Bài giảng An toàn phòng thí nghiệm: ThS. Phạm Nữ Ngọc Hân (Chi tiết, Chuẩn nhất)

ThS. Phaïm Nöõ Ngoïc Haân

AN TOAØØN PHO AN TOA

N PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(Daønh cho sinh vieân ngaønh Hoùa hoïc)

Ñaø laït 2006

NOÄI DUNG

An toaøn PTN goàm 3 lónh vöïc chính:

- Quaûn lyù vaø kieåm soaùt

- Trang bò cöùu chöõa vaø xöû lyù söï coá

- Kyõ thuaät

Tại sao phải “thực hiện an toàn”?

Muïc ñích:

- Khoâng ñeå xaûy ra söï coá, kieåm soaùt

vaø loaïi tröø nguy cô xaûy ra söï coá

- Baûo veä tính maïng vaø söùc khoûe cho

sinh vieân, kyõ thuaät vieân

- Baûo veä ñöôïc saûn phaåm, keát quaû thí

nghieäm

- Baûo veä vaø söû duïng hôïp lyù taøi saûn

cuûa PTN

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Ñieåm qua caùc söï coá xaûy ra trong PTN

thì haàu nhö ñeàu thaáy raèng neáu ngöôøi

thao taùc tuaân theo ñuùng veà veä sinh an

toøan lao ñoäng, theo ñuùng caùc qui ñònh

veà löu tröõ, söû duïng vaø loaïi boû hoùa chaát

trong PTN thì raát ít coù söï coá xaûy ra, neáu

coù thì cuõng khoâng quaù nghieâm troïng.

Chính vì quaù quen thuoäc vôùi thao taùc

maø ngöôøi ta baét ñaàu maát caûnh giaùc, boû

qua moät soá quy ñònh thì söï coá xaûy ra.

Moät PTN duø coù trang bò ñaày ñuû caùc phöông tieän veà veä sinh an toaøn lao ñoäng nhöng neáu ngöôøi thao taùc khoâng naém vöõng hoaëc khoâng tuaân thuû trieät ñeå caùc qui ñònh thì söï coá vaãn xaûy ra.

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

1. Chaùy noå

1.1-

Söï kieän:

Moät NCS chöng caát benzen trong moät heä thoáng thoáng chöng caát hoøan löu. Heä chöng caát coù söï coá, hôi benzen thoaùt ra trong tuû huùt, traøn ra ngoaøi vaø phaùt chaùy noå do coù theå tieáp xuùc vôùi nguoàn tia löûa ñieän. PTN chöùa nhieàu dung moâi neân lan truyeàn raát nhanh.

Thieät haïi:

+ Vaät chaát: PTN bò chaùy hoaøn toaøn

+ Con ngöôøi: NCS bò boûng naëng ôû maët tay vaø chaân

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Traùch nhieäm:

Ñaây laø thí nghieäm ñôn giaûn maø NCS ñaõ thöïc hieän nhieàu laàn. Vì quaù

ñôn giaûn neân lô laø, khoâng chuù yù theo doõi → vi phaïm nguyeân taéc PTN

laø phaûi luoân theo doõi thí nghieäm.

PTN chöùa nhieàu hoùa chaát deã chaùy → vi phaïm quy taéc laø khoâng ñöôïc

chöùa nhieàu hoùa chaát deã chaùy caát giöõ trong PTN.

PTN khoâng coù heä thoáng chöõa chaùy töï ñoäng trong tuû huùt → tröôøng

ñaïi hoïc vi phaïm quy taéc an toaøn trong PTN

NCS vi phaïm nguyeân taéc an toaøn lao ñoäng laø khoâng coù baûo hoä lao

ñoäng ( khoâng mang gaêng tay, vaø ñeo maët naï…), laøm vieäc moät mình

trong PTN

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

11.2 Söï kieän: Moät sinh vieân chöng caát dietyl ete trong

moät bình caàu roài ra saân thö giaõn.

Heä thoáng phaùt noå, chaùy,

Thieät haïi : Tuû huùt bò phaù huûy, khoâng coù thieät haïi

veà ngöôøi.

Nguyeân nhaân: Ete coù chöùa peroxid

Traùch nhieäm cuûa ngöôøi thao taùc:

- Khoâng kieåm tra peroxid tröôùc khi chöng caát

- Khoâng theo doõi thí nghieäm, ñeå chöng caát gaàn

caïn, nhieät ñoä trong bình caàu taêng töø töø, noàng ñoä

peroxid ngaøy caøng ñaäm ñaëc → söï phaân huûy noå,

toûa nhieät vaø boác chaùy.

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Bieän phaùp phoøng ngöøa:

- Ete mua ñuû ñeå söû duïng, khoâng tröõ ete daøi haïn

- Ñeå choã thoaùng maùt, traùnh boác hôi taïo aùp suaát.

- Kieåm tra peroxid, neáu coù nhieàu thì loaïi boû.

- Khoâng bao giôø chöng caát ete ñeán caïn (ñeå laïi khoaûng 10-15%)

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

(dung moâi) trong tuû

Ñaõ coù nhieàu PTN chaùy noå do ñeå hoùa chaát laïnh deã bay hôi thöôøng. Hôi dung moâi gaëp tia löûa ñieän beân laïnh boác chaùy vaø noå. Phaûi söû trong tuû duïng tuû laïnh chuyeân bieät cho PTN , ñaëc bieät caùc dung moâi coù ñieåm chôùp chaùy thaáp döôùi 38oC.

Ñoái vôùi tuû laïnh thöôøng chæ coù theå chöùa nhaát thôøi moät ít dung moâi coù ñieåm chôùp chaùy treân 38oC.

Vieäc khoâng ñaùnh giaù heát hoaït tính cuûa hoaù chaát cuõng coù khaû naêng daãn ñeán nhöõng vuï chaùy noå gaây nhieàu thieät haïi

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Söï kieän: Moät nhaân vieân thí nghieäm khi thao taùc vôùi HF laøm ñoå dd HF

70% leân ñuøi, maëc duø ñaõ röûa raát nhieàu nöôùc tröôùc khi xe cöùu thöông

chôû ñeán beänh vieän, nhöng vaãn bò töû vong.

Phoøng ngöøa: HF gaây boûng raát naëng, aên saâu vaøo thòt, caàn phaûi heát

söùc thaän troïng khi thao taùc vôùi HF.

Phaûi coù quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng che kín mình, maët, maét, vaø caàn

phaûi coù taïi choã calcium gluc.

onat (C12H22CaO14).

Caàn löu yù vôùi nhöõng dung dòch HF loaõng, vì luùc ñaàu tieáp xuùc khoâng

caûm thaáy boûng, nhöng daàn daàn seõ bò boûng nhieàu, neân khi bò boûng

HF phaûi chöõa trò ngay.

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Söï kieän: Moät nhaân vieân PTN bò TFA nhoû vaøi gioït

treân tay, sau ñoù bò ñau nhöùc döõ doäi

Nguyeân nhaân: TFA laø chaát deã bò thuûy phaân (trong

khoâng khí aåm) ñeå cho HF. Chính HF ñaõ gaây boûng.

Phoøng ngöøa: noùi chung caàn phaûi hieåu roõ taùc ñoäng

cuûa hoùa chaát tröôùc khi laøm vieäc vôùi noù

- Luoân luoân mang gaêng tay, ñoà baûo hoä lao ñoäng

khi laøm vieäc vôùi TFA

- Caàn coù ôû PTN canxi gluconat ñeå chöõa trò kòp thôøi.

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

Söï kieän: Moät NCS coâ laäp phenyl azid C6H5N3 sau khi toång hôïp. Vaøi laàn tröôùc ñoù NCS ñaõ coâ laäp thoâng thaïo hôïp chaát naøy vôùi khoái löôïng khoaûng 0,5g. Laàn naøy NCS ñaõ toång hôïp gaáp 20 laàn. Khi coâ quay ñeå coâ laäp phenyl azid töø hoãn hôïp dung moâi aceton:CH2Cl2 (50:50) trong moät bình caàu 250ml, ñeán luùc gaàn caïn, NCS naâng bình caàu leân töø beå nöôùc gia nhieät. Bình caàu noå ngay. Nguyeân nhaân: phenyl azid raát khoâng beàn nhieät, do taùc ñoäng naâng leân bình caàu coù theà bò xoác laøm phaân huûy hôïp chaát azid

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Khi tiến hành bài thực tập, bạn được yêu cầu tuân thủ những nguyên tắc an toàn một cách tuyệt đối. Có những rủi ro xảy ra do các dụng cụ thí nghiệm, nhiệt, hoá chất và các phản ứng hóa học.

• Biết rõ các nguyên tắc sẽ giúp giữ an toàn cho bạn và những người xung quanh.

nguyên ttắắcc an an totoàànn cơcơ bbảảnn vvàà hhỏỏii nguyên ttắắcc an an totoàànn vvàà

HãyHãy nnắắmm nhnhữữngng nguyên gigiááoo viênviên hưhướớngng ddẫẫnn vvềề nhnhữữngng nguyên nhnhữữngng rrủủii roro ccóó ththểể xxảảyy rara đđểể phòng

phòng trtráánhnh..

NhNhööõngõng nguyeân

nguyeân tataéécc côcô babaûûnn

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

1313

-Phaûi ñöôïc ñaøo taïo hoaëc höôùng daãn veà caùc kyõ thuaät caáp cöùu vaø caùc kyõ thuaät söû duïng caùc thieát bò an toaøn lao ñoäng.

-Phaûi hoaøn thaønh moïi coâng vieäc moät caùch chính xaùc, ngaên naép, khoâng coù sai soùt, khoâng ñöôïc tieán haønh dôû dang coâng vieäc.

-Chæ baét ñaàu caùc coâng vieäc khi ñaõ naém chaéc taát caû caùc böôùc cuûa coâng vieäc.

-Tröôùc khi thöïc hieän moät thao taùc môùi laï caàn phaûi tìm hieåu caån thaän.

Chæ daãn chung

-Caùc loï chöùa hoaù chaát trong PTN phaûi caàn daùn nhaõn coù ghi ñaày ñuû teân hôïp chaát vaø caùc kyù hieäu veà an toaøn.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• An toàn PTN

– Bảo hộ và quy tắc an toàn – Hóa chất và tồn trữ và vận chuyển

hóa chất.

– Quy tắc an toàn trong vận hành máy

móc, điện.

– Chất thải phòng thí nghiệm. – Phương án khi xảy ra tai nạn hóa

Chæ daãn chung

chất

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Bảo hộ và quy tắc an toàn

• Áo blouse.

• Kính đeo bảo vệ mắt.

• Giày bảo vệ kín chân.

• Cột tóc gọn gàng.

• Không ăn, uống trong phòng thí

nghiệm.

• Chấp hành các quy định đặc thù tại

phòng thí nghiệm.

Chæ daãn chung

• Khi huùt hoùa chaát loûng phaûi duøng quaû boùp cao su, khoâng ñöôïc duøng mieäng ñeà huùt hoùa chaát loûng baèng pipet

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Khi thực hiện các thí nghiệm và phản ứng hóa

học luôn luôn đeo kính bảo hộ để bảo vệ mắt.

• Mang áo blouse để bảo vệ quần áo và thân thể.

• Cột tóc gọn gàng tránh tiếp xúc với hóa chất,

lửa và dụng cụ thí nghiệm.

• Không được mang sandals và các loại giày dép

Chæ daãn chung

hở chân vào phòng thí nghiệm.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Mang bao tay khi tiếp xúc trực tiếp với hóa chất

hoặc khi cần thiết.

• Luôn luôn đọc kỹ bài thực hành trước khi tiến

hành thí nghiệm.

• Không đùa giỡn và làm những điều không được

chỉ định của giáo viên hoặc cán bộ hướng dẫn thí

nghiệm.

• Tuyệt đối không ăn, uống trong PTN.

Chæ daãn chung

• Luôn luôn giữ PTN sạch sẽ.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Báo ngay cho giáo viên

hoặc cán bộ hướng dẫn

khi có bất kỳ tai nạn nào

xảy ra.

• Cần biết rõ dụng cụ, thiết

bị cấp cứu ở vị trí nào.

• Trong những trường hợp

đặc biệt cần được trang bị

Chæ daãn chung

bảo hộ đặc biệt.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

- Khi bò boûng nhieät: neáu bò boûng ôû möùc ñoä

nheï boâi ngay dung dòch KMnO4 loaõng hay

röôïu vaøo choã bò boûng, sau ñoù boâi

115

glycerin, vaselin. Neáu bò boûng naëng ñöa

naïn nhaân ñeán traïm y teá gaàn nhaát.

- Khi bò boûng acid: röûa choã bò boûng nhieàu

laàn baèng nöôùc roài röûa baèng dung dòch

NaHCO3 2%.

- Khi bò boûng kieàm: röûa choã bò boûng nhieàu

laàn baèng nöôùc roài röûa baèng acid acetic,

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

acid citric, hay acid boric 1%.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

- Khi bò boûng broâm: röûa choã bò boûng nhieàu

laàn baèng röôïu etylic roài röûa baèng dung

dòch Na2S2O3 10% sau ñoù boâi vaselin vaøo

choã boûng.

- Khi bò boûng phosphor traéng: duøng boâng

taåm dung dòch CuSO4 2% ñeå ñaép leân veát

thöông

- Khi bò boûng phenol: röûa choã bò boûng

nhieàu laàn baèng glycerin cho tôùi khi maøu

da trôû laïi bình thöôøng roài röûa baèng nöôùc,

sau ñoù baêng veát thöông baèng boâng taåm

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

glycerin

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

- Khi hít phaûi khí clo hay broâm: ngöûi baèng dung dòch NH3 loaõng roài ñöa ra choã thoaùng

- Khi bò ñaàu ñoäc bôûi hoaù chaát: uoáng nhieàu nöôùc

•neáu bò ñaàu ñoäc bôùi acid thì uoáng moät ly

NaHCO3 2%, neáu bò ñaàu ñoäc bôûi kieàm thì uoáng

moät ly CH3COOH 2% hay C6H8O7 2%

- Khi hoaù chaát baén vaøo maét: duøng bình tia tia

thaúng vaøo maét khoaûng 10 phuùt, neáu laø acid vaøo

maét thì phaûi röûa tieáp baèng dung dòch NaHCO3

2%, neáu laø kieàm vaøo maét thì phaûi röûa tieáp baèng

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

dung dòch NaCl ñaúng tröông

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

- Ngoä ñoäc do aên phaûi hôïp chaát thuûy ngaân: tröôùc

heát phaûi laøm cho noân ra vaø cho uoáng söõa coù

pha loøng traéng tröùng, sau ñoù cho uoáng than

hoïat tính

- Ngoä ñoäc vì phosphor traéng:laøm cho naïn nhaân

noân ra roài uoáng dung dòch CuSO4 2%. Khoâng

ñöôïc uoáng söõa, loøng traéng tröùng vaø daàu môõ vì

caùc chaát naøy hoøa tan phosphor

-Ngoä ñoäc vì hôïp chaát cuûa chì: cho uoáng Na2SO4

10% hay MgSO4 10% trong nöôùc aám (caùc chaát

naøy taïo keát tuûa vôùi chì), sau ñoù uoáng söõa coù

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

loøng traéng tröùng vaø uoáng than hoïat tính.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

-Ngoä ñoäc do aên phaûi caùc muoái tan cuûa bari: gaây

noân, cho uoáng MgSO4 10% hoaëc Na2SO4 10%

- Ngoä ñoäc vì caùc hôïp chaát cuûa keõm: gaây noân,

cho uoáng tröùng soáng trong söõa

-Ngoä ñoäc vì hôïp chaát aldehit: cho uoáng moät coác

NH3, sau ñoù uoáng söõa

-Ngoä ñoäc vì benzen: gaây noân, laøm hoâ haáp nhaân

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

taïo, cho uoáng cafe

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

-Khi bò thöông bôûi maûnh thuûy tinh: gaép heát

maûnh thuûy tinh ra khoûi veát thöông, boâi coàn

iod 3% roài baêng veát thöông laïi. Neáu chaûy maùu

nhieàu thì coät garrot roài ñöa ñi beänh xaù

-Khi coù ñaùm chaùy: taét heát ñeøn hay beáp ñieän

traàn, phuû ngoïn löûa baèng khaên amiang hoaëc

caùt, neáu caàn thì duøng khí CO2.

-Neáu coù ngöôøi bò ñieän giaät: laäp töùc ngaét caàu

dao ñieän, taùch ngöôøi bò naïn ra khoûi nguoàn

Xöû lyù caùc tai naïn thoâng thöôøng

ñieän vaø laøm hoâ haáp nhaân taïo neáu bò ngaát.

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Ñònh nghóa: Chaùy laø phaûn öùng hoùa hoïc coù toaû nhieät vaø phaùt ra aùnh

saùng.

Hieän töôïng chaùy khoâng chæ xaûy ra giöõa chaát chaùy vôùi oxy maø coøn

xaûy ra giöõa moät soá chaát chaùy vôùi caùc chaát coù tính oxy hoùa khaùc

thuoäc nhoùm halogen, hôi löu huyønh, phaûn öùng phaân raõ cuûa thuoác

noå, axetylen…

Ví duï: C2H2 = 2C + H2 + 222,9KJ

2Al + 3Cl2 = 2AlCl3 + Q

Nhöõng yeáu toá caàn thieát cho söï chaùy

- Chaát chaùy

- Chaát oxy hoùa

Khaùi nieäm chung veà chaùy

- Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Caùc chæ soá nguy hieåm chaùy noå

Nhieät ñoä chôùp chaùy: laø nhieät ñoä nhoû nhaát cuûa chaát chaùy maø taïi ñoù

trong caùc ñieàu kieän thöû nghieäm, treân beà maët chaát chaùy hình thaønh

caùc hôi, khí coù khaû naêng boác chaùy khi coù nguoàn nhieät, nhöng toác

ñoä taïo thaønh hôi, khí khoâng ñuû ñeå duy trì söï chaùy oån ñònh.

Nhieät ñoä baét chaùy: laø nhieät ñoä nhoû nhaát cuûa chaát chaùy maø taïi ñoù

trong caùc ñieàu kieän thöû nghieäm, noù sinh ra caùc hôi, khí chaùy vôùi

vaän toác ñeå sau khi baét chaùy bôûi nguoàn nhieät thì chaát chaùy vaãn tieáp

tuïc chaùy oån ñònh.

