Đ bài: Ý nghĩa n d c a hình t ng ti ng đàn trong bài th Đàn ghi ta c a Lor-caề ẩ ụ ủ ượ ế ơ ủ
Bài làm
Tây Ban Nha v n n i danh là m t đt n c xinh đp, v i nh ng th o nguyên xanh t i,ố ổ ộ ấ ướ ẹ ớ ữ ả ươ
nh ng hàng d ng xanh th m, có nh ng nàng vũ n Digan xoay tròn trong đi u nh yữ ươ ẳ ữ ữ ệ ả
Flamenco đy đm say, hoang d i, cũng v a m nh m trong sáng. N i đây đã s n sinh raầ ắ ạ ừ ạ ẽ ơ ả
nh ng con ng i mà h luôn h ng v t do, luôn luôn h ng v nh ng đi u đp đữ ườ ọ ướ ề ự ướ ề ữ ề ẹ ẽ
nh t c a cu c đi và m t trong nh ng đi bi u xu t s c nh t đó chính là ng i ngh sĩấ ủ ộ ờ ộ ữ ạ ể ấ ắ ấ ườ ệ
Federico García Lorca. Thanh Th o đã sáng tác Đàn ghi ta c a Lor-ca đ t ng nh ng iả ủ ể ưở ớ ườ
ngh sĩ tài hoa b c m nh y, ng i luôn trăn tr v i di nguy n lãng m n và k l : "N uệ ạ ệ ấ ườ ở ớ ệ ạ ỳ ạ ế
tôi ch t hãy chôn tôi v i cây đàn".ế ớ
Thanh Th o sinh năm 1946, tên khai sinh là H Thành Công, quê ông M Đc, Qu ngả ồ ở ộ ứ ả
Ngãi. Ông là nhà th luôn có nh ng suy t trăn tr v nh ng v n đ th i đi và xã h i,ơ ữ ư ở ề ữ ấ ề ờ ạ ộ
ông luôn n l c cách tân th Vi t, đào sâu vào cái tôi n i c m, xóa b nh ng khuôn m u,ỗ ự ơ ệ ộ ả ỏ ữ ẫ
sáng t o nh ng hình nh thi t m i m đem đn cho th ca hi n đi nh ng m c m thiạ ữ ả ừ ớ ẻ ế ơ ệ ạ ữ ỹ ả
ca đc s c b ng hình th c th siêu th c, t ng tr ng. Nh ng tác ph m tiêu bi u: D uặ ắ ằ ứ ơ ự ượ ư ữ ẩ ể ấ
chân qua tr ng c , Nh ng ng n sóng ng p tr i, Kh i vuông ru bích. Đàn ghi ta c a Lor-caả ỏ ữ ọ ậ ờ ố ủ
đc trích trong t p Kh i vuông ru bích, v i hình t ng ti ng đàn đi xuyên su t c tácượ ậ ố ớ ượ ế ố ả
ph m, góp ph n quan tr ng t o nên ý nghĩa c a bài th .ẩ ầ ọ ạ ủ ơ
Trong c tác ph m ta đã nhi u l n th y ti ng đàn ghi ta vang lên m t cách b t ch t v iả ẩ ề ầ ấ ế ộ ấ ợ ớ
nhi u c m xúc, ti ng đàn y lúc thì vui t i, t do, lúc l i đau th ng đn cùng c c, cóề ả ế ấ ươ ự ạ ươ ế ự
th th y ti ng đàn mang m t giá tr bi u t ng r t to l n, mà giá tr y v n đã b t ngu nể ấ ế ộ ị ể ượ ấ ớ ị ấ ố ắ ồ
t nhan đ và l i đ t c a bài th . Nhan đ bài th Đàn ghi ta c a Lor-ca th hi n sừ ề ờ ề ừ ủ ơ ề ơ ủ ể ệ ự
