CHÖÔNG 6
Phuïc hoài taøi nguyeân thieân nhieân
TS. Leâ Quoác Tuaán Khoa Moâi tröôøng vaø Taøi nguyeân Ñaïi hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh
Giôùi thieäu
(cid:153) Caùc quaù trình sinh hoïc khoâng chæ laøm giaûm hoaëc xöû lyù oâ nhieãm maø coøn coù khaû naêng phuïc hoài taøi nguyeân (kim loaïi, daàu…)
(cid:153) Kim loaïi vaø daàu ñeàu laø nhöõng nguoàn taøi
nguyeân khoâng phuïc hoài ñöôïc
(cid:153) Vi sinh vaät ñaõ ñöôïc söû duïng ñeå phuïc hoài
ñoàng, uranium vaø vaøng
(cid:153) Söû duïng vi sinh vaät coù theå phuïc hoài ñeán
50% daàu moû
Khai thaùc daàu
(cid:153) Daàu thoâ toàn taïi ôû nhieàu daïng khaùc nhau
trong caùc beå chöùa döôùi loøng ñaát
(cid:153) Daàu thoâ ñöôïc hình thaønh töø söï phaân huûy kî khí caùc vaät lieäu sinh hoïc döôùi nhieät ñoä vaø aùp suaát trong trong thôøi gian daøi
(cid:153) Thaønh phaàn chuû yeáu cuûa daàu laø caùc hydrocarbon maïch thaúng, nhaùnh, voøng, voøng thôm…
Hoãn hôïp nöôùc vaø daàu ñöôïc bôm leân maët ñaát
Taàng seùt
å
o l
ï
Taàng caùt
Á
c u ñ g n O
à
Taàng seùt
ù
u a d c a h t
Taàng ñaù voâi
i a h K
Cracking daàu moû
Thu hoài daàu taêng cöôøng
(cid:153) Thu hoài daàu ôû nhöõng gieáng daàu ñaõ ñöôïc
khai thaùc
(cid:153) Duøng caùc hoaït chaát beà maët hoaëc hôi nöôùc
ñeå laøm giaûm ñoä nhôùt cuûa daàu
(cid:153) Daàu ñöôïc thu hoài ñöôïc taùch nöôùc hoaëc caùc
hoaït chaát beà maët
Phuïc hoài daàu taêng cöôøng
Phuïc hoài daàu taêng cöôøng
Thu hoài daàu baèng hôi nöôùc
Thu hoài daàu taêng cöôøng baèng vi sinh vaät
(cid:153) Phöông phaùp naøy lieân quan ñeán vieäc boå sung caùc polymer sinh hoïc vaøo trong gieáng daàu ñeå laøm taêng ñoä nhôùt cuûa nöôùc
(cid:153) Caùc polymer sinh hoïc coù theå saûn xuaát ngay trong gieáng daàu baèng vieäc boå sung caùc vi sinh vaät vaøo trong gieáng daàu.
(cid:153) Tuy nhieân, ñieàu kieän khaéc nghieät cuûa gieáng daàu laø
caûn trôû lôùn ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa VSV
(cid:153) Giaù caû cho vieäc söû duïng phöông phaùp naøy cuõng
coøn khaù ñaét
Thu hoài kim loaïi baèng caùc PP sinh hoïc
(cid:153) Vieäc söû duïng caùc vaät lieäu sinh hoïc ñeå thu hoài hoaëc taùch kim loaïi ñaõ ñöôïc öùng duïng nhieàu
(cid:153) Moät soá VSV coù khaû naêng hoøa tan kim loaïi
töø caùc hôïp chaát khoâng tan (sulphide)
(cid:153) Phöông phaùp naøy coøn ñöôïc goïi laø loïc sinh
hoïc kim loaïi
Thu hoài kim loaïi töø chaát thaûi khai thaùc quaëng
(cid:153) Caùc nghieân cöùu veà vi khuaån oxi hoùa saét vaø sulphur (1920 – 1930) ñaët neàn taûng cho vieäc thu hoài kim loaïi baèng PP sinh hoïc.
(cid:153) Vieäc hoøa tan caùc hôïp chaát chöùa kim loaïi khoâng tan laø cô cheá chuû yeáu cuûa quaù trình naøy
(cid:153) Leptospirillum ferrooxidans
(cid:153) Caùc loaøi VSV thöôøng ñöôïc bieát ñeán laø: (cid:153) Thiobacillus ferrooxidans, T. thiooxidans
ä
û
ë
t a v h n i s i v i ô b g n a u q n a t
ø
a o H
H2SO4
T. ferrooxidans
FeS
S
T. ferrooxidans
Tan
CuSO4
O2
FeSO4
T. ferrooxidans
L. ferrooxidans
H2O
CuFeS2
Fe2(SO4)3
Khoâng tan
Caùc phaûn öùng lieân quan ñeán söï hoøa tan ñoàng töø caùc quaëng coù chöùa saét
Caùc coâng trình thu hoài kim loaïi
Phaùt thaûi khí nhaø kính toaøn caàu
Keát luaän
(cid:153) Vi sinh vaät ñöôïc saûn xuaát ñeå söû duïng trong thu
hoài daàu
(cid:153) VSV cuõng coù theå ñöôïc söû duïng ñeå taêng cöôøng thu hoài daàu baèng caùch taêng sinh VSV ngay trong gieáng daàu.
(cid:153) VSV coù theå hoøa moät soá kim loaïi töø moû caùc
haøm löôïng quaëng thaáp
(cid:153) Ngaøy nay quaù trình hoøa tan sinh hoïc ñöôïc söû duïng ñoái vôùi ñoàng vaø ngaøy caøng taêng trong taùch chieát uranium vaø vaøng