Bài giảng Địa chất công trình: Chương 1 - Nguyễn Trung Kiên

Tài liệu này giới thiệu tổng quan về địa chất công trình, tập trung vào các khái niệm cơ bản về khoáng vật và đất đá. Nó cung cấp cái nhìn ban đầu về cấu tạo Trái đất, định nghĩa và đặc tính của khoáng vật, cũng như chu trình hình thành và phân loại các loại đá chính.

Sinh viên ngành kỹ thuật xây dựng, kỹ sư địa chất, và các nhà nghiên cứu quan tâm đến địa chất công trình và vật liệu địa chất.

Tài liệu "Địa chất công trình - Chương 1: Khoáng vật và Đất đá" cung cấp kiến thức nền tảng về các thành phần địa chất quan trọng trong lĩnh vực kỹ thuật. Nội dung bắt đầu với việc trình bày cấu tạo cơ bản của Trái đất, bao gồm các lớp vỏ, manti, lõi ngoài và lõi trong, cùng với vai trò của sóng địa chấn trong việc nghiên cứu cấu trúc này. Tiếp theo, tài liệu đi sâu vào định nghĩa và các đặc tính vật lý của khoáng vật như màu sắc, ánh, vết vạch, độ trong suốt, hình dạng tinh thể, độ cứng (thang Mohs), tính cát khai và vết vỡ, cùng các đặc tính khác như tỷ trọng, từ tính và phản ứng với axit. Phần phân loại khoáng vật được trình bày chi tiết dựa trên thành phần hóa học, nhấn mạnh nhóm silicat chiếm ưu thế và các nhóm phi silicat khác. Đặc biệt, tài liệu mô tả chi tiết các nhóm khoáng vật silicat quan trọng như feldspar, thạch anh, pyroxen, mica, amphibole và khoáng vật sét. Sau đó, tài liệu chuyển sang chu trình tạo đá, giải thích quá trình hình thành và biến đổi liên tục giữa đá macma, đá trầm tích và đá biến chất. Đối với đá macma, tài liệu trình bày quá trình thành tạo (phun trào và xâm nhập), thành phần cấu tạo dựa trên hàm lượng silica và các kiến trúc đá khác nhau. Khả năng ứng dụng của đá macma trong xây dựng cũng được đề cập. Phần về đá trầm tích bao gồm quá trình thành tạo (phong hóa, vận chuyển, lắng đọng, nén ép, gắn kết), các quy luật thế nằm và phân loại theo nguồn gốc (vụn cơ học, hóa học, hữu cơ). Cuối cùng, tài liệu giải thích sự biến chất của đá, các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình này và phân loại đá biến chất dựa trên đặc điểm phân lớp.