+u tư: do ho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân
th, có liên h ch:t ch= v*i các ho"t ñ#ng b/i thưJng hay chi tr tin bo him
phát sinh trong khong thJi gian là m#t năm nên các DN này phi th%c hin ñu
tư ng1n h"n v*i m#t tE l nh7t ñBnh nào ñó. Vì vy, tE l ñu tư ng1n h"n và dài
h"n trên t;ng vn ñu tư cn ñư$c xác ñBnh m#t cách h$p lý.
Th hai, v$ lĩnh v3c ñ+u tư: cn xác ñBnh m#t danh mDc ñu tư có mc r5i
ro trung bình (thông thưJng h s bêta c5a danh mDc x7p x< bIng 1) M ñây là
m#t danh mDc ñu tư ña d"ng và cân bIng, phKng theo danh mDc thB trưJng.
Danh mDc ñu tư này tương ng v*i các lo"i HðBH phi nhân th, ñư$c ký k@t
trên các lĩnh v%c c5a nn kinh t@.
5
1.2.1.3. Vai trò ho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
Mang l"i l$i nhun ch5 y@u cho DNBH phi nhân th,
rnh hưAng tr%c ti@p ñ@n kh năng c"nh tranh
Giúp cho các DNBH phi nhân th, bù ñ1p s% m7t giá c5a ñ/ng tin
Góp phn t"o ra công ăn vic làm cho xã h#i giúp xã h#i ;n ñBnh và tăng
tích lũy cho nn kinh t@.
1.2.1.3. Nguyên t1c trong ho"t ñ#ng ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
Nguyên t1c an toàn
Nguyên t1c sinh lJi
Nguyên t1c ñm bo kh năng thanh toán thưJng xuyên
1.2.1.4. Các hình thc ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
GXi tin t"i các t; chc tín dDng
ðu tư chng khoán (trái phi@u và c; phi@u)
ðu tư b7t ñ#ng sn
Cho vay th@ ch7p
Góp vn liên doanh
Các hình thc khác
1.2.2. Hiu qu ñu tư ca các doanh nghip bo him phi nhân th
1.2.2.1. Khái nim hiu qu ñu tư
ði v*i doanh nghip bo him phi nhân th,, hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư
ñư$c th hin khi ho"t ñ#ng ñu tư luôn g1n lin ñ/ng thJi v*i ba nguyên t1c:
an toàn, sinh lJi và ñm bo kh năng thanh toán thưJng xuyên.
Vic ñm bo kh năng sinh lJi A m#t mc tE su7t l$i nhun nào ñó s=
giúp cho vic ñm bo kh năng thanh toán và an toàn cho ho"t ñ#ng c5a
DNBH phi nhân th,. Bên c"nh ñó cn ñánh giá r5i ro c5a danh mDc ñu tư ñ
ñánh giá mc ñ# an toàn c5a ho"t ñ#ng ñu tư.
1.2.2.2. Các ch< tiêu ñánh giá hiu qu ñu tư c5a DNBH phi nhân th,
Nhóm các ch0 tiêu ñánh giá kh năng sinh l6i
Hi'u sut s= dng vn ñ+u tư tài chính
TA sut sinh lBi trên vn ñ+u tư tài chính
TA sut li nhun theo doanh thu tD hot ñ*ng ñ+u tư tài chính
Nhóm các ch0 tiêu ñánh giá kh năng thanh toán
Kh năng thanh toán hin hành
6
Kh năng thanh toán ng1n h"n
Kh năng thanh toán nhanh
ðánh giá ri ro ca danh m7c
1.2.3.Các mô hình ñư:c s; d7ng ñ ñánh giá hiu qu ñu tư ca các
doanh nghip bo him phi nhân th
1.2.3.1. Mô hình VaR
Vic xác ñBnh VaR ñi v*i các danh mDc, tài sn v^a giúp nhà ñu tư tài
chính có th ño lưJng t;n th7t tài chính v^a giúp nhà qun lý ñiu hành thB
trưJng tài chính có các bin pháp qun lý ho"t ñ#ng c5a thB trưJng ñ ñm bo
an toàn trong quá trình ho"t ñ#ng.
1.2.3.2. Mô hình CAPM
Mô hình ñBnh giá tài sn vn (CAPM) là ct lõi c5a lý thuy@t kinh t@ tài
chính hin ñ"i. Mô hình CAPM cho phép d% ñoán mi quan hgiCa r5i ro
và l$i su7t kỳ v,ng.
1.2.3.3. Mô hình kinh t lư:ng
SX dDng các mô hình kinh t@ lư$ng ñ xem xét các y@u t nh hưAng ñ@n
các ch< tiêu v kh năng sinh lJi, kh năng thanh toán.