Nhieät ñoä töï baét chaùy: laø nhieät ñoä nhoû nhaát cuûa chaát chaùy maø taïi ñoù

xaûy ra söï taêng ñoät ngoät vaän toác cuûa caùc phaûn öùng toûa nhieät laøm

Khaùi nieäm chung veà chaùy

xuaát hieän chaùy thaønh ngoïn löûa

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Giôùi haïn noàng ñoä döôùi (giôùi haïn chaùy döôùi): laø

phaàn theå tích (khoái löôïng) chaát chaùy trong hoãn

hôïp vôùi moâi tröôøng oxy hoùa (% hoaëc g/m3) nhoû

hôn giôùi haïn naøy hoãn hôïp khoâng coù khaû naêng

chaùy

Giôùi haïn noàng ñoä treân (giôùi haïn chaùy treân): laø

phaàn theå tích (khoái löôïng) chaát chaùy trong hoãn hôïp vôùi moâi tröôøng oxy hoùa (% hoaëc g/m3) lôùn hôn giôùi haïn naøy hoãn hôïp khoâng coù khaû naêng

chaùy

Naêng löôïng nhoû nhaát gaây chaùy: giaù trò nhoû nhaát

cuaû naêng löôïng coù khaû naêng gaây chaùy caùc hoãn

Khaùi nieäm chung veà chaùy

hôïp vôùi oxy khoâng khí

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Khaû naêng noå - chaùy khi tieáp xuùc vôùi khoâng khí, nöôùc hoaëc ñoái vôùi caùc

chaát khaùc

- Nhoùm khi tieáp xuùc khoâng khí: phosphor traéng, phosphur hydro,

boät keõm, boät nhoâm, caùc sunfur kim loaïi kieàm hay caùc sunfur carbon

2P + 2,5O2 = P2O5 + 1550 KJ

- Nhoùm khi tieáp xuùc vôùi nöôùc: caùc kim loaïi kieàm, hydrua kim loaïi

kieàm, voâi soáng…

2Na + 2H2O = 2NaOH + H2 + 366,5KJ CaC2 + 2H2O = Ca(OH)2 + C2H2 + 127,4 KJ

Khaùi nieäm chung veà chaùy

- Nhoùm khi tieáp xuùc laãn nhau: caùc chaát nhö oxy, halogen, HNO3 , -…khi H2O2, caùc peroxyt kim loaïi kieàm, caùc muoái nitrat, KMnO4, ClO3 tieáp xuùc vôùi caùc chaát höõu cô coù theå töï gaây chaùy

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Chaùy caùc chaát chaùy raén: goã, quaàn aùo, giaáy, caùc chaát deûo.

Chaùy caùc chaát loûng deã chaùy, daàu môõ, sôn…

Chaùy caùc chaát khí: CH4, H2

Phaân loaïi chaùy vaø kyù hieäu

Caùc kim loaïi deã chaùy: kali, magie

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Chaùy do caùc heä thoáng ñieän, thieát

bò ñieän

- Nguy cô taïo thaønh noàng ñoä nguy

hieåm

+ Pha cheá hoùa chaát (caùc

dung moâi höõu cô)

+ Chaïy saéc kyù

+ Söû duïng caùc thieát bò

phaân tích hieän ñaïi

- Söû duïng khí ñoát gas hoùa loûng

- Söû duïng caùc thieát bò chòu aùp löïc

- Saép xeáp baûo quaûn, söû duïng hoùa

Nguyeân nhaân

chaát khoâng ñuùng quy ñònh

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

-Để kiểm soát các nguy cơ cháy nổ do hóa

chất, việc đầu tiên là xác định rõ hóa chất

đang sử dụng và những đặc tính riêng của

nó. Hầu hết hóa chất đều là nguồn nhiên

liệu - một trong 3 yếu tố gây cháy nổ

- Điểm chớp cháy (nhiệt độ bùng cháy) của

chất lỏng là nhiệt độ thấp nhất mà tại nhiệt

độ đó chất lỏng hóa hơi tạo thành hỗn hợp

cháy với không khí và bốc cháy khi có

nguồn lửa.

Bieän phaùp phoøng chaùy noå

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Bảng 1: nhiệt độ bùng cháy của một số chất lỏng thông thường

Hóa chất

Xăng A72 Axeton Xy len Dầu hỏa Heptan

Nhiệt độ bùng cháy oC - 36 - 18 24 40 -4

Toluen

6

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng đạt tới điểm

chớp cháy của chất lỏng, chẳng hạn như dầu lửa khi

được phun nó sẽ bùng cháy ngay khi nhiệt độ xung

quanh thấp hơn điểm chớp cháy của nó; một chất lỏng có

thể bị nóng lên tới điểm chớp cháy của nó do một chất

khác (có điểm chớp cháy thấp hơn) đang cháy ở gần nó.

Cần đặc biệt lưu ý vấn đề này khi tiến hành các công việc

có

liên

quan

tới

các

chất

dễ

cháy

nổ.

Nếu nhiệt độ chất lỏng đạt tới nhiệt độ bốc lửa (bình

thường chỉ một vài độ trên điểm chớp cháy) hơi cháy sẽ

tiếp tục được sinh ra và tiếp tục cháy mặc dù đã tách bỏ

nguồn lửa.

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

-Khối lượng riêng của hơi nhiên liệu.

Các

hơi, khí

có

khối

lượng

riêng

lớn

hơn

không khí như: xăng, dầu hỏa, cacbon đisunfua, axetylen

và cacbon monooxit... có thể phát tán đi xa

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Phần lớn các khí như C2H2, C2H6, CH4... đều dễ cháy nổ

khi có nồng độ ôxy thích hợp và khi nguồn lửa xuất hiện.

Phải đặc biệt thận trọng đối với các khí nén lưu giữ trong

các bình chịu áp lực, cháy nổ có thể xảy ra khi bình chứa

có các khuyết tật và thường dẫn đến các tai nạn nghiêm

trọng.

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Nhiệt - yếu tố thứ 2 của bộ ba gây cháy nổ .

-Đưa nhiên liệu tới điểm chớp cháy (nếu điểm chớp cháy

ở trên nhiệt độ xung quanh)

-Kích thích hỗn hợp cháy bùng cháy. Nguồn nhiệt có thể

là các dòng điện, tĩnh điện, phản ứng hóa học, quy trình

nhiệt, sự ma sát, ngọn lửa trần, nhiệt bức xạ và tia lửa

điện...

(cid:86) để phòng cháy nổ các hóa chất là kiểm tra các nguồn

nhiệt.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190) Nhiệt sinh từ dòng điện

• Khi dòng điện đi qua một sợi dây có tiết diện không đủ

lớn hoặc các mối nối, các điểm tiếp xúc không chặt, kết

quả hoặc là tóe lửa, đoản mạch hoặc dây điện nóng lên.

Nhiệt độ của dây điện có thể đạt tới điểm đủ để kích thích

hơi cháy có trong không khí hoặc gây cháy các vật liệu dễ

bắt lửa hay nâng nhiệt độ của các hóa chất ở gần đó tới

điểm chớp cháy và cháy.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190) Nhiệt sinh từ dòng điện

• Hồ quang điện thường được tạo ra khi chập trong công

tắc hoặc trong hộp nối do dây điện bị đứt hoặc mất vỏ

bọc giữa dây dương và dây âm. Làm phát sinh nhiệt, kích

thích hơi dễ cháy gây cháy. Thép nóng chảy bởi hồ quang

điện có thể cũng kích thích các vật liệu dễ cháy, và làm

nóng

các

hóa

chất

dễ

cháy.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190) Nhiệt sinh từ dòng điện

• Tia lửa điện là một trong các nguồn nhiệt thường gặp

nhất trong công nghiệp, nhiệt độ của tia lửa thường cao

hơn rất nhiều so với nhiệt độ bùng cháy của nhiên liệu.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190)

Nhiệt

sinh

khi

pha

trộn

hóa

chất

Khi hai hay nhiều hóa chất pha trộn, ảnh hưởng kết hợp

có thể nguy hiểm hơn tổng những ảnh hưởng riêng rẽ, có

thể dẫn tới một nguy cơ cháy nổ cao hơn. Chẳng hạn:

- Việc pha trộn tạo ra hợp chất có điểm cháy và điểm sôi

thấp hơn, khi đó sẽ dễ dàng kích thích hơi hợp chất đó

cháy.

- Khi hai hóa chất phản ứng có thể sinh nhiệt, làm cho

các hóa chất bị nóng đến nhiệt độ nguy hiểm và phản ứng

cháy dây chuyền xảy ra.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190) Nhiệt sinh do ma sát

Khi hai bề mặt cọ sát vào nhau có thể sinh ra nhiệt. Đó là

nhiệt sinh do sự ma sát. Sự cọ sát của dây cua roa với vật

che đỡ hoặc giữa hai mặt kim loại có thể phát sinh một

lượng nhiệt đủ để kích thích hơi cháy bùng cháy.

Nguyên nhân sự cọ sát không đủ dầu mỡ bôi trơn bề mặt

kim loại tiếp xúc với nhau. Tia lửa cũng có thể xuất hiện

khi một hòn đá găm vào đế giầy cọ sát với bề mặt bê tông.

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(cid:190) Ngọn lửa trần

Ngọn lửa không được che chắn, bảo vệ sinh ra bởi thuốc

lá, diêm, lửa hàn và động cơ đốt trong là nguồn nhiệt rất

quan trọng. Khi kết hợp đủ nhiên liệu và ôxy, chúng có

thể gây ra cháy nổ

Nguoàn nhieät

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Ôxy là yếu tố thứ 3 của bộ ba gây cháy nổ).

-Nhiên liệu cần ít nhất 15% ôxy để cháy, vượt quá 21%

ôxy có thể tự cháy và dẫn tới nổ.

-Nguồn ôxy:

• Có trong môi trường không khí

• Các bình chứa ôxy

• Tạo ra trong các phản ứng hóa học, ôxy có thể

thoát ra khi nhiệt phân hoá chất (thường là chất ôxy

hóa).

Oxy

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Bảng 2: Một vài hóa chất có thể thoát ra ôxy khi bị đốt nóng

-

-- với các chất vô cơ

Hợp chất chứa gốc NO3 NO2 O2

Ví dụ NaNO3, NH4NO3 NaNO2 H2O2

-

MnO4

KMnO4

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Bảng 3: Nhiệt độ tự bốc cháy của một số chất

Tên hóa chất Rượu amylic Glycerin Rượu etylic Ete sunfuaric

Nhiệt độ tự bốc cháy oC 518 523 557 400

Nhieân lieäu

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

löu tröõ hoùa

Bieän phaùp phoøng chaùy noå

Veà con ngöôøi: - Phaûi tuaân thuû nghieâm ngaët noäi quy PTN - Haïn cheá soá löôïng hoùa chaát löu giöõ trong PTN - Bieát phaân loaïi chaát - Baûo ñaûm an toaøn heä thoáng ñieän - An toaøn phoøng chaùy khi söû duïng khí gas - An toaøn phoøng chaùy noå khi söû duïng caùc bình chòu aùp löïc

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Kieåm tra heä thoáng oáng daãn khí.

Chuù yù: tröôùc khi baät löûa, noái ñieän

-Chaát loûng deã bay hôi, deã chaùy: ñeå nôi maùt -Chaát deã phaân huûy, gaây noå: traùnh buïi baån, aåm, aùnh saùng (H2O2, Na2O2. - Caám nghieàn chaát oxy hoùa maïnh( KClO3, KNO3, NaNO3…) - Laøm vieäc vôùi bình khí neùn traùnh va chaïm, coï saùt valse giaûm aùp.

Bieän phaùp phoøng chaùy noå

Khoâng töï söûa bình

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

• Không được đun hoặc nung

nóng vật gì khi không được

pheùp cuûa caùn boä ptn

• Giữ những chất dễ cháy cách

xa nguồn nhiệt và lửa.

• Dùng mu bàn tay để cảm nhận

nhiệt độ chính xác hơn.

• Dùng kẹp hoặc khăn lót tay

114114

chuyên dụng để vận chuyển

những vật nóng.

• Không được đun hỗn hợp chất

lỏng hoặc hóa chất trong một

Bieän phaùp phoøng traùnh

bình kín không chuyên dụng.

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

114114

-Khí carbonic: khí CO2 trong quaù trình bay hôi, doøng khí laøm laïnh vuøng chaùy vaø bao phuû vuøng chaùy döôùi daïng tuyeát khoâ, CO2 laøm giaûm noàng ñoä oxy cuûa vuøng chaùy vaø laøm laïnh vaät chaùy xuoáng döôùi nhieät ñoä boác löûa. Trong phoøng thí nghieäm hoùa hoïc, CO2 laø moät phöông tieän daäp chaùy toát vì CO2 khoâng laøm hoûng maùy moùc, thieát bò vaø raát tieän lôïi khi daäp ñaùm chaùy nhoû keå caû thieát bò ñang coù ñieän. Nhöõng tröôøng hôïp sau khoâng duøng CO2 ñeå chöõa chaùy: -Khoâng duøng CO2 ñeå daäp löûa cho quaàn aùo ñang chaùy treân ngöôøi (vì tuyeát CO2 seõ laøm haïi phaàn da hôû cuûa ngöôøi bò naïn) -Khoâng duøng CO2 ñeå daäp löûa ñoái vôùi kim loaïi kieàm, magieâ, nhieàu chaát loûng cô kim (nhö caùc daãn xuaát cuûa nhoâm alkyl) hoaëc caùc chaát chaùy coù khaû naêng taùch oxy khi chaùy ( nhö kali nitrat, peclorat, clorat, pemanganat, peoxyt…).

PhPhööôngông tietieäänn dadaääpp chachaùùyy

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

-Nöôùc: duøng daäp chaùy goã, giaáy, cao su, vaûi vaø moät soá chaát hoøa tan trong nöôùc nhö aceton, caùc loaïi röôïu baäc thaáp, caùc acid höõu cô. Nhöõng tröôøng hôïp sau khoâng duøng nöôùc ñeå chöõa chaùy: -Neáu coù caùc chaát phaûn öùng maïnh vôùi nöôùc, - Hyñrocarbon vaø caùc chaát loûng khaùc khoâng tan trong nöôùc maø coù khoái löôïng rieâng nhoû hôn cuûa nöôùc (1g/cm3). - Khoâng duøng nöôùc daäp löûa thuøng ñöïng daàu, caùc chaát loûng coù ñoä soâi cao hoaëc caùc chaát raén noùng chaûy (vì tuøy theo löôïng nöôùc phun vaøo vaø nhieät ñoä cuûa chaát loûng maø nöôùc seõ suûi boït raát maïnh hoaëc noå buïc vaø laøm baén toùe chaát loûng noùng, gaây lan roäng töùc thôøi ñaùm chaùy). Nöôùc cuõng coù theå laøm hoûng maùy moùc thieát bò.

PhPhööôngông tietieäänn dadaääpp chachaùùyy

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Kéo, mở chốt an toàn.

Hướng miệng vòi phun của bình chữa

cháy vào ngọn lửa.

Bóp cần bơm chất chữa cháy trong khi

vẫn hướng vòi về phía ngọn lửa.

Di chuyển qua laị sao cho chất chữa cháy

bao trùm toàn bộ khu vực cháy.

SSöûöû duduïïngng bbììnhnh chchööõaõa chachaùùyy

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Loái thoaùt hieåm

- Phöông tieän daäp taét löûa, baùo chaùy, voøi

phun nöôùc

- Kieåm tra löôïng chaát trong bình chöõa

chaùy

- Caùc chaát deã chaùy löu giöõ trong tuû laïnh

- Caùc thieát bò taïo nhieät ñoä cao khoù kieåm

soaùt coù boä phaän phoøng ngöøa

- Caùc chaát deã chaùy khoâng ñeå caïnh

nguoàn nhieät

KieKieååmm tratra an an toatoaøønn chachaùùyy

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

Nguyeân taéc

- Phaûi söû duïng ñuùng maùc thuûy tinh ñoái vôùi yeâu caàu coâng vieäc - Caùc duïng cuï laøm baèng thuûy tinh chòu nhieät keùm khoâng ñöôïc duøng cho caùc coâng vieäc ñun noùng - Khoâng ñöôïc ñun noùng coác hoaëc bình thuûy tinh khoâng chòu nhieät treân ngoïn löûa traàn hoaëc ñun tröïc tieáp treân beáp ñieän. - Khoâng ñöôïc pheùp laøm nguoäi ñoät ngoät bình hoaëc coác baèng loaïi thuûy tinh naøy. - Caùc duïng cuï thuûy tinh chòu nhieät, neáu vieäc ñun noùng hoaëc laøm laïnh quaù ñoät ngoät vôùi söï thaêng giaùng nhieät ñoä 150 – 200oC seõ laøm nöùt vôõ duïng cuï - Neáu ñun ôû nhieät ñoä lôùn hôn 300oC söû duïng duïng cuï baèng söù hoaëc baèng thaïch anh - Trong nhöõng ñieàu kieän nhö nhau ñoä chòu nhieät cuûa duïng cuï thuûy tinh seõ tæ leä nghòch vôùi ñoä daøy cuûa thaønh duïng cuï.

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

DUDUÏÏNG CU - Thuûy tinh laø moät vaät lieäu gioøn, deã gaõy vôõ khi va chaïm hoaëc uoán. Neáu duøng löïc khi söû duïng ñoà thuûy tinh seõ gaõy vôõ raát nguy hieåm. - Caùc duïng cuï thuûy tinh khoâng phaûi cheá taïo ñeå duøng cho caùc coâng vieäc coù aùp suaát cao. - Khoâng ñöôïc ñun noùng caùc chaát loûng trong caùc bình hoaëc duïng cuï kín khoâng thoâng aùp vôùi khí quyeån. - Caån thaän khi söû duïng thuûy tinh trong ñieàu kieän chaân khoâng, neân coù taám baûo veä. - Khi laáy caùc duïng cuï ñang saáy khoâng ñöôïc ñaët ngay vaøo choã laïnh, choã aåm öôùt maø phaûi duøng mieáng amiaêng ñeå keâ loùt

Bieän phaùp phoøng ngöøa

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

loï

DUDUÏÏNG CU -Khoâng söû duïng caùc duïng thuûy tinh coù veát nöùt hoaëc söùt meû meùp caïnh. - Phaûi duøng choåi vaø hoát raùc queùt doïn, thu gom caùc maûnh vôõ thuûy tinh, khoâng ñöôïc duøng tay nhaët. - Caùc duïng cuï vaø bình thuûy tinh coù kích thöôùc lôùn phaûi duøng hai tay ñeå böng beâ. Caùc chai lôùn coù chöùa chaát loûng phaûi coù 2 ngöôøi khieâng vaø duøng gioû ñeå khieâng. Khoâng xaùch coå caùc chai loï lôùn. - Khi gaén nuùt cao su vaøo mieäng bình caàn phaûi mang gaêng tay ñuû daøy, boâi trôn mieäng bình vaø nuùt cao su baèng nöôùc hoaëc daàu môõ

Bieän phaùp phoøng ngöøa

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

• Không ăn hoặc uống bằng dụng cụ

thủy tinh dùng cho thí nghiệm.

• Trước khi thải bỏ các dụng cụ, bình

chứa hóa chất thủy tinh cần rửa sạch

chúng.

• Không bao giờ cầm, di chuyển các

dụng cụ thủy tinh khi chưa kiểm tra

“độ nóng” của nó.

• Khoâng söû duïng thuûy tinh vôùi HF, H3PO4 noùng, dung dòch kieàm noùng ñaäm ñaëc

H3PO4

HF,

HF

Bieän phaùp phoøng ngöøa

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

Trong moïi tröôøng hôïp thì neân röûa baèng nöôùc noùng vaø xaø phoøng. Chæ duøng ñeán caùc dung dòch röûa aên moøn vaø nguy hieåm khaùc nhö dung moâi höõu cô, caùc acid hoaëc kieàm ñaëc, hoãn hôïp cromic… khi röûa baèng nöôùc maø khoâng saïch.

a- Röûa baèng caùc dung moâi höõu cô:

Röûa duïng cuï thuûy tinh

Duøng khi röûa caùc chaát khoâng tan trong nöôùc. Caùc dung moâi ñöôïc duøng ñeå röûa laø: coàn etylic, aceton, cloroform… Caùc dung moâi höõu cô ñeàu deã chaùy vaø coù haïi cho söùc khoûe neân phaûi tieán haønh thao taùc röûa baèng dung moâi trong tuû huùt vaø xa nguoàn phaùt nhieät.

