Bài giảng Chủ nghĩa xã hội khoa học: Chương 6 - ThS. Đặng Kiều Diễm

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và phát triển kinh tế-xã hội không ngừng, việc giải quyết các vấn đề dân tộc và tôn giáo luôn là một thách thức lớn, đặc biệt trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Chương này đi sâu phân tích tầm quan trọng của việc hiểu rõ các khái niệm và đặc trưng của vấn đề dân tộc và tôn giáo, cũng như những ảnh hưởng sâu rộng của chúng đến sự ổn định và phát triển của một quốc gia. Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp cái nhìn toàn diện về nền tảng lý luận, đặc biệt từ quan điểm Chủ nghĩa Mác – Lênin, và những kinh nghiệm thực tiễn trong việc quản lý quan hệ dân tộc và tôn giáo, nhằm góp phần xây dựng một xã hội hài hòa và bền vững.

Sinh viên, nghiên cứu sinh các ngành khoa học xã hội và nhân văn, cán bộ quản lý nhà nước, hoạch định chính sách, và những ai quan tâm đến vấn đề dân tộc, tôn giáo và mô hình phát triển chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam.

Chương học này cung cấp một cái nhìn sâu sắc về vấn đề dân tộc và tôn giáo trong bối cảnh đặc thù của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Phần đầu tiên tập trung vào việc định nghĩa và phân tích các đặc trưng của dân tộc, cả theo nghĩa rộng (cộng đồng quốc gia) lẫn nghĩa hẹp (cộng đồng tộc người có bản sắc riêng biệt). Sau đó, chương trình bày quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin về vấn đề dân tộc, nhấn mạnh hai xu hướng khách quan trong sự phát triển quan hệ dân tộc: xu hướng tách ra để hình thành các dân tộc độc lập và xu hướng liên hiệp lại giữa các dân tộc. Cương lĩnh dân tộc của Chủ nghĩa Mác – Lênin, bao gồm các nguyên tắc bình đẳng, quyền tự quyết và liên hiệp công nhân tất cả các dân tộc, cũng được làm rõ. Tiếp theo, chương đi sâu vào đặc điểm của các dân tộc và quan hệ dân tộc tại Việt Nam, phân tích sự đa dạng về số dân, sự phân bố xen kẽ, vị trí chiến lược của các vùng dân tộc thiểu số và trình độ phát triển không đồng đều. Đặc biệt, nó làm nổi bật truyền thống đoàn kết lâu đời trong cộng đồng dân tộc - quốc gia thống nhất và sự phong phú văn hóa do bản sắc riêng của mỗi dân tộc tạo nên. Cuối cùng, chương trình bày quan điểm và chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam về vấn đề dân tộc, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy sự bình đẳng, đoàn kết và phát triển hài hòa giữa các dân tộc. Việc nắm vững những kiến thức này không chỉ có giá trị học thuật mà còn có ý nghĩa ứng dụng cao trong việc xây dựng và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đảm bảo ổn định chính trị và phát triển bền vững trong giai đoạn hiện nay.