Ạ
Ị
Đ NH D NG CÁC FILES C A TÀI LI U ĐI N T Ệ
Ệ Ử
Ủ
ị
ạ
ề
i nhi u đ nh d ng các files khác nhau. Chúng có th ể ng trình”, nghĩa là chúng đ
ươ
ơ
ượ
ộ
c ng c
ả ả
ươ ể ượ
ở ở ng trình (ph n m m) khác nhau.
T n t ồ ạ đ c phân chia thành “đ n ch ượ qu n lý và b o đ m b i m t nhân viên l p trình, và “đa ch ả ả c b o đ m b i vài nhân viên l p trình và có th đ trình” đ ả ượ x lý b ng nhi u ch ầ ằ
ậ ậ ề
ươ
ử
ề
Đ nh d ng các ạ ị files c aủ TLLT
Đ nh d ng các ạ
ị
files c aủ TLLT
ị ả ượ ườ c xây d ng nh ờ ự
ng đ s tr giúp c a quá trình biên so n ạ ự ợ hình nh ữ ả
1. Các đ nh d ng văn b n th ạ ủ 2. Các đ nh d ng đ h a l u gi ạ 3. Các đ nh d ng CSDL đ ạ
c xây d ng nh nh ng ữ
ự ệ ố ờ ả ụ ầ
ồ ọ ư ượ ph n m m chuyên d ng - các h th ng qu n lý CSDL. ệ ử
ị ị ề ị ị
ượ ữ ấ ọ ị
4. Các đ nh d ng b ng đi n t ả ạ 5. Các đ nh d ng nghe-nhìn/video-audio ạ 6. Đánh d u ngôn ng còn đ đánh d u, g m có các h ồ di n n i dung c a file
ng d n đính kèm đ bi u ướ c g i là các đ nh d ng ẫ ạ ể ể
ấ ộ ễ
ủ
1. Các đ nh d ng văn b n ạ
ả
ị
- các đ nh d ng đ n ph n m m Microsoft Word và ầ
ề ơ
- đ nh d ng RTF (Rich Text Format) đ
ạ ị Word Perfect;
c b o đ m ị ượ
ầ ụ ụ ả ữ ả ẫ
ạ ề ạ ả ở ị
ị ồ
ể ả ồ
ớ ả ị ề ọ
ạ ả ữ ề ằ ư ể ọ
b i nhi u ph l c ph n m m trong khi đó v n gi ề đ nh d ng văn b n đã đ t; ặ - đ nh d ng PDF (Portable Ducument Format) g m có hình nh trang v i c văn b n và bi u đ . Có th ể đ c nh ng file theo đ nh d ng PDF b ng nhi u ạ ph n m m đ đ c files khác nhau, nh ng chúng đ c xây d ng ch nh ph n m m Adobe Acrobat. ầ ầ ượ ự ề ờ ỉ
hình
ồ ọ ư
ạ
ị
ữ
2. Các đ nh d ng đ h a l u gi nhả
2.1. Các đ nh d ng vector - l u gi ạ
hình nh nh là ị ữ ư
ơ ọ ợ ạ ả ổ ế
- đ nh d ng DXF (Drawing Interchange Format) đ c
ng trình thi ộ ươ
ế
- đ nh d ng EPS (Encapsulated PortScript) đ c s ử ạ
ệ ố ể
ượ
- đ nh d ng CGM (Computer Graphics Metafile) đ ồ ọ ề ộ
ư t p h p các hình d ng hình h c. Ph bi n h n c ả ậ là: ị ạ ượ s d ng r ng rãi trong các ch t k ử ụ ế ế b ng máy tính cho các k s và ki n trúc s ; ư ỹ ư ằ ượ ị d ng r ng rãi trong các h th ng bi u quy t/b u c ử ế ầ ộ ụ i bàn; t ạ c ạ ị s d ng r ng rãi trong nhi u ph n m m đ h a (ví ử ụ ầ ề d trong ph n m m Photoshop). ề ụ ầ
hình
ồ ọ ư
ạ
ị
ữ
2. Các đ nh d ng đ h a l u gi nhả
hình nh ị ả ạ ữ ư
ợ ư
2.2. Các đ nh d ng mành, chúng l u gi ữ ồ ọ
ạ ị ế ổ ế ậ ỡ ả
- đ nh d ng BMP (Bitmap)- đ nh d ng t ươ ạ ị
ng dùng vào quá trình so n th o ng, th ạ ấ ượ ng đ i kém ố ả ạ ườ
ử ụ ạ
- đ nh d ng TIFF (Tagget Image File Format) s d ng ụ ề ầ
ạ
ụ ề ầ
nh là t p h p nh ng đi m nh - pixels. Khi thay đ i ổ ể ả kích c nh, đ h a mành b bi n d ng. Ph bi n là: ị v ch t l ề văn b n;ả ị r ng rãi trong các ng d ng ph n m m; ứ ộ - đ nh d ng GIF (Graphics Interchange Format) s ử ị d ng r ng rãi trong các ph n m m dành cho ộ Internet.
