Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Ngân hàng: Quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam

TÓM TẮT LUẬN VĂN<br /> Lý do chọn đề tài<br /> Tín dụng là một trong những hoạt động kinh doanh chủ yếu và là hoạt động mang<br /> lại lợi nhuận lớn nhất cho các ngân hàng thương mại. Với nền kinh tế Việt Nam đang trên<br /> đà phát triển, thu nhập của người dân ngày một tăng và ổn định hơn, họ có nhu cầu mong<br /> muốn được hưởng thụ nhiều hơn, tiện nghi hơn, do đó hoạt động tín dụng cấp cho đôi<br /> tượng cá nhân và hộ gia đình (tín dụng thể nhân) trở nên rất tiềm năng. Mảng tín dụng<br /> này mang lại cho ngân hàng mức lợi nhuận cao, song đây cũng là khoản mục kinh doanh<br /> chứa đựng nhiều rủi ro. Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam là một<br /> trong những đơn vị dẫn đầu trong toàn hệ thống Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt<br /> Nam về hoạt động tín dụng. Tuy vậy, tình hình nợ quá hạn, nợ xấu vẫn còn tồn tại (nợ<br /> xấu tín dụng thể nhân năm 2013 là 2%). Xuất phát từ thực tế trên, là một nhân viên đang<br /> công tác tại Phòng Khách hàng Thể Nhân, Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương<br /> Việt Nam, tác giả chọn đề tài: “Quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân<br /> hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam” để nghiên cứu.<br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về quản trị rủi ro tín dụng thể nhân của<br /> ngân hàng thương mại. Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động quản trị rủi ro tín dụng<br /> thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam, từ đó, phát hiện<br /> những điểm còn hạn chế còn tồn tại về quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch,<br /> tìm hiểu nguyên nhân. Trên cơ sở tìm hiểu được nguyên nhân dẫn đến những hạn chế<br /> trong quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch, Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn<br /> thiện công tác quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại<br /> thương Việt Nam.<br /> Phƣơng pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp thu thập số liệu: nguồn dữ liệu thứ cấp: các số liệu được lấy từ báo cáo kết<br /> quả hoạt động kinh doanh, báo cáo tài chính, báo cáo tín dụng của Sở Giao dịch Ngân hàng<br /> TMCP Ngoại thương Việt Nam năm 2012, 2013, 2014 và định hướng phát triển của Ngân<br /> hàng đến năm 2020, các tạp chí và báo liên quan đến Ngân hàng.<br /> Phương pháp phân tích số liệu: Phương pháp thống kê tổng hợp số liệu giữa các<br /> năm; phân tích tỷ trọng, số tuyệt đối, số tương đối; so sánh.<br /> <br /> Nội dung<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm những<br /> nội dung chính sau:<br /> Chương 1: Những vấn đề cơ bản về quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại ngân hàng<br /> thương mại.<br /> Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân hàng<br /> TMCP Ngoại thương Việt Nam.<br /> Chương 3: Giải pháp nhằm tăng cường công tác quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại<br /> Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam.<br /> <br /> CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG<br /> THỂ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI<br /> 1.1. Khái quát về tín dụng thể nhân của ngân hàng thƣơng mại<br /> Tín dụng thể nhân là một hình thức tín dụng cấp cho đối tượng vay vốn là khách<br /> hàng cá nhân và hộ gia đình nhằm mục đích tiêu dùng, phục vụ sản xuất, kinh doanh,<br /> mua xây sửa nhà ở, đất ở hay một số mục đích khác.<br /> 1.2. Rủi ro tín dụng thể nhân của Ngân hàng thƣơng mại<br /> Rủi ro tín dụng thể nhân là khả năng xảy ra những tổn thất trong hoạt động tín dụng<br /> thể nhân do khách hàng vay vốn không thực hiện được các nghĩa vụ theo đúng cam kết<br /> của mình dẫn đến việc ngân hàng có thể bị thiệt hại. Rủi ro tín dụng nói chung và rủi ro<br /> tín dụng thể nhân nói riêng xảy ra có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh làm<br /> giảm lợi nhuận kinh doanh của ngân hàng, do đó cần phải có biện pháp phòng ngừa và<br /> hạn chế.