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

b- Röûa baèng hoãn hôïp cromic:

Hoãn hôïp cromic laø moâi tröôøng duøng ñeå röûa raát hieäu quaû, tuy nhieân phaûi chuù yù vaø thaän troïng. Khi thao taùc vôùi hoãn hôïp cromic phaûi duøng gaêng tay cao su vaø kính baûo veä maét.

( chuaån bò hoãn hôïp cromic khan: 100mL H2SO4 ñaëc + 10gr K2Cr2O7)

Röûa duïng cuï thuûy tinh

Khi röûa baèng hoãn hôïp cromic thöôøng ñun noùng hoãn hôïp ôû nhieät ñoä 60-70oC, neáu ñun noùng quaù 70oC khoâng chæ seõ raát nguy hieåm maø coøn laøm giaûm khaû naêng oxy hoùa cuûa hoãn hôïp cromic.

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

- Kieåm tra caùc veát raïn nöùt, meû mieäng tröôùc khi duøng

- Chæ söû duïng duïng cuï saïch seõ vaø khoâ raùo

- Söû duïng nheï nhaøng caån thaän

Bieän phaùp phoøng ngöøa

- Khi gaén nuùt cao su vaøo mieäng bình caàn löu yù phaûi mang gaêng tay ñuû daøy vaø phaûi boâi trôn mieäng bình vaø nuùt cao su baèng nöôùc hoaëc daàu môõ

DUDUÏÏNG CU

Y TINH NG CUÏÏ THUTHUÛÛY TINH

Bieän phaùp phoøng ngöøa

Ñeå noái caùc phaàn duïng cuï trong moät thieát bò thuûy tinh, thöôøng ngöôøi ta duøng caùc ñaàu noái maøi nhaùm seõ toát hôn laø noái baèng oáng cao su. Tuy nhieân khaû naêng bò keït cuûa caùc ñaàu noái nhaùm hay xaûy ra. Ñeå thao taùc moái noái nhaùm hoaëc caùc nuùt nhaùm bò keït chaët, caàn thaän troïng hô noùng phía ngoaøi cuûa moái treân ngoïn löûa ñeøn coàn sao cho phía trong khoâng kòp noùng. Khoâng ñöôïc hô noùng neáu trong bình coù chöùa chaát loûng deã chaùy. Neáu noái nhaùm bò keït do coù keát tinh caùc chaát treân beà maët nhaùm thì phaûi taåm öôùt moái nhaùm vaøi giôø baèng chaát loûng hoøa tan chaát keát tinh. Chæ ñöôïc söû duïng caùc noái nhaùm ñöôïc maøi ñuùng kyõ thuaät vaø duøng môõ boâi trôn ñuùng chuûng loaïi.

I BÌNH KHÍÍ LALAØØM VIEM VIEÄÄC VÔC VÔÙÙI BÌNH KH

Khí nén cần được chứa trong các bình

chứa chuyên dụng và được kiểm định

chất lượng bình chứa bởi cơ quan chức

năng.

Theo tính chaát, caùc loaïi khí ñöôïc phaân

thaønh caùc loaïi chính sau ñaây:

1- Caùc loaïi khí deã chaùy noå ( axeâtylen,

hyñro, caùc hyñrocacbon)

2- Caùc loaïi khí duy trì söï chaùy (oxi,

khoâng khí, clo…)

3- Caùc loaïi khí trô vaø khoâng chaùy (nitô,

argon, heâli, carbonic)

4- Caùc loaïi khí ñoäc ( amoniac,

Phaân loaïi

hyñrosunfua, photgen, clo).

I BÌNH KHÍÍ LALAØØM VIEM VIEÄÄC VÔC VÔÙÙI BÌNH KH

Söï nguy hieåm khi laøm vieäc vôùi caùc bình

chöùa khí khoâng chæ lieân quan ñeán tính

deã chaùy noå, tính ñoäc haïi cuûa caùc khí

trong bình, maø coøn do aùp suaát cao.

- Khi di chuyeån bình khí khoâng neân laøm

Nguyeân taéc

noùng, va chaïm, ñaùnh rôi

I BÌNH KHÍÍ LALAØØM VIEM VIEÄÄC VÔC VÔÙÙI BÌNH KH

- Khi di chuyeån phaûi duøng xe ñaåy

- Ñaûm baûo an toaøn vôùi moät daây buoät

- Neáu chai khí naëng phaûi nhôø giuùp ñôõ

- Ñöøng vaùc chai khí treân vai

- Caùc bình khí neùn phaûi giöõ chaët,

Nguyeân taéc

traùnh va chaïm, ngaõ ñoå

I BÌNH KHÍÍ LALAØØM VIEM VIEÄÄC VÔC VÔÙÙI BÌNH KH

- Khoâng ñöôïc pheùp duøng caùc bình neáu thaáy

treân voû bình coù caùc veát hö haïi (nöùt, loõm, meùo

moùp…) hoaëc van khoùa ñeå naïp khí coù vaán ñeà.

Khi thaáy coù roø ræ qua van khoùa caùc loaïi khí deã

chaùy hoaëc khí ñoäc thì phaûi duøng bieän phaùp

phoøng ngöøa

- Caùc bình khí phaûi coù moät boä phaän giaûm aùp.

Khoâng ñöôïc laáy khí tröïc tieáp töø bình maø

khoâng qua boä giaûm aùp

- Khoâng ñeå caùc bình khí oxy vaø caùc khí deã

chaùy cuøng moät choã. Khoâng ñeå caùc bình chöùa

khí chaùy, khí duy trì söï chaùy hoaëc caùc khí ñoäc

Nguyeân taéc

trong vò trí laøm vieäc.

AN TOAØØN N ÑÑIEIEÄÄNN AN TOA

Trong PTN coù nhieàu thieát bò ñieän: beáp ñieän, tuû saáy, loø nung, maùy

caát nöôùc, maùy oån nhieät, maùy quang phoå, maùy so maøu….

Neáu khoâng thöïc hieän ñuùng quy ñònh an toaøn ñieän thì seõ daãn ñeán

Nguyeân taéc

nhöõng taùc haïi khoâng löôøng

AN TOAØØN N ÑÑIEIEÄÄNN AN TOA

Nguyeân taéc

- Kieåm tra daây daãn, coâng taéc, caàu dao cuûa thieát bò tröôùc khi thao taùc vaän haønh thieát bò (coù bò bong troùc voû caùch ñieän, coù phoàng roäp/ bieán daïng beân ngoaøi, oå caém coù loûng leûo,…?) - Khi phaùt hieän thieát bò noùng baát thöôøng, coù muøi kheùt, thieát bò noùng quaù, phaûi ngöøng maùy vaø baùo cho toå ñieän hoaëc ngöôøi phuï traùch. - Thao taùc caém/ thaùo phích caém; môû / taét maùy ñuùng quy ñònh - Khoâng töï yù thaùo boû caàu chì, naép caàu chì, caàu dao. - Khoâng töï yù thaùo boû caùc ñaàu noâí ñaát baûo veä - Khoâng treo ñoà vaät treân daây daãn

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

-Nhìn chung hoùa chaát ñeàu ñoäc, möùc ñoä ñoäc tuøy

haøm löôïng ngöôøi söû duïng.

-Löu tröõ, söû duïng, thaûi boû ñeàu phaûi theo nhöõng

quy taéc ñaëc thuø ñeå ñaûm baûo an toaøn, traùnh nhöõng

tai naïn coù theå xaûy ra do khoâng bieát hay do baát

caån.

-Nguyeân taéc chung laø: phoøng hôn laø ñeå xaûy ra roài

Nguyeân taéc

môùi lo cöùu chöõa.

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

- Mẩn ngứa

- Suy yếu sức khỏe lâu dài

- Gây ung thư.

Taùc haïi cuûa hoùa chaát

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Hóa chất có thể đi vào cơ thể con người theo 3 đường:

(cid:190) Đường hô hấp: khơi hít thở các hóa chất dưới dạng

khí, hơi hay bụi.

(cid:190) Hấp thụ qua da: khơi hóa chất dây dính vào da.

(cid:190) Đường tiêu hóa: do ăn, uống phơi thức ăn hoặc sử

dụng những dụng cụ ăn đã bị nhiễm hóa chất. .

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

(cid:190)Đường hô hấp

Hệ thống hô hấp bao gồm

-Đường hô hấp trên (mũi, mồm, họng);

- Đường thở (khí quản, phế quản, cuống phổi)

- Vùng trao đổi khí (phế nang), nơi ôxy từ không khí

vào máu và đioxit cacbon từ máu khuyếch tán vào

không khí

Ñöôøng xaâm nhaäp

A CHAÁÁTT

HOHOÙÙA CHA (cid:190)Đường hô hấp

Mức độ thâm nhập của các hạt bụi vào cơ thể phụ thuộc vào

- Kích thước hạt

-Tính tan của chúng.

• Những hạt nhỏ (đường kính nhỏ hơn 1/7000 mm) đến vùng

trao đổi khí. Lắng đọng ở đó hoặc khuếch tán vào máu tùy theo độ

tan của hóa chất.

• Những hạt bụi không hòa tan gần như được loại trừ bởi bộ

phận làm sạch của phổi.

• Những hạt bụi lớn hơn sẽ được lông mũi giữ lại hoặc lắng

đọng dọc theo khí, phế quản, và sẽ được chuyển tới họng và nuốt,

ho, hay khạc ra ngoài.

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

(cid:190) Hấp thụ qua da

Một trong những đường xâm nhập của hóa chất

vào cơ thểlà qua da. Độ dày của da cùng với sự đổ

mồ hôi và tổ chức mỡ ở lớp dưới da có tác dụng

như một hàng rào bảo vệ chống lại việc hóa chất

xâm nhập vào cơ thể và gây các tổn thương cho da.

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

(cid:190) Hấp thụ qua da

Hóa chất dây dính trên da có thể có các phản ứng sau

• Phản ứng với bề mặt của da gây viêm da

• Xâm nhập qua da, kết hợp với tổ chức protein gây dị

ứng da.

• Xâm nhập qua da vào máu.

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

(cid:190) Hấp thụ qua da

• Hóa chất có dung môi thấm qua da

• Chất dễ tan trong mỡ (như các dung môi hữu cơ và phê

nol) dễ dàng thâm nhập vào cơ thể qua da bằng cách

- Thấm vào quần áo làm việc.

- Điều kiện làm việc nóng làm các lỗ chân lông ở

da mở rộng hơn cũng tạo điều kiện cho các hóa chất thâm

nhập qua da nhanh hơn.

- Khi da bị tổn thương do các vết xước hoặc các

bệnh về da thì nguy cơ bị hóa chất thâm nhập vào cơ thể

qua da sẽ tăng lên.

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

(cid:190) Qua đường tiêu hóa

Những nguyên nhân chủ yếu để hóa chất xâm nhập vào

cơ thểqua đường tiêu hóa

• Do bất cẩn để chất độc dính trên môi, mồm rồi vô tình

nuốt phải

• Ăn, uống, hút thuốc trong khi bàn tay dính hóa chất

• Dùng thức ăn và đồ uống bị nhiễm hóa chất là

• Một số hạt bụi từ đường thở lọt vào họng và sau đó theo

nước bọt vào đường tiêu hóa

Ñöôøng xaâm nhaäp

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Coù hai loaïi nguy hieåm:

- Nguy hieåm vaät lyù (physical hazards)

- Nguy hieåm söùc khoeû (health hazards)

Do ñoù:

Caàn phaûi bieát ñang thao taùc vôùi hoùa chaát gì vaø

laøm theá naøo ñeå töï baûo veä mình vaø baûo veä ngöôøi

Moái nguy hieåm

khaùc

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Moái nguy hieåm vaät lyù Hoùa chaát coù theå taïo nguy hieåm vaät lyù neáu laø:

-Chaát noå

-Khí neùn

-Nhieân lieäu loûng

-Chaát deã chaùy

-Chaát khoâng beàn, deã phaân huûy

-Chaát cho phaûn öùng vôùi nöôùc

-Chaát coù tính oxy hoùa, chaát gaây noå

-Chaát coù theå töï noù khoâng gaây nguy hieåm nhöng

khi tieáp xuùc vôùi chaát khaùc coù theå trôû neân nguy

Moái nguy hieåm

hieåm

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Nguy hieåm cho söùc khoeû -Coù theå gaây ung thö

-Gaây ñoäc haïi

-Gaây haïi cho da, cho heä thaàn kinh

-Taïo ngöùa ngaùy khi ngöôì bò phôi nhieãm nhieàu laàn

-Chaát aên moøn

-Chaát gaây bieán dò

-Chaát gaây quaùi thai

Moái nguy hieåm

-Chaát ñoäc veà söùc khoûe sinh saûn

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Caùc nhaõn treân chai,loï, ñöïng hoùa chaát cho bieát

-Teân hoùa chaát

-Tính nguy hieåm cuûa hoùa chaát

-Caùch söû duïng an toaøn.

Coù 2 loaïi nhaõn caên baûn:

-NFPA 704 laø tieâu chuaån do hoäi phoøng choáng

chaùy quoác gia (National Fire Protection

Asscociation) ñöa ra. Noù xaùc ñònh baèng hình

kim cöông löûa (fire diamond) ñöôïc duøng ñeå deã

daøng xaùc ñònh caùc nguy cô gaây neân do hoùa

chaát

-HMIS laø heä thoáng nhaän bieát vaät lieäu nguy

hieåm (Hazardous Material Identification

Nhaõn hoùa chaát

System)

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Nhaõn hoùa chaát

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Maøu xanh – Nguy hieåm cho söùc khoûe

Maøu ñoû – Nguy hieåm chaùy

Maøu vaøng – tính deã noå, khoâng beàn

Maøu traéng – Moái nguy hieåm ñaëc bieät, coù theå coù

nhöõng kyù hieäu sau:

'W' –– PhaPhaûûnn öùöùngng vôvôùùii nnööôôùùcc theo 'W' theo cacaùùchch babaáátt ththööôôøøngng

'OX' –– chachaáátt oxy oxy hohoùùaa 'OX'

'COR' –– chachaáátt aênaên momoøønn,, 'COR'

acid hay base mamaïïnhnh, , chachaáátt nguy acid hay base nguy hiehieååmm phophoùùngng xaxaïï

Caùc soá ñi töø 0 ñeán 4

Nhaõn hoùa chaát

Soá caøng lôùn thì moái nguy hieåm caøng cao

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

•• MaMaøøuu xanhxanh

•• 4.4. PhơiPhơi nhinhiễễmm rrấấtt ngngắắnn ccóó ththểể gâygây chchếếtt hay hay chchấấnn thương thương didi chchứứngng

(HCN) quan trtrọọngng (HCN) quan

thương ttứứcc ththờờii nghiêm nghiêm trtrọọngng •• 3.3. PhơiPhơi nhinhiễễmm ngngắắnn ccóó ththểể gâygây nênnên chchấấnn thương

hay hay chchấấnn thương thương ccóó didi chchứứngng ((khkhíí CloClo))

nhưng không không phphảảii llàà phơi phơi nhinhiễễmm mãnmãn •• 2.2. PhơiPhơi nhinhiễễmm mmạạnhnh vvàà liênliên ttụụcc nhưng

ttíínhnh ccóó ththểể gâygây ảảnhnh hưhưởởngng ssứứcc khkhỏỏee ttạạmm ththờờii hay hay ccóó ththểể chchấấnn thương thương ccóó didi chchứứngng. (NH. (NH33))

•• 1.1. PhơiPhơi nhinhiễễmm ccóó ththểể gâygây nênnên kkííchch ứứngng nhưng nhưng chchỉỉ gâygây nênnên chchấấnn

turpentine) ) thương didi chchứứngng nhnhẹẹ (e.g., thương (e.g., turpentine

Nhaõn hoùa chaát

Khoâng cocoùù hahaïïii chocho ssöùöùcc khokhoûûee •• 0.0. Khoâng

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

•• MaMaøøuu ññooûû

•• 4.4. SSẽẽ nhanh nhanh chchóóngng hohoặặcc bay bay hơihơi hohoàànn totoàànn ởở

nhinhiệệtt đđộộ thông trong thông thưthườờngng; ; ddễễ ddààngng phpháátt ttáánn trong

không khkhíí vvàà chchááyy ddễễ ddààngng (e.g., không (e.g., propane propane) )

•• 3.3. ChChấấtt rrắắnn hay hay llỏỏngng ccóó ththểể bbắắtt chchááyy dưdướớii ttấấtt ccảả

ccáácc điđiềềuu kikiệệnn nhinhiệệtt đđộộ thông (e.g., thông thưthườờngng (e.g.,

gasoline) ) gasoline

•• 2.2. PhPhảảii đưđượợcc nung nung nnóóngng hay hay titiếếpp xxúúcc vvớớii nhinhiệệtt

(e.g. đđộộ môimôi trưtrườờngng caocao mmớớii ccóó ththểể bbốốcc chchááyy (e.g.

diesel fuel) ) diesel fuel

•• 1.1. PhPhảảii đưđượợcc nung nung nnóóngng mmớớii ccóó ththểể bbốốcc chchááyy

(e.g., canola oil (e.g., canola oil) )

Nhaõn hoùa chaát

•• 0.0. Không Không chchááyy. (e.g., . (e.g., nưnướớcc) )

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

•• MaMaøøuu vavaøøngng

•• 4.4. DDễễ ddààngng nnổổ ởở điđiềềuu kikiệệnn nhinhiệệtt đđộộ vvàà áápp susuấấtt thông thông thưthườờngng

(e.g., TNTTNT) ) (e.g.,

•• 3.3. CCóó ththểể nnổổ nhưng nhưng ccầầnn mmộộtt ngunguồồnn ttáácc đđộộngng mmạạnhnh ban ban đđầầuu, ,

phphảảii đưđượợcc nung nung nnóóngng kkíínn trưtrướớcc khikhi bbắắtt nnổổ hay hay phphảảnn ứứngng nnổổ

vvớớii nưnướớcc. (e.g., . (e.g., fluorine fluorine) )

•• 2.2. VVớớii nhnhữữngng thay thay đđổổii vvềề hhóóaa hhọọcc ởở nhinhiệệtt đđộộ caocao vvàà áápp susuấấtt, ,

ttáácc đđộộngng mmạạnhnh mmẽẽ vvớớii nưnướớcc hay hay ttạạoo ththàànhnh hhỗỗnn hhợợpp nnổổ vvớớii

calcium) ) nưnướớcc. (e.g., . (e.g., calcium

•• 1.1. Thông Thông thưthườờngng ổổnn đđịịnhnh nhưng nhưng ccóó ththểể không không ổổnn đđịịnhnh ởở

nhinhiệệtt đđộộ vvàà áápp susuấấtt caocao (e.g., (e.g., phosphorus phosphorus) )

•• 0.0. BBììnhnh thưthườờngng ổổnn đđịịnhnh, , ngay ngay ccảả dưdướớii điđiềềuu kikiệệnn chchááyy vvàà

Nhaõn hoùa chaát

liquid nitrogen) ) không phphảảnn ứứngng vvớớii nưnướớcc (e.g., không (e.g., liquid nitrogen

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

ñoû

(fire diamond) (cid:132)(cid:132)GiaGiaûûii ththííchch hhììnhnh kimkim ccööôngông llöûöûaa (fire diamond)

xanh

vaøng

cucuûûaa acid Perchloric acid Perchloric

Khoâng deã chaùy döôùi ñieàu kieän thöôøng -- Khoâng

traéng

-- Coù theå deã noå neáu va ñaäp maïnh

-- Coù tính oxy hoùa

- Raát nguy hieåm ñeán söùc khoûe

(fire diamond) (cid:132)(cid:132)GiaGiaûûii ththííchch hhììnhnh kimkim ccööôngông llöûöûaa (fire diamond)

Nhaõn hoùa chaát

xylene cucuûûaa xylene

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Cần có những can thiệp tức thời đúng đắn khi có những rủi ro xảy ra . Do đó cần ghi nhãn và ĐỌC HIỂU CÁC LOẠI KÝ HIỆU !

