Triệu chứng của bệnh u cơ
nhẵn tử cung
Những triệu chứng chính - Cơ năng: ra huyết là triệu chứng chính, gặp
trong 60% trường hợp. Biểu hiện là cường kinh với lượng máu nhiều, máu
cục lẫn máu loãng, sẽ dẫn đến rong kinh, rong huyết gây thiếu máu cho bệnh
nhân. Đau vùng hạ vị hoặc vùng hố chậu. Đôi khi bệnh nhân có cảm giác tức
nặng vùng hạ vị, tăng lên trong thời gian hành kinh. Khí hư ra nhiều, loãng
như nước...
- Thực thể: nắn bụng có thể xác định được đáy tử cung, u thường ở giữa
vùng hạ vị, gõ đục, di động, mật độ chắc. Thăm khám âm đạo kết hợp với nắn
bụng thấy toàn bộ tử cung to, chắc, bờ nhẵn, đều. Đôi khi thấy những khối nổi trên
bề mặt tử cung chắc và không đau. U di động cùng với tử cung. Thăm khám trực
tràng giúp phân biệt UCNTC phát triển về phía sau hay u trực tràng. Đo buồng tử
cung tuy ít giá trị nhưng có thể cho thấy buồng tử cung dài hơn bình thường.
- Siêu âm: hình ảnh u cơ trơn là một tổ chức đậm âm vang và đồng nhất,
khác biệt với âm vang của cơ tử cung. Chẩn đoán siêu âm có thể khó khăn ở
trường hợp u nang buồng trứng dính với tử cung. U cơ dưới thanh mạc là dễ nhận
ra nhất, làm biến dạng hình dáng tử cung. Tuy nhiên, khi u có cuống có thể nhầm
với u thể đặc buồng trứng.
- Chụp buồng tử cung: luôn là phương pháp cần thiết, cho biết các thông tin
trực tiếp về u, những tổn thương phối hợp như quá sản niêm mạc tử cung, hay ung
thư thân tử cung phối hợp.
- Soi buồng tử cung: khi u bé và nằm dưới niêm mạc thì soi buồng tử cung
nhìn thấy rõ hơn.
Biến chứng nguy hiểm
- Chảy máu: hay gặp trong u cơ dưới niêm mạc. Ra máu là một dấu hiệu và
biến chứng hay gặp của u cơ nhẵn tử cung gây nên tình trạng rong kinh, rong
huyết. Ra máu là do quá sản niêm mạc tử cung vì mất cân bằng estro-progestatif
(đáp ứng tốt với điều trị bằng progestatif), hoặc do teo niêm mạc tử cung, hay do
rối loạn sự đáp ứng của niêm mạc tử cung đối với estrogen; cũng có thể là do u xơ
dưới niêm mạc gây loét, nhiễm khuẩn, viêm niêm mạc tử cung gây chảy máu. Ra
huyết kéo dài dẫn đến thiếu máu mạn tính và nhược sắc. Mức độ thiếu máu được
xác định qua công thức máu và nồng độ hemoglobin.
- Chèn ép: khi kích thước nhân u cơ nhẵn tử cung to lên sẽ chèn ép vào các
tạng lân cận và là một biến chứng thường gặp. Mức độ biến chứng này phụ thuộc
sự phát triển của u. Với u phát triển trong dây chằng rộng, sẽ chèn ép vào niệu
quản dẫn đến hậu quả là giãn đài bể thận. Khi u chèn ép vào trực tràng sẽ gây táo
bón trường diễn, thậm chí gây tắc ruột. U xơ có thể bị kẹt trong tiểu khung, chèn
ép vào các động và tĩnh mạch chậu làm cho chi dưới bị phù nề.
- Xoắn: thường gặp loại u dưới phúc mạc có cuống, biểu hiện đau hố chậu
dữ dội, kèm theo dấu hiệu kích thích phúc mạc như nôn, bí trung tiện. Toàn thân
suy sụp, mạch nhanh, choáng và bụng chướng đau.
- Nhiễm khuẩn: tương đối hiếm gặp, thường xảy ra ở những u dưới niêm
mạc hay polip thò ra khỏi cổ tử cung bị nhiễm khuẩn hoặc hoại tử. Bệnh nhân có
những cơn đau bụng, siết, bạch cầu tăng và toàn thân suy sụp.
- Thoái hóa: u cơ có thể bị thoái hóa mà thoái hóa kính là hay gặp nhất. U
cơ có thể bị hoại tử vô khuẩn do các rối loạn tuần hoàn trong u. Khi đó u có màu
tím hồng, phù và chảy máu làm tách các sợi cơ. Có thể thấy u bị calci hóa và thấy
rõ trên phim chụp bụng không chuẩn bị.
- Biến chứng sản khoa: UCNTC có thể gây vô sinh, sẩy thai hoặc sinh non.
UCNTC có thể làm ngôi thai bình chỉnh không tốt, tạo thành ngôi thai bất thường
hoặc trở thành u tiền đạo. Khi có thai, u xơ thấm đẫm nước sẽ to lên và mềm ra, có
thể gây hoại tử vô khuẩn.