Trà có chống được ung thư không?
Trà hay Chè (Comellia sinensis) được sử dụng hàng năm qua để làm
thức uống dưới dạng Trà đen (lá, đọt Trà tươi được giã nát, cho lên men rồi
phơi sấy khô). Trà cũng được chế biến thành Trà xanh (Trà tươi được giã nát
rồi phơi sấy khô ngay) hoặc Trà ô long (ủ lên men ngắn hạn rồi phơi sấy khô).
Các nghiên cứu khoa học cho thấy Trà tươi và Trà xanh chứa nhiều hóa hợp
chất thiên nhiên có hoạt tính sinh học tốt nhất cho cơ thể: các polyphenol, kể
cả epigallocatechin-3-gallat (EGCG) và epigallocatechin (EGC) chống oxy
hóa, chống lão hóa, ngừa ung thư. Trà ô long là trung bình giữa Trà xanh và
Trà đen…
Ứng dụng chính của Trà xanh là phòng ngừa ung thư và bệnh tim mạch.
Nghiên cứu có kiểm chứng nhóm người có nguy cơ những bệnh này cho thấy Trà
xanh tạo ra tính chống ung thư ở ung thư dạ dày ruột, tuyến tụy, đại tràng, phổi và
ung thư liên quan đến estrogen gồm ung thư vú. Súc miệng với Trà xanh cho thấy
giảm mảng bám răng và ức chế vi khuẩn gây sâu răng (Yamamoto và cộng sự,
1997). Trà xanh cho tính chất gây nhiệt và oxy hóa chất béo và có thể là chất hỗ
trợ có ích trong điều trị bệnh béo mập. Trà ô long (hồng trà) giảm nồng độ glucose
và fructosamin huyết tương ở người bệnh tiểu đường type 2 trong nghiên cứu lâm
sàng (Hosoda và cộng sự, 2003). Trà xanh có thể có ích để phòng ngừa và điều trị
bệnh tiêu chảy do vi khuẩn Clostridium nhưng lại giúp khuẩn có ích
(Lactobacillus và Bidifobacter) của hệ vi khuẩn ruột phát triển tốt.
Nghiên cứu trên thú vật chứng minh tác dụng chống viêm trong điều trị
viêm kết tràng và tác dụng giảm cholesterol.
Những polyphenol trong Trà xanh được tin là tạo hoạt động bảo vệ hóa
chất, chống sinh sản và chống oxy hóa. Những nghiên cứu mới đây về thành phần
không phải polyphenol của Trà xanh chứng minh pheophytin A và B có hoạt tính
chống độc hại gen và chống viêm. Nhiều cơ chế được đề nghị cho tính chống tăng
sinh khối u và làm tế bào tự hủy. Đặc tính này cho các bệnh mạch máu. Cafein
trong Trà có tính kích thích thần kinh trung ương và tác dụng chống trầm cảm (đối
kháng với adenosin). Đối kháng với adenosin đưa đến giãn nở mạch máu thận và
làm tăng tốc độ lọc cầu thận (lợi tiểu). Cafein còn giúp co bóp tim, làm tiết dịch vị,
thủy phân glucose và lipid (có ích cho việc giảm cân). Trong thử nghiệm ở động
vật, cơ chế chống bradykinin và prostaglandin hàn gắn các tổn hại vi mạch và tạo
tác dụng chống viêm.
Tác dụng chống ung thư
Có chứng cứ lâm sàng là Trà xanh có tác dụng phòng ngừa ung thư. Loại
ung thư có thể được phòng ngừa nhờ Trà xanh được chứng minh qua nghiên cứu
lâm sàng gồm ung thư tụy tạng, ruột kết, ruột non, dạ dày, vú và phổi. Nhiều
nghiên cứu in vitro chứng minh giảm tăng sinh và tăng tế bào tự hủy tùy thuộc liều
ở nhiều dòng ung thư khác nhau (phổi, u biểu bì, tế bào sừng, tuyến tiền liệt, cổ
trướng Ehrlich, ruột kết, dạ dày, miệng và vú). Điều này xảy ra khi tế bào ung thư
tiếp xúc với polyphenol của Trà hay những polyphenol thành viên như
epigallocatechin-3-gallat (EGCG) và epigallocatechin (EGC) (Chen và cộng sự,
1998; Khafit và cộng sự, 1998...).