(cid:183) Chất dễ cháy khi tiếp xúc trực tiếp với lửa

F : FLAMMABLE F+ : HIGHLY FLAMMABLE hoặc để gần những nguồn nhiệt.

C : OXIDIZING

(cid:183) Có thể gây cháy khi tiếp xúc bề mặt với các chất dể cháy hoặc trong các phản ứng

E : EXPLOSIVE

(cid:183) Có thể gây nổ khi tiếp xúc với ngọn lửa hoặc

trong điều kiện thoáng khí, ném hoặc chà xát.

Kyù hieäu

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Cần có những can thiệp tức thời đúng đắn khi có những rủi ro xảy ra . Do đó cần ghi nhãn và ĐỌC HiỂU CÁC LoẠI KÝ HiỆU !

Kyù hieäu

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

• Hóa chất lưu trữ cần được dán

nhãn rõ ràng

• Cần có các nhãn khuyến cáo về tính chất của loại hóa chất trên bao bì.

Löu tröõ

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

ChaChaáátt oxy oxy hohoùùaa

--TuTuûû choáng chaùy

ChaChaáátt deãdeã chachaùùyy

-Tuû choáng chaùy

-Thoâng gioù

-Bình chöùa phaûi coù daây kim loaïi noái ñaát

ChaChaáátt aênaên momoøønn

-Choáng acid

ChaChaáátt ññooääcc

-Thoâng gioù

-Thoaùng

Löu tröõ

-Coù khoùa

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Löu kho hoùa chaát döïa treân phaân loaïi

-Chæ döïa theo vaàn chöõ caùi trong cuøng moät loaïi

-Khoâng ñeå chung caùc hoaù chaát khoâng töông

thích

-Chai phaûi coøn nhaõn vôùi taát caû caùc ñaëc tröng

-Khoâng ñeå caùc chai hoùa chaát döôùi boàn röûa

-Caùc hoùa chaát ñeå trong cuøng moät ngaên thì neân

ñeå chai lôùn ôû trong, nhoû ra ngoaøi

-Caùc chai ñöïng hoùa chaát phaûi ñöôïc ñaûm baûo

Löu tröõ

chaát löôïng

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Saép xeáp hoùa chaát theo loaïi khi löu kho

1. Chaát gaây noå

2A. Khí neùn, khí hoùa loûng, khí hoøa tan

2B. Bình nhoû chöùa khí chòu aùp löïc

3A. Nguyeân lieäu loûng deã chaùy

3B. Chaát loûng deã chaùy

4.1. Chaát raén deã chaùy

4.2.Chaát deã töï phaùt chaùy

4.3. Chaát taïo ra khí deã chaùy khi tieáp xuùc vôùi

nöôùc

5.1. Chaát oxy hoùa

5.2. Hôïp chaát peroxyt höõu cô

6.1. Chaát ñoäc deã chaùy

Löu tröõ

6.2. Chaát ñoäc khoâng deã chaùy

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

6.3. Chaát laây nhieãm

7. Chaát phoùng xaï

8A. Chaát aên moøn deã chaùy

Löu tröõ

8B. Chaát aên moøn khoâng deã chaùy

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

- Caùc chaát oxy hoùa daïng raén taïo caùc chaát coù muøi, caùc chaát coù theå gaây chaùy noå clorat, nhö: hypoclorit, peclorat, permanganat, nitrat, cromat, bicromat, caùc peoxyt kim loaïi v.v…

- Caùc chaát oxy hoùa daïng loûng, caùc acid voâ cô, caùc chaát voâ cô taïo khoùi coù tính acid (H2SO4, HCl, HNO3, oleum, H2O2 30%, Br2)…. Caùc chaát taïo khoùi caàn ñöôïc baûo quaûn trong tuû huùt.

- Caùc loaïi khí hoùa loûng, khí neùn, khí

Löu tröõ

chaùy: - Caùc loaïi khí deã chaùy noå baûo quaûn khoâng cuøng vôùi caùc khí duy trì söï chaùy nhö oxi, khoâng khí, clo. - Cho pheùp cuøng baûo quaûn caùc loaïi khí chaùy vôùi caùc loaïi khí trô hoaëc khoâng gaây chaùy nhö argon, heli, nitô, carbonic v.v…

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

- Caùc hôïp chaát cô kim seõ ñöôïc taùch

thaønh nhöõng nhoùm baûo quaûn rieâng

- Caùc chaát loûng deã baét löûa vaø deã chaùy:

caùc chaát loûng deã baét löûa coù nhieät ñoä

soâi döôùi 50oC veà muøa heø caàn ñöôïc baûo

quaûn ôû nôi maùt meû ñeå traùnh taêng aùp

suaát beân trong bình ñöïng.

- Caùc chaát raén deã baét löûa nhö: phosphor

ñoû, löu huyønh, nitroxenluloâ vaø moät soá

hôïp chaát nitroâ khaùc.

- Caùc loaïi chaát ñoäc maïnh nhö caùc muoái

xyanua, caùc hôïp chaát arsen, metanol

Löu tröõ

phaûi ñöôïc baûo quaûn rieâng.

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

6.2. Chaát laây nhieãm

7. Chaát phoùng xaï

8A. Chaát aên moøn deã chaùy

Löu tröõ

8A. Chaát aên moøn khoâng deã chaùy

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Acid voâ cô

Acid oxy hoùa

Acids, höõu cô

Base kieàm

Chaát oxy hoùa

Dung moâi höõu cô

Chaát ñoäc voâ cô

Chaát ñoäc höõu cô

Chaát ph. öùng vôùi nöôùc

X

Acid voâ cô

X

Acid oxy hoùa

X

Acids, höõu cô

X

Base kieàm

X

Chaát oxy hoùa

X

Chaát ñoäc voâ cô

X

Chaát ñoäc höõu cô

X

Chaát p.ö vôùi nöôùc

X

Dung moâi höõu cô

Löu tröõ

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi

Hoaù chaát

Acetic Acid

Chromic acid, nitric acid, hydroxyl compounds, ethylene glycol, perchloric acid, peroxides, permanganates

Acetone

Concentrated nitric and sulfuric acid mixtures, and strong bases

Acetylene

Chlorine, bromine, copper, fluorine, silver, mercury

Alkali Metals

Water, carbon tetrachloride or other chlorinated hydrocarbons, carbon dioxide, the halogens

Ammonia, anhydrous

Mercury, chlorine, calcium hypochlorite, iodine, bromine, hydrofluoric acid

Ammonium Nitrate

Acids, metal powders, flammable liquids, chlorates, nitrites, sulfur, finely divided organic or combustible materials

Nitric acid, hydrogen peroxide

Aniline

Arsenic materials

Any reducing agent

Azides

Acids

Bromine

Same as chlorine

Calcium Oxide

Water

Carbon (activated) .

Calcium hypochlorite, all oxidizing agents

Löu tröõ

Hoùa chaát khoâng töông thích

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Hoaù chaát

Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi

Carbon tetrachloride

Sodium

Chlorates

Ammonium salts, acids, metal powders, sulfur, finely divided organic or combustible materials

Chromic Acid and Chromium trioxide

Acetic acid, naphthalene, camphor, glycerol, glycerin, turpentine, alcohol, flammable liquids in general

Chlorine

Ammonia, acetylene, butadiene, butane, methane, propane (or other petroleum gases), hydrogen, sodium carbide, turpentine, benzene, finely divided metals

Chlorine Dioxide

Ammonia, methane, phosphine, hydrogen sulfide

Copper

Acetylene, hydrogen peroxide

Hydroperoxide

Acids, organic or inorganic

Cyanides

Acids

Flammable Liquids

Ammonium nitrate, chromic acid, hydrogen peroxide, nitric acid, sodium peroxide, halogens

Hydrocarbons

Fluorine, chlorine, bromine, chromic acid, sodium peroxide

Löu tröõ

Hoùa chaát khoâng töông thích

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Hoaù chaát

Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi

Hydrocyanic Acid

Nitric acid, alkali

Hydrofluoric Acid

Ammonia, aqueous or anhydrous

Hydrogen Peroxide

Copper, chromium, iron, most metals or their salts, alcohols, acetone, organic materials, aniline, nitromethane, flammable liquids

Hydrogen Sulfide

Fuming nitric acid, other acids, oxidizing gases, acetylene, ammonia (aqueous or anhydrous), hydrogen

Hypochlorites

Acids, activated carbon

Iodine

Acetylene, ammonia (aqueous or anhydrous), hydrogen

Mercury

Acetylene, fulminic acid, ammonia

Nitrates

Sulfuric acid

Nitric Acid (concentrated)

flammable

Acetic acid, aniline, chromic acid, hydrocyanic acid, hydrogen sulfide, flammable liquids, gases, copper, brass, any heavy metals

Nitrites

Acids

Nitroparaffins

Inorganic bases, amines

Oxalic Acid

Silver, mercury

Oxygen

Oils, grease, hydrogen; flammable liquids, solids, or gases

Löu tröõ

Hoùa chaát khoâng töông thích

HOHOÙÙA CHA

A CHAÁÁTT

Hoaù chaát

Khoâng ñöôïc tieáp xuùc vôùi

Perchloric Acid

Acetic anhydride, bismuth and its alloys, alcohol, paper, wood, grease and oils

Peroxides, organic

Acids (organic or mineral), avoid friction, store cold

Phosphorus (white)

Air, oxygen, alkalis, reducing agents

Potassium

Carbon tetrachloride, carbon dioxide, water

Sulfuric and other acids

Potassium chlorate and perchlorate

Potassium Permanganate

Glycerin, ethylene glycol, benzaldehyde, sulfuric acid

Selenides

Reducing agents

Silver

Acetylene, oxalic acid, tartaric acid, ammonium compounds, fulminic acid

Sodium

Carbon tetrachloride, carbon dioxide, water

Sodium nitrite

Ammonium nitrate and other ammonium salts

Sodium Peroxide

Ethyl or methyl alcohol, glacial acetic acid, acetic anhydride, benzaldehyde, carbon disulfide, glycerin, ethylene glycol, ethyl acetate, methyl acetate, furfural

Sulfides

Acids

Sulfuric Acid

Potassium chlorate, potassium perchlorate, potassium permanganate (or compounds with similar light metals, such as sodium, lithium, etc.)

Tellurides

Reducing agents

Löu tröõ

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

Kim loaïi kieàm laø nhöõng nguyeân toá hoaït ñoäng maïnh

- Coù khaû naêng gaây chaùy noå vaø aên moøn maïnh caùc moâ sinh

vaät.

- Bò boûng kim loaïi kieàm noùng chaûy raát nguy hieåm vì ngoaøi

taùc ñoäng boûng nhieät coøn coù taùc ñoäng veà maët hoùa hoïc.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

- LitiLiti ((khokhoááii llööôôïïngng rieâng rieâng 0,534g/cm 0,534g/cm33, , nhienhieäätt ññooää nonoùùngng chachaûûyy 180,5 180,5ooCC)

Liti laø moät kim loaïi nheï, coù theå noåi treân baát cöù moät dung moâi höõu

cô naøo. Vì vaäy khoâng theå baûo quaûn Li trong daàu hoûa, hoaëc caùc loaïi

daàu môõ loûng. Moâi tröôøng baûo quaûn thích hôïp nhaát cho Li kim loaïi

laø vaselin hoaëc parafin.

ÔÛ nhieät ñoä thöôøng Li taùc duïng chaäm vôùi oxy khoâng khí, nhöng ôû

nhieät ñoä cao noù phaûn öùng maõnh lieät, vaø khi nhieät ñoä cao hôn ñieåm

noùng chaûy, Li töï boác chaùy. Liti kim loaïi daïng boät boác chaùy trong

Nguoàn gaây nguy hieåm

khoâng khí ngay ôû nhieät phoøng.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

- Vôùi nöôùc laïnh, Liti phaûn öùng eâm dòu:

2Li + 2H2O = 2LiOH + H2 + 202KJ/mol

- Vôùi nöôùc noùng (treân 80oC) phaûn öùng xaûy ra maõnh lieät vaø hydro

thoaùt ra seõ phaùt noå.

- Vôùi caùc ancol, Li phaûn öùng chaäm hôn so vôùi nöôùc (ancol baäc 1

phaûn öùng maïnh hôn baäc 2; ancol thaáp phaûn öùng maïnh hôn ancol

cao). - Li phaûn öùng chaäm vôùi CO2 ôûÛ nhieät ñoä phoøng, nhöng Li noùng chaûy coù theå chaùy trong CO2

3Li + 2CO2 = Li2CO3 + LiO + C

- Li taùc duïng vôùi nitô ôû nhieät ñoä phoøng

6Li + N2 = 2Li3N,

- Hoãn hôïp giöõa phoâi baøo Li vôùi caùc daãn xuaát halogen cuûa

Nguoàn gaây nguy hieåm

hydrocarbon (CCl4, CHCl3, CH2Cl2… ) coù tính chaát kích noå

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

NatriNatri ((khokhoááii llööôôïïngng rieâng rieâng 0,97g/cm 0,97g/cm33, , nhienhieäätt ññooää nonoùùngng chachaûûyy 97,797,7ooC) C)

Trong khoâng khí aåm, moät cuïc natri ñuû lôùn coù theå töï boác chaùy.

- Natri phaûn öùng maõnh lieät vôùi nöôùc:

Na + H2O = NaOH +1/2 H2 + 142KJ/mol.

Nhieät phaûn öùng thöôøng ñuû ñeå laøm chaùy hyñro thoaùt ra. Khi hoøa

moät cuïc natri nhoû trong nöôùc laïnh (döôùi 40oC) thì hyñro khoâng

chaùy, tuy nhieân neáu haïn cheá ñoä linh ñoäng cuûa haït Na (duøng dung

dòch coù ñoä nhôùt cao) hoaëc goùi natri trong giaáy loïc öôùt thì seõ boác

löûa. Ñaëc bieät nguy hieåm laø khi Na taùc duïng vôùi nöôùc trong nhöõng

tröôøng hôïp khí hyñro taùch ra bò tích tuï trong moät khoâng gian heïp,

deã gaây ra noå hoãn hôïp hyñro–khoâng khí.

- Vôùi caùc röôïu maïch ngaén, natri phaûn öùng maõnh lieät

Na + CH3OH = NaOCH3 + ½ H2 + 201KJ/mol.

Nguoàn gaây nguy hieåm

(luoân phaûi ñeà phoøng söï noå cuûa hoãn hôïp hydro – khoâng khí)

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

- Hoãn hôïp Na vôùi caùc daãn xuaát halogen cuûa

hyñrocarbon (tröø caùc daãn xuaát flo) seõ bò noå

khi va ñaäp, neùn eùp, hoaëc ñun noùng.

- Quaù trình ñieàu cheá hoãn hoáng Na – Hg coù

söï thoaùt nhieät maïnh (nhieät ñoä leân cao hôn

400oC). Ñeå traùnh khaû naêng noå baén vaêng

thuûy ngaân, caàn phaûi tieán haønh quaù trình

döôùi moät lôùp dung moâi baûo veä trô (ví duï

toluen hoaëc daàu khoaùng) hay duøng pheãu

nhoû gioït boå sung daàn thuûy ngaân vaøo Na. - Hôi HCl, HF, H2SO4 khan phaûn öùng chaäm vôùi Na, nhöng söï tieáp xuùc cuûa dung dòch

Nguoàn gaây nguy hieåm

caùc acid vôùi Na laïi gaây noå.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

Kali (Kali (khokhoááii llööôôïïngng rieâng rieâng 0,87g/cm 0,87g/cm33, , nhienhieäätt ññooää nonoùùngng chachaûûyy 63,763,7ooC) C)

- Trong khoâng khí aåm, söï oxyhoùa xaûy ra nhanh ñeán möùc kali bò

noùng chaûy vaø coù theå boác chaùy. Khi tieáp xuùc laâu vôùi khoâng khí, treân beà maët kali hình thaønh moät lôùp voû daøy goàm KO2 vaø caùc oxyt trung gian khaùc. KO2 laø moät chaát oxy hoùa raát maïnh, noù phaûn öùng maõnh lieät vôùi nöôùc

2KO2 + 2H2O = 2KOH + H2O2 + O2

- KO2 töông taùc vôùi caùc chaát khöû voâ cô vaø höõu cô raát maõnh lieät vaø coù theå gaây noå.

-- Kali Kali ttööôngông tataùùcc maõnhmaõnh lielieäätt vôvôùùii nnööôôùùcc ((kekeåå cacaûû nnööôôùùcc lalaïïnhnh) ) ññeeáánn mmöùöùcc

hydro thoa hydro thoaùùtt rara vavaøø boboáácc chachaùùyy ngayngay. . MoMoäätt cucuïïcc kali kali lôlôùùnn khikhi tietieáápp xuxuùùcc vôvôùùii

nnööôôùùcc seõseõ gaâygaây nonoåå, , khikhi ññooùù cacaùùcc hahaïïtt nhonhoûû kali kali nonoùùngng chachaûûyy seõseõ babaéénn rara xung xung

Nguoàn gaây nguy hieåm

quanh.. quanh

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

-Vôùi caùc röôïu, kali phaûn öùng maõnh lieät hôn natri. Ñieàu cheá caùc

ancolat baèng caùch theâm kali vaøo caùc röôïu (tröø octanol,

benzylancol, xyclo hexanol) seõ gaây noå neáu khoâng duøng nitô hoaëc

argon ñuoåi kyõ khoâng khí trong bình.

- Khi cho kali vaøo röôïu, phaûi theâm töøng maãu nhoû vaø khuaáy, vaø phaûi

khoáng cheá nhieät ñoä khoái phaûn öùng.

