CHÖÔNG 6

Phuïc hoài taøi nguyeân thieân nhieân

TS. Leâ Quoác Tuaán Khoa Moâi tröôøng vaø Taøi nguyeân Ñaïi hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh

Giôùi thieäu

(cid:153) Caùc quaù trình sinh hoïc khoâng chæ laøm giaûm hoaëc xöû lyù oâ nhieãm maø coøn coù khaû naêng phuïc hoài taøi nguyeân (kim loaïi, daàu…)

(cid:153) Kim loaïi vaø daàu ñeàu laø nhöõng nguoàn taøi

nguyeân khoâng phuïc hoài ñöôïc

(cid:153) Vi sinh vaät ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå phuïc hoài

ñoàng, uranium vaø vaøng

(cid:153) Söû duïng vi sinh vaät coù theå phuïc hoài ñeán

50% daàu moû

Khai thaùc daàu

(cid:153) Daàu thoâ toàn taïi ôû nhieàu daïng khaùc nhau

trong caùc beå chöùa döôùi loøng ñaát

(cid:153) Daàu thoâ ñöôïc hình thaønh töø söï phaân huûy kî khí caùc vaät lieäu sinh hoïc döôùi nhieät ñoä vaø aùp suaát trong trong thôøi gian daøi

(cid:153) Thaønh phaàn chuû yeáu cuûa daàu laø caùc hydrocarbon maïch thaúng, nhaùnh, voøng, voøng thôm…

Hoãn hôïp nöôùc vaø daàu ñöôïc bôm leân maët ñaát

Taàng seùt

å

o l

ï

Taàng caùt

Á

c u ñ g n O

à

Taàng seùt

ù

u a d c a h t

Taàng ñaù voâi

i a h K

Cracking daàu moû

Thu hoài daàu taêng cöôøng

(cid:153) Thu hoài daàu ôû nhöõng gieáng daàu ñaõ ñöôïc

khai thaùc

(cid:153) Duøng caùc hoaït chaát beà maët hoaëc hôi nöôùc

ñeå laøm giaûm ñoä nhôùt cuûa daàu

(cid:153) Daàu ñöôïc thu hoài ñöôïc taùch nöôùc hoaëc caùc

hoaït chaát beà maët

Phuïc hoài daàu taêng cöôøng

Phuïc hoài daàu taêng cöôøng

Thu hoài daàu baèng hôi nöôùc

Thu hoài daàu taêng cöôøng baèng vi sinh vaät

(cid:153) Phöông phaùp naøy lieân quan ñeán vieäc boå sung caùc polymer sinh hoïc vaøo trong gieáng daàu ñeå laøm taêng ñoä nhôùt cuûa nöôùc

(cid:153) Caùc polymer sinh hoïc coù theå saûn xuaát ngay trong gieáng daàu baèng vieäc boå sung caùc vi sinh vaät vaøo trong gieáng daàu.

(cid:153) Tuy nhieân, ñieàu kieän khaéc nghieät cuûa gieáng daàu laø

caûn trôû lôùn ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa VSV

(cid:153) Giaù caû cho vieäc söû duïng phöông phaùp naøy cuõng

coøn khaù ñaét

Thu hoài kim loaïi baèng caùc PP sinh hoïc

(cid:153) Vieäc söû duïng caùc vaät lieäu sinh hoïc ñeå thu hoài hoaëc taùch kim loaïi ñaõ ñöôïc öùng duïng nhieàu

(cid:153) Moät soá VSV coù khaû naêng hoøa tan kim loaïi

töø caùc hôïp chaát khoâng tan (sulphide)

(cid:153) Phöông phaùp naøy coøn ñöôïc goïi laø loïc sinh

hoïc kim loaïi

Thu hoài kim loaïi töø chaát thaûi khai thaùc quaëng

(cid:153) Caùc nghieân cöùu veà vi khuaån oxi hoùa saét vaø sulphur (1920 – 1930) ñaët neàn taûng cho vieäc thu hoài kim loaïi baèng PP sinh hoïc.

(cid:153) Vieäc hoøa tan caùc hôïp chaát chöùa kim loaïi khoâng tan laø cô cheá chuû yeáu cuûa quaù trình naøy

(cid:153) Leptospirillum ferrooxidans

(cid:153) Caùc loaøi VSV thöôøng ñöôïc bieát ñeán laø: (cid:153) Thiobacillus ferrooxidans, T. thiooxidans

ä

û

ë

t a v h n i s i v i ô b g n a u q n a t

ø

a o H

H2SO4

T. ferrooxidans

FeS

S

T. ferrooxidans

Tan

CuSO4

O2

FeSO4

T. ferrooxidans

L. ferrooxidans

H2O

CuFeS2

Fe2(SO4)3

Khoâng tan

Caùc phaûn öùng lieân quan ñeán söï hoøa tan ñoàng töø caùc quaëng coù chöùa saét

Caùc coâng trình thu hoài kim loaïi

Phaùt thaûi khí nhaø kính toaøn caàu

Keát luaän

(cid:153) Vi sinh vaät ñöôïc saûn xuaát ñeå söû duïng trong thu

hoài daàu

(cid:153) VSV cuõng coù theå ñöôïc söû duïng ñeå taêng cöôøng thu hoài daàu baèng caùch taêng sinh VSV ngay trong gieáng daàu.

(cid:153) VSV coù theå hoøa moät soá kim loaïi töø moû caùc

haøm löôïng quaëng thaáp

(cid:153) Ngaøy nay quaù trình hoøa tan sinh hoïc ñöôïc söû duïng ñoái vôùi ñoàng vaø ngaøy caøng taêng trong taùch chieát uranium vaø vaøng