Những cơ chế tác động khác được đề nghị, như kích thích phiên mã enzym
giải độc pha II, chẹn yếu tố tăng trưởng liên quan đến đường tín hiệu cảm ứng, ức
chế protein biểu lộ nitric oxid cảm ứng, ức chế sản xuất nitric oxid, và ức chế
khích động hoạt động của protein-1. Hai nghiên cứu chứng minh Trà xanh chận
đứng tăng trưởng hay làm tế bào tự hủy đặc biệt cho tế bào ung thư chứ không
phải tế bào lành mạnh (Chen và cộng sự, 1998; Ahmad và cộng sự, 1997). Tế bào
u bướu không mọc được do polyphenol của Trà xảy ra ở pha G1 trong chu kỳ tế
bào (Khafil và cộng sự, 1998).
Tác dụng phòng chống ung thư
Kết quả của một nghiên cứu ca bệnh có kiểm chứng về ung thư vú ở phụ nữ
Nhật gợi ý tăng tiêu thụ Trà xanh, trước sự bắt đầu xuất hiện ung thư lâm sàng liên
quan đến cải thiện tiên lượng giai đoạn I và II ung thư vú, có thể do tác dụng biến
đổi của Trà xanh lên những đặc tính lâm sàng của ung thư (Nakachi và cộng sự,
1998).
Việc dùng Trà xanh được điều tra trong một nghiên cứu kiểm chứng ca
bệnh về nguy cơ ung thư đường tiêu hóa (thực quản, dạ dày, kết tràng và hậu
môn). Nguy cơ ung thư dạ dày giảm thấp liên quan đến dùng nhiều Trà xanh (trên
7 ly Trà xanh mỗi ngày) (Inoue và cộng sự, 1998). Một nghiên cứu khác ở Thượng
Hải, cho thấy có sự đối nghịch giữa sự tiêu thụ Trà xanh và nhiều loại ung thư (Ji
và cộng sự, 1997).
Tác dụng ngăn ngừa hóa chất độc hại của Trà xanh được quan sát ở người
hút thuốc lá bằng cách đánh giá trao đổi chromatid tế bào lymphô ngoại vi ở người
không hút thuốc, hút thuốc và người hút thuốc có uống Trà xanh 2 đến 3 ly mỗi
ngày trong 6 tháng. Trà xanh có vẻ chận đứng sự tăng trao đổi chromatid do hút
thuốc gây ra (Lee và cộng sự, 1997; Shim và cộng sự, 1995).
Xét lại hệ thống dữ liệu của Cochrane 21/7/09
Bài xét lại này đăng online trong tháng 7/2009, tìm thấy Trà xanh có thể hỗ
trợ chống ung thư gan, ung thư vú và ở đàn ông, ung thư tuyến tiền liệt, nhưng
dùng Trà xanh có thể tăng nguy cơ ung thư bàng quang. Chứng cứ đối chọi nhau
thấy ở ung thư đường tiêu hóa (thực quản, kết tràng hay tụy tạng), mặc dầu các tác
giả ghi nhận có chứng cứ từ vừa phải đến mạnh rằng Trà xanh bảo vệ chống ung
thư phổi và kết tràng hậu môn.
Mặc dầu xem nhiều nghiên cứu, nhóm điều tra có vẻ không chắc chắn là
Trà xanh có thật sự ngăn ngừa phát sinh nhiều dạng ung thư khác nhau, theo một
nhà nghiên cứu ung thư tại Đức. Các nhà nghiên cứu đã xem lại những nghiên cứu
với tổng số hơn 1,6 triệu người châu Á tham dự, là vùng dùng Trà như một thói
quen. Tác giả bảo thể tích Trà tiêu thụ biến đổi và mỗi loại ung thư phát triển một
khác, làm cho nhóm của ông khó tìm được liên quan dứt khoát về Trà xanh có thật
sự giúp ngừa ung thư hay không.
Cách đây mấy tháng, chúng ta đã thấy báo cáo của Đại học Teheran về một
bộ lạc miền núi Iran bị ung thư rất nhiều mà họ nghi là do uống Trà nóng trên
600C. Mặt khác, người Việt Nam hiện nay cũng uống nhiều Trà ở thành thị và
nước Trà xanh ở nông thôn, tại sao vẫn có nhiều người bị ung thư?
Điều khác biệt trên có thể giải thích là ăn uống nóng thì dễ bị ung thư như
khoa học đã chứng minh chứ không riêng gì uống Trà nóng. Mặt khác, có nhiều
nguyên nhân gây ung thư (như ô nhiễm môi trường, người hút thuốc lá, uống