- Khoâng ñeå caùc cuïc kali rôi vaøo noài laøm laïnh vì kali tieáp xuùc vôùi

Nguoàn gaây nguy hieåm

tuyeát hoaëc baêng seõ gaây noå.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

- Kali deã phaûn öùng vôùi CO taïo ra hôïp chaát carbonyl deã noå, phaûn

thaáp (-50oC), saûn phaåm laø öùng xaûy ra ngay caû ôû nhieät ñoä kalidicarbonyl KC2O2. Khi tieáp xuùc vôùi khoâng khí hoaëc vôùi nöôùc, hay ñun noùng ñeán 100oC, KC2O2 seõ bò noå. - Kali taïo vôùi daãn xuaát halogen cuûa caùc hydrocarbon thaønh hoãn

hôïp noå nguy hieåm, vaø coøn nhaïy noå khi va ñaäp. Soá löôïng caùc

nguyeân töû halogen trong phaân töû caøng nhieàu thì hoãn hôïp coù nguy

cô chaïm noå caøng lôùn.

- Kali cuõng phaûn öùng vôùi halogenua kim loaïi töông töï natri nhöng

Nguoàn gaây nguy hieåm

coù phaàn maõnh lieät hôn. - Nhieàu hôïp chaát höõu cô vaø voâ cô coù chöùa nhoùm nitro nhö NH4NO3, laø nhöõng chaát nhaäy noå khi coù kali, hoaëc hôïp kim kali – natri

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

HôHôïïpp kimkim Kali Kali –– NatriNatri

- Hôïp kim coù chöùa 50 – 85% (theo khoái löôïng) kali coù nhieät ñoä

noùng chaûy thaáp hôn nhieät ñoä phoøng. ÔÛ nhieät ñoä phoøng hôïp kim laø

moät chaát loûng neân tieáp xuùc maät thieát hôn vôùi caùc thuoác thöû so vôùi

kim loaïi daïng raén, vì theá phaûn öùng xaûy ra maõnh lieät hôn. Khi tieáp

xuùc vôùi khoâng khí, hôïp kim nhanh choùng boác chaùy vì noù deã chaûy

Nguoàn gaây nguy hieåm

loït qua maøng oxyt vaø phôi beà maët kim loaïi traàn ra khoâng khí. Hoãn hôïp giöõa hôïp kim vaø CO2 raén raát nhaïy noå do va chaïm.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

LitiLiti thathaûûii::

Coù theå loaïi boû caùc maûnh vuïn liti kim loaïi baèng caùch hoøa tan trong

moät löôïng lôùn nöôùc laïnh. Caùc maït kim loaïi do coù khaû naêng phaûn

öùng raát maïnh, vì vaäy khoâng neân hoøa tan vaøo nöôùc maø phaûi duøng

nhöõng löôïng nhoû etanol phaân huûy daàn chuùng döôùi lôùp dung moâi

hydrocarbon.

NatriNatri thathaûûii::

Caùc maûnh vuïn natri (ít hôn 5-10gr) caàn ñöôïc phaân huûy chaäm

trong coác söù baèng töøng löôïng nhoû etanol ñeán luùc tan hoaøn toaøn.

Loaïi boû

Duøng iso-propanol coù laãn 2% nöôùc ñeå taêng toác ñoä hoøa tan

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

Kali Kali thathaûûii::

Cho vaøo kali kim loaïi thaûi moät hoãn hôïp ete daàu hoûa vaø iso

propanol khan (tæ leä 1:1).

Khoâng ñöôïc pheùp gom caùc maûnh kali vaø natri chung trong moät

bình chöùa.

Vieäc loaïi tröø caùc cuïc kali ñaõ bò oxy hoùa nhieàu cuõng raát nguy hieåm,

nhaát laø khi beân ngoaøi cuïc kali ñaõ coù moät lôùp voû maøu vaøng. Ñeå tieâu

huûy caùc cuïc kali naøy, cho chuùng vaøo coác söù, roùt vaøo ñoù moät lôùp

Loaïi boû

xylen, sau ñoù theâm töøng gioït ter butanol vaøo.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

ThaThaûûii boboûû nhnhööõngõng llööôôïïngng lôlôùùnn kimkim loaloaïïii kiekieààmm:: Duøøng phöông phaùp ñoát trong caùc loø ñaëc bieät coù trang bò heä thoáng

caáp khoâng khí vaø laøm saïch khí thaûi. Trong phaïm vi phoøng thí

nghieäm, khi caét caùc kim loaïi kieàm khoâng neân löu tröõ, tích tuï caùc

maãu vuïn maø phaûi tieâu huûy ngay ñeå traùnh toàn ñoïng nhöõng löôïng

Loaïi boû

pheá thaûi lôùn caùc kim loaïi naøy

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

Laøm khan caùc dung moâi baèng natri kim loaïi:

-Duøng natri ñeå laøm khan caùc hydrocarbon vaø eâte thöôøng (eâte ñôn,

khoâng coù caùc nhoùm chöùc khaùc).

-Khoâng duøng natri ñeå laøm khan caùc oxyt, eâte phöùc taïp, ancol, caùc

daãn xuaát halogen maïch thaúng vaø thôm, andehyt, ceton, amin….

-Natri duøng trong khaâu laøm khan cuoái cuøng cho caùc dung moâi.

- Khoâng duøng natri ñeå laøm khan caùc dung moâi coù laãn hôn 0,5%

Laøm khan

nöôùc. Dung moâi caàn ñöôïc loaïi nöôùc sô boä baèng caùc chaát laøm khan khaùc ít nguy hieåm hôn nhö CaCl2 hoaëc Na2SO4.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

DaDaääpp chachaùùyy kimkim loaloaïïii kiekieààmm::

Daäp chaùy Liti:

- Duøng caùc phöông tieän daäp chaùy thoâng thöôøng (nhö nöôùc, bình boït, CO2 ) caøng laøm chaùy maïnh theâm hoaëc gaây noå. ÔÛ nhieät ñoä cao hôn 250oC, liti phaù huûy thuûy tinh, thaïch anh, beâtoâng, ñaát chòu löûa. Liti chaùy trong baàu khí quyeån nitô vaø CO2.

- Coù theå daäp chaùy liti baèng caùch duøng khí argon hoaëc heli ñaåy

Daäp chaùy

khoâng khí khoûi vuøng chaùy.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

DaDaääpp chachaùùyy natri

natri, kali

, kali vavaøø hôhôïïpp kimkim KK--Na.Na.

- Duøng caùt khoâ, Na2CO3, NaCl ñeå daäp chaùy nhöõng kim loaïi vaø hôïp kim naøy. Duøng muoái thì toát hôn duøng caùt, vì ôû nhieät ñoä cao Na vaø K coù theå taùc duïng vôùi SiO2.

- Duøng boät graphit ñeå daäp chaùy Na, nhöng khoâng duøng cho kali,

K vaø hôïp kim K-Na chaùy seõ taïo thaønh KO2 , KO2 phaûn öùng vôùi graphit vaø gaây noå.

- Duøng Argon vaø nitô daäp chaùy Na vaø K. Duøng argon hieäu quaû

hôn vì khí naøy naëng hôn khoâng khí.

- CO2 khoâng daäp ñöôïc Na vaø K chaùy nhöng laïi daäp chaùy toát caùc

Daäp chaùy

dung moâi höõu cô ñi keøm vôùi Na chaùy.

ACID VAØØ KIEKIEÀÀMM ACID VA

- Pha loaõng caùc dung dòch acid ñaëc ( nhaát laø H2SO4)

- Di chuyeån caùc chai loï acid ñaëc coù dung tích lôùn

- Ñieàu cheá vaø söû duïng caùc loaïi thuoác thöû vaø dung dòch coù chöùa

acid ñaëc

- Thöïc hieän nhöõng phaûn öùng caàn ñun noùng caùc dung dòch kieàm

ñaëc

Nguoàn gaây nguy hieåm

- Thöïc hieän caùc phöông phaùp phaù maãu duøng kieàm noùng chaûy

ACID VAØØ KIEKIEÀÀMM ACID VA

Acid pecloric Acid

pecloric (HClO

(HClO44):):

- Duøng ñeå phaân huûy maãu, nhaát laø nhöõng maãu coù chöùa Carbon.

- HClO4 ñöôïc duøng trong PTN thöôøng laø dung dòch trong nöôùc vôùi noàng ñoä 70-72%, treân 73% boác khoùi trong khoâng khí vaø huùt aåm. Dung dòch HClO4 coù noàng ñoä döôùi 70% coù tính oxy hoùa yeáu, nhöng treân 70% khaû naêng oxyhoùa cuûa acid taêng nhanh khi

taêng noàng ñoä. Khi nhieät ñoä caøng cao, tính oxy hoùa cuûa acid

caøng maïnh vaø caøng deã bò phaân huûy noå.

- HClO4 coù tính acid maïnh vaø gaây caùc veát thöông khoù laønh - Khi laøm vieäc vôùi HClO4ñaëc bao giôø cuõng ñeo kính vaø ñeo gaêng

tay

ACID VAØØ KIEKIEÀÀMM ACID VA

(HF): Flohydric (HF):

Acid Flohydric Acid -Gaây caùc veát boûng naëng, saâu vaøo taän xöông.

-Hít phaûi hôi HF nguy hieåm ñeán heä thoáng hoâ haáp

-Khi laøm vieäc vôùi HF ñaëc bao giôø cuõng ñeo kính vaø ñeo gaêng tay

-Laøm vieäc vôùi HF phaûi tieán haønh trong tuû huùt.

-Caùc chai nhöïa ñöïng HF cuõng phaûi löu tröõ ôû vò trí rieâng trong tuû

huùt.

ACID VAØØ KIEKIEÀÀMM ACID VA

Acid Clohydric Acid Clohydric ((HClHCl):):

-Gaây boûng da

-Gaây toån thöông heä hoâ haáp -Khi laøm vieäc vôùi HCl ñaëc bao giôø cuõng ñeo kính vaø ñeo gaêng tay

vaø phaûi tieán haønh trong tuû huùt.

-Khu vöïc laøm vieäc phaûi thoâng gioù

Acid Sunfuric Acid Sunfuric (H(H22SOSO44):):

--Gaây boûng naëng vaø aên moøn moâ raát maïnh

-Kích thích ñöôøng hoâ haáp -H2SO4 khi keát hôïp vôùi nöôùc coù moät löôïng nhieät hydrat hoùa raát lôùn sinh ra, khieán nöôùc bò soâi ñoät ngoät vaø laøm cho moät phaàn acid treân beà maët baén toùe nguy hieåm. Vì vaäy pha loaõng H2SO4 ñaëc phaûi ñoå töø töø acid vaøo nöôùc vaø khuaáy ñeàu. Tuyeät ñoái caám laøm ngöôïc laïi.

KIM LOAÏÏI KIEI KIEÀÀMM KIM LOA

Acid Nitric (HNO3) Acid Nitric ( -Laøm chaùy da raát nhanh, hôi HNO3 kích thích maïnh ñöôøng hoâ haáp vaø maét. -Khi laøm vieäc vôùi HNO3 ñaëc bao giôø cuõng ñeo kính vaø ñeo gaêng tay vaø phaûi tieán haønh trong tuû huùt

-Khu vöïc laøm vieäc phaûi thoâng gioù

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Thuûy ngaân kim loaïi ñöôïc söû duïng trong phoøng thí nghieäm hoùa hoïc:

- Trong caùc nhieät keá - Trong caùc aùp keá - Trong caùc phöông phaùp phaân tích cöïc phoå - Thuûy ngaân duøng ñieàu cheá caùc hoãn hoáng vôùi caùc kim loaïi vaø trong moät soá phaûn öùng xuùc taùc….

Hôi thuûy ngaân kim loaïi vaø caùc hôïp chaát

cuûa noù raát ñoäc, giôùi haïn noàng ñoä cho

pheùp cuûa thuûy ngaân vaø caùc hôïp chaát

trong khoâng khí laø raát nhoû (0,0025

mg/m3 trong 1 ngaøy ñeâm).

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Thuûy ngaân laøm aûnh höôûng ñeán heä thaàn kinh vaø

caùc toå chöùc khaùc.

- Gaây caùc chaán ñoäng

- Giaûm thò löïc vaø thính löïc

- Gaây maát nguû

- OÁm yeáu - Giaûm trí nhôù

- Ñau ñaàu

Nguoàn gaây nguy hieåm

- Hoài hoäp

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Caùc con ñöôøng thaâm nhaäp

- Hít thôû

- Haáp thuï qua da

Caùc trang bò baûo hoä

- Gaêng tay Nitrile

- Kính an toaøn

- Giaøy kín chaân

- Aùo blouse

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

- Phoøng ngöøa laø con ñöôøng toát

nhaát

- Khi bò ñoå thuûy ngaân, phaûi

ñöôïc laøm saïch moät caùch an

toaøn

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

- Ngöøng hoaït ñoäng

- Canh phoøng vuøng nhieãm thuûy ngaân

cho ñeán khi laøm saïch hoaøn toaøn

- Nhieät ñoä phoøng phaûi giaûm xuoáng ñeå

Vuøng bò nhieãm

giaûm söï hoùa hôi

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Coù 2 caùch thu doïn:

- Thu doïn cô hoïc: queùt doïn saïch caùc

haït thuûy ngaân vöông vaõi.

- Thu doïn hoùa hoïc: xöû lyù caùc beà maët

nhieãm baån vaø xöû lyù öôùt ñeå loaïi tröø caån

thaän caùc saûn phaåm phaûn öùng cuûa Hg

Thu doïn

baèng caùc thuoác thöû hoùa hoïc.

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Thu gom löôïng lôùn Hg bò ñoå ra baèng

maÙy huÙt chuyeân duïng hay baèng bôm

Thu doïn cô hoïc

chaân khoâng

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Ñeå thu gom caùc haït nhoû thuûy

ngaân coù theå duøng caùc duïng cuï

khaùc:

- Duøng giaáy aåm ñeå thaám

- Baêng keo dính

Thu doïn cô hoïc

- Giaáy cöùng

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Ñeå thu gom caùc haït Hg raát nhoû, duøng chaát nhaõo chöùa hoãn hôïp boät MnO2 vaø dd HCl 5% troän theo tyû leä 1:2. Coù theå loaïi tröø caùc haït Hg cöïc nhoû keå caû buïi Hg baèng caùch duøng giaáy aåm ñeå lau. Laáy moät

Thu doïn cô hoïc

maãu giaáy nhuùng vaøo nöôùc, vaåy bôùt nöôùc vaø lau, sau ñoù giaáy lau cho vaøo thuøng chöùa naép kín roùt vaøo ñoù dd coù chöùa 1L KMnO4 0,1% + 5mL HCl ñaëc. Ñeå yeân trong thuøng vaøi ngaøy. Khi ñoù Hg chuyeån thaønh calomen Hg2Cl2 khoâng bay hôi vaø ít ñoäc.

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

Caùc phöông phaùp xöû lyù hoùa hoïc ñeàu döïa treân nguyeân taéc

- Phaûn öùng oxy hoùa thuûy ngaân vaø chuyeån noù thaønh oxyt, clorua

- Chuyeån Hg veà daïng ít phaân taùn, deã thu gom.

Tuy nhieân veà maët hoùa hoïc, Hg khaù beàn vöõng (theá ion hoùa ñaàu cuûa

Hg laø 10,4V, cao hôn cuûa vaøng (9,39V) vaø Pt (9,00V)). Vì theá taùc

nhaân hoùa hoïc chæ coù theå oxy hoùa beà maët Hg, vaø chæ coù hieäu quaû xöû

Thu doïn hoùa hoïc

lyù vôùi nhöõng haït Hg cöïc nhoû.

100

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

ngaân babaèèngng dung

dung dòchdòch FeCl

FeCl3 3 ((phöông phaùp ñôn

KhKhöûöû boboûû thuthuûûyy ngaân giaûn vaø tin caäy nhaát) Taåm dd FeCl3 20% leân beà maët caàn xöû lyù, sau ñoù duøng baøn chaûi coï kyõ ñeå taïo huyeàn phuø Hg vaø ñeå yeân cho khoâ. Qua 1-2 ngaøy ñeâm,

röûa caån thaän beà maët baèng dd xaø phoøng, sau ñoù baèng nöôùc saïch

ñeå loaïi heát saûn phaåm phaûn öùng vaø Hg khoâng phaûn öùng. Chuù yù: FeCl3 gaây aên moøn maïnh caùc thieát bò baèng kim loaïi vaø laøm muïc ñoà goã. Vì vaäy, tröôùc khi xöû lyù phaûi baûo veä nhöõng phaàn baèng kim loaïi

Thu doïn hoùa hoïc

cuûa duïng cuï baèng caùch boâi vaselin tröôùc khi tieán haønh.

101

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

ngaân babaèèngng dung

dung dòchdòch KMnOKMnO44: phöông phaùp naøy KhKhöûöû boboûû thuthuûûyy ngaân döïa treân söï töông taùc cuûa Hg vôùi Clo cho ra calomen, laø moät saûn

phaåm ít tan vaø ít ñoäc.

2 KMnO4 + 16HCl = 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 +8H2O

2Hg + Cl2 = Hg2Cl2

Thu doïn hoùa hoïc

(Caùch pha: 2g KMnO4 + 5mL HCl ñaëc trong 1 lit.)

102

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

ngaân babaèèngng clorua

clorua voâivoâi vavaøø NatriNatri polysunfua

polysunfua (Na(Na22SSxx):): KhKhöûöû boboûû thuthuûûyy ngaân phöông phaùp naøy khaù hieäu quaû, khi xöû lyù baèng clorua voâi thì calomen ñöôïc taïo ra, calomen seõ tieáp tuïc taùc duïng vôùi Na2Sx ñeå chuyeån thaønh sunfua thuûy ngaân.

Söû duïng clorua voâi döôùi daïng huyeàn phuø 2% trong nöôùc. Ñeå ñieàu cheá Na2Sx: ñun noùng 1 kg Na2S tinh theå ñeán 105oC, vöøa khuaáy vöøa theâm 100-150g löu huyønh (nghieàn boät) ñeán khi ñöôïc moät

khoái ñoàng theå. Hoøa tan khoái phaûn öùng khoaûng 10lit nöôùc..

Thu doïn hoùa hoïc

Ñaàu tieân xöû lyù beà maët caàn loaïi thuûy ngaân baèng clorua voâi. Sau 2,3 giôø röûa clorua voâi ñi vaø xöû lyù tieáp Na2Sx. Röûa choã ñaõ xöû lyù baèng nöôùc xaø phoøng.

103

Y NGAÂN THUTHUÛÛY NGAÂN

KhKhöûöû boboûû thuthuûûyy ngaân

ngaân chocho cacaùùcc thiethieáátt bòbò vavaøø cacaùùcc duduïïngng cucuïï thuthuûûyy tinhtinh::

Vôùi caùc duïng cuï khi laøm vieäc coù tieáp xuùc vôùi thuûy ngaân, tröôùc khi

röûa baèng nöôùc phaûi tieán haønh khöû boû thuûy ngaân.

Ñeå taùch loaïi thuûy ngaân khoûi beà maët nhöõng duïng cuï baèng söù hoaëc

thuûy tinh, duøng acid nitric loaõng ñeå hoøa tan:

Thu doïn hoùa hoïc

3Hg + 8HNO3 = 3Hg(NO3)2 + 2NO +4H2O

104

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

- Deã chaùy, chaùy nhanh vaø khoù daäp taét

- Hôi cuûa nhieàu dung moâi höõu cô taïo vôùi khoâng khí nhöõng hoãn hôïp

chaùy noå.