1.3. Các nhân t Vnh hưcng tdi hiTu quV ñbu tư c'a các DNBH phi nhân th
1.3.1. Các nhân t@ vi mô
Các nghĩa v tài chính ca DNBH phi nhân th1
Quy mô vn ñ+u tư
TH chc hot ñ*ng ñ+u tư
Quan ñi8m ñ+u tư ca ngưBi qu&n lý ñ+u tư
Cht lưng ñ*i ngũ cán b* th3c hi'n ñ+u tư
Kh& năng thu thp thông tin
Mc ñ* ng dng công ngh' thông tin trong qu&n lý
1.3.2. Các nhân t@ vĩ mô
Môi trưBng pháp lý
Môi trưBng kinh tM xã h*i &nh hưPng ñMn quy mô vn ñ+u tư và kh&
năng huy ñ*ng vn ñ+u tư
Môi trưBng ñ+u tư trong và ngoài nưQc
7
CHƯƠNG 2. THeC TRING HIFU QUE ðU TƯ CLA CÁC
DOANH NGHIFP BEO HIOM PHI NHÂN THQ VIFT NAM
2.1. Khái quát v s3 phát triWn c'a thi trưjng bVo hiWm phi nhân th ViTt
Nam và v8n ñ huy ñ]ng vn ñbu tư c'a DNBH phi nhân th ViTt Nam
2.1.1. Khái quát v s3 phát triWn c'a thi trưjng bVo hiWm phi nhân th
ViTt Nam
Tính ñ@n h@t năm 2011, thB trưJng bo him phi nhân th, có 29 DNBH phi
nhân th, ñang ho"t ñ#ng trên thB trưJng bo him Vit Nam, trong ñó có: 11
công ty TNHH 1 thành viên, 3 công ty TNHH 2 thành viên trA lên, 15 công ty
c; phn
Trong s các DNBH phi nhân th, trong nư*c, m#t sdoanh nghip l*n
ñã khwng ñBnh ñư$c tên tu;i ñó là: Bo Vit; Bo Minh; PJICO, PVI, PTI và
Bo Long.
2.1.2. V8n ñ huy ñ]ng vn ñbu tư c'a các DNBH phi nhân th ViTt Nam
2.1.2.1. VC nguDn v@n ñu tư tE doanh thu phí bo him
V*i 11 nhóm nghip vD bo him theo như cách phân lo"i c5a Hip h#i
Bo him Vit Nam, các DNBH phi nhân th, ñã ti@n hành ña d"ng hoá thành
hơn 700 sn phfm khác nhau ñ ñáp ng nhu cu ngày càng ña d"ng c5a thB
trưJng. S% gia tăng v s lư$ng các DNBH phi nhân th, ñã t"o ra m#t thB
trưJng sôi ñ#ng v*i ho"t ñ#ng ngày càng ña d"ng và phong phú, ñiu này giúp
cho ch< tiêu doanh thu phí bo him phi nhân th, tăng qua các năm. S% tăng
trưAng c5a doanh thu phí ñã kéo theo s% tăng trưAng c quy mô qul d% phòng
nghip vD,t^ ñó giúp cho các DNBH phi nhân th, ñm bo ;n ñBnh trong kinh
doanh và gia tăng ngu/n vn ñu tư trA l"i nn kinh t@.
2.1.2.2. VC nguDn v@n ñu tư tE v@n ch sG hHu
Lư$ng vn ch5 sA hCu c5a các DNBH phi nhân th, Vit Nam hin nay cao
g7p khong 2 ln so v*i qul DPNV và có xu hư*ng gim trong nhCng năm gn
ñây; lư$ng VCSH/ doanh thu phí BH có xu hư*ng gim ñi. Như vy, vic huy
ñ#ng VCSH c5a DNBH phi nhân th, t"i Vit Nam ñang có xu hư*ng chCng l"i
và có d7u hiu c5a vic khó khăn trong vic huy ñ#ng VCSH.
8
2.2. Th3c tr$ng hiTu quV ho$t ñ]ng ñbu tư c'a các DNBH phi nhân
th ViTt Nam năm 2007o2010
2.2.1. Th3c tr$ng tRng vn ñbu tư c'a các DNBH phi nhân th ViTt Nam
T;ng vn ñu tư c5a thB trưJng bo him phi nhân th, Vit Nam trong
giai ño"n 2007M 2010 ñu tăng, riêng 2011 gim 0.46% so v*i 2010. M:c dù
mc tăng không ;n ñBnh và có xu hư*ng gim, nhưng ngành bo him phi
nhân th, cũng ñã góp phn không nhK trong vic ñápng nhu cu vn ñu tư
cho nn kinh t@.
