LOGO
CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
TS. Nguyễn Hữu Xuyên
Email: huuxuyenbk@gmail.com; nhxuyen@most.gov.vn; Mobile: 098.3824.098
1
NỘI DUNG
Quan niệm và mô hình chuyển giao công nghệ Công nghệ hạn chế, khuyến khích và cấm chuyển giao Hợp đồng và đăng ký chuyển giao công nghệ
1 m Chuyển giao công nghệ
2
Định giá công nghệ và thị trường công nghệ
Định giá công nghệ Thị trường công nghệ
3 m Trao đổi và các vấn đề thực tiễn đặt ra về CGCN
KHỞI ĐỘNG Việc nên làm và không nên làm
- Đặt câu hỏi, chia sẻ các trải nghiệm.
- Nêu ra các vấn đề cực đoan.
- Chỉ đúng về lý thuyết nhưng….
- Tìm cách áp dụng/chuyển giao “cái” học được.
- Nói chuyện riêng, sử dụng các thiết bị điện tử.
- Đã biết “mọi thứ”.
- Hoài nghi: Các thông tin trên Internet, giảng viên nói, nhà quản lý chỉ đạo.
PHƯƠNG PHÁP
Rút ra bài học kinh nghiệm
Kết luận
Sự đồng tình hay bất đồng quan điểm giữa các nhóm
Trình bày kết quả
Thảo luận nhóm và đưa ra các ý kiến có sự đồng tình cao nhất
Chia thành các nhóm (3 đến 5 nhóm cùng giải quyết một vấn đề)
Cùng nhau trao đổi
Các câu hỏi quản lý được đặt ra
4
Nêu vấn đề
KHỞI ĐỘNG (tiếp)
Quản lý thành công
Sử dụng hiệu quả nguồn lực nội tại
Sử dụng hiệu quả nguồn lực có thể huy động được
Lập kế hoạch Tổ chức Chỉ huy/điều hành Kiểm tra Phối hợp
Cơ hội (O) Năng lực (A) Động cơ (M)
5
Tại sao lại phải CGCN?
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
Các quan điểm về CGCN
3
1
2 CGCN là tập hợp các hoạt động thương mại và pháp lý nhằm làm cho bên nhận CN có được năng lực CN như bên giao CN, trong khi sử dụng CN đó vào mục đích đã định.
Luật CGCN : Là giao chuyển quyền hữu sở hoặc quyền sử dụng một phần hoặc toàn bộ CN từ bên có quyền chuyển giao sang bên nhận CN.
CGCN là đưa việc thức kiến kỹ thuật ra ranh khỏi nơi giới sản sinh ra nó.
6
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Mô hình CGCN
Môi trường bên nhận
Môi trường bên giao
Bên nhận công nghệ
Bên giao công nghệ
Công nghệ
7
Cơ chế chuyển giao
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Công nghệ chuyên giao
(a) Công nghệ là giải pháp, quy trình, bí quyết có kèm hoặc không kèm công cụ, phương tiện dùng để biến đổi nguồn lực thành SP.
Đối tượng CN được chuyển giao (Điều 4, Luật CGCN) Bí quyết kỹ thuật, bí quyết công nghệ; Phương án, quy trình CN; giải pháp, thông số, bản vẽ, sơ đồ kỹ
thuật;công thức, phần mềm máy tính, thông tin dữ liệu;
Giải pháp hợp lý hóa sản xuất, đổi mới công nghệ; Máy móc, thiết bị đi kèm một trong các đối tượng trên Trường hợp các đối tượng CN trên có bảo hộ quyền SHTT
8
(theo pháp luật về SHTT)
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Công nghệ chuyên giao
9
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Công nghệ chuyên giao (tiếp)
Sơ đồ phát triển công nghệ nội sinh
Cải tiến
Triển khai áp dụng
Nghiên cứu tạo công nghệ
Nghiên cứu thị trường
10
CN được nghiên cứu ở một quốc gia và được triển khai áp dụng ở chính quốc gia đó gọi là công nghệ nội sinh đối với quốc gia đó.
