Bài giảng Glucocorticoid lạm dụng và xử trí các biến chứng cai - BS. Trần Hữu Hiền

Chia sẻ: Hoài Thương | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:39

Thêm vào BST

Báo xấu

110
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng “Glucocorticoid lạm dụng và xử trí các biến chứng cai” trình bày các nội dung: Lịch sử thuốc corticocoid, cấu trúc tuyến thượng thận, trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận, cơ chế tác động, cấu trúc, liều tương đương của corticoid, tác dụng của glucocorticoid,… Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Glucocorticoid lạm dụng và xử trí các biến chứng cai - BS. Trần Hữu Hiền

1 GLUCOCORTICOID LẠM DỤNG VÀ XỬ TRÍ CÁC BIẾN CHỨNG CAI BS. TRẦN HỮU HIỀN CAO HỌC NỘI 2014 – 2016 ĐHYK PHẠM NGỌC THẠCH
NỘI DUNG 2  Lịch sử thuốc corticocoid  Cấu trúc tuyến thượng thận  Trục hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận  Cơ chế tác động, cấu trúc, liều tương đương của corticoid  Tác dụng của glucocorticoid  Chỉ định của glucocorticoid  Tác dụng phụ của glucocorticoid  Kém phát triển ở trẻ em do GC  Loãng xương do GC  Cai GC
LỊCH SỬ THUỐC CORTICOID 3 1855 – Bệnh Addison 1856 – Vai trò của tuyến thượng thận cho sự sinh tồn 1930 – Cấu trúc tuyến thượng thận 1932 – Hội chứng Cushing 1949 – Hench và cộng sự (sử dụng corticoid trong viêm khớp dạng thấp) 1952 – Phát hiện ra aldosterone
Cấu trúc tuyến 4 thượng thận Widmaier EP, Raff H, Strang KT: Vander's Human Physiology: The Mechanisms of Body Function, 11th ed. McGraw-Hill, 2008
Trục hạ đồi – tuyến 5 yên – tuyến thượng thận J. Larry Jameson, editor. Harrison’s Endocrinology. 2nd Edition. 2010
CƠ CHẾ TÁC ĐỘNG CỦA CORTICOID 6
7 Quá trình sinh tổng hợp glucocortic oid
Dao động nồng độ ACTH và glucocorticoid 8 (11-OHCS) trong huyết tương cả ngày J Clin Endocrinol Metab.1971;32:266
Tác dụng của glucocorticoid: ức chế miễn 9 dịch và kháng viêm Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 12th edition
Cơ chế kháng viêm của corticoid 10
Tác dụng của glucocorticoid: 11 chuyển hóa  - Ở ngoại biên: giảm sử dụng glucose, làm tăng thoái hóa protein (ở cơ) và lipid (mô mỡ) lúc đói. - Ở gan: tạo glucose từ acid amin và glycerol, chuyển glucose thành glycogen. - Tăng dự trữ mỡ và tái phân phối mỡ không đồng đều: mỡ tích tụ ở xương đòn, sau cổ và mặt làm mặt bệnh nhân đầy đặn như mặt trăng tròn (moon face) nhưng lại mất mỡ ở chi.  - Tăng giữ Na+ và nước, tăng bài tiết K+ (thụ thể mineralcorticoid) và tăng lọc cầu thận, ức chế tổng hợp và bài tiết vasopressin làm tăng bài tiết muối và nước qua thận (thụ thể GC) Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
Dược lực và liều tương đương các thuốc 12 corticoid Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
13 CHỈ ĐỊNH DÙNG GLUCOCORTICOID
Điều trị thay thế khi thiếu hormone 14  Suyvỏ thượng thận mạn tính (nguyên phát và thứ phát)  Suy vỏ thượng thận cấp tính  Tăng sản vỏ thượng thận bẩm sinh Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
Điều trị viêm 15  Viêm khớp dạng thấp  Lupus ban đỏ hệ thống  Hội chứng thận hư  Hen phế quản  COPD Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
Điều trị nhiễm khuẩn 16  Viêm phổi do Pneumocystis carinii trong bệnh AIDS  Viêm màng não do Haemophilus influenza loại B  Viêm gan virus  Tăng bạch cầu đơn nhân do nhiễm khuẩn  Sốc nhiễm trùng Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
Bệnh ác tính 17  Bệnh Hodgkin  Bệnh bạch cầu cấp dong lymphô  Đa u tủy  U não nguyên phát  Nôn do hóa trị  Phù não do di căn  Bệnh giảm tiểu cầu  Phá hủy hồng cầu tự miễn Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
Các bệnh khác 18  Sốc phản vệ  Mày đay  Bệnh huyết thanh  Viêm loét đại tràng  Bệnh Crohn  Bệnh u hạt  Bệnh về da và mắt  Bệnh viêm đa cơ  Tổn thương cột sống và đột quỵ  Chống thải ghép cơ quan Goodman And Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics 11th edition
TÁC DỤNG PHỤ CỦA GC 19  Suy giảm miễn dịch  Tăng đường huyết do tăng gluconeogenesis, kháng insulin và dung nạp glucose ("đái tháo đường steroid"); thận trọng ở những người có bệnh đái tháo đường  Mỏng da, dễ bầm tím  Giảm canxi do giảm hấp thu canxi ở ruột*  Loãng xương do steroid: giảm mật độ xương (loãng xương, hoại tử xương, nguy cơ gãy xương cao hơn, lành xương chậm hơn) *Br J Rheumatol. 1993 May;32 Suppl 2:11-4
20 TÁC DỤNG PHỤ CỦA GC  Tăng cân do tăng lắng đọng chất béo ở tạng và thân người (béo phì) và kích thích sự thèm ăn  Tăng cortisol máu với việc sử dụng kéo dài và / hoặc quá nhiều (còn được gọi là hội chứng Cushing ngoại sinh)  Suy giảm trí nhớ và sự chú ý*  Suy thượng thận (nếu sử dụng trong thời gian dài và dừng lại đột ngột mà không giảm liều)  Thoái hóa cơ (phân giải protein), yếu cơ, giảm khối lượng cơ bắp và sửa chữa  U mỡ (lipomatosis) trong khoang ngoài màng cứng** *Neurology 47 (6): 1396–402 **Endocrinol. Metab. 11 (3): 86–90