<br /> 1.3. Quản trị rủi ro tín dụng thể nhân của Ngân hàng thƣơng mại<br /> Quan niệm về quản trị rủi ro tín dụng thể nhân<br /> Quản trị rủi ro tín dụng thể nhân là một bộ phận của quản trị rủi ro tín dụng nằm<br /> trong khuôn khổ quản trị rủi ro chung của ngân hàng thương mại. Có thể hiểu: Quản trị<br /> rủi ro tín dụng thể nhân là quá trình ngân hàng tiến hành hoạch định, tổ chức triển khai<br /> thực hiện và giám sát kiểm tra toàn bộ hoạt động cấp tín dụng thể nhân, nhằm tối đa hoá<br /> <br /> lợi nhuận của ngân hàng với mức rủi ro có thể chấp nhận.<br /> Ban lãnh đạo NHTM có trách nhiệm xây dựng mục tiêu, chiến lược, nhiêm vụ kinh<br /> doanh đối với đối tượng khách hàng thể nhân, trong đó xác định rõ những rủi ro và lợi<br /> nhuận của ngân hàng, để thiết lập một hệ thống quản trị rủi ro tín dụng thể nhân hiệu quả,<br /> ban lãnh đạo ngân hàng phải tổ chức, giám sát các hoạt động tín dụng theo đúng quy<br /> đinh, đánh giá mức độ rủi ro của hoạt động tín dụng, đưa ra các biện pháp tổ chức để hạn<br /> chế rủi ro, đặt ra các hạn mức và giám sát rủi ro.<br /> Nguyên tắc quản trị rủi ro tín dụng thể nhân<br /> Quản trị rủi ro tín dụng cần tuân theo các nguyên tắc được Ủy ban Basel về giám sát<br /> Ngân hàng đưa ra về quản lý nợ xấu mà thực chất là đưa ra các nguyên tắc trong quản trị<br /> rủi ro tín dụng, đảm bảo tính hiệu quả và an toàn trong hoạt động cấp tín dụng: Xây dựng<br /> môi trường tín dụng thích hợp (3 nguyên tắc), Thực hiện cấp tín dụng lành mạnh (4<br /> nguyên tắc), Duy trì một quá trình quản lý, đo lường và theo dõi tín dụng phù hợp (10<br /> nguyên tắc).<br /> Nội dung quản trị rủi ro tín dụng thể nhân<br /> Quản trị rủi ro tín dụng thể nhân bao gồm 3 nội dung: nhận biết rủi ro, đo lường rủi<br /> ro và các công cụ quản trị rủi ro. Rủi ro tín dụng một khi đã xác định thì cần phải được<br /> phân tích, đo lường và đưa ra các biện pháp xử lý, đồng thời phải có các biện pháp hạn<br /> chế, phòng ngừa các nguy cơ rủi ro mới xảy ra.<br /> Nhận biết rủi ro tín dụng thể nhân là việc phát hiện, xác định được các nguy cơ rủi<br /> ro tồn tại trong hoạt động tín dụng thể nhân, có thể đó là những khoản cho vay đã xảy ra<br /> rủi ro hoặc những khoản cho vay có mức độ rủi ro tiềm ẩn lớn. Để đánh giá được mức độ<br /> rủi ro tín dụng thể nhân, thường dựa vào các chỉ tiêu định lượng là: nợ quá hạn và tỷ lệ<br /> nợ quá hạn, nợ xấu và tỷ lệ nợ xấu, tỷ lệ xóa nợ. Bên cạnh đó còn có các chỉ tiêu là tổn<br /> thất dự tính được và tổn thất không dự tính được theo hiệp ước Basel II. Các chỉ tiêu này<br /> càng cao thì khả năng rủi ro tín dụng thể nhân của ngân hàng càng lớn, phản ánh việc<br /> quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng là chưa tốt, trong đó tỷ lệ nợ xấu là chỉ tiêu quan<br /> trọng nhất. Để đạt được mức rủi ro tín dụng chấp nhận được, Ngân hàng sử dụng các<br /> công cụ quản trị như: quy trình tín dụng, cơ cấu tổ chức quản trị, chính sách tín dụng hợp<br /> lý, chặt chẽ, thống nhất; trích lập dự phòng rủi ro và một số công cụ khác như mô hình<br /> <br /> điểm số tín dụng thể nhân; bảo hiểm tín dụng; các loại báo cáo...<br /> Các nhân tố tác động tới quản trị rủi ro tín dụng<br /> Muốn xây dựng các biện pháp quản trị rủi ro tín dụng thể nhân hiệu quả, phải tìm<br /> hiểu các nhân tố ảnh hưởng. Ngoài các nhân tố thuộc về vấn đề vĩ mô như tốc độ phát<br /> triển kinh tế xã hội, tình hình ổn định kinh tế - chính trị trong nước thì những nhân tố cơ<br /> bản, quan trọng tác động mạnh mẽ trực tiếp nhất là cơ chế, chính sách của Nhà Nước có<br /> liên quan đến lĩnh vực tín dụng; cơ cấu tổ chức, quy trình tín dụng, chính sách tín dụng,<br /> trình độ công nghệ, chất lượng nhân sự tín dụng của ngân hàng. Cơ chế, chính sách của<br /> Nhà Nước liên quan đến lĩnh vực tín dụng đồng bộ, chặt chẽ, phù hợp; Ngân hàng có cơ<br /> cấu tổ chức phù hợp; quy trình tín dụng, chính sách tín dụng thống nhất, chặt chẽ; trình<br /> độ công nghệ cao; chất lượng nhân sự tốt sẽ giúp cho công tác quản trị rủi ro của ngân<br /> hàng tốt hơn.