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Công nghệ chuyên giao (tiếp)
Sơ đồ phát triển công nghệ ngoại sinh (chuyển giao)
Nghiên cứu Nghiên cứu thị trường thị trường Chuyển giao Chuyển giao công nghệ công nghệ Đánh giá, lựa Đánh giá, lựa chọn công chọn công nghệ nghệ
Thích nghi Thích nghi hóa hóa Triển khai Triển khai sử dụng sử dụng Cải tiến Cải tiến công nghệ công nghệ
11
Công nghệ mà một quốc gia tiếp nhận từ một quốc gia khác gọi là công nghệ chuyển giao (ngoại sinh).
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Công nghệ chuyên giao (tiếp)
CN cấm chuyển giao
Từ nước ngoài vào VN và tại VN gồm 48 danh mục CN; Từ VN ra nước ngoài gồm 02 danh mục CN:PL3_ND76_CN cam CG.docx
Từ nước ngoài vào VN và tại VN gồm 34 danh mục CN; Từ VN ra nước ngoài gồm 6 danh mục CN:
CN hạn chế chuyển giao
PL2_ND76_CN han che CG.docx
Phụ lục I, NĐ 76: 143 Danh mục CN:
CN khuyến khích chuyển giao
PL1_NDD76_CN khuyen khich CG.docx
46 Danh mục CNC:QD
49_2010_Congnghecao duoc uu tien phat trien.PDF
Xem thêm: QĐ18/2019/QĐ-TTg, nhập khẩu máy móc,…. đã qua sử dụng (Trước TT 23/2015/TT-BKHCN).
12
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Cơ chế chuyên giao
Các hình thức, phương thức:
(1) Theo loại hình chuyển giao: CGCN sản phẩm CGCN quá trình (2) Theo chủ thể chuyển giao: Chuyển giao nội bộ Chuyển giao trong nước Chuyển giao nước ngoài
(3) Theo nguồn cung CN được chuyển giao: Chuyển giao theo chiều dọc Chuyển giao theo chiều ngang
TK: Điều 5, 6, Luật chuyển giao công nghệ: Luat CGCN_2017.doc
13
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Cơ chế chuyên giao (tiếp)
Chuyển giao theo chiều dọc và ngang
CN chưa có trên thị trường
CN đã có trên thị trường
Chu trình
Dọc Dọc Nghiên cứu
Triển khai
Sản xuất
14
Phổ biến Ngang
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Cơ chế chuyên giao (tiếp)
Kênh chuyển giao:
Kênh trực tiếp:
Kênh gián tiếp:
15
Liên doanh, liên kết DN 100% vốn nước ngoài Hỗ trợ kỹ thuật và nhượng quyền Hợp tác R&D Viện trợ ODA, v.v. Mua máy mọc, TB về tự nghiên cứu Thuê chuyên gia nước ngoài Đào tạo nguồn lực ở nước ngoài Tổ chức triển lãm, hội chợ thương mại, v.v.
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Cơ chế chuyên giao (tiếp)
Mức độ chuyển giao:
Trao đổi kiến thức
Mức độ Chuyển giao
Trao thị trường Chìa khóa trao tay
16
Trao đổi sản phẩm
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Cơ chế chuyên giao (tiếp)
Giá cả và phương thức thanh toán (Điều 4, ND76)
Trả một lần, hoặc nhiều lần:
Chuyển giá trị công nghệ thành vốn góp
Trả theo % giá bán
Trả theo % doanh thu
Trả theo % lợi nhuận trước thuế.