2.2.2. Cơ cJu danh m7c ñu tư ca các DNBH phi nhân th Vit Nam
Hin nay các DNBH phi nhân th, Vit Nam ñang tn dDng h@t các kênh
ñu tư ñư$c Nhà nư*c cho phép ñ ña d"ng hóa danh mDc ñu tư nhIm mDc
ñích sinh lJi và phân tán r5i ro. TE tr,ng ñu tư c5a t^ng hình thc ñu tư có
thay ñ;i qua các năm, ñiu này cho th7y ho"t ñ#ng ñu tư ñang ñư$c th%c hin
m#t cách thn tr,ng nhIm ñm bo an toàn cho ñ/ng vn ñu tư và nó khá phù
h$p v*i bi cnh nn kinh t@ trong nư*c và th@ gi*i chBu nh hưAng l*n bAi
kh5ng hong kinh t@ toàn cu và nn kinh t@ cha ñ%ng nhiu r5i ro trong ho"t
ñ#ng ñu tư.
2.2.3. ThNc tr%ng hiu qu ho%t ñ&ng ñu tư ca các DNBH phi nhân
th Vit Nam năm 2007 – 2010
2.2.3.1. Th%c tr"ng kh năng sinh lJi
Hi'u sut s= dng vn theo doanh thu tD hot ñ*ng ñ+u tư tài chính
Hiu su7t sX dDng vn theo doanh thu t^ ho"t ñ#ng ñu tư tài chính c5a
m#t s DNBH phi nhân th, Vit Nam ñư$c l%a ch,n phân tích luôn bi@n ñ#ng
và A mc chưa cao (n@u so v*i lãi su7t huy ñ#ng tin gXi t"i các NHTM trong
giai ño"n nghiên cu là khong 14%/năm), trong khi t;ng vn ñu tư tài chính
tăng qua các năm. ðiu này ñã cho th7y, ho"t ñ#ng ñu tư chưa th%c s% hiu
qu, tc ñ# gia tăng doanh thu không ;n ñBnh và chm hơn tc ñ# gia tăng vn
ñu tư.
TA sut li nhun theo tHng vn ñ+u tư tD hot ñ*ng tài chính
Nhìn chung mc tE su7t l$i nhun theo t;ng vn t^ ho"t ñ#ng ñu tư trong
giai ño"n 2007M2010 không ;n ñBnh và mc tE su7t chưa cao nhiu so v*i mc tE
su7t trung bình c5a ngành là khong 9.3% [báo cáo tài chính PTI năm 2010].
9
M#t s DNBH phi nhân th, có mc tE su7t l$i nhun ñu tư trong giai ño"n này
là th7p như Bo Vit, BIC hay ñ:c bit là PVI (9.07%; 4.78%; 4.95%; 6.21%) r7t
th7p so v*i các DN trong ngành, trong khi t;ng vn cho ho"t ñ#ng ñu tư c5a
công ty này r7t cao. Năm 2011, k@t qu tE su7t l$i nhut t^ ho"t ñ#ng ñu tư c5a
các DNBH phi nhân th, Vit Nam cao hơn so v*i năm 2010. Tuy nhiên, mc tE
su7t này theo ñánh giá là v•n th7p nên s= nh hưAng ñ@n kh năng ñm bo
phòng h# r5i ro c5a các DNBH phi nhân th, trong thJi gian phát trin s1p t*i.
TA sut li nhun trên doanh thu tD hot ñ*ng ñ+u tư tài chính
Mc tE su7t l$i nhun trên doanh thu t^ ho"t ñ#ng ñu tư không ;n ñBnh và
r7t th7p A m#t s doanh nghip, chwng h"n PVI, ñ:c bit là BIC: năm 2008 mc
tE su7t này M45.07% (do ho"t ñ#ng ñu tư bB l t*i 39 tE ñ/ng). NhCng tính toán
trên cũng ñã m#t ln nCa khwng ñBnh, ho"t ñ#ng ñu tư c5a các DNBH phi nhân
th, Vit Nam trong thJi gian qua chưa th%c s% hiu qu, mc tE su7t chưa cao. Lý
gii cho v7n ñ này là do trong giai ño"n nghiên cu 2007 M 2011 PVI, BIC cũng
như các DNBH phi nhân th, khác ñã g:p r7t nhiu khó khăn trong ho"t ñ#ng ñu
tư do nhCng nh hưAng b7t l$i c5a cu#c kh5ng hong kinh t@ th@ gi*i và trong
nư*c ñã khi@n cho thB trưJng chng khoán sDt gim; thB trưJng b7t ñ#ng sn ñóng
băng... Ngoài ra, cũng phi k ñ@n s% y@u kém trong qun trB r5i ro trong ñu tư.
