VẬT LÝ 12
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
LÝ THUYẾT
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
1. Giới thiệu
Thực nghiệm cho thấy khi đặt một hiệu điện thế xoay chiều vào hai đầu
một đoạn mạch thì trong mạch xuất hiện một dòng điện xoay chiều.
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
2. Khái niệm hiệu điện thế xoay chiều
Hiệu điện thế giữa hai điểm AB trong mạch điện được gọi là hiệu điện
thế xoay chiều nếu biểu thức của nó được viết dưới dạng
u = U0cos(𝝎𝒕 + 𝝋𝒖)(V)
Trong đó: U0> 0 – hiệu điện thế cực đại giữa hai điểm AB.
ω – tần số hiệu điện thế.
φ_u – pha ban đầu của hiệu điện thế.
u – là hiệu điện thế tức thời giữa hai điểm AB.
Ví dụ. u = uAB = U0cos(ωt+ φu) = 220cos(100πt + π/3 )(V)
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
2. Khái niệm hiệu điện thế xoay chiều
Quy ước. Nếu u > 0 thì điện thế ở A cao hơn điện thế ở B. Nếu u < 0 thì
điện thế ở B cao hơn điện thế ở A.
Hiệu điện thế xoay chiều là 1 đại lượng biến đổi điều hòa.
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
3. Quy ước về độ lệch pha của u và i
Thực nghiệm cho thấy, khi đặt 1 dòng điện xoay chiều
i = I0cos(𝜔𝑡 + 𝜑𝑖)(A) (1)
vào đoạn mạch thì hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch có cùng tần số 𝜔và được viết dưới dạng
u = U0cos(𝜔𝑡 + 𝜑𝑢) (2)
Đại lượng ∆𝜑 = 𝜑𝑢− 𝜑𝑖–gọi là độ lệch pha giữa điện áp hai đầu đoạn mạch và cường độ dòng
điện chạy trong mạch.
Quy ước.(1) ∆𝜑 > 0 – điện áp sớm pha hơn cường độ dòng điện.
(2) ∆𝜑 = 0 – điện áp cùng pha với cường độ dòng điện.
(3) ∆𝜑 < 0 – điện áp trễ pha hơn cường độ dòng điện.