<br /> CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THỂ NHÂN TẠI<br /> SỞ GIAO DỊCH NGÂN HÀNG TMCP NGOẠI THƢƠNG VIỆT NAM<br /> 2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại<br /> thƣơng Việt Nam<br /> Sở Giao dịch Vietcombank được thành lập năm 1991. Trong thời gian đầu thành<br /> lập, Sở Giao dịch là đơn vị phụ thuộc Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam Trung ương<br /> (Hội sở chính). Năm 2006 Sở Giao dịch đã chính thức tách ra khỏi Hội Sở chính, trở<br /> thành một đơn vị hoạt động kinh doanh độc lập, có tư cách tương đương với chi nhánh<br /> cấp 1 của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam và luôn là lá cờ tiên phong đạt thành tích<br /> cao trong mọi hoạt động của Vietcombank.<br /> Tính đến nay SGD đã có 21 phòng giao dịch trực thuộc có ví trí thuận lợi, cùng hệ<br /> thống 144 máy ATM, với hơn 700 cán bộ, trên 90% có trình độ Đại học, tổng nguồn vốn<br /> huy động 55.168 tỷ đồng, dư nợ 12.262 tỷ đồng, phát hành trên 145.000 thẻ ATM cung<br /> cấp đầy đủ các sản phẩm dịch vụ Ngân hàng hiện đại cho mọi thành phần kinh tế. Kết<br /> quả hoạt động kinh doanh luôn duy trì tăng trưởng tương đối ổn định trong những năm<br /> gần đây.<br /> 2.2. Tình hình kinh doanh tại Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thƣơng Việt<br /> Nam<br /> Tổng nguồn vốn huy động cuối năm 2014 đạt 55.168 tỷ, chiếm trên 12% tổng vốn<br /> <br /> huy động từ nền kinh tế của toàn hệ thống Vietcombank. Tổng dư nợ cho vay năm 2014<br /> đạt 12.262 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng gần 5% trong tổng dư nợ của Vietcombank. Thu từ<br /> dịch vụ và tài trợ thương mại đạt 353 tỷ VND. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh trong<br /> năm 2014 của SGD đạt 958 tỷ, lợi nhuận sau trích lập DPRR đạt 399,08 tỷ đồng.<br /> Có thể thấy, hoạt động huy động vốn và các dịch vụ là điểm mạnh của Sở Giao<br /> Dịch trong khi hoạt động tín dụng phát triển chưa xứng tầm với quy mô của chi nhánh.<br /> Lợi nhuận vẫn tăng trưởng qua các năm nhưng tỷ lệ đạt được so với kế hoạch đề ra còn<br /> thấp.<br /> 2.3. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch Ngân hàng<br /> TMCP Ngoại thƣơng Việt Nam<br /> Thực trạng hoạt động tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch<br /> Tuy hoạt động tín dụng thể nhân mới được phát triển vài năm gần đây nhưng Sở<br /> Giao Dịch Vietcombank đã triển khai tương đối tốt. Hiện Sở Giao Dịch đang triển khai<br /> cho vay với các sản phẩm chuẩn như: cho vay mua/xây mới/sửa chữa nhà ở/đất ở có tài<br /> sản thế chấp, cho vay mua nhà dự án, cho vay mua nhà thương mại/nhà ở dành cho người<br /> thu nhập thấp, cho vay mua ô tô, Kinh doanh tài lộc, cho vay tiêu dùng tín chấp, Chiết<br /> khấu/Cầm cố Giấy tờ có giá và cho vay thế chấp bất động sản với các mục đích khác như<br /> mua máy móc thiết bị, chữa bệnh, du học, mua phương tiện khác... Trong đó tập trung<br /> vào 2 sản phẩm mũi nhọn là hỗ trợ mua/xây mới/sửa chữa nhà ở/đất ở; mua nhà dự án.<br /> Dư nợ Tín dụng KHTN tăng trưởng liên tục trong giai đoạn 2012-2014 với tốc độ tăng<br /> mạnh, từ 1.453 tỷ đồng năm 2012 tăng lên 2.466 tỷ đồng năm 2014, nâng tỷ trọng tín<br /> dụng KHTN trên tín dụng toàn Sở Giao Dịch từ 15,7% năm 2012 lên 20,1% năm 2014.<br /> Điều này cho thấy vị trí ngày càng quan trọng của hoạt động Tín dụng KHTN. Dư nợ tín<br /> dụng thể nhân chủ yếu là dư nợ dài hạn, chiếm tỷ trọng cao nhất khoảng 45%, còn lại là<br /> dư nợ tín dụng ngắn hạn và trung hạn, tỷ lệ cho vay có tài sản bảo đảm lên tới 95%.<br /> Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng thể nhân tại Sở Giao dịch<br /> Công tác quản trị rủi ro tín dụng thể nhân của Sở Giao Dịch tương đối tốt, đạt được<br /> một số kết quả nhất định. Thứ nhất, với tốc độ tăng trưởng tín dụng thể nhân khá lớn<br /> 20%-50%, nhưng tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn được kiểm soát trong mức độ thấp, tỷ lệ nợ<br /> xấu dưới 2%, tỷ lệ nợ quá hạn