Viêm khớp mưng mủ, ai dễ mắc?
Viêm khớp mưng mủ là một loại bệnh nhiễm khuẩn khớp với các
căn nguyên vi sinh vật khác nhau. Theo thống kê người ta thấy mọi
lứa tuổi có thể mắc bệnh này nhưng trẻ em (đặc biệt là trẻ đẻ non)
và người cao tuổi thì dễ mắc bệnh hơn cả.
Viêm khớp mưng mủ do đâu?
Có rất nhiều nguyên nhân đưa đến viêm khớp mưng mủ, điển hình
là chấn thương làm tổn hại khớp, nhất là các chấn thương bởi tai
nạn giao thông, tai nạn lao động mà vết thương bị nhiễm bẩn do có
kèm theo bùn, đất, cát, rác, chất thải của người và động vật. Viêm
khớp mưng mủ cũng có thể do tổn thương nhiễm khuẩn các vùng
quanh khớp như mụn, nhọt, áp-xe hoặc do lạm dụng chọc hút dịch
khớp trong bệnh tràn dịch khớp... Viêm khớp mưng mủ cũng có
thể thấy ở các nhóm tuổi khác nhau như trẻ sơ sinh có thể bị nhiễm
khuẩn khớp gối mưng mủ do vi khuẩn lậu có từ người mẹ bị bệnh
lậu lây cho con. Viêm khớp mưng mủ thực chất là nhiễm khuẩn
khớp do các loại vi sinh vật khác nhau gây nên, đặc biệt là do vi
khuẩn. Ngoài loại vi khuẩn lậu gây ra cho trẻ sơ sinh và người
trưởng thành (do đã mắc bệnh lậu ở đường sinh dục - tiết niệu
trước đó) thì còn có nhiều loại vi khuẩn khác cũng gây nên viêm
mưng mủ khớp như tụ cầu vàng (S. aureus), tụ cầu da
(S.epidermidis), tụ cầu hoại sinh (S.saprophiticus). Trước đây,
người ta chỉ quan tâm đến loại tụ cầu vàng nhưng ngày nay người
ta thấy cả ba loại tụ cầu đều có khả năng gây bệnh và cả ba loại
cũng đề kháng với một số kháng sinh thông dụng, đặc biệt là tụ cầu
vàng thì đa đề kháng với kháng sinh, ngay cả một số kháng sinh
thế hệ mới. Ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi còn có thể bị viêm khớp mưng
mủ bởi một loài vi khuẩn mà trước đây người ta ít quan tâm đến
nó, đó là vi khuẩn Hemophilus influenzae. Trẻ lớn và người trưởng
thành còn có thể viêm khớp mưng mủ do một số liên cầu
(Streptococcus), nhất là loại liên cầu nhóm A (S. pyogenes). Các
loại vi khuẩn này gây nên viêm khớp mưng mủ thường gặp trong
nhiễm khuẩn bệnh viện với loại nhiễm khuẩn ở khoa ngoại, sản, sơ
sinh...
Hình ảnh mủ trong khớp gối bị viêm.
Điều trị muộn có thể gây nhiễm khuẩn máu
Viêm khớp mưng mủ có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào nếu gần
vùng bị nhiễm khuẩn (nhọt, áp-xe... ), nhất là các khớp bị tác động
mạnh hoặc bị chấn thương. Ở người trưởng thành thì khớp khuỷu
tay, cổ chân và khớp gối là dễ xảy ra hơn cả. Đây là một loại bệnh
nhiễm khuẩn nên sẽ xuất hiện các biểu hiện của hiện tượng viêm
nhiễm khuẩn như sưng, nóng, đỏ và đau tại khớp bị viêm nhiễm.
Ngoài ra người bệnh có sốt cao (39 - 40oC), mệt mỏi, chán ăn, môi
khô, lưỡi bẩn, có dấu hiệu mất nước. Tại khớp bị viêm cử động
khó khăn, đau, nhức khó chịu. Viêm khớp mưng mủ tức là viêm
khớp nhiễm khuẩn, vì vậy nếu phát hiện và điều trị kịp thời (ví dụ
như chọc hút mủ và dùng kháng sinh thích hợp) thì bệnh sẽ chóng
khỏi và có thể không để lại di chứng gì (khoảng 70%). Nếu phát
hiện muộn hoặc điều trị không đúng sẽ gây tổn thương lan rộng có
thể dẫn đến viêm xương, trật khớp xương, viêm khớp mạn tính
hoặc gây nên hiện tượng dính khớp. Nguy hiểm hơn nữa là có thể
gây nên nhiễm khuẩn huyết là một bệnh cực kỳ nguy hiểm đến tính
mạng, nhất là khi gặp các loại vi khuẩn đa đề kháng với kháng
sinh. Nếu bị viêm khớp mưng mủ ở vùng cột sống thì có thể gây
nên hiện tượng chèn ép tuỷ sống hoặc gây di chứng gù, vẹo cột
sống… Ngoài ra nếu không dùng kháng sinh sớm, hợp lý để tiêu
diệt mầm bệnh thì vi khuẩn, ngoài việc gây nhiễm trùng máu,
chúng còn có thể lan đến các cơ quan, bộ phận khác trong cơ thể
gây nên các ổ áp-xe nguy hiểm như áp-xe phổi, cơ hoành, gan,
thận… hoặc gây nên hiện tượng sốc nhiễm khuẩn.
Ai cần đề phòng viêm khớp mưng mủ?
Khi có khớp bị sưng, nóng, đau, đỏ, nhất là có chấn thương do tai
nạn đi kèm hoặc trong cơ thể đang bị mụn nhọt hoặc ổ áp-xe thì
nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được khám và điều trị càng sớm
càng tốt. Để tránh bệnh viêm khớp mưng mủ thì người mẹ trước
khi mang thai nếu mắc bệnh đường sinh dục - tiết niệu do lậu cầu
cần được điều trị triệt để tránh lây bệnh cho con. Khi xảy ra tai nạn
có tổn thương xương, khớp cần xử trí sớm tránh để vết thương bị
nhiễm khuẩn. Những người bị tràn dịch khớp gối cần được bác sĩ
chuyên khoa khớp khám và điều trị, tránh lạm dụng chọc hút dịch
khớp cũng như tiêm kháng sinh vào bao khớp. Tích cực phòng
ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện nhất là các khoa ngoại, sản, sơ sinh,
trong đó khâu vô khuẩn, tiệt khuẩn tuyệt đối đóng vai trò hết sức
quan trọng