- Söï nguy hieåm khi söû duïng vaø baûo quaûn caùc dung moâi höõu cô phuï

thuoäc vaøo nhieàu ñieàu kieän: khoái löôïng vaø ñaëc tính deã chaùy cuûa

chaát loûng, nhieät ñoä, ñoä kín cuûa thuøng ñöïng, söï coù maët cuûa caùc

nguoàn löûa v.v….

- Moät soá dung moâi höõu cô trong quaù trình baûo quaûn coù theå haáp thuï

vaø phaûn öùng vôùi khoâng khí taïo ra caùc peoxyt. Caùc peoxyt höõu cô laø

nhöõng chaát khoâng beàn, bò phaân huûy do va ñaäp, ma saùt, do taùc

ñoäng cuûa nhieät, ngoïn löûa.

Söû duïng dung moâi coù chöùa caùc peoxyt seõ raát nguy hieåm do nhöõng

Nguoàn gaây nguy hieåm

peoxyt naøy coù theå phaân huûy raát maïnh vaø gaây noå.

105

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

Phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä chôùp chaùy, chaát loûng deã chaùy ñöôïc chia

laøm 3 nhoùm:

- Nhoùm 1: ñaëc bieät nguy hieåm ( nhieät ñoä chôùp chaùy ≤ 18oC)

- Nhoùm 2: nguy hieåm ( nhieät ñoä chôùp chaùy töø 18oC ñeán 23OC)

- Nhoùm 3: nguy hieåm ôû nhieät ñoä cao( nhieät ñoä chôùp chaùy töø 23oC

ñeán 61OC)

Caùc chaát loûng coù nhieät ñoä chôùp chaùy cao hôn 61OC coù khaû naêng

Phaân nhoùm

chaùy sau khi tieáp xuùc vôùi nguoàn löûa goïi laø chaát loûng deã chaùy

106

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

(CLDBL) LaLaøømm vievieääcc vôvôùùii chachaáátt loloûûngng deãdeã babaéétt llöûöûaa (CLDBL) Khi laøm vieäc vôùi caùc chaát loûng deã baét löûa caàn giöõ 3 nguyeân taéc

- Khoâng ñeå hôïp chaát deã chaùy boác vaøo khoâng khí ( phoøng ngöøa taïo

ra hoãn hôïp chaùy noå) hoaëc khaû naêng ngaãu nhieân hình thaønh vuøng

hôi ñaäm ñaëc cuûa chaát chaùy noå.

- Loaïi tröø caùc nguoàn nhieät gaây chaùy.

- Naém kyõ caùc bieän phaùp xöû lyù söï coá xaûy ra ñeå haïn cheá thieät haïi tôùi

Nguyeân taéc

möùc toái thieåu.

107

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

1 1 --PhoPhoøøngng ngngöøöøaa khakhaûû naêng naêng tataïïoo thathaøønhnh vuvuøøngng

hôihôi ññaaäämm ññaaëëcc cucuûûaa cacaùùcc chachaáátt loloûûngng deãdeã babaéétt llöûöûaa

(CLDBL): (CLDBL)

-Thoâng gioù ñeå pha loaõng, phoøng ngöøa söï

tuï taäp cuûa hôi caùc chaát loûng deã baét löûa

trong khoâng khí.

- Tieán haønh caùc thí nghieäm vôùi chaát loûng

deã baét löûa trong tuû huùt.

- Tieán haønh caùc quaù trình coù lieân quan

ñeán vieäc ñun noùng CLDBL (chöng caát,

keát tinh laïi…) phaûi söû duïng caùc duïng cuï

Phoøng ngöøa

toát.

108

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

- Noàng ñoä nguy hieåm chaùy noå cuûa caùc loaïi hôi caùc CLDBL coù theå

ñaït caû khi saáy (laøm khoâ) trong khoâng khí hoaëc trong tuû saáy nhöõng

löôïng lôùn caùc chaát sau khi keát tinh töø caùc dung moâi höõu cô. Neân

laøm khoâ trong bình huùt aåm hoaëc trong tuû saáy chaân khoâng

Phoøng ngöøa

- Phaûi tuaân thuû nghieâm ngaët cheá ñoä baûo quaûn chaát loûng deã baét löûa.

109

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

- Baûo quaûn CLDBL phaûi tuaân thuû caùc cheá ñoä nhieät ñoä vaø thuøng

ñöïng phaûi kín

- Trong PTN haïn cheá baûo quaûn caùc CLDBL coù nhieät ñoä soâi döôùi 50OC ( pentan, CS2, dietylete…) - Khoâng ñeå caùc chai coù chöùa CLDBL caïnh caùc ñoái töôïng noùng vaø

aùnh naéng tröïc tieáp chieáu vaøo.

- Khi CLDBL bò traøn ñoå, phaûi nhanh choùng taét caàu dao toång vaø taét

Phoøng ngöøa

caùc nguoàn löûa (ñeøn khí, ñeøn coàn, ñeøn daàu…)

110

CACAÙÙC DUNG MOÂI H

C DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ ÕU CÔ

11-- LoaLoaïïii trtröøöø khakhaûû naêng

naêng boboáácc llöûöûaa

•Tránh làm việc với ngọn lửa

không được khống chế và hóa chất

dễ cháy. Nếu bắt buộc, cần giảm

thiểu tổng lượng chất cháy có

trong khu vực thao tác thí nghiệm.

•Cần hạn chế sự bay hơi của các

dung môi dễ cháy này.

•°Chæ coù theå ñun noùng chaát loûng

deã baét löûa trong caùc thieát bò baûo

ñaûm ngöng tuï hoaøn toaøn hôi taïo

Söï taïo thaønh

thaønh.

110

CACAÙÙC PEROXYT TRONG DUNG MOÂI H

ÕU CÔ C PEROXYT TRONG DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ

11-- BaBaûûnn chachaáátt dung

dung moâimoâi

• Khi tieáp xuùc vôùi oxy khoâng khí ôû nhieät ñoä

phoøng, caùc peroxyt ñöôïc taïo ra trong caùc chaát coù

chöùa trong moät soá caùc nhoùm chöùc: axetat, caùc

hôïp chaát halogen alken, caùc aldehyt, caùc hôïp

chaát vinyl…

• Khuynh höôùng taïo caùc peroxyt khoâng ñoàng

Söï taïo thaønh

nhaát ôû caùc nhoùm hôïp chaát khaùc nhau

110

CACAÙÙC PEROXYT TRONG DUNG MOÂI H

ÕU CÔ C PEROXYT TRONG DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ

22-- SSöïöï cocoùù mamaëëtt cucuûûaa cacaùùcc chachaáátt chochoáángng oxy oxy hohoùùaa

• Caùc dung moâi treân thò tröôøng ñeàu coù chöùa caùc

chaát choáng oxy hoùa ñeå ngaên ngöøa vieäc taïo thaønh

vaø tích luõy caùc peroxyt

• Nöôùc trong ete cuõng laøm chaäm quaù trình taïo

peroxyt. Vì vaäy caùc chaát khan thöôøng bò oxy hoùa

Ngaên ngöøa

nhanh hôn caùc chaát coù laãn nöôùc.

110

CACAÙÙC PEROXYT TRONG DUNG MOÂI H

ÕU CÔ C PEROXYT TRONG DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ

•Khi baûo quaûn caùc dung moâi höõu cô phaûi traùng

parafin ôû nuùt chai ñeå haïn cheá oxy thaám vaøo tieáp

xuùc vôùi dung moâi.

• Khi roùt dung moâi töø chai seõ taïo ra trong chai

moät khoaûng khoâng khí ñaùng keå neân dung moâi deã

bò oxy hoùa. Neân vôùi caùc dung moâi deã taïo peroxyt,

khoâng neân ñöïng trong caùc chai côõ lôùn

•Khi bò noùng vaø chieáu saùng, quaù trình oxy hoùa taïo

peroxyt xaûy ra maïnh hôn neân baûo quaûn ôû choã toái

vaø maùt.

• Baûo quaûn caùc dung moâi trong caùc chai nuùt maøi

Baûo quaûn

coù boâi môõ vaø taïo baàu khí quyeån trô

110

CACAÙÙC PEROXYT TRONG DUNG MOÂI H

ÕU CÔ C PEROXYT TRONG DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ

Nhaän bieát

Phaûi tieán haønh caùc pheùp thöû nhaän bieát peroxyt

110

CACAÙÙC PEROXYT TRONG DUNG MOÂI H

ÕU CÔ C PEROXYT TRONG DUNG MOÂI HÖÖÕU CÔ

(cid:190) Duøng nhoâm oxyt haáp phuï

(cid:190) Duøng nhöïa trao ñoåi ion

(cid:190) Xöû lyù baèng caùc muoái kim loaïi

(cid:190) Chieát baèng dung dòch kieàm ñaëc

Loaïi boû

(cid:190) Xöû lyù baèng dung dòch caùc chaát khöû voâ cô

HÔHÔÏÏP CHA

T CÔ NHOÂM P CHAÁÁT CÔ NHOÂM

- Ñöôïc duøng ñeå laøm saïch chaát xuùc taùc trong toång hôïp höõu cô,

truøng hôïp etylen, nhieàu vaät lieäu cao phaân töû khaùc

- Coù khaû naêng phaûn öùng raát cao vôùi caùc dung dòch ñaäm ñaëc

- Coù hieåm hoïa chaùy noå cao

- Caùc hôïp chaát cô nhoâm thöôøng söû duïng döôùi daïng caùc dung dòch

coù noàng ñoä khaùc nhau trong xaêng, hydrocarbon…. Nguy cô chaùy

phuï thuoäc vaøo noàng ñoä cuûa chuùng.

- Caùc hôïp chaát cô nhoâm tinh khieát daïng loûng raát deã gaây chaùy noå

- Tính chaát baét löûa cuûa hôïp chaát cô nhoâm giaûm khi taêng soá nguyeân

Nguoàn gaây nguy hieåm

töû cacbon trong caùc goác hyñrocacbon hay theâm clo vaøo phaân töû

HÔHÔÏÏP CHA

T CÔ NHOÂM P CHAÁÁT CÔ NHOÂM

- Khi tieán haønh moïi coâng vieäc coù söû du6ng dung dòch hôïp chaát cô

nhoâm caàn phaûi ñeo kính hoaëc maët naï baûo veä

- Khoâng laøm vieäc vôùi dung dòch caùc hôïp chaát cô nhoâm treân baøn

laøm vieäc coù traûi hoaëc phuû caùc vaät lieäu chaùy ñöôïc.

- Caùc thao taùc vôùi hôïp chaát cô nhoâm caàp phaûi tieán haønh döôí baàu

khí quyeån trô.

- Khi laøm vieäc vôùi hôïp chaát cô nhoâm laø phaûi saáy thaät khoâ caùc duïng

Phöông phaùp laøm vieäc

cuï thí nghieäm

HÔHÔÏÏP CHA

T CÔ NHOÂM P CHAÁÁT CÔ NHOÂM

- Khoâng ñöôïc duøng nöôùc, bình boït vaø caùc chaát daäp chaùy coù goác CO2 ñeå daäp chaùy caùc hôïp chaát cô nhoâm. - Caùc chaát daäp chaùy coù goác CO2 duøng daäp chaùy caùc dung dòch cô nhoâm thaät loaõng hoaëc caùc dung dòch cô nhoâm coù nhoùm alkyl töø C7 trôû leân.

- Chaát daäp chaùy toát nhaát laø boät silicagen coù taåm tetraflobrometan

Daäp chaùy hôïp chaát cô nhoâm

(50% khoái löôïng)

111

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

Caùc duïng cuï gia nhieät baèng ñieän thuôøng bò

chaäp maïch, hoà quang ñieän, lôùp caùch ñieän boác

chaùy.

Nguyeân nhaân:

- nhieät ñoä vuøng laøm vieäc quaù cao

- Coù maët caùc chaát deã chaùy

- Cheá ñoä truyeàn nhieät chöa ñuùng

- Caáu truùc daây ñoát cuûa thieát bò gia nhieät khoâng

thích hôïp

Caùc nguoàn gaây nguy hieåm

- ...

112

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

KhiKhi duduøøngng nnööôôùùcc ññeeåå giagia nhienhieäätt ((khikhi cacaàànn nhienhieäätt ññooää ddööôôùùii 100100ooC):C):

- Khoâng ñöôïc duøng noài caùch thuûy ñeå tieán haønh nhöõng

coâng vieäc vôùi caùc dung moâi khan tuyeät ñoái

- Trong caùc tröôøng hôïp khi ñieàu kieän thí nghieäm khoâng

ñöôïc coù maët hôi nöôùc.

- Duøng dung dòch caùc muoái voâ cô ñeå môû roäng vuøng nhieät ñoä laøm

vieäc

Haïn cheá:

- Aên moøn thaønh noài

- phaûi thöôøng xuyeân boå sung löôïng nöôùc ñeå giöõ noàng ñoä

Chaát taûi nhieät

coá ñònh

113

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

silicon ññeeåå giagia nhienhieäätt ((khikhi cacaàànn nhienhieäätt ññooää côõcôõ 250250OOC)C) ••KhiKhi duduøøngng dadaààuu silicon

•Caùc loaïi daàu naøy beàn oxy hoùa ôû nhieät ñoä cao vaø trô veà maët hoùa

hoïc. Moät soá loaïi daàu silicon khi ñun noùng ñeán 300oC maø vaãn

chöa phaân huûy. Khoâng ñöôïc pheùp ñun noùng hôn nhieät ñoä boác

chaùy cuûa daàu taûi nhieät. Moät soá loaïi daàu khoaùng cuõng ñöôïc duøng

laøm chaát taûi nhieät song chæ neân duøng caùc loaïi daàu coù nhieät ñoä

Chaát taûi nhieät

boác chaùy cao khoâng döôùi 300oC.

114

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

glycerin ññeeåå lalaøømm chachaáátt tataûûii nhienhieäätt.. ••DuDuøøngng glycerin

• So vôùi caùc loaïi daàu khoaùng, glycerin coù öu ñieåm laø trong suoát

vaø hoøa tan trong nöôùc neân deã röûa duïng cuï. Veà nhöôïc ñieåm,

glycerin khoâng phaûi laø chaát trô veà maët hoùa hoïc, khi töông taùc vôùi

chaát oxy hoùa maïnh deã boác chaùy. Glycerin raát haùo nöôùc, khi haáp

thuï nöôùc, nhieät ñoä soâi vaø nhieät ñoä boác chaùy cuûa glycerin bò giaûm

ñoät ngoät

• Glycerin nguyeân chaát soâi ôû 290oC

• Glycerin chöùa 1% nöôùc soâi ôû 240oC

• Glycerin chöùa 2% nöôùc soâi ôû 210oC

•Khi ñun noùng laâu daøi (ôû 100-150oC) glycerin bò phaân huûy thaønh

caùc chaát deã boác chaùy vaø nhieät ñoä boác chaùy cuûa noù giaûm xuoáng.

Chaát taûi nhieät

Khi ñun noùng treân 200oC glycerin bò phaân huûy maïnh.

115

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

Nguyeân tataéécc khikhi duduøøngng chachaáátt tataûûii nhienhieäätt ••Nguyeân

-Chæ ñöôïc pheùp duøng caùc chaát loûng tinh khieát ( khoâng chöùa caùc

taïp chaát hoaëc chaát baån) laøm caùc chaát taûi nhieät.

-Nghieâm caám ñun noùng quaù giôùi haïn hoaëc ñun noùng ñeán boác

khoùi hay bay hôi maïnh chaát loûng taûi nhieät.

-Khi ñun phaûi kieåm tra nhieät ñoä noài chöng .

-Ñeå ñun noùng noài chöng caùch chaát loûng, khoâng ñöôïc pheùp duøng

loaïi beáp coù ngoïn löûa traàn hoaëc caùc nguoàn nhieät khoâng ñieàu

chænh ñöôïc ñoä noùng.

-Khi caàn ñun noùng ñeán nhieät ñoä gaàn nhieät ñoä giôùi haïn cuûa chaát

Chaát taûi nhieät

taûi nhieät thì phaûi duøng noài chöng kín.

116

GIA NHIEÄÄTT GIA NHIE

Nguyeân tataéécc khikhi duduøøngng chachaáátt tataûûii nhienhieäätt ••Nguyeân

-Möùc daàu trong noài chöng khi ñaõ laép bình gia nhieät phaûi caùch

meùp noài toái thieåu 2-3 cm ñeà phoøng daàu nôû ra khi ñun noùng.

-Ñöôøng kính noài chöng khoâng ñöôïc beù hôn ñöôøng kính phaàn ñoát

noùng cuûa beáp ñieän.

-Chæ baét ñaàu ñun noài chöng sau khi ñaõ laép raùp hoaøn chænh caùc

duïng cuï caàn gia nhieät. Neáu caàn boå sung thuoác thöû vaøo bình phaûn

öùng trong thôøi gian ñang gia nhieät thì caàn chuù yù sao cho thuoác

thöû khoâng rôi vaøo daàu taûi nhieät.

-Khoâng neân ñeå nöôùc rôi vaøo daàu taûi nhieät

-Khoâng duøng nöôùc ñeå daäp taét ñaùm chaùy daàu, phöông phaùp hieäu

quaû nhaát ñeå daäp chaùy laø pha loaõng daàu baèng moät chaát laøm nguoäi

Chaát taûi nhieät

ñeå ñöa nhieät ñoä xuoáng döôùi nhieät ñoä boác chaùy.

117

CHAÂN KHOÂNG HEHEÄÄ CHAÂN KHOÂNG

•- Noå caùc duïng cuï thuûy tinh

• Khi tạo ra sự chênh lệch áp suất, các thiết bị chân không chịu tải trọng cỡ 1MPa nên dùng các dụng cụ thủy tinh không chuyên dụng hoặc có khuyết tậtdễ bị vỡ và mảnh vỡ bay ra với tốc độ lớn.

• Sức nổ và năng lượng bay của mảnh vỡ phụ thuộc vào áp suất và

Caùc nguoàn nguy hieåm

dung tích của hệ chân không

118

CHAÂN KHOÂNG HEHEÄÄ CHAÂN KHOÂNG

•-Khi tieán haønh caùc coâng vieäc duøng ñeán chaân khoâng ñeàu phaûi söû

duïng kính hoaëc maët naï baûo veä.

•-Taát caû caùc thieát bò chaân khoâng ñeàu phaûi ñöôïc che chaén baèng

löôùi. Caùc bình huùt aåm hoaëc bình bunsen duøng huùt chaân khoâng

ñeàu phaûi ñöôïc quaán baûo veä baèng tuùi vaûi hoaëc khaên, hoaëc daùn

bình baèng baêng keo trong.

•-Taát caû caùc thuûy tinh ñöôïc duøng cho heä thoáng phaûi kieåm tra:

khoâng ñöôïc coù veát nöùt, boït boùng…. Caùc noái nhaùm vaø van khoùa

Bieän phaùp an toaøn

caàn ñöôïc laøm saïch vaø boâi moät lôùp môõ chaân khoâng moûng.

119

CHAÂN KHOÂNG HEHEÄÄ CHAÂN KHOÂNG

•-Khoâng ñöôïc duøng caùc loaïi bình ñaùy baèng ñeå

laép raùp thieát bò chaân khoâng (tröø nhöõng loaïi

bình ñaõ ñöôïc cheá taïo chuyeân duøng ñeå laøm

vieäc ôû aùp suaát thaáp nhö bình bunsen, tisenco..