g n bó sâu s c c a Lor-ca v i cây đàn, mà đàn ghi ta l i v n là bi u t ng văn hóa c aắ ắ ủ ớ ạ ố ể ượ ủ
Tây Ban Nha, đng th i cũng là bi u t ng cho t t ng ngh thu t c a Lor-ca, qua đóồ ờ ể ượ ư ưở ệ ậ ủ
có th th y đc ph n nào s g n bó c a Lor-ca đi v i quê h ng đt n c, cùng n nể ấ ượ ầ ự ắ ủ ố ớ ươ ấ ướ ề
văn hóa c a t qu c mà ông chi n đu h t mình đ b o v , yêu th ng. L i đ t "N uủ ổ ố ế ấ ế ể ả ệ ươ ờ ề ừ ế
tôi ch t hãy chôn tôi v i cây đàn" đây là tâm nguy n c a Lor-ca, th hi n s g n bó c aế ớ ệ ủ ể ệ ự ắ ủ
ng i ngh sĩ v i cây đàn ghi ta, ni m mong m i th h sau có th v t lên ngh thu tườ ệ ớ ề ỏ ế ệ ể ượ ệ ậ
c a mình, hãy quên đi ti ng đàn th ca c a ông, đ sáng t o và đi m i, nh v y hànhủ ế ơ ủ ể ạ ổ ớ ư ậ
trình cách tân ngh thu t c a đt n c m i có th thành công, đây là khát v ng c a m tệ ậ ủ ấ ướ ớ ể ọ ủ ộ
ng i ngh sĩ có tâm h n cao đp. Thanh Th o đa tâm nguy n y vào làm l i đ t v iườ ệ ồ ẹ ả ư ệ ấ ờ ề ừ ớ
t m lòng thành kính và tri ân sâu s c c a ông đn ng i ngh sĩ yêu đàn.ấ ắ ủ ế ườ ệ
M đu bài th là câu "nh ng ti ng đàn b t n c/li-la li-la li-la", th hi n cho s mongở ầ ơ ữ ế ọ ướ ể ệ ự
manh, d v , cũng có th hi u là ti ng guitar trong tr o nh ng r i r c, ng t quãng t aễ ỡ ể ể ế ẻ ư ờ ạ ắ ự
nh nh ng b t n c s c sôi r i v tan trong dòng ch y. Đây là bi u tr ng cho cu c điư ữ ọ ướ ụ ồ ỡ ả ể ư ộ ờ
và s ph n bi th m, tài hoa b c m nh c a ng i ngh sĩ Lor-ca, v i nh ng khát v ng caoố ậ ả ạ ệ ủ ườ ệ ớ ữ ọ
đp cách tân cho ngh thu t cùng s công b ng cho dân t c. Nh ng âm thanh vang v ng,ẹ ệ ậ ự ằ ộ ữ ọ
l loi "li-la li-la li-la" v a bi u tr ng cho ti ng đàn c a ng i ngh sĩ, v a đem vào đóẻ ừ ể ư ế ủ ườ ệ ừ
hình nh c a loài hoa truy n th ng Tây Ban Nha đó là loài hoa li-la. Qua hình nh ti ngả ủ ề ố ả ế
đàn hình nh ng i ngh sĩ hi n lên v i khát v ng vô cùng cao đp, nh ng r t đn đcả ườ ệ ệ ớ ọ ẹ ư ấ ơ ộ
"trên yên ng a m i mòn", đây cũng chính là bi k ch c a ng i ngh sĩ.ự ỏ ị ủ ườ ệ
"Ti ng ghi-ta nâuế
b u tr i cô gái yầ ờ ấ
ti ng ghi-ta lá xanh bi t m yế ế ấ
ti ng ghi-ta tròn b t n c v tanế ọ ướ ỡ
ti ng ghi-ta ròng ròngế
máu ch y"ả
Lúc Lor-ca còn s ng, còn làm ngh thu t, còn đu tranh, ti ng ghi ta c a ông mang hìnhố ệ ậ ấ ế ủ