…
Làm rõ hơn trong “Hợp đồng chuyển giao công nghệ”
17
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Động cơ và môi trường chuyển giao
Động cơ bên giao
Động cơ bên nhận
Môi trường chuyển giao
Môi trường chuyển giao
Quốc gia
Quốc gia
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp
18
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Hợp đồng chuyển giao CN
Tham khảo: CGCN thành công (WIPO): Chuyển giao công nghệ thành công.pdf
Mẫu Hợp đồng chuyển giao công nghệ:Mau hop dong_CGCN.doc
Các tổ chức giám định công nghệ đã qua sử dụng: To chuc duoc giam dinh CN_cap nhat den 8.2019.docx
19
Chương 3 (từ điều 22-34), Luật CGCN (2017): Hop dong CGCN_Chuong 3_Luat CGCN.docx
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Hợp đồng chuyển giao CN (tiếp)
Trình tự:
HOW
WHAT
GĐ Chuẩn bị: - Xây dựng đề án CGCN - Thẩm định nhu cầu CGCN - Báo cáo nghiên cứu khả thi
WHO
WHEN
WHERE
GĐ thực hiện: - Đàm phán và ký kết hợp đồng -Thẩm tra, phê duyệt -Tổ chức thực hiện
WHY
Nghiệm thu và sử dụng CN
20
WHICH
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Hợp đồng chuyển giao CN(tiếp)
Dựa vào vị thế:
Bên ABên A VỊ THẾ 1 (Trả giá rất thấp)
Bên BBên B VỊ THẾ 1 (Đặt giá rất cao)
VỊ THẾ 2 (Trả giá cao hơn) VỊ THẾ 2 (Đưa giá thấp hơn)
Tiếp tục thay đổi Tiếp tục thay đổi
21
VỊ THẾ CUỐI CÙNG Đồng ý về giá hoặc hủy bỏ đàm phán
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Hợp đồng chuyển giao CN (tiếp)
Dựa vào lợi ích:
Bên A Đưa ra những điều mà mình quan tâm mình quan tâm
Bên BBên B Đưa ra những điều mà mình quan tâm mình quan tâm
Cùng nhau lựa chọn các yếu tố
Cùng nhau tìm kiếm giải pháp đáp ứng được lợi ích của cả hai phía ứng được lợi ích của cả hai phía
Thỏa thuận được giải pháp hoặc không tìm được một giải pháp nào phù hợp 22
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Hợp đồng chuyển giao CN (tiếp)
Luật KH&CN
Luật Dân sự
Luật Sở hữu trí tuệ
Luật Chuyển giao công nghệ
Luật Đầu tư;
Luật trọng tài KT
Luật Thương mại
Hệ thống luật pháp liên quan tới CGCN:
Luật Công nghệ cao
Nghị định, Thông tư và các văn bản hướng dẫn
Luật Thuế thu nhập DN
Luật Doanh nghiệp
23
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã xác lập quyền sở hữu, sử dụng, chuyển quyền sở hữu, quyền sử dụng công nghệ
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Đăng ký chuyển giao công nghệ
nước
Nhà khuyến khích đăng ký chuyển giao
Điều 31, Luật CGCN, Điều 5, ND76: Dang ky chuyen giao_Dieu 5_ND76.docx
Không phải đăng ký: CN hạn chế CG đã được cấp phép (Điều 31- Luật CGCN)
Phải đăng ký CG: Phần CGCN ( Khoản 2, Điều 5 – Luật CGCN):
Dự án đầu tư Góp vốn bằng công nghệ Nhượng quyền thương mại Chuyển giao quyền SHTT Máy móc, thiết bị,… (Xem thêm Điều 4, Luật CGCN)
24
1. CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ (tiếp)
Thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký CGCN
1. CGCN thông qua DA ĐT 2. CGCN độc lập và khác
Bộ KH&CN: CGCN từ nước ngoài và VN; từ VN ra nước ngoài.
Bộ KH&CN: Dự án thuộc thẩm quyền QĐ đầu tư của Quốc hội, TTg, bộ, CQTW (theo PL về đầu tư, đầu tư công, DAĐT ra nước ngoài)
Sở KH&CN: CGCN trong nước, có sử dụng NSNN, các trường hợp tự nguyện
3. Trường hợp khác: Liên quan tới bí mật quốc phòng,.. (Bộ Quốc phòng cấp
Xem thêm: Điều 6 – NĐ 76: NĐ 76-2018_huong dan Luat CGCN.doc
25
Sở KH&CN: Dự án thuộc thẩm quyền QĐ ĐT của HĐND, UBND các cấp, Ban QL KCN, KCX, KCNC,.