•-Tröôùc khi baét ñaàu coâng vieäc treân thieát bò ñaõ

laép raùp, caàn thöû laïi ñoä kín vaø khaû naêng chòu

ñöïng cuûa thieát bò khi taïo cheânh leäch aùp suaát

cöïc ñaïi ñeá coù caùc bieän phaùp phoøng ngöøa

Caùc nguoàn nguy hieåm

tröôùc.

119

CHAÂN KHOÂNG HEHEÄÄ CHAÂN KHOÂNG

•-Khi caàn ñun noùng hoaëc laøm laïnh caùc phaàn

thieát bò, ñaàu tieân caàn thöû taïo cheânh leäch aùp

suaát tröôùc, sau ñoù môùi ñun noùng hoaëc laøm

laïnh. Khoâng ñöôïc ñun noùng caùc chi tieát thuûy

tinh cuûa thieát bò chaân khoâng baèng ngoïn löûa

traàn. Khoâng ñöôïc duøng oxy loûng hay khoâng

khí loûng ñeå laøm laïnh, vì nhöõng chaát naøy coù

Caùc nguoàn nguy hieåm

khaû naêng oxy hoùa cao, deã gaây chaùy noå.

120

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

•Chöng caát laø phöông phaùp taùch hoaëc

tinh cheá caùc chaát treân cô sôû khaùc nhau

veà nhieät ñoä soâi.

•- Nöùt vôõ duïng cuï caát baèng thuûy tinh

•- Söï coá khi söû duïng beáp ñieän, ñeøn khí,

ñeøn daàu…

•- Söï coù maët nhöõng löôïng ñaùng keå

CLDBL

•- Chöng caát coù aùp suaát ( caát chaân khoâng,

Caùc nguoàn nguy hieåm

loâi cuoán baèng hôi nöôùc)

121

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

Chöng caát thoâng thöôøng laø chöng caát ôû aùp suaát khí quyeån

CaCaùùcc nguyeân

nguyeân tataéécc

- Khi choïn bình caát phaûi tính toaùn sao cho möïc chaát loûng trong

bình caát khoâng vöôït qua 2/3 theå tích bình, ñeå chaát loõng soâi maïnh

khoâng traøo sang bình höùng hoaëc thaát thoaùt hôi vaøo khoâng khí gaây

nguy hieåm.

- Duøng sinh haøn laøm nguoäi baèng nöôùc ñoái vôùi caùc chaát loûng soâi ôû

nhieät ñoä 140 -150oC. Vôùi caùc chaát loûng soâi ôû nhieät ñoä cao hôn

phaûi duøng sinh haøn laøm nguoäi baèng khoâng khí, ñeå traùnh cho sinh

haøn khoâng bò nöùt khi cheânh leäch nhieät ñoä.

Chöng caát thoâng thöôøng

•-

121

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

Chöng caát thoâng thöôøng laø chöng caát ôû aùp suaát khí quyeån

CaCaùùcc nguyeân

nguyeân tataéécc

- Khi ñun noùng bình caát phaûi duøng noài chöng caùch chaát loûng. Ñun

noùng bình caát tröïc tieáp baèng beáp ñieän seõ nguy hieåm vì söï thay

ñoåi nhieät ñoä cuûa caùc vuøng bình seõ raát lôù, deã gaây nöùt bình.

- Khoâng duøng noài chöng caùch thuûy ñeå chöng caát caùc dung moâi coù

chöùa kim loaïi kieàm, caùc hyñrua vaø caùc chaát laøm khoâ khaùc coù khaû

naêng phaûn öùng maïnh vôùi nöôùc.

Chöng caát thoâng thöôøng

•

122

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

BieBieäänn phaphaùùpp phophoøøngng ngngöøöøaa - Chæ roùt chaát loûng caàn chöng caát vaøo bình caát sau khi ñaõ laép raùp

xong thieát bò.

- Tröôùc khi baét ñaàu gia nhieät, cho vaøo bình caát vaøi vieân ñaù boït

(maûnh söù hoaëc goám vôõ), neáu chöng caát maø khoâng cho haït taïo soâi

vaøo raát nguy hieåm.

-Chæ gia nhieät noài chöng sau khi ñaõ chuaån bò xong taát caû caùc thao

taùc, keå caû daãn nöôùc vaøo sinh haøn.

-Caàn phaûi theo doõi nhieät ñoä noài chöng ñeå khoâng bò quaù noùng.

Nhieät ñoä laøm vieäc cuûa noài chöng phaûi cao hôn nhieät ñoä soâi cuûa

chaát loûng khoaûng 20-30oC. Söï cheânh leäch nhieät ñoä naøy tuøy thuoäc

vaøo toác ñoä caát mong muoán, ñoä bay hôi, nhieät ñoä soâi vaø nhieàu yeáu

Chöng caát thoâng thöôøng

toá khaùc.

123

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

BieBieäänn phaphaùùpp phophoøøngng ngngöøöøaa

-Caàn phaûi luoân theo doõi sinh haøn. Neáu trong sinh haøn hôi chaát

loûng khoâng ngöng tuï heát, chöùng toû sinh haøn quaù noùng, caàn nhanh

choùng giaûm cöôøng ñoä soâi cuûa chaát loûng baèng caùch haï thaáp nhieät

ñoä noài chöng hoaëc boå sung vaøo ñoù moät ít chaát taûi nhieät nguoäi.

Chöng caát thoâng thöôøng

-Chæ thaùo boä caát sau khi ñaõ laøm nguoäi hoaøn toaøn.

124

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

Khi chöng caát chaân khoâng phaûi tuaân theo quy taéc an toaøn gioáng

nhö chöng caát thöôøng, tuy nhieân phaûi tuaân theo caùc bieän phaùp

phoøng ngöøa nhö khi laøm vieäc vôùi caùc heä thoáng taïo chaân khoâng.

BieBieäänn phaphaùùpp phophoøøngng ngngöøöøaa - Khi laøm vieäc vôùi caùc thieát bò chaân khoâng phaûi ñeo kính hoaëc

mang maët naï baûo veä.

- Khi chöng caát döôùi chaân khoâng, khoâng ñöôïc ñun quaù noùng chaát

loûng caát. Ñeå gia nhieät bình caát phaûi duøng noài chöng caát chaát loûng

coù laép nhieät keá. Ñeå khoâng laøm hôi bò quaù noùng, möùc chaát loûng cuûa

noài chöng khoâng ñöôïc cao hôn möùc chaát loûng ñun caát trong bình.

- Tröôùc khi laép thieát bò ñeå chöng caát chaân khoâng phaûi xem xeùt

toaøn boä caùc chi tieát thuûy tinh keøm theo. Neáu duïng cuï coù khuyeát taät

Chöng caát chaân khoâng

thì khoâng ñöôïc söû duïng

125

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

-Caû bình caát vaø bình höùng phaûi laø bình caàu ñaùy troøn. Khoâng ñöôïc

duøng caùc loaïi bình ñaùy baèng trong thieát bò chöng caát chaân khoâng.

-Ñeå soâi ñeàu trong chöng caát chaân khoâng, khoâng duøng caùc haït taïo

soâi (ñaù boït) maø phaûi duøng mao quaûn huùt khoâng khí (hoaëc khí trô)

suïc qua lôùp chaát loûng trong bình caát.

-Sau khi laép raùp boä chöng caát vaø tröôùc khi naïp nguyeân lieäu vaøo

bình caát phaûi kieåm tra ñoä kín cuûa heä thoáng trong voøng vaøi phuùt.

-Khi thieát bò chöng caát ñaõ saün saøng hoaït ñoäng thì naïp chaát loûng

caàn caát vaøo bình caát vaø baät maùy bôm huùt chaân khoâng. Mao quaûn

phaûi taïo caùc boït khí thaät nhoû mòn, sau ñoù môùi baét ñaàu gia nhieät ñeå

ñun noùng noài chöng. Khoâng ñöôïc taïo chaân khoâng trong bình caát

khi trong bình ñang coù chaát loûng noùng vì khi ñoù coù theå laøm chaát

Chöng caát chaân khoâng

loûng baén sang bình höùng.

126

CHCHÖÖNG CA

NG CAÁÁTT

- Sau khi taïo chaân khoâng, khoâng ñöôïc laøm thay ñoåi baát cöù moät

ñieàu gì trong heä thoáng thieát bò ( ví duï vaën chaët laïi ngoaøm giöõ,

naâng hoaëc haï thieát bò v.v….)

-Sau khi chöng caát xong phaûi tieán haønh caùc thao taùc, thöù töï sau:

+ Haï noài chöng thaáp xuoáng ñeå cho bình caát nguoäi ñi

+ Caån thaän cho khoâng khí vaøo heä thoáng qua moät van khoùa

rieâng vaø taét maùy bôm huùt chaân khoâng.

Chöng caát chaân khoâng

+ Khi thieát bò ñaõ nguoäi thì thaùo thieát bò, baét ñaàu töø bình höùng.

127

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Löu tröõ hoùa chaát taïi phoøng thí

nghieäm

- Pha cheá hoùa chaát, thuoác thöû

- Thaûi boû caùc dung dòch hoùa

chaát, thuoác thöû, maãu kieåm

nghieäm, saûn phaåm hoûng…

- Caùc söï coá khaùc baát caån trong

Nguoàn goác phaùt sinh

quaù trình thao taùc

128

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Daùn nhaõn

129

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Nöôùc thaûi coù chöùa caùc kim loaïi naëng nhö Cd, Ni, Cr, Pb, Zn, Fe…

ñöôïc thu gom vaøo thuøng chöùa. Kieàm hoùa ñeán pH 8-9, seõ keát tuaû

caùc hydroxyt

- Phaàn nöôùc trong ñem trung hoaø roài xaû thaûi

- Phaàn keát tuûa ñem beâ toâng hoùa roài choân laáp an toaøn

- Neáu laø löôïng nhieàu, coù theå thu hoài töøng saûn phaåm, caùc saûn phaåm

ñöôïc taùi söû duïng cho nhieàu muïc ñích

Ví duï:

Xöû lyù kim loaïi naëng

Cd2+ + S2- → CdS duøng trong naáu thuûy tinh Ni2+ + SO4 2- → NiSO4 duøng cho dung dòch maï Zn2+ + SO4 2- → ZnSO4 duøng trong phaân boùn vi löôïng

129

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Dung dòch coù chöùa anion CN- ñöôïc thu gom vaø löu giöõ rieâng.

Xöû lyù dung dòch chöùa CN-

Tuyeät ñoái khoâng ñoå laãn axit vaøo ñeå traùnh taïo HCN raát nguy hieåm

129

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

- Nöôùc thaûi coù chöùa caùc kim loaïi naëng nhö Cd, Ni, Cr, Pb, Zn, Fe…

ñöôïc thu gom vaøo thuøng chöùa. Kieàm hoùa ñeán pH 8-9, seõ keát tuaû

caùc hydroxyt

- Phaàn nöôùc trong ñem trung hoaø roài xaû thaûi

- Phaàn keát tuûa ñem beâ toâng hoùa roài choân laáp an toaøn

- Neáu laø löôïng nhieàu, coù theå thu hoài töøng saûn phaåm, caùc saûn phaåm

ñöôïc taùi söû duïng cho nhieàu muïc ñích

Ví duï:

Xöû lyù kim loaïi naëng

Cd2+ + S2- → CdS duøng trong naáu thuûy tinh Ni2+ + SO4 2- → NiSO4 duøng cho dung dòch maï Zn2+ + SO4 2- → ZnSO4 duøng trong phaân boùn vi löôïng

130

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

XXöûöû lylyùù cacaùùcc dung

dung dòchdòch cocoùù ttíínhnh acid

acid vavaøø cocoùù ttíínhnh kiekieààmm

- Caùc dung dòch coù tính acid phaûi thu gom vaøo bình nhöïa. Trung

hoøa baèng kieàm ñeán moâi tröôøng pH 9. Taùch caën laéng chöùa kim loaïi

naëng ñeå xöû lyù rieâng (nhö treân). Phaàn nöôùc trong ñöôïc trung hoaø

baèng kieàm ñeán trung tính tröôùc khi xaû thaûi.

- Caùc dung dòch coù tính kieàm phaûi thu gom vaøo bình nhöïa. Taùch

caën laéng chöùa kim loaïi naëng ñeå xöû lyù rieâng (nhö treân). Phaàn nöôùc

Xöû lyù dung dòch

trong ñöôïc trung hoaø baèng acid ñeán trung tính tröôùc khi xaû thaûi.

131

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

XXöûöû

lylyùù cacaùùcc dung

dung dòchdòch thuo

thuoáácc ththöûöû

phaân huhuûûyy hhööõuõu côcô khokhoùù phaân Daàu môõ vaø caùc thuoác thöû höõu cô

khoù phaân huûy trong dung dòch thaûi

cuûa PTN ñöôïc thu gom vaøo chai

thuûy tinh ( khoâng ñöôïc söû duïng ñoà

nhöïa - polyetylen). Khi ñuû soá löôïng,

cho than hoaït tính vaøo laéc vaø ngaâm

khoaûng 30 phuùt. Phaàn nöôùc trong

xaû thaûi, phaàn than ñaõ haáp phuï caùc

Xöû lyù dung dòch

chaát höõu cô ñöôïc taùch ra ñem ñoát

132

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CACAÙÙC CHA

C CHAÁÁT THA

T THAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

dung dòchdòch chchöùöùaa cacaùùcc anion

anion deãdeã kekeáátt tutuûûaa

3-

2-, PO4

2-…, keát tuûa chuùng. Phaàn nöôùc trong pha loaõng vaø xaû thaûi.

XXöûöû lylyùù cacaùùcc dung Trong dung dòch thaûi, neáu coù caùc anion deã keát tuûa nhö SO4 C2O4 Phaàn keát tuûa gom laïi vaø beâ toâng hoùa ñem choân laáp an toaøn

dung dòchdòch chchöùöùaa cacaùùcc anion

anion khokhoùù kekeáátt tutuûûaa

-, chæ coù theå ñem trung hoøa ñeán trung tính roài pha loaõng nhieàu

XXöûöû lylyùù cacaùùcc dung Dung dòch chöùa caùc chaát khoù keát tuûa : nhoùm halogen (Cl-, Br-, I-), NO3 laàn tröôùc khi xaû thaûi

Xöû lyù dung dòch

133

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ KHKHÍÍ THATHAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Caùc oxyt acid dö sinh ra töø caùc phaûn öùng nhö NO2 , SO2, SO3, thöôøng ñöôïc haáp thuï baèng dung dòch kieàm taïo muoái töông öùng, ít

ñoäc haïi hôn. Khi ñaït moâi tröôøng trung tính coù theå pha loaõng baèng

nöôùc ñeán noàng ñoä cho pheùp theo tieâu chuaån Vieät Nam (TCVN) vaø

Xöû lyù khí thaûi

xaû boû.

134

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ KHKHÍÍ THATHAÛÛI RA T

I RA TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

, dung moâimoâi..

XXöûöû lylyùù cacaùùcc hôihôi hôhôïïpp chachaáátt hhööõuõu côcô, dung Ñeå xöû lyù caùc dung moâi khoûi aûnh höôûng moâi tröôøng caàn phaûi laép

ñaët oáng thaûi cuûa tuû huùt ñuû cao ñeå ñaûm baûo khaû naêng phaùt taùn toát.

Khi khoái löôïng dung moâi taäp trung nhieàu, caàn coù oáng thaûi cao vaø

boá trí boä phaän moài löûa ôû ñænh oáng thaûi ñeå ñoát chaùy hôi dung moâi taïo saûn phaåm ít ñoäc haïi laø CO2 , H2O.

Caùc dung moâi höõu cô ñöôïc thu gom chöùa vaøo bình thuûy tinh ñaäy

nuùt kín, thöïc hieän chöng caát phaân ñoaïn ñeå thu hoài töøng loaïi dung

moâi tinh khieát

135

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CHACHAÁÁT THA

T THAÛÛI RAI RAÉÉN TN TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

dung moâimoâi hhööõuõu côcô XXöûöû lylyùù cacaùùcc baobao bbìì chchöùöùaa dung Caùc dung moâi höõu cô thöông chöùa trong chai thuûy tinh. Ñöôïc

phaân thaønh 3 loaïi:

- Loaïi coù theå taùi söû duïng: caùc vaät chöùa dung moâi deã bay hôi, tính

ñoäc thaáp nhö coàn etylic, aceton, n-hexan…coù theå laøm bay hôi heát

baèng nhieät nheï roài röûa kyõ baèng xaø phoøng vaø söû duïng laïi

- Loaïi coù theå taùi cheá: caùc vaät chöùa dung moâi coù tính ñoäc trung

bình nhö toluen, xylen, … coù theå baùn cho caùc cô sôû thu gom ñeå taùi

cheá.

- Loaïi caàn thaûi boû: caùc vaät chöùa dung moâi cöïc ñoäc nhö benzen, CS2, thuoác baûo veä thöïc vaät khoâng ñöôïc pheùp taùi söû duïng hoaëc taùi cheá. Chuùng ñöôïc thieâu huûy trong loø ñoát. Tro ñöôïc beâ toâng hoùa vaø

choân laáp an toaøn.

136

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CHACHAÁÁT THA

T THAÛÛI RAI RAÉÉN TN TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

XXöûöû lylyùù cacaùùcc baobao bbìì chchöùöùaa hohoùùaa chachaáátt Caùc bao bì chöùa caùc hoùa chaát voâ cô ñöôïc phaân thaønh 3 loaïi:

- Loaïi coù theå taùi söû duïng: caùc vaät chöùa hoùa chaát tính ñoäc thaáp vaø deã hoøa tan trong nöôùc nhö NaCl, KCl, NaOH, H2O2…coù theå röûa kyõ baèng xaø phoøng vaø söû duïng laïi

- Loaïi coù theå taùi cheá: caùc vaät chöùa hoùa chaát coù tính ñoäc trung bình nhö Na3PO4, NH4Cl, HCl, H2SO4… coù theå baùn cho caùc cô sôû thu gom ñeå taùi cheá. - Loaïi caàn thaûi boû: caùc vaät chöùa dung moâi cöïc ñoäc nhö BaCl2, Pb(NO3)2, Hg(NO3)2, NaCN, khoâng ñöôïc pheùp taùi söû duïng hoaëc taùi cheá. Chuùng ñöôïc thieâu huûy trong loø ñoát. Tro ñöôïc beâ toâng hoùa vaø

choân laáp an toaøn.

137

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CHACHAÁÁT THA

T THAÛÛI RAI RAÉÉN TN TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

XXöûöû lylyùù cacaùùcc hohoùùaa chachaáátt quaquaùù hahaïïnn ssöûöû duduïïngng Caùc hoùa chaát quaù haïn söû duïng caàn taäp trung vaø phaân loaïi theo

nhoùm. Nhoùm acid, baz, coù theå trung hoøa nhau ñeå giaûm taùc ñoäng

ñeán moâi tröôøng. Caùc loaïi dung moâi höõu cô chuyeån cho ngöôøi coù

muïc ñích taùi söû duïng ñeå laøm sôn, möïc in, keo…. Caùc loaïi coøn laïi

toát nhaát neân ñeå nguyeân bao bì, ñem beâ toâng hoùa laøm giaûm khaû

naêng thaám nhanh ra moâi tröôøng, sau ñoù choân laáp an toaøn.