ị
ạ
ượ
c xây d ng nh ờ ự ệ ố ụ
ề
ầ
3. Các đ nh d ng CSDL đ nh ng ph n m m chuyên d ng - các h th ng qu n lý CSDL
ữ ả
ả ệ ố ữ
ệ ữ
ệ ủ ớ
ỉ ẫ ấ ậ
H th ng qu n lý CSDL cho phép xác đ nh nh ng m i ị ố quan h gi a các thành ph n thông tin c a CSDL, th c ủ ự ầ hi n các tác đ ng khác nhau t i thông tin c a CSDL ộ (tìm ki m, đánh d u, l p báo cáo và ch d n, v.v.). ví d : h th ng qu n lý CSDL là Microsoft SQL Sever, Oracle, MySQL, IBM DB2, Sybase, v.v…
ế ụ ệ ố ả
ng thông tin tên ồ ườ
Ví d , CSDL v kh/hàng g m có tr ề ề
ỉ ả
ụ ng ườ riêng bi ườ
i mua, đ a ch và thông tin v hàng hóa trên b ng ng v i h tên c a khách hàng). ủ ớ ọ CSDL có th chuy n sang đ nh d ng VB, nh ng khi đó ị
ư ng thông tin v i các ị t g m các tr ể ệ ữ ệ ồ ể ố ạ ườ ớ
b m t đi m i liên h gi a các tr ị ấ b ng ả
4. Các đ nh d ng b ng đi n t ạ
ệ ử
ả
ị
ả ạ ữ ữ ệ ử ư
Nh ng file trong đ nh d ng b ng đi n t ị ệ ữ ố ứ
Gi ng nh các file CSDL, các file b ng đi n t
ộ ể l u gi ữ ự ệ
th trong các ô nh ng con s và m i liên h gi a nh ng con s ố ố đó. Ví d , m t ô có th ch a công th c th c hi n vi c ệ ứ c ng d li u c a hai ô khác. ủ ộ ố ả
ủ ề ạ ị
có th chuy n đ i thành file văn b n, ể ể ả ổ
ệ ữ ố
ữ ụ ữ ệ ng ệ ử ườ ư có đ nh d ng c a chính p/m m t o ra nó. Các file c a ủ ạ b ng đi n t ệ ử ả nh ng nh ng con s và m i liên h gi a các s s b ố ẽ ị ố ữ ư m t đi. ấ
5. Các đ nh d ng nghe-nhìn/video-audio
ạ
ị
ả ạ ể
ố ị ộ ữ ệ
ờ
Đ nh d ng video-audio ch a các hình nh chuy n ứ đ ng (ví d video s , ho t hình) và các d li u âm ạ ụ c xây d ng và có th xem, nghe nh các thanh đ ể ch trong đ nh d ng ị ư ươ đ n ch ơ ữ
ượ ng trình t ự ng thích và l u gi ươ ữ ạ
ng trình. ươ Nh ng đ nh d ng đ ạ ị c s d ng nhi u h n c là ề ử ụ ượ ơ
ả QuickTime và MPEG (Motion Picture Experts Group).