bóng c a m t ng i anh hùng lãng t nh ng cô đn và có khi m t m i b i không m t aiủ ộ ườ ử ư ơ ệ ỏ ở ộ
có th hi u và đng c m v i tâm h n c a ông. Khi ông m t đi, trong s man r c a kể ể ồ ả ớ ồ ủ ấ ự ợ ủ ẻ
thù, trong máu đ t i và m t tâm h n c a ng i m ng du, ti ng đàn l i m t l n n aỏ ươ ộ ồ ủ ườ ộ ế ạ ộ ầ ữ
vang lên, th hi n cái bi k ch thê th m mà ng i ngh sĩ ph i h ng ch u. Và đo n thể ệ ị ả ườ ệ ả ứ ị ở ạ ơ
trên, Thanh Th o đã b c l s tinh t c a mình khi đa vào th ti ng ghi ta, bi u tr ngả ộ ộ ự ế ủ ư ơ ế ể ư
cho ngh thu t c a Lor-ca đc đúc k t trong ti ng đàn, v t đã đi theo và g n bó sâu s cệ ậ ủ ượ ế ế ậ ắ ắ
v i nhà th trong c tâm nguy n khi ra đi v cõi vĩnh h ng. "ti ng ghi ta nâu" dòng th đãớ ơ ả ệ ề ằ ế ơ
th hi n ý nghĩa trong ngh thu t c a Lor-ca, n ch a bi t bao suy t v ngh thu t vể ệ ệ ậ ủ ẩ ứ ế ư ề ệ ậ ề
cu c đi con ng i, màu nâu là màu c a cây đàn, là màu c a đt quê h ng, cũng là màuộ ờ ườ ủ ủ ấ ươ
c a s suy t , tr m l ng. R i thì Lor-ca đã m t ng v m t "b u tr i cô gái y/ti ngủ ự ư ầ ắ ồ ơ ưở ề ộ ầ ờ ấ ế
ghi ta lá xanh bi t m y", đi u đó th hi n khao khát c a ng i ngh sĩ v m t vùng tr iế ấ ề ể ệ ủ ườ ệ ề ộ ờ
bình yên mà đó cu c s ng luôn ti p di n v i m t màu xanh t i đp, cu c s ng luôn cóở ộ ố ế ễ ớ ộ ươ ẹ ộ ố
ti ng ghi ta t do đy ngh thu t. Ngoài ra ti ng ghi ta còn mang thân ph n mong manh,ế ự ầ ệ ậ ế ậ
ng n ng i c a ng i ngh sĩ "Ti ng ghi ta tròn b t n c v tan" v i k t thúc là "Ti ngắ ủ ủ ườ ệ ế ọ ướ ỡ ớ ế ế
ghi ta ròng ròng máu ch y", đó là s tàn kh c c a th i đi, khi mà đ ch đc tài đã khôngả ự ố ủ ờ ạ ế ế ộ
l ng nghe ti ng đàn đy ngh thu t, ti ng đàn đy s đu tranh, đòi công b ng, mongắ ế ầ ệ ậ ế ầ ự ấ ằ
m i cách tân c a ng i ngh sĩ. Chúng chăm chăm coi đó là s ph n ngh ch, t t ng đcỏ ủ ườ ệ ự ả ị ư ưở ộ
h i c n ph i tiêu di t b i n i e s khi ti ng đàn ghi ta c a Lor-ca s nhanh chóng lan r ngạ ầ ả ệ ở ỗ ợ ế ủ ẽ ộ
và th c t nh nhân dân. Đo n th đã th hi n tình c m th ng xót và n i đau vô b b nứ ỉ ạ ơ ể ệ ả ươ ỗ ờ ế
c a Thanh Th o tr c cái ch t bi th m c a Lor-ca.ủ ả ướ ế ả ủ