138

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CHACHAÁÁT THA

T THAÛÛI RAI RAÉÉN TN TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

139

XXÖÛÖÛ LYLYÙÙ CHACHAÁÁT THA

T THAÛÛI RAI RAÉÉN TN TÖØÖØ PHOPHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

Chaát thaûi thuûy tinh

139

CaCaùùcc giagiaûûii phaphaùùpp ththöïöïcc hiehieäänn an an toatoaøønn

- Veà dung tích: ñoái vôùi caùc dung moâi deã chaùy, phaûi haïn cheá dung

tích ôû möùc ñoä toái thieåu, ñuû phuïc vuï cho coâng vieäc

- Vaät lieäu caáu taïo ñoà ñöïng: coù theå duøng chai loï thuûy tinh ñeå ñöïng

hoùa chaát ( tröø moät soá coù tính chaát aên moøn thuûy tinh nhö kieàm ñaëc,

caùc dung dòch florua…)

- Moät soá ñoà ñöïng baèng chaát deûo vaø kim loaïi beàn hôn vôùi caùc taùc

ñoäng cô hoïc , nhöng noùi chung caùc loaïi vaät lieäu treân ñeàu khoâng

Caùc ñoà ñöïng

chòu ñöïng ñöôïc chaùy.

139

CaCaùùcc giagiaûûii phaphaùùpp ththöïöïcc hiehieäänn an an toatoaøønn

Caùc thoâng tin caàn ñöôïc ghi treân nhaõn( ñaëc bieät laø caùc hoùa chaát

nguy hieåm)

- Teân hoùa chaát, teân thöôøng goïi

- Töø chæ tính ñoäc haïi cuûa hoùa chaát

- Noùi roõ tính chaát ñoäc haïi nhaát

- Ngaøy , thaùng ngöôøi söû duïng

Daùn nhaõn

- Ñieåm chôùp chaùy ( neáu laø chaát deã chaùy)

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

Laø duïng cuï thuûy tinh oáng heïp, ñaùy troøn,

kích côõ khaùc nhau vaø laøm baèng thuûy tinh

khaùc nhau.

-Ñoái vôùi nhöõng phaûn öùng ôû nhieät ñoä cao oáng

nghieäm ñöôïc laøm baèng thuûy tinh khoù noùng

chaûy hoaëc baèng thaïch anh.

- Duøng ñeå tieán haønh nhöõng thí nghieäm phaân

tích vaø nhöõng thí nghieäm hoùa hoïc vi löôïng,

khi tieán haønh khoâng neân duøng thuoác thöû vôùi

löôïng quaù lôùn, khoâng ñöôïc pheùp ñöïng ñaày

oáng nghieäm

oáng nghieäm.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

-Khi troän thuoác thöû ñaõ roùt, khoâng

neân bòt mieäng oáng nghieäm baèng

ngoùn tay roài laéc, vì nhö vaäy ñöa

theâm chaát laï vaøo chaát loûng trong

oáng nghieäm, maø ñoâi khi coøn laøm

haïi ngoùn tay, bò boûng… Neáu chaát

loûng quaù moät nöûa oáng nghieäm thì

phaûi troän baèng ñuõa thuûy tinh.

- Khi ñun noùng phaûi duøng chieác

oáng nghieäm

keïp

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Khi ñun maïnh phaûi caån thaän neáu

khoâng chaát loûng trong oáng nghieäm

soâi raát nhanh vaø baén heát ra ngoaøi.

-Khi ñun, mieäng oáng nghieäm phaûi

höông veà phía khoâng ngöôøi.

- Neáu khoâng caàn ñun noùng maïnh thì

oáng nghieäm

neân ñun caùch thuûy

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Choåi duøng ñeå röûa oáng nghieäm, bình

caàu…

-Khi duøng choåi phaûi chuù yù ñöøng ñeå ñaùy

choåi ñaäp vaøo ñaùy hay thaønh duïng cuï. Ñeå

traùnh laøm vôõ duïng cuï do ñaùy kim loaïi

cuûa choåi, caàn boïc ñaùy choåi baèng ñoaïn

Choåi röûa

oáng cao su coù kích thöôùc thích hôïp.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Coù nhieàu kieåu khaùc nhau, hay gaëp

laø ñeøn coàn thuûy tinh.

-Khi chaâm ñeøn khoâng neân nghieâng

hai ñeøn laïi vôùi nhau.

- Khi taét ñeøn, tuyeät ñoái khoâng thoåi

Ñeøn coàn

maø phaûi dung naép ñeøn ñaäy laïi

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Duøng ñeå nghieàn caùc chaát raén

-Coù nhieàu kích côõ vaø nhieàu loaïi coái khaùc

nhau: coái theùp, coái thuûy tinh, coái maõ naõo,

coái söù….

- Choïn coái tuøy thuoäc ñoä raén cuûa chaát caàn

nghieàn. Ñoä raén cuûa chaát lieäu duøng laøm coái

phaûi raén hôn ñoä raén cuûa chaát caàn nghieàn.

- Tröôùc khi nghieàn phaûi röûa coái thaät kyõ.

- Theå tích chaát caàn nghieàn khoâng vöôït quaù

1/3 theå tích coái.

-Khi nghieàn nhöõng chaát gaây buïi vaø chaát

Chaøy coái

ñaëc bieät ñoäc phaûi laøm trong tuû huùt

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Pheãu duøng ñeå roùt chaát loûng, ñeå loïc…

- Coù nhieàu côõ khaùc nhau.

-Pheãu loaïi thöôøng coù thaønh trong phaúng

nhöng muoán loïc nhanh duøng pheãu coù maët

trong khoâng phaúng

- Khi laøm vieäc, ñaët pheãu treân giaù ñôõ hoaëc

Pheãu

treân moät chieác voøng keïp.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Pheãu chieát duøng taùch rieâng caùc

chaát loûng dò theå.

- Coù daïng hình quaû leâ hoaëc daïng

hình oáng.

- ÔÛ phaàn treân cuoáng pheãu coù khoùa

nhaùm.

- Ñoä daøy cuûa thaønh pheãu thay ñoåi tuøy

thuoäc vaøo dung tích, dung tích caøng

Pheãu chieát

nhoû thì thaønh pheãu caøng moûng.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Khi laøm vieäc, tuøy theo côõ pheãu vaø

hình daïng maø caùch ñaët pheãu khaùc

nhau.

- Pheãu hình oáng ñaët trong moät chieác

ngoaøm.

- Pheãu hình quaû leâ ñöôïc giöõ treân moät

chieác voøng vaø caëp chaët coå pheãu

baèng moät chieác ngoaøm.

- Bao giôø cuõng keïp chaët pheãu tröôùc

roài môùi roùt nhöõng chaát loûng caàn taùch

Pheãu chieát

rieâng vaøo

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Coù hai loaïi coù moû vaø khoâng coù moû

- Ñöôïc saûn xuaát töø loaïi thuûy tinh khoù chaûy

vaø töø loaïi thuûy tinh beàn hoùa hoïc

- Khoâng neân ñun noùng coác thuûy tinh

thöôøng treân ngoïn löûa traàn vì nhö vaäy coác

seõ bò nöùt, chæ ñöôïc ñun noùng qua löôùi

amiang hoaëc treân bình caùch thuûy hay caùch

Coác

loûng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Coù caùc dung tích khaùc nhau,

- Ñöôïc cheá taïo töø nhieàu loaïi thuûy tinh:

thuûy tinh thöôøng, thuûy tinh thaïch anh,

thuûy tinh ñaëc bieät.

- Khoâng duøng bình caàu ñaùy baèng vaøo

caùc muïc ñích söû duïng trong chaân

Bình caàu ñaùy baèng

khoâng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Coù caùc dung tích khaùc nhau,

- Ñöôïc cheá taïo töø nhieàu loaïi thuûy tinh: thuûy tinh thöôøng,

thuûy tinh thaïch anh, thuûy tinh ñaëc bieät.

- Ñun noùng bình caàu ñaùy troøn treân ngoïn löûa traàn phaûi ñöôïc

Bình caàu ñaùy troøn

loùt löôùi amiaêng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Duøng trong caùc thí nghieäm phaân tích

(chuaån ñoä)

- Bình coù nuùt nhaùm vaø khoâng coù nuùt

nhaùm, bình coù nuùt nhaùm ñöôïc duøng ñeå

chuaån ñoä theo phöông phaùp Iod

- Chæ ñöôïc ñun bình noùn qua löôùi amiaêng

Bình noùn

hoaëc ñun trong bình chöng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Ñöôïc söû duïng khi duøng bôm chaân khoâng ñeå

loïc.

- Oáng nhaùnh phaàn treân ñöôïc noái vôùi bình baûo

hieåm baèng oáng cao su vaø noái tieáp vôùi bôm

chaân khoâng, mieäng bình coù laép moät chieác

pheãu ñöôïc giöõ chaët baèng nuùt cao su.

- Bình daïng hình noùn laø beàn vaø thuaän tieän nhaát

- Bình Bunsen ñöôïc cheá taïo baèng loaïi thuûy

tinh daøy vì bình coù theå bò vôõ tung do aùp löïc

cuûa khoâng khí beân ngoaøi. Neân quaán bình

Bunsen moät lôùp baêng dính theo hình xoaén oác

Bình Bunsen

ñeå baûo veä chaéc chaén.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Phaûi kieåm tra tröôùc nhöõng bình chöa söû

duïng.

- Neáu bình coù nhöõng veát xaây xaùt, hoaëc coù

boït boùng thì khoâng duøng söû duïng ñeå loïc

huùt chaân khoâng.

- Sau khi ñaõ kieåm tra xong, ñaäy bình baèng

nuùt cao su, ñaët trong hoäp baûo hieåm roài noái

Bình Bunsen

bôm chaân khoâng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Khaùc vôùi pheãu thuûy tinh thöôøng ôû choã

Pheãu Buchner

vaùch ngaên coù loã.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Duøng ñeå laáy chính xaùc theå tích nhoû chaát loûng.

- Coù nhieàu loaïi dung tích khaùc nhau.

- Khoâng neân duøng mieäng ñeå huùt chaát loûng maø

duøng quaû boùp cao su.

- Pipet luoân phaûi ñöôïc röûa saïch tröôùc khi ñeå

vaøo giaù.

- Khoâng neân duøng pipet thoâng thöôøng ñeå d0o

nhöõng chaát loûng coù ñoä nhôùt khaùc roõ reät vôùi ñoä

nhôùt cuûa nöôùc vì theå tích cuûa chaát loûng laáy

ñöôïc seõ khoâng töông öùng vôùi theå tích caàn laáy.

Ñeå laáy caùc chaát loûng naøy duøng caùc pipet chia

Pipette

ñoä ñaëc bieät

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

Khi söû duïng caùc daïng pipet tuaân theo caùc

qui taéc sau:

- Khi laáy chaát loûng, pipet luoân phaûi ôû vò trí

thaúng ñöùng

- Muoán xaùc ñònh xem maët khum döôùi ñaõ

ngang vôùi vaïch möùc chöa, maét ngöôøi quan

saùt phaûi ôû cuøng moät maët phaúng vôùi vaïch

Pipette

möùc

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

Duøng ñeå chuaån ñoä, ño nhöõng theå

tích chính xaùc

-Coù theå roùt moïi chaát loûng vaøo buret

coù khoùa, tröø dung dòch kieàm, vì dung

dòch kieàm seõ aên moøn khoùa maøi .

- Khi laøm vieäc vôùi dung dòch kieàm,

duøng buret khoâng coù khoùa maø coù

oáng noái cao su.

Buret

- Phaûi luoân luoân giöõ buret thaät saïch.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

-Khi xong vieäc, phaûi röûa saïch buret

baèng nöôùc vaø keïp vaøo giaù.

- ÔÛ buret coù khoùa caàn phaûi laáy khoùa

ra.

- Coù theå boâi khoùa buret baèng moät lôùp

moûng vaselin.

- Ñoâi khi caàn phaûi chuaån ñoä caùc

dung dòch noùng caàn phaûi söû duïng

Buret

loaïi buret ñaëc bieät

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Ñöôïc duøng ñeå pha loaõng moät dung dòch

baát kyø ñeán moät theå tích xaùc ñònh hoaëc ñeå

hoøa tan moät chaát naøo ñoù trong moät theå

tích xaùc ñònh vôùi dung moâi thích hôïp

- Chuùng laø nhöõng bình caàu ñaùy baèng coù

dung tích khaùc nhau, phaàn lôùn coù nuùt thuûy

tinh maøi nhaùm.

- Phaûi luoân luoân röûa saïch bình ñònh möùc.

- Khi baûo quaûn bình khoâng, ñeå khoûi dính

nuùt thuûy tinh thì boïc nuùt laïi baèng moät

Bình ñònh möùc

maûnh giaáy loïc

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Caàn troän ñeàu dung

dòch trong bình ñònh

möùc baèng caùch laät

ngöôïc bình nhieàu laàn.

- chæ ñöôïc caàm ôû coå

bình, khoâng ñöôïc caàm ôû

baàu troøn vì coù theå laøm

noùng bình vaø chaát loûng

laøm theå tích chaát loûng

Bình ñònh möùc

thay ñoåi

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- OÁng ñong laø duïng cuï

thuûy tinh coù thaønh daøy,

beân ngoaøi ñöôïc chia

vaïch.

- Duøng ñeå ño theå tích

cuûa chaát loûng vôùi ñoä

OÁng ñong

chính xaùc töông ñoái.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Laø duïng cuï coù daïng hình

choùp, treân thaønh coù vaïch chia

ñoä.

- Coác chia ñoä raát thuaän tieän ñeå

laéng trong caùc chaát loûng bò vaån

Coác chia ñoä

ñuïc.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Laø duïng cuï coù naép, ñöôïc laøm

baèng söù hay kim loaïi

- Duøng ñeå nung caùc chaát khaùc

nhau, ñeå ñoát caùc hôïp chaát höõu

cô khi xaùc ñònh haøm löôïng tro.

- Ñoát tröïc tieáp treân ngoïc löûa maø

khoâng caàn qua löôùi amiaêng

Cheùn nung

hoaëc bình chöng

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Ñeå ñoát noùng cheùn phaûi ñaët

vaøo kieàng baèng söù, kích thöôùc

cuûa khung tam giaùc phaûi phuø

hôïp ñeå cheùn nung khi ñaët vaøo

thì phaàn thoø ra ngoaøi chieám

nhieàu nhaát 1/3 chieàu cao

- Ñoát noùng cheùn phaûi töø töø. Ban

ñaàu ñoát noùng cheùn treân ngoïn

löûa ñeøn khí phaàn khoâng khí

noùng) sau ñoù ñöa töø töø vaøo

Cheùn nung

phaàn ngoïn löûa khoâng maøu

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Phaûi ñaäy naép trong suoát thôøi

gian nung cheùn. Muoán quan saùt

quaù trình nung hoaëc ñoát chaùy

phaûi duøng keïp gaép naép ra. Ñeå

moät thôøi gian cho cheùn nguoäi

roài môùi ñaët vaøo bình huùt aåm.

- Khoâng nung chaûy chaát kieàm,

HF trong cheùn söù.

- Ñoái vôùi nhöõng cheùn nung môùi,

tröôùc khi duøng phaûi röûa saïch vaø

Cheùn nung

nung sô boä

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Caùc cheùn nung vöøa laáy khoâng

ñeå leân maët baøn baèng goã, baèng

vaûi sôn hoaëc baèng chaát deûo maø

neân ñaët treân caùc taám amiaêng

hoaëc goám.

- Sau khi cheùn nung ñaõ nguoäi

d8i moät chuùt vaø khoâng coøn maøu

ñoû nöõa thì môùi ñaët vaøo bình huùt

Cheùn nung

aåm ñeå laøm nguoäi hoaøn toaøn

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Muoán thu ñöôïc chính xaùc cuûa

pheùp phaân tíchphaûi ñeå bình

nguoäi hoaøn toaøn vì neáu khoâng

seõ maéc sai soá do söï cheânh leäch

Cheùn nung

nhieät ñoä cuûa caân vaø cuûa cheùn.

139

DuDuïïng cu

ng cuïï phophoøøng th

ng thíí nghie

nghieäämm

- Ñoái vôùi cheùn nung baèng kim

loaïi ñoøi hoûi phaûi baûo quaûn caån

thaän. Phaûi röûa saïch sau khi

duøng xong.

- Trong cheùn nung baèng Platin

khoâng naáu chaûy kieàm, natri

peroxyt, caùc muoái nitrit, nitrat.

Khoâng ñöôïc nung nhöõng chaát

coù chöùa muoái cuûa caùc kim loaïi

Cheùn nung

naëng …

Bài giảng: An toàn phòng thí nghiệm - ThS. Phạm Nữ Ngọc Hân

Chủ đề:

Thiết kế thí nghiệm dạy học

Bài giảng Thiết kế thí nghiệm dạy học

AN TOAØØN PHO AN TOA

N PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

(Daønh cho sinh vieân ngaønh Hoùa hoïc)

NOÄI DUNG

Tại sao phải “thực hiện an toàn”?

Moät soá söï coá trong phoøng thí nghieäm

11.2

Söï kieän: Moät sinh vieân chöng caát dietyl ete trong

moät bình caàu roài ra saân thö giaõn.

Heä thoáng phaùt noå, chaùy,

Thieät haïi : Tuû huùt bò phaù huûy, khoâng coù thieät haïi

veà ngöôøi.

Nguyeân nhaân: Ete coù chöùa peroxid

Traùch nhieäm cuûa ngöôøi thao taùc:

- Khoâng kieåm tra peroxid tröôùc khi chöng caát

- Khoâng theo doõi thí nghieäm, ñeå chöng caát gaàn

caïn, nhieät ñoä trong bình caàu taêng töø töø, noàng ñoä

peroxid ngaøy caøng ñaäm ñaëc → söï phaân huûy noå,

toûa nhieät vaø boác chaùy.

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

• Khi tiến hành bài thực tập, bạn được yêu cầu tuân thủ những nguyên tắc an toàn một cách tuyệt đối. Có những rủi ro xảy ra do các dụng cụ thí nghiệm, nhiệt, hoá chất và các phản ứng hóa học.

• Biết rõ các nguyên tắc sẽ giúp giữ an toàn cho bạn và những người xung quanh.

nguyên ttắắcc an an totoàànn cơcơ bbảảnn vvàà hhỏỏii nguyên ttắắcc an an totoàànn vvàà

HãyHãy nnắắmm nhnhữữngng nguyên gigiááoo viênviên hưhướớngng ddẫẫnn vvềề nhnhữữngng nguyên nhnhữữngng rrủủii roro ccóó ththểể xxảảyy rara đđểể phòng

phòng trtráánhnh..

NhNhööõngõng nguyeân

nguyeân tataéécc côcô babaûûnn

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

115

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

QUY TAÉÉC AN TOA QUY TA

C AN TOAØØNN

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

AN TOAØØN CHA AN TOA

N CHAÙÙY NOY NOÅÅ TRONG PHO

TRONG PHOØØNG TH

NG THÍÍ NGHIE

NGHIEÄÄMM

AN TOAØØN CHA AN TOA