Do vy, khi ñánh giá hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư thì cn phi xem xét r#ng hơn, v*i
bi cnh kh5ng hong kinh t@ trong nư*c và th@ gi*i như hin nay ñã nh hưAng
r7t l*n t*i môi trưJng ñu tư c5a các DNBH phi nhân th, thì vic tp trung ñu tư
dư*i hình thc tin gXi mà các DNBH phi nhân th, ñang th%c hin là hoàn toàn
phù h$p và ch7p nhn ñư$c vì ho"t ñ#ng này hin nay ñem l"i ít r5i ro, ñ/ng thJi
ñem l"i l$i nhun ;n ñBnh ñ DN có th ñm bo kh năng thanh khon c5a DN
v*i khách hàng. Nhưng trong tương lai gn, khi mà nn kinh t@ trong nư*c và th@
gi*i ñã ;n ñBnh, thB trưJng tài chính sôi ñ#ng trA l"i, thB trưJng b7t ñ#ng sn nóng
lên thì các DNBH phi nhân th, cn phi có nhCng chi@n lư$c ñu tư dài h"n, quy@t
ñBnh ñu tư hơn lý hơn và th%c hin tt qun lý r5i ro ñ có th nâng cao ñư$c hiu
qu trong ho"t ñ#ng ñ
u tư.
Theo tính toán t^ mô hình VaR, v*i mc vn ñu tư trung bình ngành
thưJng g7p khong 1.3 ln doanh thu. Do ñó, tE su7t l$i nhun trung bình trên
vn ñu tư cn ñ"t khong 10% (13%/1.3 = 10%). Tính toán tương t% cho các
10
giá trB ti ña là 29%. So sánh v*i tE su7t l$i nhun trên t;ng vn ñu tư trung
bình c5a ngành hin nay là khong 9.3% [báo cáo tài chính c5a PTI năm 2010],
ñiu này cho th7y, vic ñu tư c5a DNBH phi nhân th, Vit Nam hin nay
không ñm bo phòng h# r5i ro v kh năng thanh toán, nh7t là trong ñiu kin
tE l VCSH so v*i doanh thu ñang gim ñi như hin nay. ðiu này cũng có
nghĩa là vic bo toàn VCSH ñ ñáp ng r5i ro thanh toán v*i xác su7t 95% là
không ñư$c bo ñm. N@u tăng mc xác su7t ñm bo kh năng thanh toán
99.5% như Solvency II thì tE su7t l$i nhun trên t;ng vn ñu tư còn l*n hơn
nCa.
2.2.3.2. Th%c tr"ng kh năng thanh toán thưJng xuyên
Hu h@t các DNBH phi nhân th, ñu ñm bo kh năng thanh toán. Tuy
nhiên, mc ñm bo khnăng thanh toán chưa ;n ñBnh và s= khó ñm bo n@u
như r5i ro trong ho"t ñ#ng kinh doanh bo him cao (do t;n th7t l*n ho:c liên
ti@p xy ra) và ho"t ñ#ng ñu tư khó khăn.
2.2.3.3. Th%c tr"ng r5i ro danh mDc ñu tư
Ho"t ñ#ng ñu tư c5a các DNBH phi nhân th, Vit Nam ngày càng ñư$c
ci thin và ñi vào chiu sâu nhIm ñm bo l%a ch,n ñư$c các hình thc ñu
tư thích h$p, an toàn cho ngu/n vn và có th mang l"i hiu qu kinh t@ cao.
Tuy nhiên, như$c ñim th7y rõ ñi v*i danh mDc ñu tư c5a các DNBH phi
nhân th, Vit Nam hin nay ñó là s% kém ña d"ng trong phân b; vn ñu tư
ñ gim thiu r5i ro. BIng chng là các DN l%a ch,n nhCng kênh ñu tư A
nhCng thái c%c quá sai khác v mc ñ# r5i ro: m#t phn ch5 y@u là ñu tư an
toàn vào hình thc gXi tin vào các TCTD; m#t phn vn ñu tư vào kênh r5i
ro cao ch5 y@u tp trung vào kinh doanh b7t ñ#ng sn.
2.2.3.4. Phân tích các nhân t nh hưAng ñ@n hiu qu ho"t ñ#ng ñu tư
V*i s liu báo cáo tài chính 2010 cho th7y, hiu su7t sX dDng vn ñu tư
theo ngành có quan h v*i tE l ñu tư ng1n h"n m#t cách có ý nghĩa thng kê.
T;ng vn ñu tư và tE l ñu tư b7t ñ#ng sn không nh hưAng ñ@n hiu su7t sX
dDng vn, ñiu này chng tK hiu su7t sX dDng vn c5a các doanh nghip trong
ngành ;n ñBnh xung quanh m#t mc nào ñó hay phương thc ñu tư c5a các
doanh nghip tương t% nhau. Hiu su7t sX dDng vn có quan h dương v*i tE l
ñu tư ng1n h"n, ñiu này ñã cho th7y nhCng DNBH nào chú tr,ng ñ@n các ho"t