2. ĐỊNH GIÁ VÀ THỊ TRƯỜNG CÔNG NGHỆ
Định giá công nghệ
Phân chia lợi ích
Mục đích chính
Bảo lãnh, thế chấp, góp vốn
Tố tụng, giải quyết tranh chấp
Đầu tư, chuyển giao, khai thác
TK: Bài giảng đánh giá, định giá công nghệ: Danh gia, dịnh gia cong nghe.ppt
26
26
2. ĐỊNH GIÁ VÀ THỊ TRƯỜNG CÔNG NGHỆ
Định giá công nghệ (tiếp)
Thông tư 39/2014/TTLT-BKHCN-BTC 39_2014_TTLT-BKHCN-BTC_Dinh gia TSTT.doc
Tiếp cận chi phí
Thông tư 10/2019/TT- BTC:10_2019_TT-BTC_XD gia KQNC_Ngan sach.doc
Thông tư 06/2014/TT- BTC:06_2014_TT-BTC_tieu chuan tham dinh s0 13.doc
Tiếp cận thị trường
Tiếp cận thu nhập
27
2. ĐỊNH GIÁ VÀ THỊ TRƯỜNG CÔNG NGHỆ
Thị trường công nghệ
TK: Hỗ trợ phát triển TTCN: Điều 16-31, ND76: Ho tro phat trien TTCN_Muc 2_ND76.docx
Bên cung
Bên cầu
Tổ chức trung gian
28
28
2. ĐỊNH GIÁ VÀ THỊ TRƯỜNG CÔNG NGHỆ
29
Thị trường công nghệ (tiếp)
2. ĐỊNH GIÁ VÀ THỊ TRƯỜNG CÔNG NGHỆ
Thị trường công nghệ (tiếp)
Ví dụ:
30
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
Thảo luận Anh/chị hãy lấy một CN đã được CG vào địa bàn cụ thể và phân tích theo mô hình CGCN trên.
Khó khăn???
Hạn chế
Bên nhận:
Bên giao:
Ngoại sinh
Công nghệ ?????
Nội sinh
Được??? Được ???
Mất??? Mất???
Khuyến khích
Thuận lợi ????
31
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
TK: Các bước tiếp nhận và chuyển giao
Tiến
Đánh
Tìm
Soạn
Tiến
Tìm
Phân tích
hành
giá
kiếm
thảo
hành
nguồn
và
đàm
nguồn
bên
hợp
đàm
cung
Lập kế
phán
cung
nhận
đồng
phán
công
hoạch thị
CN
CN
nghệ
trường
Soạn
Thực
Nhận
Dịch vụ
thảo hợp
hiện hợp
chuyển
sau
đồng
đồng
giao CN
chuyển
giao
Quá trình tiếp nhận công nghệ
Quá trình chuyển giao công nghệ
32
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
TK: Các bước thực hiện dự án CG
Khảo sát
Giai
Duyệt báo cáo tổng kết
đoạn
Giai
Phương án được chấp thuận
lập
đoạn
Lập phương án triển khai
Thống nhất với đối tác
phương
kết
Hợp đồng
Lập báo cáo tổng kết
án
thúc
thực
Dự
Lập dự toán thu chi
Đề nghị thay đổi
hiện
án
Quyết toán nội bộ
dự
chuyển
án
giao
chuyển
giao
Phê duyệt phương án triển khai
Lập báo cáo chuyên môn
Triển khai thực hiện
Lập hồ sơ hoàn công
Nghiệm thu, bàn giao cho đối tác
Lập sổ nhật ký thực hiện
Giai đoạn thực hiện dự án chuyển giao
33
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
TK: Trình tự CGCN theo sức kéo thị trường
Nhận định về xu hướng phát triển CN
Nghiên cứu, chế tạo gắn liền với thực tiễn
Sai
Đàm phán hợp đồng
Đúng
Sai
Soạn thảo hợp đồng
Đúng
Thực hiện hợp đồng chuyển giao
Dịch vụ sau chuyển giao