ấ
ượ
c g i là ọ
6. Đánh d u ngôn ng còn đ các đ nh d ng đánh d u
ữ ấ
ạ
ị
- SGML (Standard Generalized Markup Language) ướ
c nhi u n ề ượ
đ trên th gi c s d ng trong các CQ nhà n i và là tiêu chu n qu c t c ướ ở ; ố ế ử ụ ế ớ ẩ
- HTML (Hypertext Markup Language) đ ượ ủ ư
c s d ng ử ụ
ể ể ị ầ ạ ộ
đ hi n th h u nh toàn b thông tin c a m ng World Wide Web;
- XML (Extensible Markup Language) - ngôn ng ữ ượ
c ơ ở ả
ng đ i đ n gi n d a trên c s SGML và đ t ươ dùng ph bi n khi qu n lý và trao đ i thông tin. ố ơ ổ ế ự ả ổ
Đ nh d ng tài li u đi n t
ệ ử
ệ
ạ
ị
ạ
ậ
ư ị
1. PDF (Portable Document Format, "Đ nh d ng Tài li u Di đ ng") là đ nh d ng t p tin VB c a hãng ạ ị ộ ệ Adobe Systems. T ng t ự ươ h tr text cùng v i font ch , hình nh đ h a và ớ nhi u hi u ng khác. ệ ứ
Hi n th văn b n PDF ko ph thu c c u hình máy,
ị ủ nh đ nh d ng .doc, PDF ạ ữ ồ ọ ả
ụ ả ấ ộ
ư
ệ ề ị ố ữ ể
ư ữ
ổ ể ệ ị
ỗ ợ ề ị ể ph n m m và h đi u hành. Không nh Word, PDF ề ầ ng c hi n th gi ng nhau trên nh ng môi tr s đ ườ ẽ ượ làm vi c khác nhau n u nh file PDF đó đã đ c ệ ượ ế t o hi u ng nhúng font ch (Embedded Subset). ệ ứ ạ đ nh d ng PDF đã tr nên ph bi n cho vi c phát ở ạ hành sách, báo hay các TL khác qua m ng Internet. ạ
c t p tin PDF trên máy vi tính, ph i
ả
Đ đ c đ ể ọ có m t ph n m m h tr đ nh d ng này ộ
ượ ậ ề ầ
ỗ ợ ị
ạ
Ph n m m ph bi n hi n nay là Adobe Reader, ệ
ổ ế ề ầ
Adobe Acrobat Reader Professional hay Foxit PDF Reader,...
ả ặ
ạ ị ể ỉ i đ a ch :
• Adobe Reader: có th download b n cài đ t Adobe Reader 8.1.1 t http://ardownload.adobe.com/pub/adobe/reader/win/8.x/8.1.1/enu/AdbeRdr811_en_US.exe
ộ ự ế ợ ể
Adobe Acrobat Reader: là s k t h p tuy t v i c a ệ ờ ủ Acrobat Reader và Adobe Reader đ cho ra m t s n ph m th ả
ươ
ng m i v i giá bán 449$, ọ ệ ạ
ng ộ
ẩ Foxit Reader: đ c đ ở ộ ỏ ầ
ữ
ỗ ợ ầ ặ i v máy b n m i nh t ớ ả ể ả ề i đ a ch : ỉ ạ ị
ạ ớ c các d ng tài li u PDF, t c ố ượ đ kh i đ ng nhanh h n Adobe Reader, dung l ượ ơ khá nh và không c n cài đ t và h tr đ y đ ủ nh ng tính năng, có th t ấ c a ph/m m này t ề ủ http://downloads.foxitsoftware.com/foxitreader/FoxitReader22.zip,
i thêm các ti n ích mi n phí khác nh :
ệ
ễ
ư
ể ả i đ a ch : ạ ị
Ngoài ra, có th t SumatraPDF t ỉ http://fastdl.org/SumatraPDF-0.7-install.exe,
eXPert PDF Reader download t
i: ạ http://
www.visagesoft.com/downloads/get.php/vspdfreader.exe,
i đ a ch :
ạ ị
ỉ
Cool PDF Reader t http://www.pdf2exe.com/CoolPDFReader.exe
ho c Abdio PDF Reader t
i t
ặ
ả ạ http:// i:
www.abdio.com/abdioReader.exe.
T o m i hay chuy n các d ng văn b n khác
ể
ạ
ạ
ả
ớ
ộ
c cài đ t trên máy
t đ ệ ượ
ằ ặ
T o PDF tr c tuy n
(DOC, XLS, PPT,...) sang PDF b ng m t trình t o PDF chuyên bi ạ tính: ạ
ự
ế