Bài giảng Chủ nghĩa xã hội khoa học: Chương 3 - ThS. Đặng Kiều Diễm

Chủ nghĩa xã hội là một hình thái kinh tế – xã hội quan trọng, đại diện cho giai đoạn đầu của chủ nghĩa cộng sản, đặt ra những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn trong quá trình phát triển của nhân loại. Việc nghiên cứu sâu sắc về chủ nghĩa xã hội không chỉ cung cấp nền tảng triết học mà còn soi sáng con đường xây dựng xã hội tiến bộ. Bài viết này nhằm mục đích làm rõ khái niệm, điều kiện ra đời và những đặc trưng bản chất của chủ nghĩa xã hội. Đồng thời, nó đặt nền móng để hiểu về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là bối cảnh và định hướng tại Việt Nam, qua đó khẳng định tầm quan trọng của việc nắm vững lý luận này trong công cuộc phát triển đất nước.

Sinh viên, giảng viên, nghiên cứu sinh các ngành khoa học xã hội, chính trị học, triết học Mác-Lênin và những người quan tâm đến chủ nghĩa xã hội và con đường phát triển của Việt Nam.

Bài viết đi sâu phân tích chủ nghĩa xã hội như một giai đoạn phát triển tất yếu trong hình thái kinh tế – xã hội cộng sản chủ nghĩa. Luận điểm trung tâm khẳng định rằng chủ nghĩa xã hội là giai đoạn đầu, tạo tiền đề cho chủ nghĩa cộng sản ở trình độ cao hơn. Nghiên cứu tập trung vào các điều kiện khách quan dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa xã hội, bao gồm sự phát triển vượt bậc của lực lượng sản xuất và sự hình thành của giai cấp vô sản cách mạng. Điều này đặt ra vấn đề về mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong các hình thái xã hội trước đó, tạo động lực cho sự chuyển biến. Các đặc trưng bản chất của chủ nghĩa xã hội được làm rõ, nhấn mạnh mục tiêu cao cả là giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người, hướng tới sự phát triển toàn diện của mỗi cá nhân. Nền kinh tế xã hội chủ nghĩa được mô tả là phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu, nơi nhân dân lao động thực sự làm chủ. Bên cạnh đó, chủ nghĩa xã hội còn bảo đảm sự bình đẳng, đoàn kết giữa các dân tộc và thiết lập quan hệ hữu nghị, hợp tác quốc tế. Những nguyên tắc này định hình nên một xã hội công bằng, văn minh. Tầm quan trọng của việc nắm vững lý luận này là nền tảng để hiểu về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là con đường mà Việt Nam đã và đang đi, nhằm xây dựng một xã hội thịnh vượng, công bằng và dân chủ.