34
Tìm kiếm bên nhận công nghệ
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
TK: Trình tự môi giới CGCN
Tìm kiếm bên nhận công nghệ
Hoạt động môi giới công nghệ
Tìm kiếm nhà cung công nghệ
Sai
Đánh giá nguồn cung CN
Đúng
Sai
Đàm phán hợp đồng Đàm phán hợp đồng
Đúng
Sai
Soạn thảo hợp đồng
Đúng
Thực hiện hợp đồng chuyển giao
Dịch vụ sau chuyển giao
35
3. TRAO ĐỔI, THẢO LUẬN VỀ CGCN
Tình huống
Công ty rượu Tây Nguyên đang xem xét nhập một công nghệ sản xuất rượu cao cấp từ khoai lang (giống khoai của Nhật Bản) của 1 công ty Nhật Bản. Bên Nhật Bản hứa sẽ nhập khẩu 70% lượng rượu được sản xuất ra. Giá công nghệ khoảng 120 tỷ VNĐ; theo ước tính nếu SX bình thường thì khoảng 4 năm Công ty sẽ thu hồi vốn (Biết rằng, hiện nay Công ty rượi Tây Nguyên nộp thuế chiếm 20% tổng thu ngân sách của Tỉnh). 1. Phân tích những động cơ, rủi ro khi phía VN nhập CN này (đứng
ở giác độ DN và giác độ QLNN);
2. Phân tích những động cơ và rủi ro của công ty Nhật Bản khi
chuyển giao CN này.
36
3. Xây dựng kịch bản đàm phán
CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH
1. Trường ĐHKT Quốc dân (2010), Giáo trình Quản lý công nghệ, HN
2. Nguyễn Hữu Xuyên (2014), Chính sách khoa học và đổi mới công
nghệ, NXB ĐH Kinh tế quốc dân.
3. Nguyễn Hữu Xuyên, Nguyễn Đình Bình (2015), Đổi mới công nghệ
trong ngành công nghiệp hỗ trợ, NXB Khoa học và Kỹ thuật
4. Nguyễn Hữu Xuyên, Trịnh Minh Tâm (2017), Khai thác sáng chế và
Đổi mới sáng tạo, NXB Đại học Kinh tế quốc dân
5. K.Ranmanathan international (2009),
technology “Managing transfer in Today’s Global Business Setting”, Organized by MOST & UN-ESCAP/APCTT.
6. Các trang web của Chính phủ, bộ/ngành/địa phương (xem các Luật
37
và văn bản hướng dẫn liên quan tới CGCN).
Kỹ sư Thiết bị điện – Điện tử, (HUST, 2003) Thạc sỹ Quản trị kinh doanh (HUST, 2008) Tiến sỹ Quản lý kinh tế (Khoa học quản lý), (NEU, 2013) Chứng chỉ giảng viên Quản trị tài sản trí tuệ (JPO, 2016)
GIỚI THIỆU VỀ GIẢNG VIÊN
Họ và tên: Nguyễn Hữu Xuyên Trình độ: Làm việc: 2015-nay: Phó viện trưởng (NIPTECH), Bộ Khoa học và Công nghệ 2008-2015: Giảng viên/phó trưởng BM (2014), Trường ĐHKTQuốc dân (NEU) 2005-2008: Nghiên cứu viên, Trung tâm Nghiên cứu triển khai Công nghệ cao, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội (HUST) 2003-2005: Kỹ sư, Công ty Xây lắp Hóa chất - Tổng Công ty Xây dựng Công nghiệp Việt Nam (VINAINCON). Tham gia các dự án tư vấn, đào tạo về lập kế hoạch, QLKT, CGCN, ĐMDT.
38
39
LOGO